Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

9 điều cần biết về khả năng sinh sản ở nữ giới

Dù muốn có em bé hay chưa thì khả năng sinh sản luôn phản ánh một phần tình trạng sức khỏe của cơ thể bạn. Dưới đây là một cuốn sổ tay từ tuổi dậy thì đến tuổi mãn kinh mà mỗi người phụ nữ đều nên biết.

1. Hiểu rõ về thời điểm rụng trứng

Đây là một cái nhìn cận cảnh vào nửa đầu chu kỳ kinh nguyệt của bạn:

Ngày 1-5: Giảm nồng độ estrogen và progesterone ở nửa cuối của kỳ kinh trước đó, mô tử cung bị phá vỡ, kinh nguyệt sẽ kéo dài khoảng năm ngày.

Ngày 6: Đến thời điểm này, một số nang chứa đầy dịch, mỗi nang có một quả trứng. Chúng phát triển trong buồng trứng, được thúc đẩy bởi các hormone FSH.

Ngày 7-14: Một trong những nang sẽ trưởng thành cũng như nồng độ estrogen bắt đầu tăng trở lại, khiến niêm mạc tử cung dày lên.

Ngày 14 - ngày rụng trứng: Các nang trưởng thành sẽ vỡ gây ra hiện tượng trứng rụng. Sau đó, trứng có thể gặp tinh trùng trong ống dẫn trứng và làm tổ tại niêm mạc tử cung.

2. Chu kỳ kinh phản ánh khả năng sinh sản của bạn

Chu kỳ hàng tháng có thể cung cấp một số “manh mối” về khả năng mang thai của bạn: "Nếu chu kỳ thường xuyên dài hơn 25 - 30 ngày, có thể đó là một dấu hiệu bạn không rụng trứng thường xuyên," Fahimeh Sasan, trợ lý giáo sư về sản phụ khoa Trường y khoa Icahn (New York) cho biết. Chu kỳ kinh nguyệt quá ngắn cũng là một dấu hiệu đáng báo động. Một nghiên cứu năm 2011 cho thấy phụ nữ có chu kỳ kéo dài ít hơn 25 ngày ít có khả năng thụ thai hơn khoảng 36% so với phụ nữ có chu kỳ dài từ 27 đến 29 ngày. Những chu kỳ đến quá gần nhau cũng có thể cho thấy một vấn đề về sức khỏe khác (như u xơ tử cung hoặc polyp cổ tử cung), điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng thụ thai. Và nếu bạn đang ở sau tuổi 30, kinh nguyệt không đều có thể là một dấu hiệu của tiền mãn kinh.

3. Cần điều chỉnh cân nặng hợp lý

Khoảng 12% trường hợp vô sinh có liên quan đến vấn đề cân nặng. Chuyên gia sinh sản Alan B. Copperman, thuộc Bệnh viện Mount Sinai giải thích: Bởi lẽ chất béo trong cơ thể bạn sẽ sản sinh ra estrogen. Việc thừa cân (và quá nhiều estrogen) hoặc số cân dưới mức tiêu chuẩn (và quá ít estrogen) có thể cản trở sự rụng trứng bình thường.

4. Tác động từ việc tập thể dục

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng những hoạt động vừa phải (chẳng hạn như đi bộ nhanh) có thể giúp khả năng sinh sản tốt hơn. Ngược lại, việc thực hiện các bài tập quá mạnh có thể khiến cơ thể bạn căng thẳng, thiếu hụt năng lượng nghiêm trọng và giảm sút chức năng sinh sản. Nhưng một khi bạn thay đổi chế độ tập luyện, khả năng sinh sản của bạn sẽ phục hồi.

5. Uống thuốc tránh thai có thể giúp “bảo quản” trứng của bạn

Một nghiên cứu năm 2013 của đại học Boston cho thấy: Thuốc tránh thai không hề gây tổn hại, thậm chí còn mang tới lợi ích cho khả năng sinh sản của người phụ nữ. Những người uống thuốc lâu hơn bốn năm có khả năng mang thai cao hơn những phụ nữ sử dụng ít hơn hai năm.

Điều này được giải thích bởi tiến sĩ, giáo sư Elizabeth Hatch (Đại học sức khỏe cộng đồng Boston) rằng: "Các loại thuốc tránh thai ngăn cản sự rụng trứng, có nghĩa là chúng sẽ giúp bảo tồn nguồn dự trữ trứng của bạn.” Cần có thêm nhiều nghiên cứu khác để khẳng định lợi ích này, nhưng trong thời điểm hiện tại, đây có thể là lí do giúp bạn thêm yên tâm với việc sử dụng thuốc tránh thai.

6. Cần kiểm tra sức khỏe trước khi có thai

Nếu bạn đã sẵn sàng có em bé, cần tiến hành các kiểm tra sức khỏe sau đây:

Sàng lọc các bệnh lây qua đường tình dục (STDs). Bệnh lậu và chlamydia có thể dẫn đến viêm vùng chậu, gây tắc ống dẫn trứng và dẫn đến sự bất thường về chu kỳ kinh.

Kiểm tra nội khoa, đặc biệt là tuyến giáp. Cả bệnh suy giáp và cường giáp đều liên quan đến vô sinh.

Khám nha khoa và làm sạch răng. Nghiên cứu cho thấy phụ nữ bị bệnh nướu răng mất nhiều thời gian hơn để thụ thai. Một giả thuyết được đặt ra: Bệnh nướu răng làm tăng viêm nhiễm khắp cơ thể.

7. Bạn vẫn cần kiểm soát việc sinh đẻ ở độ tuổi 40

Thậm chí nếu bạn nghĩ rằng bạn đang cận mãn kinh, bạn vẫn có thể thụ thai. "Tôi thấy điều này xảy ra thường xuyên: Một người phụ nữ trên 40 tuổi, mất kinh trong một vài tháng, dừng sử dụng thuốc ngừa thai và sau đó, cô ấy mang thai", Shannon Clark, giáo sư sản phụ khoa tại Đại học Texas-Galveston nói. Những phụ nữ trên 40 tuổi thường nghĩ rằng họ có thể tính ngày tránh thai dựa theo chu kỳ kinh, "nhưng hiện nay sự rụng trứng ngày càng trở nên bất thường, và việc dự đoán sẽ khó khăn hơn", cô nói.

8. Tuổi mãn kinh có thể do di truyền

James Grifo, giám đốc Trung tâm sinh sản tại Trung tâm Y tế NYU Langone cho biết: Nếu mẹ của bạn đã trải qua thời kỳ mãn kinh sớm hoặc muộn, có thể bạn cũng sẽ như thế. Thật vậy, một nghiên cứu của Đan Mạch năm 2013 cho thấy mức độ AMH giảm nhanh hơn ở phụ nữ có mẹ đến tuổi mãn kinh trước 45 so với những phụ nữ mà bà mẹ vẫn có kinh nguyệt đến tuổi sau 55. Nhìn chung, khả năng sinh sản có thể do gen di truyền, cũng như một số bệnh phụ nữ khác (chẳng hạn u xơ tử cung và lạc nội mạc tử cung).

9. Kiểm tra hiếm muộn

Nếu bạn đã cố gắng mang thai trong một khoảng thời gian khá dài (một năm đối với phụ nữ dưới 35 tuổi, sáu tháng đối với phụ nữ trên 35 tuổi), bạn nên làm các xét nghiệm sau đây:

Chụp tử cung – vòi trứng: Kiểm tra ống dẫn trứng của bạn có thông không và tử cung có hình dạng bình thường không.

Siêu âm qua ngã âm đạo: Các hình ảnh sẽ cho phép bác sĩ xem xét số nang trứng và kiểm tra các bất thường như u xơ tử cung và u nang buồng trứng.

Xét nghiệm máu: Nồng độ dự trữ buồng trứng (AMH) và FSH có thể xác định xem bạn có một nguồn cung cấp trứng tốt không; nồng độ của các kích thích tố khác có thể giúp bạn chẩn đoán rối loạn MD.

Hà Anh - Theo Health
Bình luận
Tin mới
  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

  • 15/05/2025

    5 lợi ích sức khỏe của quả lê và những kiêng kỵ khi ăn lê

    Quả lê không chỉ đơn thuần là một loại trái cây ngon mà còn là một vị thuốc tự nhiên rất tốt cho sức khỏe.

  • 15/05/2025

    Bệnh lý mùa hè thường gặp

    Mùa hè là thời điểm tuyệt vời để tận hưởng những ngày dài đầy nắng, tham gia các hoạt động ngoài trời và thư giãn. Tuy nhiên, nhiệt độ và độ ẩm cao trong mùa hè cũng có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe. Việc nhận biết các bệnh lý mùa hè phổ biến, nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Xem thêm