Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

5 chất dẫn truyền thần kinh chính điều chỉnh tâm trạng, khả năng nhận thức

Các chất dẫn truyền thần kinh là những phân tử quan trọng tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao tiếp giữa các tế bào trong hệ thần kinh. Chúng cho phép tế bào thần kinh, cơ và các bộ phận khác có thể phối hợp một cách hài hòa, từ đó thực hiện được đúng vai trò, chức năng của từng đơn vị.

Các chất dẫn truyền thần kinh có nhiệm vụ điều trình tâm trạng, đảm bảo quá trình nhận thức…

Duy trì mức độ ổn định của các chất dẫn truyền thần kinh là “chìa khóa” để bạn có được sức khỏe tối ưu. Nguyên nhân là bởi nồng độ các chất dẫn truyền thần kinh quá cao hoặc quá thấp đều có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của hệ thần kinh, ảnh hưởng tới hoạt động sinh lý bình thường của cơ thể.

Dưới đây là 5 chất dẫn truyền thần kinh phổ biến, ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe tinh thần, khả năng nhận thức và chất lượng giấc ngủ của bạn:

Dopamine

Dopamine là chất dẫn truyền thần kinh ảnh hưởng tới khả năng tập trung, đưa ra quyết định, khả năng học hỏi và động lực tự thúc đẩy bản thân. Dopamine là một phần của “hệ thống khen thưởng” trong não bộ, đặc biệt khi chất dẫn truyền thần kinh này có xu hướng tăng cao sau khi bạn trải qua các hoạt động mang tính kích thích (ví dụ như sau khi quan hệ, khi ngửi hoặc nếm các món ăn ngon, sau khi mua sắm).

Gamma-aminobutyric acid (GABA)

GABA liên quan chủ yếu tới chất lượng giấc ngủ của bạn. Theo đó, GABA có thể ức chế các đường dẫn truyền thần kinh trước khi ngủ, từ đó giúp bạn có thể thư giãn tâm trí và dần dần chìm vào (cũng như duy trì) giấc ngủ.

Ngoài ra, GABA còn có vai trò trong khả năng học tập, phát triển của một người. Chất dẫn truyền thần kinh này sẽ tham gia khi bạn thực hiện các nhiệm vụ đòi hỏi vận dụng trí não nhiều, cũng như đòi hỏi mức độ tập trung đáng kể.

Norepinephrine (hay còn gọi là noradrenaline)

Chất dẫn truyền thần kinh này ảnh hưởng đến tâm trạng, năng lượng, trí nhớ, mức độ chú ý và tập trung của bạn. Norepinephrine cũng là một loại hormone căng thẳng, đóng vai trò lớn trong việc điều chỉnh hệ thống thần kinh giao cảm và kích hoạt phản ứng “chiến hay chạy” (fight-or-flight response).

Về cơ bản, norepinephrine giúp bạn suy nghĩ và hành động một cách nhanh chóng hơn. Chúng cũng giúp cơ thể dồn năng lượng tới những cơ quan cần thiết để bạn có thể hành động một cách hiệu quả. Có mức norepinephrine cân bằng, ổn định rất quan trọng để kiểm soát căng thẳng và sức khỏe tổng thể của một người.

Oxytoxin

Chất dẫn truyền thần kinh này thường được gọi là hormone "tình yêu". Theo đó, oxytocin có liên quan tới cảm xúc trong các mối quan hệ, đặc biệt là chuyện tình yêu. Ví dụ, cảm giác hồi hộp trong buổi hẹn hò đầu tiên, hoặc cảm giác thỏa mãn sau khi đạt cực khoái… đều là kết quả của việc tăng lượng oxytocin trong não.

Oxytoxin tham gia nhiều vào quá trình sinh nở của mẹ bầu

Oxytoxin tham gia nhiều vào quá trình sinh nở của mẹ bầu.

Ngoài ra, oxytocin cũng rất cần thiết cho hoạt động chức năng của cơ quan sinh sản. Theo đó, oxytocin có nhiệm vụ tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình chuyển dạ và sinh nở; Đóng vai trò quan trọng trong quá trình cho con bú. Với nam giới, oxytocin có nhiệm vụ tham gia vào quá trình tổng hợp testosterone, điều hướng di chuyển của tinh trùng.

Serotonin

Serotonin được gọi là hormone “hạnh phúc”. Cùng với dopamine, serotonin ảnh hưởng nhiều tới cảm xúc và tinh thần của một người. Ngoài khả năng điều chỉnh tâm trạng, serotonin còn giúp kích thích cảm giác thèm ăn và hỗ trợ quá trình tiêu hóa, đồng thời đóng vai trò trong việc duy trì chu kỳ thức - ngủ bình thường của cơ thể.

Bổ sung dưỡng chất giúp tối ưu hoạt động của các chất dẫn truyền thần kinh

  • Dopamine: Bổ sung vitamin nhóm B, vitamin D, magne, acid béo omega-3 và probiotic.

  • GABA: Vitamin nhóm B, magne và probiotic.

  • Norepinephrine: Vitamin nhóm B, vitamin C và magne.

  • Oxytocin: Vitamin C và magne.

  • Serotonin: Vitamin nhóm B, vitamin D, magne, acid béo omega-3 và probiotic.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những lời khuyên hữu ích giúp bạn cải thiện tâm trạng và có thêm nhiều năng lượng khi có tuổi.

Vi Bùi - Theo suckhoecong
Bình luận
Tin mới
  • 27/12/2025

    4 loại trà mùa đông hỗ trợ giảm cân hiệu quả

    Mùa đông là thời điểm việc giảm cân trở nên khó khăn do ít vận động và nhu cầu năng lượng tăng cao. Bên cạnh chế độ ăn uống hợp lý, uống trà đúng cách có thể hỗ trợ kiểm soát cân nặng nhờ tăng sinh nhiệt, cải thiện chuyển hóa và giảm cảm giác thèm ăn, giúp duy trì vóc dáng trong mùa lạnh.

  • 27/12/2025

    Phát ban âm đạo: Nguyên nhân gây kích ứng ở vùng kín là gì?

    Phát ban âm đạo thường là tình trạng phát ban liên quan đến âm hộ . Nó có thể ảnh hưởng đến bên trong hoặc bên ngoài nếp gấp môi lớn. Những phát ban này có thể gây ngứa, nổi cục và đỏ. Nguyên nhân có thể khác nhau, từ kích ứng da đơn giản và nhiễm trùng do vi khuẩn đến các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI). Bài viết này sẽ thảo luận về các nguyên nhân khác nhau gây phát ban âm đạo.

  • 26/12/2025

    5 món cháo dễ nấu đủ dinh dưỡng cho cả nhà

    Cháo là món ăn lý tưởng vì vừa dễ tiêu hóa, ấm bụng lại dễ dàng kết hợp với nhiều nguyên liệu để tạo thành bữa ăn dinh dưỡng toàn diện cho mọi thành viên trong gia đình.

  • 26/12/2025

    Sức khỏe tinh thần: Đối phó với stress và trầm cảm trong áp lực cuối năm

    Cuối năm là giai đoạn bận rộn với nhiều áp lực từ công việc, tiệc tùng và gia đình, dễ gây căng thẳng, mệt mỏi, thậm chí trầm cảm. Việc chăm sóc sức khỏe tinh thần trong thời điểm này rất quan trọng để giảm stress và cân bằng cuộc sống. Bài viết này sẽ cung cấp các phương pháp khoa học và thực tiễn giúp bạn duy trì tinh thần tích cực, nhận biết dấu hiệu trầm cảm sớm và vượt qua áp lực cuối năm một cách hiệu quả.

  • 25/12/2025

    7 bí quyết đơn giản tại nhà cho mái tóc suôn mượt, óng ả

    Mái tóc khỏe, óng mượt luôn là mong muốn của nhiều người. Khi xu hướng chăm sóc tóc và da bằng nguyên liệu tự nhiên ngày càng phổ biến, nhiều người có xu hướng tìm kiếm những phương pháp chăm sóc tóc tại nhà vừa an toàn, vừa hiệu quả để duy trì vẻ đẹp bền vững.

  • 25/12/2025

    Vi nhựa nguy hiểm cho phụ nữ như thế nào?

    Vi nhựa, những mảnh vụn nhựa li ti hiện diện khắp mọi nơi - từ không khí, nước, đất, đến thực phẩm - đang dần trở thành một mối lo ngại lớn về sức khỏe.

  • 24/12/2025

    Gợi ý 8 biện pháp khắc phục tại nhà cho môi khô và nứt nẻ

    Để bảo vệ đôi môi, chúng ta thường sử dụng son dưỡng môi, giúp duy trì độ ẩm và ngăn ngừa tình trạng khô môi. Tuy nhiên, nhiều sản phẩm thương mại chứa các chất hóa học, một số nguyên liệu tự nhiên có thể được tận dụng như các biện pháp khắc phục tại nhà an toàn và hiệu quả.

  • 24/12/2025

    Những mẹo để cải thiện trí nhớ của bạn

    Bạn có thường xuyên quên những điều nhỏ nhặt như tên người quen hay vị trí chìa khóa không? Trí nhớ suy giảm là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta phải chấp nhận nó.

Xem thêm