Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

5 chất dẫn truyền thần kinh chính điều chỉnh tâm trạng, khả năng nhận thức

Các chất dẫn truyền thần kinh là những phân tử quan trọng tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao tiếp giữa các tế bào trong hệ thần kinh. Chúng cho phép tế bào thần kinh, cơ và các bộ phận khác có thể phối hợp một cách hài hòa, từ đó thực hiện được đúng vai trò, chức năng của từng đơn vị.

Các chất dẫn truyền thần kinh có nhiệm vụ điều trình tâm trạng, đảm bảo quá trình nhận thức…

Duy trì mức độ ổn định của các chất dẫn truyền thần kinh là “chìa khóa” để bạn có được sức khỏe tối ưu. Nguyên nhân là bởi nồng độ các chất dẫn truyền thần kinh quá cao hoặc quá thấp đều có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của hệ thần kinh, ảnh hưởng tới hoạt động sinh lý bình thường của cơ thể.

Dưới đây là 5 chất dẫn truyền thần kinh phổ biến, ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe tinh thần, khả năng nhận thức và chất lượng giấc ngủ của bạn:

Dopamine

Dopamine là chất dẫn truyền thần kinh ảnh hưởng tới khả năng tập trung, đưa ra quyết định, khả năng học hỏi và động lực tự thúc đẩy bản thân. Dopamine là một phần của “hệ thống khen thưởng” trong não bộ, đặc biệt khi chất dẫn truyền thần kinh này có xu hướng tăng cao sau khi bạn trải qua các hoạt động mang tính kích thích (ví dụ như sau khi quan hệ, khi ngửi hoặc nếm các món ăn ngon, sau khi mua sắm).

Gamma-aminobutyric acid (GABA)

GABA liên quan chủ yếu tới chất lượng giấc ngủ của bạn. Theo đó, GABA có thể ức chế các đường dẫn truyền thần kinh trước khi ngủ, từ đó giúp bạn có thể thư giãn tâm trí và dần dần chìm vào (cũng như duy trì) giấc ngủ.

Ngoài ra, GABA còn có vai trò trong khả năng học tập, phát triển của một người. Chất dẫn truyền thần kinh này sẽ tham gia khi bạn thực hiện các nhiệm vụ đòi hỏi vận dụng trí não nhiều, cũng như đòi hỏi mức độ tập trung đáng kể.

Norepinephrine (hay còn gọi là noradrenaline)

Chất dẫn truyền thần kinh này ảnh hưởng đến tâm trạng, năng lượng, trí nhớ, mức độ chú ý và tập trung của bạn. Norepinephrine cũng là một loại hormone căng thẳng, đóng vai trò lớn trong việc điều chỉnh hệ thống thần kinh giao cảm và kích hoạt phản ứng “chiến hay chạy” (fight-or-flight response).

Về cơ bản, norepinephrine giúp bạn suy nghĩ và hành động một cách nhanh chóng hơn. Chúng cũng giúp cơ thể dồn năng lượng tới những cơ quan cần thiết để bạn có thể hành động một cách hiệu quả. Có mức norepinephrine cân bằng, ổn định rất quan trọng để kiểm soát căng thẳng và sức khỏe tổng thể của một người.

Oxytoxin

Chất dẫn truyền thần kinh này thường được gọi là hormone "tình yêu". Theo đó, oxytocin có liên quan tới cảm xúc trong các mối quan hệ, đặc biệt là chuyện tình yêu. Ví dụ, cảm giác hồi hộp trong buổi hẹn hò đầu tiên, hoặc cảm giác thỏa mãn sau khi đạt cực khoái… đều là kết quả của việc tăng lượng oxytocin trong não.

Oxytoxin tham gia nhiều vào quá trình sinh nở của mẹ bầu

Oxytoxin tham gia nhiều vào quá trình sinh nở của mẹ bầu.

Ngoài ra, oxytocin cũng rất cần thiết cho hoạt động chức năng của cơ quan sinh sản. Theo đó, oxytocin có nhiệm vụ tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình chuyển dạ và sinh nở; Đóng vai trò quan trọng trong quá trình cho con bú. Với nam giới, oxytocin có nhiệm vụ tham gia vào quá trình tổng hợp testosterone, điều hướng di chuyển của tinh trùng.

Serotonin

Serotonin được gọi là hormone “hạnh phúc”. Cùng với dopamine, serotonin ảnh hưởng nhiều tới cảm xúc và tinh thần của một người. Ngoài khả năng điều chỉnh tâm trạng, serotonin còn giúp kích thích cảm giác thèm ăn và hỗ trợ quá trình tiêu hóa, đồng thời đóng vai trò trong việc duy trì chu kỳ thức - ngủ bình thường của cơ thể.

Bổ sung dưỡng chất giúp tối ưu hoạt động của các chất dẫn truyền thần kinh

  • Dopamine: Bổ sung vitamin nhóm B, vitamin D, magne, acid béo omega-3 và probiotic.

  • GABA: Vitamin nhóm B, magne và probiotic.

  • Norepinephrine: Vitamin nhóm B, vitamin C và magne.

  • Oxytocin: Vitamin C và magne.

  • Serotonin: Vitamin nhóm B, vitamin D, magne, acid béo omega-3 và probiotic.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những lời khuyên hữu ích giúp bạn cải thiện tâm trạng và có thêm nhiều năng lượng khi có tuổi.

Vi Bùi - Theo suckhoecong
Bình luận
Tin mới
  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

Xem thêm