Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

10 yếu tố giết chết tinh trùng của bạn

Khi bạn đang cố gắng để thụ thai, có rất nhiều vấn đề có thể xảy ra: dị ứng tinh trùng, chất lượng trứng kém hay tinh trùng yếu. Trong số 1/10 cặp vợ chồng bị vô sinh, ước tính rằng các yếu tố liên quan đến nam giới sẽ ảnh hưởng đến 30% số trường hợp này.

Mặc dù nam giới sản xuất ra hàng triệu tinh trùng một ngày (so với 300-400 trứng phụ nữ giải phóng ra trong cả cuộc đời), nhưng các yếu tố bên ngoài có thể ảnh hưởng đến những “chiến binh tí hon” này. Và bởi vì các tế bào tinh trùng cần 75 ngày để trưởng thành nên các tác động lên tinh trùng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của bạn.

Dưới đây là 10 yếu tố (sẽ làm bạn ngạc nhiên) có thể ảnh hưởng đến tinh trùng của nam giới.

Quá nóng

Trừ khi tinh hoàn có nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ trung bình của cơ thể, nếu không, tinh hoàn sẽ không thể làm việc như bình g thường được. Nhưng giải phẫu cơ thể nam giới cho phép tinh hoàn có nhiệt độ khác rất xa với nhiệt độ phần trung tâm của cơ thể. Nếu nhiệt độ tinh hoàn tăng lên đến 36.5 độ C, tinh hoàn sẽ không sản xuất ra tinh trùng nữa. Khi quá trình sản xuất tinh trùng bị gián đoạn, tình trùng có thể sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực trong vài tháng. Vậy, nhiệt độ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới như thế nào? Số lượng tinh trùng, khả năng hoạt động và hình thái của tinh trùng sẽ giảm đi.

Bồn tắm nước nóng

Nhiệt độ ẩm không tốt cho tinh hoàn. Theo một nghiên cứu xuất bản năm 2007, thậm chí chỉ cần 30 phút ở trong bồn tắm Jacuzzi hoặc bồn tắm nước nóng cũng có thể làm giảm tạm thời việc sản xuất tinh trùng.

Tuy nhiên, nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng, ảnh hưởng tiêu cực của nhiệt ẩm lên tinh trùng là có thể hồi phục được. Nhiệt ẩm có thể ảnh hưởng đến tinh trùng của nam giới trong một thời gian rất dài. Vì tinh trùng cần một khoảng thời gian rất lâu để trưởng thành, nên bất kỳ sự can thiệp nào (để làm giảm sự tiếp xúc với nhiệt), thường sẽ mất ít nhất là 3-6 hoặc 9 tháng để cho thấy hiệu quả.

Sốt

Nếu bạn không tắm nước nóng, không mặc quần chật khi đi đạp xe, các kỹ thuật thu thập phân tích tinh dịch cho thấy kết quả tốt, nhưng bạn vẫn không thể có con? Vậy còn trong vòng 3 tháng nay bạn có bị ốm không? Một cơn sốt cao có thể có ảnh hưởng tương tự như nhiệt ẩm lên tinh trùng của nam giới, với thời gian ảnh hưởng cũng kéo dài như vậy. Phụ thuộc vào thời gian của quá trình sản xuất tinh trùng đang diễn ra, mức độ tập trung của tinh trùng có thể giảm tới 35% sau một cơn sốt cao, theo một kết quả nghiên cứu năm 2003.

Laptop

Liệu máy tính xách tay có thật sự ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới không? Theo một nghiên cứu tại trường đại học Stony Brook ở New York, có một mối liên quan trực tiếp giữa việc sử dụng máy tính và tăng nhiệt độ ở bìu. Với một số tư thế, nhiệt độ ở bìu có thể tăng thêm khoảng 1.5 độ C. Việc gia tăng nhiệt độ này có ảnh hưởng không tốt đến quá trình sinh tinh (quá trình hình thành giao tử đực). Do vậy, nếu bạn đang cố gắng thụ thai, hãy để máy tính xách tay lên bàn làm việc, thay vì để lên đùi hay bất cứ vị trí nào trên cơ thể.

Quần đùi

Nếu bản thân một người nam giới đã có số lượng tinh trùng ít thì việc mặc quần lót dáng boxers sẽ tốt hơn mặc quần lót có dáng quần đùi. Nhưng với những người có số lượng tinh trùng bình thường, thì dáng quần lót có rất ít ảnh hưởng đến số lượng tinh trùng. Tuy nhiên, mặc một chiếc quần soóc chật khi đạp xe trong một thời gian dài là một yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến tinh trùng. Quần của nam giới càng chật, thì môi trường càng ít thuận lợi để sản xuất tinh trùng.

Giãn tĩnh mạch

Khoảng 15% nam giới bị giãn tĩnh mạch thừng tinh hoặc phì đại tĩnh mạch ở bìu, thường là ở bên trái. Khi số lượng tinh trùng của nam giới thấp, bác sỹ có thể sẽ yêu cầu điều trị tình trạng giãn tĩnh mạch thừng tinh. Đây là phương pháp điều trị giãn tĩnh mạch ở bìu thông qua việc phẫu thuật hoặc làm bít tĩnh mạch thừng tinh qua da (percutaneous embolization) – một thủ thuật không cần phẫu thuật mà chỉ cần đặt ống thông.

Mặc dù không rõ ràng nhưng việc giãn tĩnh mạch thừng tinh có thể cản trở quá trình sản xuất tinh trùng do làm gián đọa dòng máu, làm nóng bìu hoặc làm máu chảy ngược ở những tĩnh mạch nuôi tinh hoàn. Có rất ít bằng chứng cho thấy khả năng sinh sản sẽ được cải thiện sau khi bít tĩnh mạch thừng tinh, nhưng một số bác sỹ tin rằng phẫu thuật có thể cải thiện chất lượng tinh dịch.

Điện thoại di động

Có rất nhiều lời khuyến cáo về ảnh hưởng của điện thoại di động đến khả năng sinh sản của nam giới. Một nghiên cứu năm 2008 chỉ ra rằng, nam giới thường xuyên sử dụng điện thoại di động (trên 4 tiếng/ngày) có số lượng tinh trùng giảm đi rõ rệt, khả năng chuyển động của tinh trùng cũng chậm hơn và hình thái tinh trùng cũng không được như tinh trùng bình thường. Lời khuyên là nam giới nên để điện thoại trong cặp/túi xách hơn là để trong ví hoặc túi quần để tránh tiếp xúc với tia bức xạ. Tuy nhiên, do nghiên cứu này chỉ có quy mô nhỏ, nên nhiều bác sỹ không đồng ý với kết quả được đưa ra. Có bác sỹ cho rằng: ông không khuyên nam giới để điện thoại ở túi quần trước, nhưng nếu có thì việc đó cũng không gây ảnh hưởng gì.

Béo phì

Béo phì sẽ có liên quan đến việc tăng sản xuất hormone nữ giới (estrogen), làm giảm số lượng tinh trùng, gây các rối loạn chức năng tình dục và vô sinh. So với những nam giới có cân nặng bình thường hoặc thừa cân, nam giới béo phì có chức năng tinh hoàn bị giảm sút và số lượng tinh trùng giảm rõ rệt, theo một nghiên cứu năm 2009 của Tổ chức Y tế Thế giới. Tuy nhiên, theo một nghiên cứu năm 2009, mặc dù béo phì làm giảm số lượng tinh trùng, nhưng chỉ khi nam giới rất béo phì thì mới ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng sinh sản.

Lối sống

Hút thuốc lá, uống rượu hoặc hút thuốc phiện có thể ảnh hưởng đến chức năng sinh sản. Do vậy, nếu muốn thụ thai, bạn nên hạn chết tất cả những thói quen trên. Lạm dụng rượu có ảnh hưởng tiêu cực lên chất lượng tinh dịch và việc sản xuất tinh dịch, trong khi hút thuốc lá có thể ảnh hưởng đến khả năng chuyển động của tinh trùng, theo một nghiên cứu năm 2010. Ngoài việc là tinh trùng di chuyển chậm hơn, các nghiên cứu khác còn cho thấy thuốc lá có thể phá hủy DNA của tinh trùng và làm tăng các rối loạn cương dương. Thuốc phiện cũng không an toàn. Hút thuốc phiện được chứng minh là làm giảm số lượng tinh trùng, giảm chức năng của tinh trùng và ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của nam giới nói chung.

Các yếu tố khác

Một số yếu tố về mặt thể chất có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tinh trùng, bao gồm:

  • Tắc nghẽn: Cho dù nguyên nhân của việc tắc nghẽn là do dị tật bẩm sinh, nhiễm trùng, chấn thương hay phẫu thuật thắt ống dẫn tinh thì việc tắc nghẽn cũng sẽ ngăn chặn tinh trùng đi vào trong tinh dịch
  • Rối loạn gen: Bất thường về nhiễm sắc thể có thể làm giảm sút nghiêm trọng số lượng tinh trùng, thậm chí gây ra tình trạng không sản xuất tinh trùng. Có một dạng của bệnh xơ nang sẽ gây ra tình trạng không hình thành ống dẫn tinh.
  • Các yếu tố có hại khác: Kháng thể kháng tinh trùng, mất cân bằng hormone, ung thư tinh hoàn, tinh hoàn ẩn và các vấn đề về tình dục có thể ảnh hưởng đến tinh trùng.
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

Xem thêm