Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Viêm phế quản mạn tính và COPD

Viêm phế quản mạn tính là một tình trạng bệnh lý ở phổi, đặc trưng bởi tình trạng ho có đờm dai dẳng trong thời gian dài. Đôi khi, nhiều bác sĩ đánh đồng với bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (CODP), song điều này không chính xác dù chúng có những điểm tương đồng.

Viêm phế quản mạn tính là gì?

Viêm phế quản là tình trạng viêm các ống thở - những đường dẫn khí được gọi là phế quản. Tình trạng viêm khiến đường thở tiết quá nhiều chất nhờn và các thay đổi khác. Có nhiều loại viêm phế quản khác nhau, song phổ biến nhất vẫn là cấp tính và mạn tính.

Viêm phế quản mạn tính là tình trạng phế quản bị viêm nhiễm trong thời gian dài. Nó phổ biến ở những người hút thuốc. Những người bị viêm phế quản mạn tính có xu hướng dễ bị viêm phổi hơn. Những người này cũng có các đợt viêm phế quản cấp tính, khi các triệu chứng trở nên nặng nề hơn tại một thời điểm bệnh bùng phát.

Tiêu chuẩn phân loại là viêm phế quản mạn tính gồm 2 tiêu chí chính:

  • Ho và tiết chất nhầy trong ít nhất 3 tháng một năm, và trong 2 năm liên tiếp.
  • Các nguyên nhân khác của các triệu chứng chẳng hạn như bệnh lao hoặc các bệnh phổi khác được loại trừ.

Người bị viêm phế quản mạn tính có thể kèm theo bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD). Đây là một nhóm lớn các bệnh phổi. Viêm phế quản mạn tính không còn được coi là một loại COPD, mặc dù thuật ngữ này vẫn được các bác sĩ sử dụng để mô tả một bệnh nhân bị ho có đờm trong ba tháng và kéo dài trong hai năm liên tiếp. Bệnh nhân mắc COPD có thể bị viêm phế quản tắc nghẽn, khí phế thũng hoặc cả hai. Trong đó, viêm phế quản tắc nghẽn chính là tình trạng viêm và sưng mạn tính của đường thở.

Nguyên nhân nào gây ra bệnh viêm phế quản mạn tính?

Viêm phế quản mãn tính không phải do virus hoặc vi khuẩn gây ra. Hầu hết các chuyên gia đồng ý rằng nguyên nhân chính của viêm phế quản mạn tính là hút thuốc lá. Ô nhiễm không khí và môi trường làm việc cũng có thể đóng một vai trò nào đó. Điều này đặc biệt đúng nếu người đó cũng hút thuốc.

Các triệu chứng viêm phế quản thường xảy ra kèm với các bệnh phổi khác, chẳng hạn như:

  • Bệnh hen suyễn
  • Khí thũng phổi
  • Sẹo phổi (xơ phổi)
  • Viêm xoang
  • Bệnh lao
  • Nhiễm trùng đường hô hấp trên
 

Triệu chứng và biến chứng của viêm phế quản mãn tính

Các triệu chứng của bệnh có thể bao gồm:

  • Ho, có đặc điểm được gọi là cơn ho của người hút thuốc
  • Ho ra chất nhầy (long đờm)
  • Thở khò khè
  • Khó chịu ở ngực

Những người bị viêm phế quản tính thường bị ho và tạo đờm trong nhiều năm trước khi họ bị khó thở.

Viêm phế quản mãn tính có thể gây ra các biến chứng:

  • Khiếm khuyết tại phổi
  • Nhiễm trùng nặng và thường xuyên ảnh hưởng đến đường hô hấp
  • Thu hẹp và bịt kín các đường ống thở (phế quản)
  • Khó thở

Một số triệu chứng khác có thể xuất hiện như:

  • Móng tay, môi và da hơi xanh do lượng oxy trong máu thấp hơn
  • Thở khò khè và tiếng lách tách khi thở (rale phổi)
  • Bàn chân sưng lên
  • Suy tim

Chẩn đoán viêm phế quản mạn tính?

Kiểm tra chức năng phổi

Các xét nghiệm này giúp đo lường khả năng di chuyển không khí vào và ra khỏi phổi. Các bài kiểm tra thường được thực hiện với các máy đo đặc biệt. Chúng bao gồm:

  • Đo chức năng thông khí phổi. Phương pháp này sử dụng một thiết bị đo để xem phổi của bạn đang hoạt động tốt như thế nào. Đây là một trong những xét nghiệm chức năng phổi đơn giản, phổ biến nhất. Đây cũng là một xét nghiệm để tìm tiêu chuẩn vàng chẩn đoán.
  • Khí huyết động mạch. Xét nghiệm máu được sử dụng để kiểm tra lượng oxy và carbon dioxide trong máu. Nó cũng đo nồng độ axit trong máu.
  • Đo phân áp oxy. Máy đo phân áp oxy là một máy nhỏ, đo lượng oxy trong máu. Để có được phép đo này, một cảm biến nhỏ được dán hoặc kẹp vào ngón tay hoặc ngón chân.
  • X-quang ngực. Chụp X-quang tạo hình ảnh về các mô, xương và cơ quan bên trong phổi
  • Chụp CT. Chụp cắt lớp vi tính (CT-Scan) sử dụng sự kết hợp của tia X và công nghệ máy tính để tạo ra hình ảnh của cơ thể. Chụp CT cho thấy hình ảnh chi tiết của bất kỳ bộ phận nào của cơ thể, bao gồm xương, cơ, mỡ và các cơ quan. Chụp CT chi tiết hơn chụp X-quang tổng quát.

Điều trị viêm phế quản mạn tính như thế nào?

Điều trị viêm phế quản mạn tính với mục đích điều trị các nguyên nhân và triệu chứng, có thể bao gồm các điểm chính như:

  • Bỏ hút thuốc
  • Tránh xa khói thuốc và các chất kích thích phổi khác
  • Dùng thuốc qua đường uống để mở đường thở và giúp loại bỏ chất nhầy
  • Dùng thuốc dạng hít, chẳng hạn như thuốc giãn phế quản và steroid
  • Thở oxy hỗ trợ
  • Phẫu thuật loại bỏ các vùng phổi bị tổn thương
  • Ghép phổi, trong một số trường hợp hiếm hoi
  • Làm ẩm không khí
  • Phục hồi chức năng phổi để học cách sống chung với các vấn đề về hô hấp và duy trì hoạt động hàng ngày

Nhìn chung, việc điều trị cần thực hiện tại các cơ sở chuyên khoa.

Tổng kết

Biểu hiện của viêm phế quản mạn tính, COPD và thậm chí là hen phế quản có thể gần giống nhau và gây ra những nhầm lẫn. Nếu bạn nhận thấy các triệu chứng điển hình của bản thân cũng như những người xung quanh, điều cần thiết nhất là đến cơ sở y tế để được khám, xét nghiệm và có những hỗ trợ kịp thời.

Tham khảo thêm thông tin tại: Sự khác nhau giữa hen suyễn và COPD

Theo Hopkinsmedicine.org
Bình luận
Tin mới
  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

  • 08/07/2025

    Loại cá nhỏ bé có nhiều lợi ích với sức khỏe

    Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 08/07/2025

    Kháng sinh và những điều cần biết cho người trưởng thành

    Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

  • 08/07/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

  • 07/07/2025

    Dấu hiệu nhận biết và cách xử lý cảm nắng nhanh chóng

    Mùa hè với những ngày nắng gay gắt không chỉ mang đến niềm vui của những chuyến đi chơi mà còn ẩn chứa nguy cơ sức khỏe mà ít ai để ý: cảm nắng. Đây là một tình trạng nghiêm trọng xảy ra khi cơ thể không thể tự điều hòa nhiệt độ trong môi trường nóng bức, dẫn đến những hậu quả khôn lường nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.

  • 07/07/2025

    8 thực phẩm nên tránh để bảo vệ gan khỏe mạnh

    Gan đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Lựa chọn đúng loại thực phẩm cũng như tránh những chất có hại góp phần bảo vệ chức năng gan khỏe mạnh.

Xem thêm