Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Viêm phế quản mạn tính và COPD

Viêm phế quản mạn tính là một tình trạng bệnh lý ở phổi, đặc trưng bởi tình trạng ho có đờm dai dẳng trong thời gian dài. Đôi khi, nhiều bác sĩ đánh đồng với bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (CODP), song điều này không chính xác dù chúng có những điểm tương đồng.

Viêm phế quản mạn tính là gì?

Viêm phế quản là tình trạng viêm các ống thở - những đường dẫn khí được gọi là phế quản. Tình trạng viêm khiến đường thở tiết quá nhiều chất nhờn và các thay đổi khác. Có nhiều loại viêm phế quản khác nhau, song phổ biến nhất vẫn là cấp tính và mạn tính.

Viêm phế quản mạn tính là tình trạng phế quản bị viêm nhiễm trong thời gian dài. Nó phổ biến ở những người hút thuốc. Những người bị viêm phế quản mạn tính có xu hướng dễ bị viêm phổi hơn. Những người này cũng có các đợt viêm phế quản cấp tính, khi các triệu chứng trở nên nặng nề hơn tại một thời điểm bệnh bùng phát.

Tiêu chuẩn phân loại là viêm phế quản mạn tính gồm 2 tiêu chí chính:

  • Ho và tiết chất nhầy trong ít nhất 3 tháng một năm, và trong 2 năm liên tiếp.
  • Các nguyên nhân khác của các triệu chứng chẳng hạn như bệnh lao hoặc các bệnh phổi khác được loại trừ.

Người bị viêm phế quản mạn tính có thể kèm theo bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD). Đây là một nhóm lớn các bệnh phổi. Viêm phế quản mạn tính không còn được coi là một loại COPD, mặc dù thuật ngữ này vẫn được các bác sĩ sử dụng để mô tả một bệnh nhân bị ho có đờm trong ba tháng và kéo dài trong hai năm liên tiếp. Bệnh nhân mắc COPD có thể bị viêm phế quản tắc nghẽn, khí phế thũng hoặc cả hai. Trong đó, viêm phế quản tắc nghẽn chính là tình trạng viêm và sưng mạn tính của đường thở.

Nguyên nhân nào gây ra bệnh viêm phế quản mạn tính?

Viêm phế quản mãn tính không phải do virus hoặc vi khuẩn gây ra. Hầu hết các chuyên gia đồng ý rằng nguyên nhân chính của viêm phế quản mạn tính là hút thuốc lá. Ô nhiễm không khí và môi trường làm việc cũng có thể đóng một vai trò nào đó. Điều này đặc biệt đúng nếu người đó cũng hút thuốc.

Các triệu chứng viêm phế quản thường xảy ra kèm với các bệnh phổi khác, chẳng hạn như:

  • Bệnh hen suyễn
  • Khí thũng phổi
  • Sẹo phổi (xơ phổi)
  • Viêm xoang
  • Bệnh lao
  • Nhiễm trùng đường hô hấp trên
 

Triệu chứng và biến chứng của viêm phế quản mãn tính

Các triệu chứng của bệnh có thể bao gồm:

  • Ho, có đặc điểm được gọi là cơn ho của người hút thuốc
  • Ho ra chất nhầy (long đờm)
  • Thở khò khè
  • Khó chịu ở ngực

Những người bị viêm phế quản tính thường bị ho và tạo đờm trong nhiều năm trước khi họ bị khó thở.

Viêm phế quản mãn tính có thể gây ra các biến chứng:

  • Khiếm khuyết tại phổi
  • Nhiễm trùng nặng và thường xuyên ảnh hưởng đến đường hô hấp
  • Thu hẹp và bịt kín các đường ống thở (phế quản)
  • Khó thở

Một số triệu chứng khác có thể xuất hiện như:

  • Móng tay, môi và da hơi xanh do lượng oxy trong máu thấp hơn
  • Thở khò khè và tiếng lách tách khi thở (rale phổi)
  • Bàn chân sưng lên
  • Suy tim

Chẩn đoán viêm phế quản mạn tính?

Kiểm tra chức năng phổi

Các xét nghiệm này giúp đo lường khả năng di chuyển không khí vào và ra khỏi phổi. Các bài kiểm tra thường được thực hiện với các máy đo đặc biệt. Chúng bao gồm:

  • Đo chức năng thông khí phổi. Phương pháp này sử dụng một thiết bị đo để xem phổi của bạn đang hoạt động tốt như thế nào. Đây là một trong những xét nghiệm chức năng phổi đơn giản, phổ biến nhất. Đây cũng là một xét nghiệm để tìm tiêu chuẩn vàng chẩn đoán.
  • Khí huyết động mạch. Xét nghiệm máu được sử dụng để kiểm tra lượng oxy và carbon dioxide trong máu. Nó cũng đo nồng độ axit trong máu.
  • Đo phân áp oxy. Máy đo phân áp oxy là một máy nhỏ, đo lượng oxy trong máu. Để có được phép đo này, một cảm biến nhỏ được dán hoặc kẹp vào ngón tay hoặc ngón chân.
  • X-quang ngực. Chụp X-quang tạo hình ảnh về các mô, xương và cơ quan bên trong phổi
  • Chụp CT. Chụp cắt lớp vi tính (CT-Scan) sử dụng sự kết hợp của tia X và công nghệ máy tính để tạo ra hình ảnh của cơ thể. Chụp CT cho thấy hình ảnh chi tiết của bất kỳ bộ phận nào của cơ thể, bao gồm xương, cơ, mỡ và các cơ quan. Chụp CT chi tiết hơn chụp X-quang tổng quát.

Điều trị viêm phế quản mạn tính như thế nào?

Điều trị viêm phế quản mạn tính với mục đích điều trị các nguyên nhân và triệu chứng, có thể bao gồm các điểm chính như:

  • Bỏ hút thuốc
  • Tránh xa khói thuốc và các chất kích thích phổi khác
  • Dùng thuốc qua đường uống để mở đường thở và giúp loại bỏ chất nhầy
  • Dùng thuốc dạng hít, chẳng hạn như thuốc giãn phế quản và steroid
  • Thở oxy hỗ trợ
  • Phẫu thuật loại bỏ các vùng phổi bị tổn thương
  • Ghép phổi, trong một số trường hợp hiếm hoi
  • Làm ẩm không khí
  • Phục hồi chức năng phổi để học cách sống chung với các vấn đề về hô hấp và duy trì hoạt động hàng ngày

Nhìn chung, việc điều trị cần thực hiện tại các cơ sở chuyên khoa.

Tổng kết

Biểu hiện của viêm phế quản mạn tính, COPD và thậm chí là hen phế quản có thể gần giống nhau và gây ra những nhầm lẫn. Nếu bạn nhận thấy các triệu chứng điển hình của bản thân cũng như những người xung quanh, điều cần thiết nhất là đến cơ sở y tế để được khám, xét nghiệm và có những hỗ trợ kịp thời.

Tham khảo thêm thông tin tại: Sự khác nhau giữa hen suyễn và COPD

Theo Hopkinsmedicine.org
Bình luận
Tin mới
  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

Xem thêm