Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ung thư máu và thiếu máu

Ở một người khỏe mạnh, thiếu máu cũng giống như một chiếc đèn báo hiệu “kiểm tra động cơ” trên xe vậy, có thể do một nguyên nhân nào đấy và không nên bị bỏ qua.

Thiếu máu là sự thiếu hụt các tế bào hồng cầu hoặc huyết sắc tố trong máu. Thiếu máu cũng có thể là do không đủ số lượng tế bào hồng cầu khỏe mạnh được lưu thông. Dạng thiếu máu phổ biến nhất thường tương đối lành tính. Tuy nhiên, thiếu máu có thể là dấu hiệu đầu tiên của bệnh ung thư, hoặc một số bệnh nghiêm trọng khác. Trong các trường hợp khác, thiếu máu có thể là tác dụng phụ ​​của liệu pháp chống ung thư. Thiếu máu liên quan đến điều trị ung thư gây ra gánh nặng rất lớn và có thể góp phần gây nên mệt mỏi cực độ trong quá trình điều trị ung thư.

Ung thư có thể gây thiếu máu

Có một số cách mà ung thư có thể gây thiếu máu. Một số bệnh ung thư gây mất máu, làm giảm số lượng tế bào hồng cầu khỏe mạnh được lưu thông, gây thiếu máu.

Các tế bào máu được hình thành trong tủy xương. Khi một khối u ác tính tác động đến tủy xương, nó có thể chiếm mất không gian tủy và làm giảm đi khả năng sản sinh tế bào máu mới của cơ thể, dẫn đến thiếu máu. Do các tế bào hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu đều được tạo ra trong tủy xương, nên không chỉ có hồng cầu bị ảnh hưởng. Trong các bệnh ung thư bắt đầu từ tủy xương như ung thư bạch cầu hoặc ung thư di căn đến tủy từ các vị trí khác, như trong một số u lympho, các tế bào ung thư phát triển nhanh chóng lấn át các tế bào tạo máu khỏe mạnh, gây ra thiếu máu. 

Những người đã bị ung thư hoặc các bệnh mạn tính khác trong một thời gian dài có thể xuất hiện tình trạng thiếu máu do bệnh mạn tính. Điều này được cho là một phần do những thay đổi liên quan các đường truyền hóa học liên quan đến bệnh tác động đến lượng máu trong một khoảng thời gian dài. Ví dụ, có rất nhiều người bị viêm khớp dạng thấp cũng bị thiếu máu, và phần lớn tình trạng thiếu máu đó được cho là do bệnh mạn tính. 

Ít phổ biến hơn, ung thư máu và nhiều loại ung thư khác có thể liên quan đến các vấn đề tự miễn gây ra sự tự phá hủy các tế bào hồng cầu. Điều này được gọi là thiếu máu huyết tán tự miễn.

Và đây chỉ là một vài trong số nhiều trường hợp bệnh ác tính có thể liên quan đến thiếu máu.

Điều trị ung thư có thể gây thiếu máu

Hóa trị có thể gây thiếu máu bằng cách làm suy yếu quá trình tạo máu, hoặc ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và sản xuất các tế bào máu mới. Điều này có thể xảy ra ở tủy xương, hoặc trong một số trường hợp, hóa trị liệu sử dụng platinum có thể gây thiếu máu kéo dài thông qua việc giảm sản xuất erythropoietin ở thận. Erythropoietin là một loại hormone do thận sản xuất giúp cơ thể tạo ra các tế bào hồng cầu.

Xạ trị trên vùng lớn ở xương cũng có thể gây thiếu máu, cũng tương tự như với tình trạng ức chế gặp khi điều trị hóa trị và sự hiện diện đồng thời của cả bệnh viêm mạn tính cùng với ung thư. 

Nhiều phương pháp điều trị ung thư máu hiện nay có liên quan đến thiếu máu, vì vậy hãy cảnh giác và nói chuyện với bác sĩ về những gì có thể được thực hiện.

Thiếu máu có thể gây ra vấn đề ở những người bị ung thư

Cảm thấy rất mệt mỏi là một triệu chứng phát sinh do các tế bào trong cơ thể bạn không thể nhận đủ oxy. Tình trạng thiếu oxy này, có thể nghiêm trọng hoặc thậm chí đe dọa đến tính mạng. Cơ thể bạn cố gắng bổ sung máu bằng cách làm cho tim hoạt động nhiều hơn và mạnh hơn. Vì vậy nếu bạn đã có vấn đề về tim, tình trạng thiếu máu có thể làm cho bệnh nặng hơn.

Ngoài ra thiếu máu cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình điều trị ung thư theo kế hoạch. Khi bạn bị thiếu máu từ một chế độ điều trị nhất định, bạn và bác sĩ có thể quyết định bạn cần trì hoãn điều trị ung thư hoặc giảm liều.

 

 

 

Một số triệu chứng cảnh báo thiếu máu

Hãy cho bác sĩ của bạn biết ngay lập tức nếu bạn có bất kỳ triệu chứng thiếu máu nghiêm trọng nào sau đây:

  • Đau ngực
  • Tim đập nhanh
  • Sưng ở chân
  • Cảm thấy chóng mặt hoặc lâng lâng
  • Khó thở khi gắng sức

Cân nhắc điều trị

Điều trị thiếu máu phụ thuộc vào loại thiếu máu bạn có thể gặp phải, bao gồm các yếu tố như: nguyên nhân chính xác và mức độ nghiêm trọng của bệnh thiếu máu. Tùy thuộc vào các yếu tố này, kế hoạch có thể bao gồm: thay đổi chế độ ăn uống hoặc bổ sung, truyền máu, thuốc men, các thủ thuật như cấy ghép tế bào gốc máu và tủy, hoặc phẫu thuật để điều trị mất máu.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Thiếu máu và những điều bạn cần biết
Bình luận
Tin mới
  • 27/07/2024

    Chế độ ăn dặm tự chỉ huy có tốt hơn ăn dặm truyền thống?

    Chế độ ăn dặm tự chỉ huy (baby-led weaning) ngày càng phổ biến, nhưng chưa có nhiều bằng chứng khoa học cho thấy phương pháp này ưu việt hơn ăn dặm truyền thông về mặt dinh dưỡng.

  • 27/07/2024

    Mẹo giúp trẻ vượt qua cơn đau khi mọc răng

    Trẻ mọc răng thường xuất hiện một số dấu hiệu như ngứa lợi, quấy khóc, sốt… Cha mẹ quan sát và biết cách giảm đau cho trẻ lúc mọc răng để trẻ cảm thấy dễ chịu hơn.

  • 27/07/2024

    Ảo giác và chóng mặt trong bệnh đa xơ cứng

    Bệnh đa xơ cứng (MS) là một bệnh miễn dịch mãn tính ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Một số người có thể bị ảo giác, choáng váng hoặc chóng mặt.

  • 27/07/2024

    9 lời khuyên vàng khi chăm sóc da cho bé

    Trẻ nhỏ có làn da rất mềm mại và mỏng manh. Vì vậy, các bé có thể gặp phải nhiều vấn đề và bệnh lý về da. Cùng tham khảo một vài gợi ý cũng như lời khuyên hữu ích dưới đây để chăm sóc và bảo vệ làn da nhạy cảm của em bé nhà bạn.

  • 26/07/2024

    Hiện tượng co giật cơ có thể là dấu hiệu bạn đang thiếu chất

    Hầu hết mọi người đều trải qua tình trạng co giật cơ ở bắp thịt trên tay, chân, vai, mi mắt, lưng, cơ mặt một vài lần trong đời. Biểu hiện này có thể là dấu hiệu cơ thể đang thiếu một số vitamin, khoáng chất thiết yếu.

  • 26/07/2024

    Cách làm màu thực phẩm tự nhiên

    Màu thực phẩm tự nhiên là một cách tuyệt vời để thêm màu sắc vào công thức nấu ăn bằng cách sử dụng các nguyên liệu đã có sẵn trong tủ đựng thức ăn, giá đựng gia vị hoặc rau củ trong nhà. Màu thực phẩm tự nhiên được coi là sự thay thế lành mạnh hơn cho màu thực phẩm nhân tạo vì nó có nguồn gốc từ thực vật hoặc động vật và không chứa các hóa chất độc hại mà màu nhân tạo có thể có.

  • 26/07/2024

    6 bài tập cải thiện cơ bắp toàn thân không cần dụng cụ

    Sử dụng chính trọng lượng cơ thể mình, bạn có thể rèn luyện cơ bắp toàn thân với 6 bài tập thể dục không cần có thêm dụng cụ hỗ trợ.

  • 26/07/2024

    Tổng kết Khóa đào tạo "Chăm sóc và theo dõi sức khỏe cơ bản tại nhà"

    Khóa đào tạo "Chăm sóc và theo dõi sức khỏe cơ bản tại nhà" do Trung tâm Đào tạo Y học ứng dụng - Viện Y học ứng dụng Việt Nam phối hợp cùng Công ty cổ phần Tập đoàn Vesta-B Việt Nam tổ chức từ ngày 12 - 13/6/ đã kết thúc tốt đẹp

Xem thêm