Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tinh trùng khỏe mạnh: nâng cao khả năng sinh sản

Tinh trùng của nam giới không phải lúc nào cũng khỏe mạnh...

Tinh trùng của bạn có đạt tiêu chuẩn?

Nếu bạn đang dự định sinh con, bạn có lẽ sẽ tự hỏi về sức khỏe tinh trùng của mình. Hãy bắt đầu bằng việc hiểu rõ nhiều các yếu tố cố thể ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của nam giới- sau đó hãy quan tâm đến các bước giúp tinh trùng trở nên có phong độ tuyệt vời.

Điều gì chứng tỏ rằng tinh trùng khỏe mạnh?

Sức khỏe của tinh trùng phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, bao gồm số lượng, sự di động và cấu trúc:

  • Số lượng: tinh dịch được phóng ra khi bạn xuất tinh một lần chứa khoảng 15 triệu tinh trùng/ml. Quá ít tinh trùng trong một lần xuất tinh làm bạn khó có con hơn bởi vì có ít tinh trùng hơn đến thụ tinh với trứng.
  • Sự di động: Để đến và thụ tinh với trứng, tinh trùng phải di động, bơi qua cổ tử cung, tử cung và vòi trứng. Điều này gọi là tính di động. Bạn sẽ có thể thụ tinh được nếu ít nhất 40% tinh trùng di động.
  • Cấu trúc (hình thái): Tinh trùng bình thường có đầu hình oval và đuôi dài, chúng phối hợp với nhau để đẩy tinh trùng tiến lên. Mặc dù cấu trúc không quan trọng như là số lượng hay sự di động của tinh trùng, nhưng bạn càng có nhiều tinh trùng với hình thái và cấu trúc bình thường thì bạn càng có khả năng sinh sản.

Điều gì gây ra các vấn đề sinh sản ở nam giới?

Rất nhiều các vấn đề về bệnh tật có thể dẫn đến các bất thường về sinh sản ở nam giới, bao gồm:

  • Vấn đề ở vùng dưới đồi hoặc tuyến yên - những phần của bộ não truyền tín hiệu đến tinh hoàn để sản xuất testosteron và tinh trùng (thiểu năng sinh dục thứ phát)
  • Bệnh của tinh hoàn
  • Rối loạn trong vận chuyển tinh trùng

Tuổi cũng đóng một vai trò nhất định. Khả năng di động của tinh trùng và tỉ lệ tinh trùng bình thường có xu hướng giảm đi theo tuổi, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của một người đàn ông. Một vài nghiên cứu chỉ ra rằng sẽ mất nhiều thời gian hơn với nam giới ở độ tuổi giữa những năm 30 đến đầu năm 40 tuổi để có con so với những nam giới trẻ hơn.

Cách tốt nhất để sản xuất tinh trùng khỏe mạnh là gì?

Bạn có thể thực hiện một số bước đơn giản sau để nâng cao cơ hội sản xuất tinh trùng khỏe mạnh. Ví dụ:

  • Duy trì cân nặng khỏe mạnh. Một vài nghiên cứu khuyến cáo rằng tăng BMI có liên quan với số lượng và khả năng di động của tinh trùng.
  • Ăn một chế độ ăn khỏe mạnh. Hãy chọn đa dạng các loại hoa quả và rau, giàu các chất chống oxy hóa- sẽ giúp bạn nâng cao sức khỏe tinh trùng.
  • Dự phòng các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Nhiễm khuẩn qua đường tình dục - như là Chlamydia và lậu - là nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới. Để bảo vệ bản thân bạn, hãy hạn chế số lượng bạn tình và sử dụng bao cao su mỗi lần quan hệ tình dục- hoặc hãy giữ mối quan hệ một vợ một chồng với người vợ không bị lây nhiễm.
  • Xử ý các stress. Stress có thể làm giảm chức năng tình dục và làm cản trở hormon cần thiết để sản xuất tinh trùng.
  • Hãy hoạt động nhiều. Hoạt động thể lực trung bình có thể làm tăng hoạt của enzym chống oxy hóa, điều đó có thể giúp bảo vệ tinh trùng.

Những gì bạn nên tránh xa?

Tinh trùng có thể đặc biệt dễ bị tổn thương bởi các yếu tố môi trường, như là tiếp xúc với nhiệt độ quá nóng hoặc hóa chất độc. Để bảo vệ khả năng sinh sản của bạn:

  • Không hút thuốc. Nam giới hút thuốc lá có thể có số lượng tinh trùng thấp hơn. Hút thuốc cũng có thể làm giảm độ di động của tinh trùng và gây ra tinh trùng bị biến dạng. Nếu bạn hút thuốc, hãy nói với bác sĩ để giúp bạn bỏ thuốc.
  • Hạn chế lượng rượu bạn uống. Nghiện rượu sẽ dẫn đến giảm sản xuất testosteron, liệt dương và giảm sản xuất tinh trùng. Nếu bạn chọn uống rượu, hãy uống ở mức trung bình.
  • Tránh dùng chất bôi trơn trong quan hệ tình dục. Trong khi các nghiên cứu còn đang được tiến hành để chứng minh ảnh hưởng của chất bôi trơn đến sự sinh sản, hãy lưu tâm đến việc tránh sử dụng  chất bôi trơn trong quan hệ. Nếu cần, hãy sử dụng dầu trẻ em, dầu canola, lòng trắng trứng, hoặc một chất bôi trơn thân thiện.
  • Hãy nói với bác sĩ về các loại thuốc. Thuốc chẹn kênh canxi, thuốc chống trầm cảm 3 vòng, thuốc kháng androgen và một số thuốc khác có thể dẫn đến các vấn đề sinh sản. Steroid tổng hợp cũng có ảnh hưởng tương tự.
  • Điều trị ung thư. Hóa trị liệu và xạ trị ung thư có thể làm giảm sản xuất tinh trùng và gây ra vô sinh vĩnh viễn. Hãy hỏi bác sĩ về ảnh hưởng đến khả năng sinh sản- hoặc khả năng hồi phục và dự trữ tinh trùng trước điều trị
  • Cẩn thận với chất độc. Tiếp xúc với thuốc trừ sâu, chì và các chất độc khác có thể ảnh hưởng đến số lượng và chất lượng tinh trùng. Nếu  bạn phải làm việc với chất độc, hãy làm một cách an toàn. Ví dụ, mặc quần áo bảo vệ và các thiết bị, và tránh tiếp xúc da với hóa chất.
  • Hãy giữ mát mẻ. Tăng nhiệt độ ở bìu có thể cản trở sản xuất tinh trùng. Mặc dù lợi ích vẫn chưa được chứng minh đầy đủ, mặc quần lót lỏng vừa, giảm thời gian ngồi, tránh xông hơi và tắm nước nóng, và hạn chế tiếp xúc bìu với các vật thể ấm, như là laptop, có thể làm nâng cao chất lượng tinh trùng.

Khi nào bạn cần giúp đỡ?

Hãy thay đổi để có phong cách sống khỏe mạnh nhằm nâng cao khả năng sinh sản của bạn. Nếu bạn và bạn tình không mang thai được sau một năm quan hệ tình dục không bảo vệ, thì bạn cần quan tâm đến việc đánh giá vô sinh. Một chuyên gia về sinh sản cũng có thể xác định nguyên nhân của vấn đề và đưa ra các điều trị để mang bạn và bạn tình có thể trở thành ba mẹ trong tương lai.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sức khỏe dương vật: dự phòng một số vấn đề thường gặp

CTV Cảnh Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Mayo Clinic
Bình luận
Tin mới
  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

Xem thêm