Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tinh trùng khỏe mạnh: nâng cao khả năng sinh sản

Tinh trùng của nam giới không phải lúc nào cũng khỏe mạnh...

Tinh trùng của bạn có đạt tiêu chuẩn?

Nếu bạn đang dự định sinh con, bạn có lẽ sẽ tự hỏi về sức khỏe tinh trùng của mình. Hãy bắt đầu bằng việc hiểu rõ nhiều các yếu tố cố thể ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của nam giới- sau đó hãy quan tâm đến các bước giúp tinh trùng trở nên có phong độ tuyệt vời.

Điều gì chứng tỏ rằng tinh trùng khỏe mạnh?

Sức khỏe của tinh trùng phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, bao gồm số lượng, sự di động và cấu trúc:

  • Số lượng: tinh dịch được phóng ra khi bạn xuất tinh một lần chứa khoảng 15 triệu tinh trùng/ml. Quá ít tinh trùng trong một lần xuất tinh làm bạn khó có con hơn bởi vì có ít tinh trùng hơn đến thụ tinh với trứng.
  • Sự di động: Để đến và thụ tinh với trứng, tinh trùng phải di động, bơi qua cổ tử cung, tử cung và vòi trứng. Điều này gọi là tính di động. Bạn sẽ có thể thụ tinh được nếu ít nhất 40% tinh trùng di động.
  • Cấu trúc (hình thái): Tinh trùng bình thường có đầu hình oval và đuôi dài, chúng phối hợp với nhau để đẩy tinh trùng tiến lên. Mặc dù cấu trúc không quan trọng như là số lượng hay sự di động của tinh trùng, nhưng bạn càng có nhiều tinh trùng với hình thái và cấu trúc bình thường thì bạn càng có khả năng sinh sản.

Điều gì gây ra các vấn đề sinh sản ở nam giới?

Rất nhiều các vấn đề về bệnh tật có thể dẫn đến các bất thường về sinh sản ở nam giới, bao gồm:

  • Vấn đề ở vùng dưới đồi hoặc tuyến yên - những phần của bộ não truyền tín hiệu đến tinh hoàn để sản xuất testosteron và tinh trùng (thiểu năng sinh dục thứ phát)
  • Bệnh của tinh hoàn
  • Rối loạn trong vận chuyển tinh trùng

Tuổi cũng đóng một vai trò nhất định. Khả năng di động của tinh trùng và tỉ lệ tinh trùng bình thường có xu hướng giảm đi theo tuổi, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của một người đàn ông. Một vài nghiên cứu chỉ ra rằng sẽ mất nhiều thời gian hơn với nam giới ở độ tuổi giữa những năm 30 đến đầu năm 40 tuổi để có con so với những nam giới trẻ hơn.

Cách tốt nhất để sản xuất tinh trùng khỏe mạnh là gì?

Bạn có thể thực hiện một số bước đơn giản sau để nâng cao cơ hội sản xuất tinh trùng khỏe mạnh. Ví dụ:

  • Duy trì cân nặng khỏe mạnh. Một vài nghiên cứu khuyến cáo rằng tăng BMI có liên quan với số lượng và khả năng di động của tinh trùng.
  • Ăn một chế độ ăn khỏe mạnh. Hãy chọn đa dạng các loại hoa quả và rau, giàu các chất chống oxy hóa- sẽ giúp bạn nâng cao sức khỏe tinh trùng.
  • Dự phòng các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Nhiễm khuẩn qua đường tình dục - như là Chlamydia và lậu - là nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới. Để bảo vệ bản thân bạn, hãy hạn chế số lượng bạn tình và sử dụng bao cao su mỗi lần quan hệ tình dục- hoặc hãy giữ mối quan hệ một vợ một chồng với người vợ không bị lây nhiễm.
  • Xử ý các stress. Stress có thể làm giảm chức năng tình dục và làm cản trở hormon cần thiết để sản xuất tinh trùng.
  • Hãy hoạt động nhiều. Hoạt động thể lực trung bình có thể làm tăng hoạt của enzym chống oxy hóa, điều đó có thể giúp bảo vệ tinh trùng.

Những gì bạn nên tránh xa?

Tinh trùng có thể đặc biệt dễ bị tổn thương bởi các yếu tố môi trường, như là tiếp xúc với nhiệt độ quá nóng hoặc hóa chất độc. Để bảo vệ khả năng sinh sản của bạn:

  • Không hút thuốc. Nam giới hút thuốc lá có thể có số lượng tinh trùng thấp hơn. Hút thuốc cũng có thể làm giảm độ di động của tinh trùng và gây ra tinh trùng bị biến dạng. Nếu bạn hút thuốc, hãy nói với bác sĩ để giúp bạn bỏ thuốc.
  • Hạn chế lượng rượu bạn uống. Nghiện rượu sẽ dẫn đến giảm sản xuất testosteron, liệt dương và giảm sản xuất tinh trùng. Nếu bạn chọn uống rượu, hãy uống ở mức trung bình.
  • Tránh dùng chất bôi trơn trong quan hệ tình dục. Trong khi các nghiên cứu còn đang được tiến hành để chứng minh ảnh hưởng của chất bôi trơn đến sự sinh sản, hãy lưu tâm đến việc tránh sử dụng  chất bôi trơn trong quan hệ. Nếu cần, hãy sử dụng dầu trẻ em, dầu canola, lòng trắng trứng, hoặc một chất bôi trơn thân thiện.
  • Hãy nói với bác sĩ về các loại thuốc. Thuốc chẹn kênh canxi, thuốc chống trầm cảm 3 vòng, thuốc kháng androgen và một số thuốc khác có thể dẫn đến các vấn đề sinh sản. Steroid tổng hợp cũng có ảnh hưởng tương tự.
  • Điều trị ung thư. Hóa trị liệu và xạ trị ung thư có thể làm giảm sản xuất tinh trùng và gây ra vô sinh vĩnh viễn. Hãy hỏi bác sĩ về ảnh hưởng đến khả năng sinh sản- hoặc khả năng hồi phục và dự trữ tinh trùng trước điều trị
  • Cẩn thận với chất độc. Tiếp xúc với thuốc trừ sâu, chì và các chất độc khác có thể ảnh hưởng đến số lượng và chất lượng tinh trùng. Nếu  bạn phải làm việc với chất độc, hãy làm một cách an toàn. Ví dụ, mặc quần áo bảo vệ và các thiết bị, và tránh tiếp xúc da với hóa chất.
  • Hãy giữ mát mẻ. Tăng nhiệt độ ở bìu có thể cản trở sản xuất tinh trùng. Mặc dù lợi ích vẫn chưa được chứng minh đầy đủ, mặc quần lót lỏng vừa, giảm thời gian ngồi, tránh xông hơi và tắm nước nóng, và hạn chế tiếp xúc bìu với các vật thể ấm, như là laptop, có thể làm nâng cao chất lượng tinh trùng.

Khi nào bạn cần giúp đỡ?

Hãy thay đổi để có phong cách sống khỏe mạnh nhằm nâng cao khả năng sinh sản của bạn. Nếu bạn và bạn tình không mang thai được sau một năm quan hệ tình dục không bảo vệ, thì bạn cần quan tâm đến việc đánh giá vô sinh. Một chuyên gia về sinh sản cũng có thể xác định nguyên nhân của vấn đề và đưa ra các điều trị để mang bạn và bạn tình có thể trở thành ba mẹ trong tương lai.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sức khỏe dương vật: dự phòng một số vấn đề thường gặp

CTV Cảnh Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Mayo Clinic
Bình luận
Tin mới
  • 14/10/2025

    Tại sao bạn muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn?

    Cảm giác muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn có thể là do phản ứng bình thường ở ruột già gọi là phản xạ dạ dày-đại tràng. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên có cảm giác muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn, cùng với các triệu chứng như đau quặn bụng, đầy hơi hoặc tiêu chảy, thì hội chứng ruột kích thích (IBS) hoặc bệnh viêm ruột (IBD) có thể là nguyên nhân.

  • 13/10/2025

    Workshop “Giải mã biếng ăn ở trẻ, có nên bổ sung kẽm?

    Biếng ăn là một trong những vấn đề thường gặp nhất ở trẻ nhỏ – đặc biệt trong giai đoạn tăng trưởng. Không ít cha mẹ cho rằng nguyên nhân chủ yếu là do thiếu kẽm, từ đó tự ý mua sản phẩm bổ sung mà không có chỉ định của chuyên gia. Tuy nhiên, thực tế cho thấy biếng ăn không chỉ đến từ thiếu vi chất, mà là kết quả của nhiều yếu tố phối hợp: tâm lý, hành vi ăn uống, chế độ dinh dưỡng, sức khỏe tiêu hóa và mức độ hấp thu vi chất của từng trẻ.

  • 13/10/2025

    7 thực phẩm ít calo, giàu protein giúp giảm cân hiệu quả

    Chế độ ăn uống lành mạnh đóng vai trò then chốt trong quá trình giảm cân. Bổ sung 7 loại thực phẩm ít calo nhưng giàu protein là bí quyết giúp giảm cân hiệu quả.

  • 13/10/2025

    Tác hại của thuốc lá điện tử đối với sức khỏe: Sự thật đáng báo động

    Trong những năm gần đây, thuốc lá điện tử (vape) đã trở thành một xu hướng phổ biến trên toàn cầu, đặc biệt trong giới trẻ. Được quảng bá như một giải pháp thay thế an toàn hơn cho thuốc lá truyền thống, nhiều người tin rằng việc sử dụng thuốc lá điện tử có thể giúp giảm thiểu các nguy cơ sức khỏe hoặc hỗ trợ cai nghiện.

  • 12/10/2025

    Uống gì để đẹp da, giảm nám cho phụ nữ sau tuổi 30?

    Bên cạnh các biện pháp điều trị như laser, peel da, thoa thuốc... chế độ dinh dưỡng, đặc biệt là những gì chúng ta uống hằng ngày, đóng vai trò không nhỏ trong việc cải thiện tình trạng nám da và mang lại làn da khỏe đẹp.

  • 12/10/2025

    Thời tiết ảnh hưởng thế nào đến cảm xúc của con người?

    Rối loạn cảm xúc theo mùa (SAD) là một loại trầm cảm liên quan tới sự thay đổi thời tiết.

  • 11/10/2025

    Dầu quả bơ và dầu ô liu, loại nào tốt hơn cho sức khỏe?

    Nếu dầu ô liu từ lâu đã được mệnh danh là “vàng lỏng” của vùng Địa Trung Hải, thì gần đây, dầu quả bơ nổi lên như một “ngôi sao” mới được ưa chuộng. Cả hai loại dầu này đều được biết đến với những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe nhưng lloại nào thực sự vượt trội hơn?

  • 11/10/2025

    Hóa chất độc hại trong giấy in hóa đơn có thể khiến bạn nhiễm độc

    Khi bạn đi mua hàng và người bán hàng hỏi bạn có muốn in hóa đơn (biên lai) hay không, hãy trả lời không, việc làm này vừa giúp bảo vệ môi trường và bảo vệ cả sức khỏe của bạn do nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng các loại hóa đơn giấy từ các nhà bán lẻ lớn tại Mỹ được phủ một loại hóa chất độc hại có tên là bisphenol S (BPS). Cùng tìm hiểu về loại hóa chất độc hại trên giấy in hóa đơn qua bài viết sau đây!

Xem thêm