Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thuốc bạn đang uống có gây tăng cân?

Ngoài chế độ ăn không đúng cách và ít tập thể dục, một nguyên nhân khác có thể dẫn đến béo phì là do việc dùng thuốc.

Một vài loại thuốc được kê đơn nhiều nhất ở Mỹ để điều trị những bệnh phổ biến đó là tiểu đường, đau nửa đầu, tăng huyết áp, trầm cảm và rối loạn lưỡng cực, được cho là nguyên nhân gây tăng cân.

Thuốc góp phần gây tăng cân

Thuốc có thể làm tăng cân theo nhiều cách:

  • Thay đổi chuyến hóa. Một số thuốc làm thay đổi chuyển hóa của cơ thể, và calo bị đốt cháy chậm hơn
  • Corticosteroid được biết là có thể làm tăng khẩu vị trong khi giảm khả năng hấp thu đường của cơ thể dẫn đến tăng lượng mỡ tích tụ ở phần bụng.
  • Thuốc chẹn beta: có thẻ gây khó thở và mệt, khiến bệnh nhân khó khăn trong việc tập thể dục
  • Thuốc chẹn kênh canxi: dùng trong bệnh cao huyết áp có thể khiến cơ thể bị tích nước
  • Thuốc chống trầm cảm: thuốc dùng trong điều trị những vấn đề tâm lí và rối loạn tâm thần, như trầm cảm và rối loạn lưỡng cực, có liên quan mật thiết với tăng cân. Thường đó là những loại thuốc như Paxil (paroxetine), Zoloft (sertraline), Clozaril (clozapine), Seroquel (quetiapine), Zyprexa (olanzapine) và Risperdal (risperidone).

Kết quả là, từ năm 2004, FDA yêu cầu các cơ sở dược sản xuất thuốc chống loạn thần cần thêm lời cảnh báo trên nhãn các thuốc này. Những chi tiết cảnh báo như tăng nguy cơ tiểu đường và tăng glucose huyết có thể do sử dụng thuốc phải được đưa trên nhãn thuốc.

Tác dụng phụ của việc tăng do dùng thuốc

Mức độ tăng cân khá đa dạng tùy từng bệnh nhân và loại thuốc. Một số bệnh nhân có thể tăng một vài cân trong một năm, một số khác có thể tăng cân nhanh (tăng khoảng 45kg) chỉ trong một vài tháng. Do nhiều thuốc được dùng để điều trị các bệnh mạn tính, chúng thường được sử dụng trong một thời gian vài năm có thể góp phần gây tăng cân đáng kể.

Ngoài ảnh hưởng đến cảm xúc và cuộc sống xã hội của việc tăng cân, bệnh nhân cũng có những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như tiểu đường, tăng huyết áp, viêm xương khớp, hội chứng chuyển hóa, tăng cholesterol-có thể có nguyên nhân là do tình trạng tăng cân hoặc tình trạng tăng cân làm cho những tình trang này diễn biến nặng hơn.

Có lẽ, hậu quả nghiêm trọng nhất của thuốc dẫn đến tăng cân là nhiều bệnh nhân dừng dùng thuốc hoặc tự quyết định chuyển sang liều thấp hơn. Hậu quả là những vấn đề sức khỏe tiềm ẩn có thể không được điều trị. Không tuân thủ đơn thuốc vì lý do thuốc khiến tăng cân được cho là những vấn đề đặc trưng ở những bệnh nhân dùng thuốc chống loạn thần và thuốc chống trầm cảm.

Một số bác sĩ nói trước với bệnh nhân về vấn đề tăng cân khi dùng thuốc và khuyên bệnh nhân nên điều chỉnh chế độ ăn và tăng tập luyện để tránh tăng cân

Thuốc thay thế

Tất cả bệnh nhân cho dù mắc phải tình trạng nào, cũng nên nói chuyện với bác sĩ trước khi dừng thuốc hoặc thay đổi liều.

Trong nhiều trường hợp, bác sĩ có thể kê thuốc có tác dụng tương tự nhưng không gây tăng cân. Hoặc bác sĩ có thể chọn thuốc bổ sung để điều trị tăng cân.

CTV Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

  • 14/08/2025

    Ngày nào cũng ăn trứng có được không?

    Trứng là một phần của chế độ ăn giàu dinh dưỡng có thể hỗ trợ sức khỏe tổng thể, bao gồm cả hệ tim mạch và mắt. Vậy, có nên ăn trứng mỗi ngày không?

Xem thêm