Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sự khác biệt giữa folat và a xít folic

Folate hay a xít folic mới là dạng tự nhiên trong thực phẩm? bạn có trả lời được không? Nếu không thì cũng không sao đâu vì rất nhiều người trong đó có các chuyên gia y tế, chuyên gia dinh dưỡng cũng thường cho là hai dạng này là một và thường dùng chhúng thay đổi cho nhau.

Rất nhiều chuyên gia y tế tranh cãi nhau về folat và axít folic có phải là cùng một loại dưỡng chất thiết yếu hay không. Trong khi axít folic thường được coi là dạng của folat trong các viên thực phẩm, nên việc phân biệt hai dạng này thực sự rất quan trọng. Cho dù là phụ nữ qua độ tuổi sinh sản hay nam giới nói chung, quá liều vẫn có thể có hại.

Sự khác nhau giữa folat và a xít folic

Folat là một thuật ngữ nói chung chỉ nhóm vitamin B tan trong nước và chúng được gọi với tên gọi khác là B9. Axít folic liên quan đến hợp chất oxi hóa được sử dụng trong các viên uống bổ sung và trong các thực phẩm chức năng, trong khi đó folat lại là dạng dẫn xuất của tetrahydrofolate trong tự nhiên có trong thực phẩm.

Các dạng của folat có thể nằm trong chu trình chuyển hóa folat của tetrahydrofolate. Không giống như các folat có trong tự nhiên (là sản phẩm chuyển hóa của tetrahydrofolate có trong chất nhầy ở ruột non) axít folic bị giáng hóa rồi mới methyl hóa trong gan và cuối cùng hydro hóa thành tetrahydrofolate. Các hoạt động củe enzym chuyển hóa cùng với một lượng axít folic được sản suất ra có thể khiến lượng lớn axít folic đi vào máu.

Một vài nghiên cứu đã báo cáo rằng axít folic đã xuất hiện trong máu của những người uống viên bổ sung hoặc thực phẩm chức năng, trong khi trước đây không hề có. Bổ sung axít folic là một khuyến cáo cho phụ nữ ở độ tuổi mang thai và có ý định có thai nhằm tránh việc dị tật ống thần kinh ở thai nhi.

Nguy cơ từ việc quá liều axít folic

Trong khi tỷ lệ dị tật ống thần kinh đã giảm đi thì người ta bắt đầu quan tâm đến việc việc bổ sung thừa axít folic có trong các thực phẩm chức năng, đồ uống, các viên uống bổ sung. Một trong những nguy cơ của việc quá liều axít folic đó là ung thư. Do người ta nhận thấy sự hiện diện của các a xít folic chưa được chuyển hóa có thể gây độc với các tế bào giết tự nhiên trong cơ thể (một loại tế bào tiêu diệt các tế bào bất thường trong cơ thể) có chức năng tiêu diệt các tế bào ung thư.

Một lượng lớn axít folic dư thừa có thể làm lu mờ tình trạng thiếu hụt vitamin B12 dẫn đến sự suy giảm chức năng thần kinh ở người già.

Folat tự nhiên có trong các thực phẩm mới là tốt nhất

Mặc dù có nhiều nguy cơ liên quan đến tăng nồng độ axít folic trong cơ thể như việc tiêu thụ các thực phẩm có folat vẫn rất cần thiết. Folat hỗ trợ sự phát triển hoàn chỉnh của các tế bào hồng cầu, giảm lượng homocystein trong máu, hỗ trợ chức năng của hệ thần kinh, đặc biệt là ngăn ngừa dị tật ống thần kinh ở trẻ sơ sinh vì vậy được khuyến cáo là dùng cho phụ nữ có ý định mang thai.

Folat có nhiều trong các loại rau như: xà lách romaine, rau chân vịt, măng tây, củ cải xanh, súp lơ xanh, súp lơ trắng, củ cải, đậu lăng. Nhưng nguồn cung cấp tốt nhất là gan bê và gan gà.

 
 

Bạn có thể uống viên bổ sung folat nếu bạn cảm thấy chưa đủ. Hãy tìm các loại viên bổ sung mà trên nhãn có ghi “5-methyltetrahydrofolat” hoặc “5-MTHF”. Tránh các nhãn hiệu có ghi “axít folic” khi bạn mua những viên tổng hợp nhiều loại vitamin.

 

Phụ nữ có kế hoạch mang thai nên nạp một lượng 800-1200mcg mỗi ngày và thời điểm tốt nhất là trước khi có thai một vài tháng. Nhưng không nên phụ thuộc vào mỗi việc uống viên bổ sung, bạn cũng phải cung cấp folat bằng nguồn thực phẩm như ở trên để có thể hấp thu đủ lượng cần thiết. Nếu bạn có thai hoặc đang cố có thai thì 600-800mcg một ngày là đủ cho bạn. Với những đối tượng khác thì không nhất thiết phải uống viên bổ sung,chỉ cần ăn uống một lượng vừa phải các thực phẩm trên là cũng đủ lượng folat cần thiết rồi.

Ts.Bs.Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Chriskresser
Bình luận
Tin mới
  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

  • 29/06/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

Xem thêm