Thóp trước quá to ở bé 6 tháng tuổi có đáng lo ngại?

Hỏi: Con trai tôi có thóp trước lớn chưa từng thấy (tôi đã sờ hàng nghìn cái thóp rồi!!!). Bác sĩ nhi khoa nói không có gì đáng lo, tôi cũng thấy không lo, nhưng bác sĩ lại khiến tôi sợ khi bảo tôi phải thông báo ngay nếu có bất cứ biến đổi gì trong sự phát triển của con. Tôi rất bối rối.

Kích thước trước sau của thóp là 7,5 cm, chiều ngang là 6,5 cm. Con trai tôi 6 tháng tuổi, đầu cháu phát triển bình thường, cháu bắt đầu ngồi, với tay lấy các đồ vật … Liệu có phải tôi đang lo lắng không có cơ sở ?

Alex Sweeney – Điều phối viên chăm sóc nhi khoa Bệnh viện Ormond, Florida, Mỹ.

Bác sĩ Greene:

Alex ạ, trước khi trả lời câu hỏi của anh, tôi xin có đôi lời với bạn đọc, những người không được đào tạo như anh, về thóp trước.

Thóp trước (nằm trên hộp sọ của trẻ) là điều khiến rất nhiều cha mẹ lo lắng. Ở những vùng khác trên đầu, não được bảo vệ bởi bức tường xương vững chắc, vậy mà ở vùng thóp chỉ có lớp mô mềm ngăn não khỏi các va đập từ thế giới bên ngoài. Thóp trước trông thật mong manh. Hôm nay tôi đã gặp một bà mẹ, chị nói rằng mình chưa bao giờ chạm vào thóp trước của con trai vì sợ sẽ thọc ngón tay xuyên qua thóp của con.

Thực ra, thóp trước là một minh chứng cho sự tài tình đáng kinh ngạc của tạo hóa trên cơ thể người. Khi chào đời, trẻ sơ sinh có 6 thóp nhưng chỉ 2 thóp dễ nhận ra (thóp lớn nhất nằm ở phía trên, gọi là thóp trước). Mối liên kết lỏng lẻo của các xương sọ giao nhau tại các thóp cho phép người mẹ thực hiện cuộc đẻ. Nếu không có cấu trúc giải phẫu linh hoạt như vậy, các bé sẽ phải có bộ não nhỏ hơn hay các bà mẹ phải có phần hông rộng hơn nếu muốn con có thể chào đời.

Giá trị của thóp trước cũng không mất đi khi bạn lần đầu ôm con trong tay. Thóp chẳng những không làm con bị tổn thương mà còn giúp bảo vệ bé khỏi chấn thương. Điều này khiến một số tai nạn hi hữu trở nên nguy hiểm hơn (ví dụ ngã đập đầu vào cột ăng ten ở ô tô), nhưng với những tai nạn thông thường ở mọi trẻ em, thóp trước trở thành chiếc đệm bảo vệ - biến hộp sọ thành mũ bảo hiểm.

Hàng tuần, các ông bố bà mẹ hoảng loạn vẫn thường lao vào phòng của tôi sau khi con họ ngã từ giường, từ bàn hay ghế cao xuống đất. Điều này xảy ra nhanh tới mức các bé có thể ngã ngay khi có mặt các bậc phụ huynh hết sức cẩn thận, điều này cũng đã xảy ra với chính tôi. Khi ngã, trẻ nhỏ thường rơi đầu xuống trước, vì trọng tâm của bé nằm ở đầu (trọng tâm của người lớn nằm ở mông). Đầu đập xuống sàn nghe đánh rầm. May nhờ có chiếc đệm của thóp trước, phần lớn chấn thương đầu khá là nhẹ. Thóp tuy mềm nhưng lại bao gồm một màng sợi cực kỳ chắc chắn.

Khi chào đời, thóp của trẻ sơ sinh có kích thước rất khác nhau. Nếu thóp nhỏ thì trong vài tháng đầu kích thước sẽ tăng. Trái lại những thóp lớn sẽ bé dần lại. Tới khi bé được 2 tháng tuổi, thóp trước thường có chiều ngang 3 cm. Thóp rộng tồn tại lâu thường là chuyện bình thường, nhưng trong một số trường hợp nó có thể liên quan tới các bệnh lý hiếm gặp:

1. Rối loạn phát triển sụn hay chứng lùn thực thụ: Anh có thể đánh giá chiều cao và vẻ ngoài của con để đưa ra kết luận.

2. Hội chứng Apert: Những đứa trẻ này có các bàn tay và bàn chân dính ngón, ngón tay cái và ngón chân cái to, bộ mặt điển hình. Và một lần nữa anh có thể tự nhận biết được.

Bệnh nhân hội chứng Apert bị dính các ngón tay.

3. Loạn phát xương đòn sọ: Những đứa trẻ này có xương đòn cực kỳ nhỏ hay hoàn toàn không có, lồng ngực nhỏ, sọ có hình dạng đặc biệt. Các dấu hiệu này thể hiện từ trước 6 tháng.

Bệnh nhân loạn phát xương đòn sọ không có xương đòn.

4. Thiểu năng tuyến giáp bẩm sinh: bệnh có thể bị bỏ sót nếu trẻ sơ sinh không được lấy máu làm test sàng lọc. Trước kia khi không có test này, thóp trước rộng là dấu hiệu điển hình để chẩn đoán bệnh. Nếu kết quả test sàng lọc của con anh bình thường thì chẳng có gì đáng lo.

Thiểu năng tuyến giáp bẩm sinh ảnh hưởng nghiêm trọng đến phát triển tinh thần và thể chất của trẻ.

5. Rubella (bệnh sởi Đức) bẩm sinh: virus gây bệnh nhẹ ở trẻ lớn nhưng ảnh hưởng nặng nề tới trẻ sơ sinh. Những bé sống sót được thường bị mù, điếc, có tiếng thổi lớn ở tim. Đó là những đứa trẻ bề ngoài không khỏe mạnh.

6. Hội chứng Hallermann-Streiff: đặc trưng bởi các dấu hiệu trán to, mắt nhỏ (có đục thủy tinh thể), và mũi rất nhỏ, chưa phát triển hoàn chỉnh. Những đứa trẻ này thường mù từ khi sinh và dù có phẫu thuật cũng không phục hồi được thị lực. Chẩn đoán thường được đưa ra ngay sau khi trẻ chào đời.

Trẻ bị hội chứng Hallermann-Streiff thường mù từ khi sinh.

7. Não úng thủy hay ứ nước trong não: ở những trẻ bị não úng thủy, thóp trước vẫn mở do áp lực nội sọ cao và kích thước đầu tăng nhanh.

Ở bệnh nhân não úng thủy, các buồng não thất bị giãn rộng.

8. Giảm men photphataza: là bất thường chuyển hóa bẩm sinh, bệnh thường nặng và gây tử vong ở trẻ sơ sinh. Dạng rất nhẹ của bệnh có thể được chẩn đoán bằng X quang (hình ảnh bị mọt ăn ở xương) hay nhờ xét nghiệm máu hoặc nước tiểu. Những đứa trẻ này giống với trẻ bị còi xương, và không bị chậm phát triển.

9. Chậm phát triển trong tử cung: Những trẻ không phát triển tốt trong tử cung (vì bất kỳ lý do gì) thường có thóp rộng một thời gian dài. Một lần nữa, anh cũng có thể tự đánh giá bệnh lý này.

Trẻ chậm phát triển trong tử cung (trái) nhỏ so với trẻ phát triển bình thường (phải)

10. Bệnh xương thủy tinh (hay bệnh tạo xương không hoàn hảo - Osteogenesis imperfecta: Đặc trưng bởi tình trạng xương dễ gãy, các khớp duỗi quá mức, củng mạc (lòng trắng của mắt) màu xanh sẫm. Dạng bệnh nhẹ thường bị bỏ sót nhưng có thể được chẩn đoán bằng X- quang. Tất cả các trẻ bị bệnh này đều gãy nhiều xương, dẫn đến chụp X-quang.

Củng mạc mắt trẻ bị bệnh xương thủy tinh có màu xanh da trời.

11. Đẻ non: thóp trước ở trẻ sinh non rộng hơn so với kích thước trung bình, nhưng không có rắc rối gì từ vấn đề này.

Trẻ sinh non được nuôi trong lồng ấp.

13. Ba nhiễm sắc thể 13 (hội chứng Patau), 18 (hội chứng Edwards), 21 (hội chứng Down): Các bệnh này đều được phát hiện ngay khi sinh.

14. Còi xương do thiếu vitamin D: bệnh hiếm gặp ở Mỹ, nhưng có thể xảy ra ở những trẻ bú mẹ hoàn toàn và mẹ không uống vitamin hoặc ít ra ngoài nắng. Trẻ có các biểu hiện chi cong, bụng chảy xệ, có rãnh ngang ở giữa lồng ngực và bụng. Ở nhiều trẻ, ấn vào xương sọ gây cảm giác lõm xuống như ấn vào quả bóng bàn.

Khi bác sĩ nói mọi việc có vẻ ổn, ông ấy đã đúng. Bác sĩ cũng đúng khi lo lắng rằng thóp rộng đôi khi cũng liên quan tới một số hội chứng, chẳng hạn hội chứng ba nhiễm sắc thể, có thể đi kèm chậm phát triển.

Bây giờ anh đã biết về những bệnh này, các hội chứng nguy hiểm nhất đã được loại bỏ. Con anh, một đứa trẻ năng động, cũng chẳng có gì chung với các hội chứng nhẹ đã nêu. Hãy thư giãn và tận hưởng niềm vui khi con bắt đầu tập ngồi, rồi bé sẽ chạy quanh phòng. Đối với phần lớn trẻ, thóp trước sẽ sớm đóng lại sau khi bé đã đứng vững vàng trên đôi chân của mình (vào 9-12 tháng).

Thóp mở đủ lâu giúp bảo vẹ bé khi con vấp ngã để rồi có thể tự mình đi được. Mọi việc sẽ diễn ra rất nhanh.

* Alan Greene là bác sĩ chuyên khoa nhi nổi tiếng của Mỹ, có bằng cử nhân Lịch sử và Triết học Khoa học, sau đó tốt nghiệp trường Y tại Đạihọc California. Hiện ông công tác tại Khoa lâm sàng Trường Y Đại học Standford, thực hiện việc khám bệnh và giảng dạy.

Bác sĩ Greene là người sáng lập và điều hành trang web DrGreene.com. Ông được công nhận là một trong 25 người có ảnh hưởng mạnh mẽ nhất tới công nghệ thông tin y khoa. Ông cũng được vinh danh là 'Anh hùng Sức khỏe cho trẻ em'.

Trang web DrGreene.com nhận được hơn 14 triệu hit mỗi tháng từ phụ huynh, sinh viên và các chuyên gia y tế.

Bác sĩ Greene

BS Trần Thu Thủy - Theo Bệnh viện Nhi Trung Ương/DrGreene.com

Từ khóa:

Bình luận

Tin mới

29/11/2025

7 loại đồ uống giúp ngừa đau họng - bệnh thường gặp ở giáo viên

Giống như ca sĩ hay diễn giả, giáo viên thường xuyên phải đối mặt với nguy cơ đau họng do phải nói liên tục trong nhiều giờ. Tham khảo một số đồ uống đơn giản giúp các thầy cô phòng ngừa và làm dịu cơn đau họng một cách hiệu quả.
29/11/2025

Bảo vệ da và tóc khỏi hanh khô mùa giao mùa

Mùa thu đến mang theo không khí se lạnh, giảm độ ẩm, khiến da và tóc dễ rơi vào tình trạng khô ráp, nứt nẻ và thiếu sức sống.Thay đổi thời tiết không chỉ ảnh hưởng đến vẻ ngoài mà còn tác động đến sức khỏe của làn da và mái tóc. Điều chỉnh quy trình chăm sóc da và bảo vệ tóc trước tình trạng tóc khô xơ khi giao mùa là cần thiết để duy trì vẻ đẹp tự nhiên. Bài viết này sẽ cung cấp những phương pháp khoa học giúp bạn bảo vệ da và tóc hiệu quả trong mùa giao mùa.
28/11/2025

Chế độ ăn cho trẻ nhiễm HIV theo từng giai đoạn bệnh cần chú ý gì?

Nhờ hiệu quả của thuốc kháng virus (ARV), ngày càng nhiều trẻ nhiễm HIV có thể phát triển, học tập và sinh hoạt bình thường như những trẻ khác. Tuy nhiên, dinh dưỡng vẫn là nền tảng của chăm sóc điều trị, giúp duy trì cân nặng, tăng sức đề kháng, giảm biến chứng và hạn chế tác dụng phụ của thuốc.
28/11/2025

Lõm ngực bẩm sinh ở trẻ có nguy hiểm không?

Lõm ngực bẩm sinh xảy ra khi xương ức phát triển bất thường tạo ra vết lõm trên thành ngực của bạn và có thể gây ra các vấn đề về thể chất cũng như cảm xúc cho trẻ. Cùng tìm hiểu về bệnh lý lõm ngực bẩm sinh ở trẻ qua bài viết sau đây!
28/11/2025

Bảo vệ sức khỏe xương khớp khi thời tiết lạnh

Thời tiết lạnh giá và chuyển mùa thường làm gia tăng các vấn đề về xương khớp, gây ra tình trạng đau cứng khớp và khó khăn khi vận động. Sự thay đổi của nhiệt độ và độ ẩm có thể làm các mô cơ giãn nở, tạo áp lực lên khớp, dẫn đến cảm giác đau nhức hoặc tê cứng.
27/11/2025

Hội thảo khoa học" Thực trạng dinh dưỡng, sức khỏe người cao tuổi ở một số thành phố lớn và đề xuất một số giải pháp"

Hà Nội, ngày 27/11/2025 – Kết quả nghiên cứu mới nhất do Viện Y học ứng dụng Việt Nam thực hiện được công bố tại Hội thảo khoa học “Thực trạng dinh dưỡng, sức khỏe người cao tuổi ở một số thành phố lớn và đề xuất một số giải pháp” đã chỉ ra những thách thức lớn trong công tác chăm sóc sức khỏe người cao tuổi (NCT) tại các đô thị lớn.
27/11/2025

Cách ăn low-carb giúp giảm cân bền vững

Chế độ ăn kiêng low-carb (ít carbohydrate) đã chứng minh được hiệu quả trong việc giảm cân nhanh chóng và cải thiện nhiều chỉ số sức khỏe. Tuy nhiên, chìa khóa để thành công không phải là việc cắt giảm carb một cách mù quáng, mà là thực hiện một cách thông minh, bền vững để biến nó thành một lối sống lâu dài.
27/11/2025

Làm thế nào để giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng?

Ung thư đại trực tràng là căn bệnh phổ biến và gây tử vong cao trên toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam. Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng cũng nằm trong top năm loại ung thư gây tử vong hàng đầu. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh có thể giảm đáng kể thông qua các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Bài viết này sẽ đưa ra lời khuyên thiết thực để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường vận động và sàng lọc định kỳ, giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe.