Thóp trước quá to ở bé 6 tháng tuổi có đáng lo ngại?

Hỏi: Con trai tôi có thóp trước lớn chưa từng thấy (tôi đã sờ hàng nghìn cái thóp rồi!!!). Bác sĩ nhi khoa nói không có gì đáng lo, tôi cũng thấy không lo, nhưng bác sĩ lại khiến tôi sợ khi bảo tôi phải thông báo ngay nếu có bất cứ biến đổi gì trong sự phát triển của con. Tôi rất bối rối.

Kích thước trước sau của thóp là 7,5 cm, chiều ngang là 6,5 cm. Con trai tôi 6 tháng tuổi, đầu cháu phát triển bình thường, cháu bắt đầu ngồi, với tay lấy các đồ vật … Liệu có phải tôi đang lo lắng không có cơ sở ?

Alex Sweeney – Điều phối viên chăm sóc nhi khoa Bệnh viện Ormond, Florida, Mỹ.

Bác sĩ Greene:

Alex ạ, trước khi trả lời câu hỏi của anh, tôi xin có đôi lời với bạn đọc, những người không được đào tạo như anh, về thóp trước.

Thóp trước (nằm trên hộp sọ của trẻ) là điều khiến rất nhiều cha mẹ lo lắng. Ở những vùng khác trên đầu, não được bảo vệ bởi bức tường xương vững chắc, vậy mà ở vùng thóp chỉ có lớp mô mềm ngăn não khỏi các va đập từ thế giới bên ngoài. Thóp trước trông thật mong manh. Hôm nay tôi đã gặp một bà mẹ, chị nói rằng mình chưa bao giờ chạm vào thóp trước của con trai vì sợ sẽ thọc ngón tay xuyên qua thóp của con.

Thực ra, thóp trước là một minh chứng cho sự tài tình đáng kinh ngạc của tạo hóa trên cơ thể người. Khi chào đời, trẻ sơ sinh có 6 thóp nhưng chỉ 2 thóp dễ nhận ra (thóp lớn nhất nằm ở phía trên, gọi là thóp trước). Mối liên kết lỏng lẻo của các xương sọ giao nhau tại các thóp cho phép người mẹ thực hiện cuộc đẻ. Nếu không có cấu trúc giải phẫu linh hoạt như vậy, các bé sẽ phải có bộ não nhỏ hơn hay các bà mẹ phải có phần hông rộng hơn nếu muốn con có thể chào đời.

Giá trị của thóp trước cũng không mất đi khi bạn lần đầu ôm con trong tay. Thóp chẳng những không làm con bị tổn thương mà còn giúp bảo vệ bé khỏi chấn thương. Điều này khiến một số tai nạn hi hữu trở nên nguy hiểm hơn (ví dụ ngã đập đầu vào cột ăng ten ở ô tô), nhưng với những tai nạn thông thường ở mọi trẻ em, thóp trước trở thành chiếc đệm bảo vệ - biến hộp sọ thành mũ bảo hiểm.

Hàng tuần, các ông bố bà mẹ hoảng loạn vẫn thường lao vào phòng của tôi sau khi con họ ngã từ giường, từ bàn hay ghế cao xuống đất. Điều này xảy ra nhanh tới mức các bé có thể ngã ngay khi có mặt các bậc phụ huynh hết sức cẩn thận, điều này cũng đã xảy ra với chính tôi. Khi ngã, trẻ nhỏ thường rơi đầu xuống trước, vì trọng tâm của bé nằm ở đầu (trọng tâm của người lớn nằm ở mông). Đầu đập xuống sàn nghe đánh rầm. May nhờ có chiếc đệm của thóp trước, phần lớn chấn thương đầu khá là nhẹ. Thóp tuy mềm nhưng lại bao gồm một màng sợi cực kỳ chắc chắn.

Khi chào đời, thóp của trẻ sơ sinh có kích thước rất khác nhau. Nếu thóp nhỏ thì trong vài tháng đầu kích thước sẽ tăng. Trái lại những thóp lớn sẽ bé dần lại. Tới khi bé được 2 tháng tuổi, thóp trước thường có chiều ngang 3 cm. Thóp rộng tồn tại lâu thường là chuyện bình thường, nhưng trong một số trường hợp nó có thể liên quan tới các bệnh lý hiếm gặp:

1. Rối loạn phát triển sụn hay chứng lùn thực thụ: Anh có thể đánh giá chiều cao và vẻ ngoài của con để đưa ra kết luận.

2. Hội chứng Apert: Những đứa trẻ này có các bàn tay và bàn chân dính ngón, ngón tay cái và ngón chân cái to, bộ mặt điển hình. Và một lần nữa anh có thể tự nhận biết được.

Bệnh nhân hội chứng Apert bị dính các ngón tay.

3. Loạn phát xương đòn sọ: Những đứa trẻ này có xương đòn cực kỳ nhỏ hay hoàn toàn không có, lồng ngực nhỏ, sọ có hình dạng đặc biệt. Các dấu hiệu này thể hiện từ trước 6 tháng.

Bệnh nhân loạn phát xương đòn sọ không có xương đòn.

4. Thiểu năng tuyến giáp bẩm sinh: bệnh có thể bị bỏ sót nếu trẻ sơ sinh không được lấy máu làm test sàng lọc. Trước kia khi không có test này, thóp trước rộng là dấu hiệu điển hình để chẩn đoán bệnh. Nếu kết quả test sàng lọc của con anh bình thường thì chẳng có gì đáng lo.

Thiểu năng tuyến giáp bẩm sinh ảnh hưởng nghiêm trọng đến phát triển tinh thần và thể chất của trẻ.

5. Rubella (bệnh sởi Đức) bẩm sinh: virus gây bệnh nhẹ ở trẻ lớn nhưng ảnh hưởng nặng nề tới trẻ sơ sinh. Những bé sống sót được thường bị mù, điếc, có tiếng thổi lớn ở tim. Đó là những đứa trẻ bề ngoài không khỏe mạnh.

6. Hội chứng Hallermann-Streiff: đặc trưng bởi các dấu hiệu trán to, mắt nhỏ (có đục thủy tinh thể), và mũi rất nhỏ, chưa phát triển hoàn chỉnh. Những đứa trẻ này thường mù từ khi sinh và dù có phẫu thuật cũng không phục hồi được thị lực. Chẩn đoán thường được đưa ra ngay sau khi trẻ chào đời.

Trẻ bị hội chứng Hallermann-Streiff thường mù từ khi sinh.

7. Não úng thủy hay ứ nước trong não: ở những trẻ bị não úng thủy, thóp trước vẫn mở do áp lực nội sọ cao và kích thước đầu tăng nhanh.

Ở bệnh nhân não úng thủy, các buồng não thất bị giãn rộng.

8. Giảm men photphataza: là bất thường chuyển hóa bẩm sinh, bệnh thường nặng và gây tử vong ở trẻ sơ sinh. Dạng rất nhẹ của bệnh có thể được chẩn đoán bằng X quang (hình ảnh bị mọt ăn ở xương) hay nhờ xét nghiệm máu hoặc nước tiểu. Những đứa trẻ này giống với trẻ bị còi xương, và không bị chậm phát triển.

9. Chậm phát triển trong tử cung: Những trẻ không phát triển tốt trong tử cung (vì bất kỳ lý do gì) thường có thóp rộng một thời gian dài. Một lần nữa, anh cũng có thể tự đánh giá bệnh lý này.

Trẻ chậm phát triển trong tử cung (trái) nhỏ so với trẻ phát triển bình thường (phải)

10. Bệnh xương thủy tinh (hay bệnh tạo xương không hoàn hảo - Osteogenesis imperfecta: Đặc trưng bởi tình trạng xương dễ gãy, các khớp duỗi quá mức, củng mạc (lòng trắng của mắt) màu xanh sẫm. Dạng bệnh nhẹ thường bị bỏ sót nhưng có thể được chẩn đoán bằng X- quang. Tất cả các trẻ bị bệnh này đều gãy nhiều xương, dẫn đến chụp X-quang.

Củng mạc mắt trẻ bị bệnh xương thủy tinh có màu xanh da trời.

11. Đẻ non: thóp trước ở trẻ sinh non rộng hơn so với kích thước trung bình, nhưng không có rắc rối gì từ vấn đề này.

Trẻ sinh non được nuôi trong lồng ấp.

13. Ba nhiễm sắc thể 13 (hội chứng Patau), 18 (hội chứng Edwards), 21 (hội chứng Down): Các bệnh này đều được phát hiện ngay khi sinh.

14. Còi xương do thiếu vitamin D: bệnh hiếm gặp ở Mỹ, nhưng có thể xảy ra ở những trẻ bú mẹ hoàn toàn và mẹ không uống vitamin hoặc ít ra ngoài nắng. Trẻ có các biểu hiện chi cong, bụng chảy xệ, có rãnh ngang ở giữa lồng ngực và bụng. Ở nhiều trẻ, ấn vào xương sọ gây cảm giác lõm xuống như ấn vào quả bóng bàn.

Khi bác sĩ nói mọi việc có vẻ ổn, ông ấy đã đúng. Bác sĩ cũng đúng khi lo lắng rằng thóp rộng đôi khi cũng liên quan tới một số hội chứng, chẳng hạn hội chứng ba nhiễm sắc thể, có thể đi kèm chậm phát triển.

Bây giờ anh đã biết về những bệnh này, các hội chứng nguy hiểm nhất đã được loại bỏ. Con anh, một đứa trẻ năng động, cũng chẳng có gì chung với các hội chứng nhẹ đã nêu. Hãy thư giãn và tận hưởng niềm vui khi con bắt đầu tập ngồi, rồi bé sẽ chạy quanh phòng. Đối với phần lớn trẻ, thóp trước sẽ sớm đóng lại sau khi bé đã đứng vững vàng trên đôi chân của mình (vào 9-12 tháng).

Thóp mở đủ lâu giúp bảo vẹ bé khi con vấp ngã để rồi có thể tự mình đi được. Mọi việc sẽ diễn ra rất nhanh.

* Alan Greene là bác sĩ chuyên khoa nhi nổi tiếng của Mỹ, có bằng cử nhân Lịch sử và Triết học Khoa học, sau đó tốt nghiệp trường Y tại Đạihọc California. Hiện ông công tác tại Khoa lâm sàng Trường Y Đại học Standford, thực hiện việc khám bệnh và giảng dạy.

Bác sĩ Greene là người sáng lập và điều hành trang web DrGreene.com. Ông được công nhận là một trong 25 người có ảnh hưởng mạnh mẽ nhất tới công nghệ thông tin y khoa. Ông cũng được vinh danh là 'Anh hùng Sức khỏe cho trẻ em'.

Trang web DrGreene.com nhận được hơn 14 triệu hit mỗi tháng từ phụ huynh, sinh viên và các chuyên gia y tế.

Bác sĩ Greene

BS Trần Thu Thủy - Theo Bệnh viện Nhi Trung Ương/DrGreene.com

Từ khóa:

Bình luận

Tin mới

26/11/2025

Có nên ăn trứng khi mắc hội chứng ruột kích thích không?

Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe nhưng lại gây triệu chứng khó chịu cho nhiều người mắc hội chứng ruột kích thích.
26/11/2025

Những kiểm tra y tế không thể bỏ qua sau tuổi 50

Tuổi 50 được xem là giai đoạn “chín muồi” của cuộc đời – nhưng cũng là thời điểm nhiều bệnh lý mạn tính bắt đầu xuất hiện. Nếu không chú ý chăm sóc, các vấn đề sức khỏe âm thầm tiến triển có thể làm giảm chất lượng cuộc sống và rút ngắn tuổi thọ.
25/11/2025

Trẻ bị cúm A: nên cho chăm sóc tại nhà hay tiếp tục đến trường?

Mùa cúm đến, câu hỏi "Liệu con tôi bị cúm A có nên đi học không?" luôn là nỗi băn khoăn của nhiều phụ huynh. Quyết định này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và tốc độ hồi phục của trẻ mà còn tác động trực tiếp đến sức khỏe của cộng đồng trường học.
25/11/2025

Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là gì?

Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là một bệnh lý hiếm gặp. Bệnh chủ yếu gây ra các khối u ở các tuyến sản xuất hormone hay còn được gọi là các tuyến nội tiết. Bệnh cũng có thể gây ra các khối u ở ruột non và dạ dày. Một tên gọi khác của bệnh là hội chứng Wermer. Cùng tìm hiểu về bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 qua bài viết sau đây!
24/11/2025

Vì sao ăn kiêng mãi mà không giảm cân?

Khi nói đến giảm cân, chúng ta thường tập trung vào chế độ ăn kiêng và tập thể dục. Tuy nhiên, có hai yếu tố sinh học mạnh mẽ thường bị bỏ qua nhưng lại là chìa khóa để đạt được và duy trì cân nặng lý tưởng: chất lượng giấc ngủ và mức độ stress.
24/11/2025

Chăm sóc đường hô hấp & phòng tránh viêm họng, cảm cúm hiệu quả

Thời điểm giao mùa thu đông thời tiết thay đổi thất thường, nhiệt độ giảm và độ ẩm tăng, là điều kiện lý tưởng để các tác nhân gây bệnh đường hô hấp như virus và vi khuẩn phát triển mạnh. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp các biện pháp thiết thực để phòng bệnh hô hấp, giúp bạn và gia đình bảo vệ sức khỏe khi giao mùa.
23/11/2025

10 loại thực phẩm giúp giảm cholesterol bảo vệ tim

Chế độ ăn uống là yếu tố quan trọng trong việc điều chỉnh mức cholesterol. Có một số loại thực phẩm chúng ta ăn hằng ngày có thể cải thiện mức cholesterol trong máu và giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
23/11/2025

Top 10 loại rau không chứa tinh bột giúp đẩy nhanh tốc độ giảm cân

Ăn rau là một trong những cách giúp cải thiện sức khỏe và hỗ trợ giảm cân. Tuy nhiên không phải loại rau nào cũng giống nhau. Khi muốn giảm cân nhanh hơn hãy ưu tiên các loại rau không chứa tinh bột.