Vai trò của muỗi trong việc truyền virus Zika như thế nào?
Con người bị nhiễm virus Zika thông qua việc bị muỗi nhiễm virus đốt. Khi muỗi hút máu người nhiễm bệnh sau đó đốt một người khác, virus Zika sẽ truyền từ người bệnh sang người khỏe mạnh. Người nhiễm virus Zika thường sẽ có những triệu chứng nhẹ hoặc biểu hiện không triệu chứng.
Tuy nhiên, có những bằng chứng cho thấy virus Zika có liên quan đến việc gia tăng bất thường các trường hợp mắc chứng đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh từ các bà mẹ nhiễm virus Zika ở Brazil cũng như việc gia tăng các trường hợp rối loạn thần kinh (như hội chứng Guillain – Barré) ở một số quốc gia khác.
Cho đến nay vẫn chưa có vắc xin phòng được virus Zika.
Những điều nên biết về loại muỗi truyền virus Zika
Loại muỗi chính truyền virus Zika có tên là muỗi Aedes aegypti. Hiểu rõ về tập tính của loại muỗi này có thể giúp chúng ta chiến đấu chống lại chúng. Từ lâu, chúng ta đã biết rằng muỗi Aedes là loại muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết, sốt vàng da và sốt chikungunya nhưng hiện nay, loại muỗi này còn truyền thêm virus Zika.
Đặc điểm của muỗi Aedes:
Muỗi bị nhiễm virus Zika như thế nào?
Muỗi Aedes chỉ có thể đẻ trứng khi chúng đã hút máu người. Khi muỗi đã hút đủ lượng máu mà chúng cần từ người nhiễm virus Zika, bản thân muỗi cũng sẽ bị nhiễm virus. Và trong suốt phần đời còn lại của mình, muỗi có thể truyền bệnh cho bất cứ ai mà nó đốt.
Con người có thể làm gì để bảo vệ bản thân và gia đình không bị nhiễm virus Zika?
1. Không có muỗi nghĩa là không có virus Zika
Cách hiệu quả nhất để bảo vệ con người khỏi virus Zika là loại bỏ các dụng cụ chứa nước mà muỗi có thể đẻ trứng ở quanh nhà, nơi làm việc và nơi sinh hoạt cộng đồng. Tất cả người dân và cộng đồng cần phải:
2. Bảo vệ bản thân không bị muỗi đốt
3. Phụ nữ mang thai nên đặc biệt chú ý để bảo vệ bản thân khỏi virus Zika
Trong những đợt bùng phát của dịch bệnh, các nhà chức trách sẽ tiến hành các biện pháp để kiểm soát và tiêu diệt muỗi như phun thuốc diệt côn trùng. Các thuốc diệt côn trùng cũng được sử dụng để tiêu diệt các ấu trùng sống trong các thùng đựng nước hoặc những nơi có nước tù đọng.
PAHO/WHO đã đưa ra khuyến cáo rằng các thuốc diệt côn trùng để diệt ấu trùng và muỗi trưởng thành là tương đối an toàn và hiệu quả cho việc sử dụng rộng rãi trong cộng đồng nếu được sử dụng đúng.
Những hoạt động của các tổ chức y tế cộng đồng để kiểm soát muỗi bao gồm những nội dung sau:
Sử dụng bình xịt phun sương
Việc sử dụng các thiết bị xịt phun sương chứa hóa chất diệt muỗi ở bên ngoài nhà được tiến hành vào lúc sáng sớm hoặc chiều muộn khi nhiệt độ hạ thấp.
Chính quyền địa phương nên thông báo trước cho người dân về việc phun thuốc diệt muỗi để mọi người có thể để mở cửa ra vào và cửa sổ để các thuốc diệt muỗi có thể bay vào nhà.
Ngoài ra, việc sử dụng các bình xịt cầm tay trong gia đình có thể tiến hành vào bất cứ thời điểm nào trong ngày để tiêu diệt muỗi trưởng thành và thường phát huy tác dụng trong vòng 24 h.
Phun hóa chất tồn lưu trong nhà (Indoor residual spraying - IRS) để tiêu diệt muỗi Aedes
Phun hóa chất tồn lưu trong nhà là một chương trình trong đó những người làm công tác tiêu diệt các vật trung gian truyền bệnh như muỗi sẽ phun các thuốc diệt côn trùng ở bên trong nhà và nơi cư trú.
Thuốc diệt côn trùng thường có tác dụng kéo dài trong khoảng thời gian 3 tháng sẽ được phun trên các bề mặt nhất định và tiêu diệt các con muỗi trưởng thành khi chúng đậu trên những bề mặt đó. Các vị trí phun thông thường là bên dưới đồ đạc, trên tường, xung quanh các thùng chứa hay tại các vị trí mà muỗi có thể đậu khác.
Khi các nhân viên tiến hành phun thuốc diệt côn trùng bên trong nhà, mọi người dân cần lưu ý:
Phun thuốc diệt ấu trùng
Các loại thuốc diệt ấu trùng là những công cụ quan trọng để hạn chế sự sinh sôi của những con muỗi có thể truyền virus Zika và những virus khác. Đây là một vấn đề vô cùng nghiêm trọng tại các thành phố và thị trấn những nơi mà nguồn cung cấp nước bị hạn chế và mọi người có xu hướng tích trữ nước ngoài trời trong những thùng chứa.
Thuốc diệt ấu trùng tiêu diệt những con muỗi vẫn còn đang ở giai đoạn ấu trùng bằng cách đưa hóa chất vào các thùng chứa nước nơi mà muỗi Aedes cái đẻ trứng. Các loại thuốc diệt ấu trùng được khuyến cáo bởi PAHO/WHO khi được sử dụng đúng theo hướng dẫn kỹ thuật là tương đối an toàn khi sử dụng cho những thùng chứa nước sinh hoạt mà không làm thay đổi đáng kể màu sắc, mùi và vị của nước.
Hiện tại đã có những biện pháp mới nào có thể giúp kiểm soát và tiêu diệt loại mũi truyền virus Zika và các bệnh khác hay chưa?
Hiện nay người ta đang phát triển những biện pháp mới để chống lại sự sinh sôi của muỗi Aedes như Wolbachia (một kỹ thuật làm côn trùng vô sinh), tạo ra những con muỗi biến đổi gien, sử dụng mồi ngọt có chứa chất độc, bẫy bắt muỗi và các thuốc diệt ấu trùng tác dụng kéo dài. Nhóm tư vấn kiểm soát vector truyền bệnh của WHO (VCAG) đang xem xét các biện pháp tiêu diệt vector mới và trong thời gian ngắn sẽ đưa ra khuyến cáo về việc sử dụng các biện pháp này trong tương lai nhằm tiêu diệt muỗi Aedes.
Liệu các thuốc diệt côn trùng sử dụng để kiểm soát vector truyền bệnh có an toàn cho con người và động vật hay không?
WHO đang tiến hành đánh giá các nguy cơ về việc sử dụng các thuốc diệt côn trùng và ấu trùng để kiểm soát vector truyền bệnh. Chỉ những sản phẩm được WHO khuyến cáo cho cộng đồng mới được đưa vào sử dụng và phải luôn tuân theo những khuyến cáo về liều lượng cũng như công thức.
Nếu các nhân viên y tế tiến hành phun thuốc diệt côn trùng, liệu việc đó có đủ để tiêu diệt các con muỗi truyền bệnh hay không?
Các biện pháp để kiểm soát muỗi đã được tiến hành bởi chính các tổ chức y tế công cộng là vô cùng cần thiết trong việc làm giảm nguy cơ nhiễm virus Zika và các bệnh nguy hiểm khác, việc chủ động loại bỏ các nơi đẻ trứng của muỗi cũng có tác động quan trọng đối với sự sinh sôi của vector truyền bệnh. Đây là trách nhiệm của tất cả mọi người – bao gồm cả chính quyền địa phương, các tổ chức y tế tư nhân và nhà nước, các tổ chức phi chính phủ, gia đình và các cá nhân.
Hướng tiếp cận trong việc kiểm soát vector truyền bệnh tác động đến tất cả các giai đoạn phát triển của muỗi thông qua các hành động của mỗi cá nhân và cộng đồng để loại bỏ những nơi muỗi có thể đẻ trứng cũng như tiêu diệt muỗi trưởng thành sử dụng các bình xịt chứa thuốc diệt côn trùng. Một số quốc gia đang bị ảnh hưởng của đại dịch Zika hiện đang sử dụng các biện pháp sinh học như một phần của hướng tiếp cận này, ví dụ như thả cá vào các thùng chứa nước để tiêu diệt bọ gậy.
Liệu thuốc diệt côn trùng có thể bị kháng lại hay không? Lúc đó chúng có còn hiệu quả trong việc tiêu diệt muỗi Aedes không?
Các chuyên gia sẽ tiến hành theo dõi hiện tượng kháng thuốc diệt côn trùng định kỳ. Trong trường hợp họ phát hiện ở khu vực nào đó có hiện tượng kháng thuốc, họ sẽ có chiến lược thay đổi loại thuốc diệt côn trùng khác để chúng vẫn có hiệu quả tiêu diệt muỗi.
Nếu chúng ta tiến hành tất cả các biện pháp để tiêu diệt vector truyền bệnh, liệu có thể loại bỏ muỗi Aedes và các căn bệnh do muỗi truyền hay không?
Hơn một nửa dân số thế giới hiện đang sinh sống tại các khu vực nơi mà muỗi Aedes aegypti – vật chủ trung gian truyền bệnh do virus Zika, sốt xuất huyết, sốt chikungunya và sốt vàng da hiện đã được tìm thấy. Đây là loại muỗi rất dễ thích nghi với những sự thay đổi nhanh chóng theo lối sống của con người như là quá trình đô thị hóa tự phát nhanh chóng và sự tăng vọt của thương mại và du lịch.
Biện pháp hiệu quả nhất trong việc kiểm soát muỗi truyền virus Zika và các bệnh nguy hiểm khác bao gồm việc kết hợp các phương pháp tiêu diệt muỗi cơ bản kèm theo sự cam kết của các cá nhân và công đồng trong việc loại bỏ những vị trí muỗi có thể đẻ trứng. Khi các biện pháp kiểm soát muỗi mới được hoàn thiện, các quốc gia sẽ được khuyến khích áp dụng chúng trong một phạm vi nhỏ để đánh gia tác động của chúng trước khi được sử dụng rộng rãi. Trong những tình huống khẩn cấp, việc sử dụng các hóa chất diệt côn trùng một cách phù hợp luôn được khuyến cáo.
Người có miễn dịch kém rất dễ mắc cảm cúm, cảm lạnh, đặc biệt trong mùa lạnh. Thường xuyên ăn một số loại trái cây, rau củ này sẽ giúp tăng cường sức khỏe ngừa bệnh cúm và cảm lạnh.
Hiện nay, còn khá nhiều người nhầm men vi sinh và men tiêu hóa là cùng một loại. Nhưng đây là hai chế phẩm hoàn toàn khác nhau và cách sử dụng cũng khác nhau. Nếu nhầm lẫn giữa hai loại men này và sử dụng không đúng cách có thể gây tác dụng ngược, làm ảnh hưởng đến hệ tiêu hoá.
Trái cây rất ngon, tươi mát và chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, không ít người băn khoăn nên ăn trái cây trực tiếp hay uống dưới dạng nước ép sẽ tốt hơn.
Bạn cố gắng hết sức để có một cuộc sống năng động, trọn vẹn với bệnh viêm khớp dạng thấp. Nhưng bạn có nhận ra những sai lầm phổ biến này không? Nếu chúng nghe có vẻ quen thuộc thì vẫn chưa quá muộn để khắc phục những sai lầm này.
Vi chất dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng với sức khỏe cũng như sư phát triển toàn diện của trẻ nhỏ. Trong mùa dịch này, bổ sung vi chất dinh dưỡng cho trẻ nhỏ lại càng trở nên quan trọng.
Nhiều người dù ăn salad, vốn giàu chất xơ và ít calo, nhưng vẫn không thể giảm cân. Nguyên nhân có thể nằm ở các loại sốt salad chứa quá nhiều đường, chất béo và năng lượng, làm cản trở quá trình giảm cân...
Tóc bạc xuất hiện là hiện tượng không thể tránh khỏi trong quá trình lão hóa tự nhiên. Bên cạnh tuổi tác, một vài yếu tố như dinh dưỡng, môi trường sống cũng góp phần thúc đẩy tóc bạc sớm.
Histamine là một chất hóa học khắp cơ thể bạn có vai trò gây dị ứng và một số tình trạng khác. Các tác nhân tạo ra histamine bao gồm các chất gây dị ứng và một số loại thực phẩm. Tuy nhiên, có nhiều cách để giảm histamine.