Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thói quen "cú đêm" hay thức dậy sớm tốt hơn?

Thế giới tồn tại hai kiểu người: Ngủ sớm, dậy sớm và làm việc hiệu quả vào ban ngày hoặc thức khuya, làm việc năng suất về đêm và thích ngủ nướng. Vậy lối sống nào sẽ tốt cho sức khỏe hơn?

Michelle Worley, giám đốc trung tâm y tế và trị liệu rối loạn giấc ngủ Aeroflow Sleep (North Carolina, Mỹ), giải thích thuật ngữ "cú đêm" mô tả những người có nhiều năng lượng hơn vào ban đêm và ngủ sâu vào ban ngày, giống như những con cú ăn đêm.

Còn "chim sớm" có nguồn gốc từ câu tục ngữ "con chim dậy sớm sẽ bắt được sâu", chỉ người thích dậy sớm và thường ngủ sớm vào buổi tối.

Đặc điểm của những người thích dậy sớm

Những người có thói quen sinh hoạt dậy sớm thường mang các đặc điểm: Đi ngủ sớm, thức dậy sớm, thấy bản thân tràn đầy năng lượng và hoạt động tốt nhất vào đầu ngày, thấy cạn năng lượng, mệt mỏi vào cuối ngày và buổi tối.

Theo nguyên tắc chung, nhóm người có thói quen dậy sớm sẽ dễ thích nghi với xã hội hơn so với "cú đêm". Những người dậy sớm dễ dàng điều chỉnh lịch trình, vốn là tiêu chuẩn ở hầu hết các nơi làm việc hiện nay.

(Ảnh: Shutterstock)

Trên thực tế, một nghiên cứu của Hiệp hội tâm lý Mỹ (APA), được công bố năm 2012 cho thấy những người dậy sớm có mức độ cảm xúc tích cực cao hơn. Đặc biệt, các chỉ số hạnh phúc và cảm xúc tích cực thường dễ xuất hiện nếu thói quen ngủ phù hợp, giúp họ dễ dàng hòa nhập xã hội. Tuy nhiên, những người này lại gặp khó khăn để theo đuổi và duy trì các mối quan hệ xã hội nếu đi ngủ quá sớm.

Đặc điểm của những người thường xuyên "cú đêm"

Những người thường "cú đêm" có xu hướng: Thức khuya, thích ngủ nướng, cảm thấy bản thân hoạt động tốt nhất vào thời gian cuối ngày, có nhiều năng lượng hơn vào ban đêm, mệt mỏi khi phải dậy sớm.

Một nghiên cứu năm 2019 của các chuyên gia thuộc Đại học Y Harvard cho thấy "cú đêm" có thể gặp phải các vấn đề về sức khỏe, tăng nguy cơ mắc các bệnh về tâm thần và các vấn đề về trao đổi chất.

(Ảnh: Internet)

Nhưng không phải lúc nào "cú đêm" cũng xấu. Nhiều nghệ sĩ, nhà văn, chuyên gia sáng tạo nhận thấy bản thân có thể hoàn thành công việc một cách tốt công việc của mình khi tất cả mọi người đã say giấc. Điều quan trọng là cơ thể phải được ngủ đủ giấc để duy trì sức khỏe tốt.

Điều gì khiến bạn là "chim sâu dậy sớm" hay "cú đêm"?

Nghiên cứu đăng trên Tạp chí Tâm lý châu Âu (EJP) năm 2020 gợi ý rằng yếu tố di truyền có thể là nguyên nhân khiến bạn thích bình minh hay hoàng hôn. Ngoài ra, đồng hồ sinh học của cơ thể cũng quy định thói quen ngủ.

Nghiên cứu cho thấy những người có tham vọng, nhiều động lực thường hoạt động tích cực vào đầu ngày. Nhưng điều này không có nghĩa đặc điểm tính cách là nguyên nhân quy định một người dậy sớm hay muộn. Đôi khi họ có thể tự tập thói quen dậy sớm theo yêu cầu của xã hội để đạt thành công.

Yếu tố di truyền có thể là nguyên nhân khiến bạn thích bình minh hay hoàng hôn. Ngoài ra, đồng hồ sinh học của cơ thể cũng quy định thói quen ngủ của bạn.

(Ảnh: Internet)

Một nghiên cứu khác vào năm 2020 cho thấy những người dậy sớm có xu hướng hoạt động thể chất nhiều hơn, trong khi "cú đêm" thường ít hơn, đặc biệt là nam giới. Tuy nhiên, các tác giả lại không đưa ra kết luận nào về nguyên nhân - kết quả giữa hai vấn đề này.

Bạn thuộc kiểu người nào?

Cách dễ dàng nhất để tìm ra thói quen ngủ của bản thân là không dùng đồng hồ báo thức và xem cơ thể sẽ tự thức dậy vào lúc nào. Nếu ít khi cảm thấy buồn ngủ cho đến quá nửa đêm, bạn là "cú đêm".

Còn bạn hay uể oải, buồn ngủ ngay khi mặt trời lặn, không thích ngủ nướng kể cả khi rất muốn thì có lẽ bạn là người thích dậy sớm. Tuy nhiên, một nghiên cứu năm 2012 gợi ý rằng hầu hết chúng ta nằm giữa hai kiểu người này.

Bạn có thể điều chỉnh giấc ngủ của mình

Theo một nghiên cứu năm 2021 về các gene điều khiển đồng hồ sinh học của cơ thể thì con người vẫn có thể kiểm soát được thói quen ngủ.

Worley giải thích, thay đổi thói quen ngủ là một quá trình chuyển đổi khó khăn, đòi hỏi sự kiên nhẫn và quyết tâm. Mấu chốt để thành công là phải thay đổi theo từng bước nhỏ. Ngoài ra, thói quen ngủ cũng có thể thay đổi khi già đi. Theo đó, khi bước vào độ tuổi trung niên, con người có thể dậy sớm hơn.

Giấc ngủ chất lượng đóng một vai trò quan trọng đối với sức khỏe thể chất và tinh thần, cho dù bạn thích thức đến tận nửa đêm hay thích thú với ánh nắng buổi sáng sớm.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 10 điều tuyệt vời khiến bạn thức dậy mỗi sớm mai.

Hà Hiền - Theo Dân trí
Bình luận
Tin mới
  • 21/11/2024

    Trị bệnh Parkinson bằng Đông y có hiệu quả không?

    Do các loại thuốc Tây y điều trị bệnh Parkinson thường đi kèm với tác dụng phụ và nguy cơ “nhờn thuốc” khi dùng lâu dài, nhiều người tìm tới các phương pháp Đông y với hy vọng các loại thảo dược tự nhiên sẽ an toàn hơn với cơ thể.

  • 21/11/2024

    Tăng cường sức khỏe xương khớp cho người cao tuổi trong mùa đông

    Khi bước vào giai đoạn lão hóa, cơ thể con người trải qua nhiều thay đổi sinh lý, suy giảm chức năng của hệ cơ xương khớp và dễ mắc phải các bệnh lý về xương khớp, đặc biệt là trong mùa đông lạnh

  • 21/11/2024

    Tức giận - Kẻ thù thầm lặng của sức khỏe

    Tức giận là một cảm xúc bình thường mà ai cũng sẽ trải qua, bởi hiếm ai có thể giữ được bình tĩnh khi bị tấn công, xúc phạm, phản bội hay thất bại... Tuy nhiên, tức giận quá thường xuyên hoặc kéo dài có thể gây ra nhiều vấn đề đối với sức khỏe.

  • 21/11/2024

    Bệnh hô hấp và cách bảo vệ sức khỏe trong mùa lạnh

    Mùa đông đến đi kèm với sự thay đổi nhiệt độ đột ngột, không khí hanh khô và độ ẩm giảm. Những yếu tố này gây nên các bệnh về đường hô hấp, đặc biệt là ở trẻ nhỏ, người cao tuổi và những người có hệ miễn dịch yếu. Các bệnh lý đường hô hấp không chỉ gây khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.

  • 20/11/2024

    9 cách chữa đau chân tại nhà hiệu quả

    Đau chân là vấn đề phổ biến ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của nhiều người. Cùng tìm hiểu 9 phương pháp đơn giản, hiệu quả để chữa đau chân tại nhà. Áp dụng đúng cách, bạn có thể giảm đau, cải thiện lưu thông máu và tăng cường sức khỏe cho đôi chân của mình.

  • 19/11/2024

    Các phương pháp điều trị bênh tiêu chảy tự nhiên khi bạn đang cho con bú

    Thật khó khăn khi bạn phải đối mặt với bệnh tiêu chảy, nhất là khi bạn đang phải cho con bú. Trong bài viết này, Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ chia sẻ một số biện pháp khắc phục tự nhiên để điều trị bệnh tiêu chảy cho các bà mẹ vẫn đang trong thời kỳ nuôi con bằng sữa mẹ.

  • 18/11/2024

    Tại sao người đái tháo đường nên ăn rau đầu tiên?

    Ăn rau đầu tiên trong bữa ăn có tác dụng thế nào với người bệnh đái tháo đường? Thứ tự các ăn các món trong bữa ăn của người bệnh đái tháo đường có gì đặc biệt? Nhân Ngày thế giới phòng chống đái tháo đường 14/11, cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

  • 18/11/2024

    Ngày Trẻ em Thế giới: Bồi dưỡng sức khỏe thể chất và tinh thần cho trẻ

    Ngày Trẻ em Thế giới là dịp để chúng ta cùng nhau tôn vinh và bảo vệ thế hệ tương lai của đất nước. Trong bối cảnh cuộc sống hiện đại với nhiều thay đổi, việc chăm sóc sức khỏe toàn diện cho trẻ em càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Xem thêm