Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tập luyện đúng cách cho trẻ hay ọe khi ăn

Một số trẻ hay nôn ọe khi gặp thức ăn không mịn, nguyên nhân thường là do phản xạ ọe của bé quá nhạy cảm.

Chỉ cho bé dùng thực phẩm xay mịn và hy vọng khi lớn hơn mọi chuyện sẽ tự ổn là sai lầm phổ biến của không ít phụ huynh. Trái lại, kiên trì giúp bé tập ăn thức ăn có độ thô ráp tăng dần thường mang lại hiệu quả tốt.

Ọe là phản xạ tự nhiên của con người, giúp tống ra ngoài thực phẩm mà cơ thể cảm thấy không an toàn khi nuốt. Phản xạ ọe thường được kích hoạt ở một vị trí nào đó trên lưỡi. Trẻ có phản xạ ọe nhạy cảm thường dễ ọe hơn các trẻ khác khi gặp thức ăn thô. Đôi khi ọe có thể dẫn tới nôn.

Mọi chuyện thường ổn thỏa khi bé ăn thực phẩm xay mịn, nhưng khi dùng đồ xay thô, trẻ có thể ọe và đôi khi nôn vọt. Kết quả là cha mẹ thường phải nhượng bộ và quay lại dùng thực phẩm nghiền mịn, thứ mà bé chịu được. Những trẻ này sẽ chỉ ăn những thứ mịn màng và không có cơ hội học ăn đồ thô ráp. Các bé cũng mất đi cơ hội học nhai. Một số bé có thể chấp nhận thực phẩm lẫn một vài cục lổn nhổn khi chúng còn nằm trong miệng, nhưng sẽ bắt đầu ọe khi cố gắng nuốt các cục này. Kết quả là bé sẽ nhè cục ra và chỉ nuốt phần thức ăn mịn.

Phân biệt phản xạ ọe nhạy cảm và khó khăn khi nuốt, khi nhai

Cha mẹ thường nghĩ rằng trẻ ọe khi ăn là do gặp khó khăn khi nuốt. Tuy nhiên, hai điều này không giống nhau. 
• Trẻ có phản xạ ọe quá nhạy cảm sẽ ọe khi thức ăn mới vẫn nằm trong miệng, trước khi tìm cách nuốt. Điều này có thể xảy ra khi đồ ăn đang ở phần trước, phần giữa hay phần sau của miệng. Bé có thể ọe hay nôn. 
• Trẻ có vấn đề về nuốt gặp rắc rối sau khi đã nuốt thức ăn. Bé có thể ọe hay bị nghẹn.
• Ngoài ra, khó khăn khi nhai cũng có thể gây ọe. Một số trẻ không có khả năng nghiền thức ăn đủ nhỏ để nuốt nhưng vẫn tìm cách nuốt các mẩu lớn, dẫn tới ọe hay nghẹn. Điều này thường xảy ra khi trẻ lần đầu học nhai. Trẻ chậm phát triện vận động thường cũng chậm biết nhai.

Tập luyện đúng cách 

Quay lại chế độ ăn toàn thực phẩm mịn và hy vọng khi bé lớn hơn mọi chuyện sẽ tự ổn không phải bao giờ cũng hiệu quả. Trẻ quá nhạy cảm với phản xạ ọe cần được tập luyện đúng cách: 
• Trải nghiệm cảm giác thô ráp của thức ăn trong miệng và họng có thể giúp giảm bớt độ nhạy cảm với phản xạ ọe. 
• Tránh các thức ăn mịn có lẫn cục lổn nhổn như sữa chua với các mẩu hoa quả vì đó là thứ khó khăn nhất với trẻ. Khi đang cảm nhận sự mịn màng của thức ăn, các cục lổn nhổn sẽ làm bé bất ngờ và có thể gây nôn ọe.

Một số biện pháp làm giảm phản xạ ọe và giúp bé chấp nhận thức ăn thô:

• Cho bé làm quen dần với thực phẩm thô, nhưng món ăn phải thô nhám đồng đều. Ví dụ bạn có thể xay cháo hay nghiền khoai tây thô hơn nhưng không được để cục lổn nhổn. Cũng có thể dùng thực phẩm mịn mà bé thường ăn và cho thêm vào đó một ít phôi lúa mì (Wheat Germ) hay vụn bánh quy đã được nghiền nhỏ. Cách này khiến đồ ăn kém mịn màng nhưng lại không tạo cục lổn nhổn, và do đó không gây bất ngờ cho bé. Ban đầu, hãy thử thêm một lượng rất nhỏ thức ăn thô, nếu thấy bé chấp nhận thì tăng dần liều lượng. 
• Nếu được, hãy để bé tự xúc trong suốt bữa ăn. Trẻ có phản xạ ọe nhạy cảm thường ít gặp sự cố hơn nếu được tự xúc đồ ăn.
• Kể cả khi không chấp nhận các cục lổn nhổn hay thức ăn xay thô, bé có thể đã sẵn sàng để thử các loại thực phẩm cứng nhưng dễ tan trong miệng như bánh quy dành cho trẻ em. Trẻ có phản xạ ọe nhạy cảm thường ưa thực phẩm cứng tan nhanh trong miệng hơn thức ăn nghiền nhưng lổn nhổn.
• Đánh răng cũng góp phần làm giảm độ nhạy cảm của phản xạ ọe.
• Nếu bé thích cho đồ chơi vào miệng, hãy để bé ngậm các dụng cụ dành cho trẻ đang mọc răng, chọn loại an toàn và có độ sần sùi đa dạng.
• Hãy trao đổi với bác sĩ nếu bé vẫn khó nuốt thức ăn thô nhám

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Cách phòng ngừa ngộ độc thực phẩm cho trẻ nhỏ

 

 

BS Trần Thu Thủy - Theo Bệnh viện Nhi TW/Aboutkidshealth
Bình luận
Tin mới
  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

  • 15/05/2025

    5 lợi ích sức khỏe của quả lê và những kiêng kỵ khi ăn lê

    Quả lê không chỉ đơn thuần là một loại trái cây ngon mà còn là một vị thuốc tự nhiên rất tốt cho sức khỏe.

  • 15/05/2025

    Bệnh lý mùa hè thường gặp

    Mùa hè là thời điểm tuyệt vời để tận hưởng những ngày dài đầy nắng, tham gia các hoạt động ngoài trời và thư giãn. Tuy nhiên, nhiệt độ và độ ẩm cao trong mùa hè cũng có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe. Việc nhận biết các bệnh lý mùa hè phổ biến, nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Xem thêm