Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tập luyện đúng cách cho trẻ hay ọe khi ăn

Một số trẻ hay nôn ọe khi gặp thức ăn không mịn, nguyên nhân thường là do phản xạ ọe của bé quá nhạy cảm.

Chỉ cho bé dùng thực phẩm xay mịn và hy vọng khi lớn hơn mọi chuyện sẽ tự ổn là sai lầm phổ biến của không ít phụ huynh. Trái lại, kiên trì giúp bé tập ăn thức ăn có độ thô ráp tăng dần thường mang lại hiệu quả tốt.

Ọe là phản xạ tự nhiên của con người, giúp tống ra ngoài thực phẩm mà cơ thể cảm thấy không an toàn khi nuốt. Phản xạ ọe thường được kích hoạt ở một vị trí nào đó trên lưỡi. Trẻ có phản xạ ọe nhạy cảm thường dễ ọe hơn các trẻ khác khi gặp thức ăn thô. Đôi khi ọe có thể dẫn tới nôn.

Mọi chuyện thường ổn thỏa khi bé ăn thực phẩm xay mịn, nhưng khi dùng đồ xay thô, trẻ có thể ọe và đôi khi nôn vọt. Kết quả là cha mẹ thường phải nhượng bộ và quay lại dùng thực phẩm nghiền mịn, thứ mà bé chịu được. Những trẻ này sẽ chỉ ăn những thứ mịn màng và không có cơ hội học ăn đồ thô ráp. Các bé cũng mất đi cơ hội học nhai. Một số bé có thể chấp nhận thực phẩm lẫn một vài cục lổn nhổn khi chúng còn nằm trong miệng, nhưng sẽ bắt đầu ọe khi cố gắng nuốt các cục này. Kết quả là bé sẽ nhè cục ra và chỉ nuốt phần thức ăn mịn.

Phân biệt phản xạ ọe nhạy cảm và khó khăn khi nuốt, khi nhai

Cha mẹ thường nghĩ rằng trẻ ọe khi ăn là do gặp khó khăn khi nuốt. Tuy nhiên, hai điều này không giống nhau. 
• Trẻ có phản xạ ọe quá nhạy cảm sẽ ọe khi thức ăn mới vẫn nằm trong miệng, trước khi tìm cách nuốt. Điều này có thể xảy ra khi đồ ăn đang ở phần trước, phần giữa hay phần sau của miệng. Bé có thể ọe hay nôn. 
• Trẻ có vấn đề về nuốt gặp rắc rối sau khi đã nuốt thức ăn. Bé có thể ọe hay bị nghẹn.
• Ngoài ra, khó khăn khi nhai cũng có thể gây ọe. Một số trẻ không có khả năng nghiền thức ăn đủ nhỏ để nuốt nhưng vẫn tìm cách nuốt các mẩu lớn, dẫn tới ọe hay nghẹn. Điều này thường xảy ra khi trẻ lần đầu học nhai. Trẻ chậm phát triện vận động thường cũng chậm biết nhai.

Tập luyện đúng cách 

Quay lại chế độ ăn toàn thực phẩm mịn và hy vọng khi bé lớn hơn mọi chuyện sẽ tự ổn không phải bao giờ cũng hiệu quả. Trẻ quá nhạy cảm với phản xạ ọe cần được tập luyện đúng cách: 
• Trải nghiệm cảm giác thô ráp của thức ăn trong miệng và họng có thể giúp giảm bớt độ nhạy cảm với phản xạ ọe. 
• Tránh các thức ăn mịn có lẫn cục lổn nhổn như sữa chua với các mẩu hoa quả vì đó là thứ khó khăn nhất với trẻ. Khi đang cảm nhận sự mịn màng của thức ăn, các cục lổn nhổn sẽ làm bé bất ngờ và có thể gây nôn ọe.

Một số biện pháp làm giảm phản xạ ọe và giúp bé chấp nhận thức ăn thô:

• Cho bé làm quen dần với thực phẩm thô, nhưng món ăn phải thô nhám đồng đều. Ví dụ bạn có thể xay cháo hay nghiền khoai tây thô hơn nhưng không được để cục lổn nhổn. Cũng có thể dùng thực phẩm mịn mà bé thường ăn và cho thêm vào đó một ít phôi lúa mì (Wheat Germ) hay vụn bánh quy đã được nghiền nhỏ. Cách này khiến đồ ăn kém mịn màng nhưng lại không tạo cục lổn nhổn, và do đó không gây bất ngờ cho bé. Ban đầu, hãy thử thêm một lượng rất nhỏ thức ăn thô, nếu thấy bé chấp nhận thì tăng dần liều lượng. 
• Nếu được, hãy để bé tự xúc trong suốt bữa ăn. Trẻ có phản xạ ọe nhạy cảm thường ít gặp sự cố hơn nếu được tự xúc đồ ăn.
• Kể cả khi không chấp nhận các cục lổn nhổn hay thức ăn xay thô, bé có thể đã sẵn sàng để thử các loại thực phẩm cứng nhưng dễ tan trong miệng như bánh quy dành cho trẻ em. Trẻ có phản xạ ọe nhạy cảm thường ưa thực phẩm cứng tan nhanh trong miệng hơn thức ăn nghiền nhưng lổn nhổn.
• Đánh răng cũng góp phần làm giảm độ nhạy cảm của phản xạ ọe.
• Nếu bé thích cho đồ chơi vào miệng, hãy để bé ngậm các dụng cụ dành cho trẻ đang mọc răng, chọn loại an toàn và có độ sần sùi đa dạng.
• Hãy trao đổi với bác sĩ nếu bé vẫn khó nuốt thức ăn thô nhám

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Cách phòng ngừa ngộ độc thực phẩm cho trẻ nhỏ

 

 

BS Trần Thu Thủy - Theo Bệnh viện Nhi TW/Aboutkidshealth
Bình luận
Tin mới
  • 03/09/2025

    Các bệnh tật thường gặp mùa mưa lũ và cách phòng ngừa

    Mùa mưa lũ là thời điểm thiên nhiên mang đến nhiều thách thức cho con người, không chỉ bởi những tổn thất về tài sản mà còn bởi nguy cơ gia tăng các bệnh tật. Khi nước lũ tràn về, môi trường sống bị ô nhiễm bởi vi sinh vật, chất thải và các yếu tố gây bệnh khác, tạo điều kiện thuận lợi cho dịch bệnh bùng phát.

  • 02/09/2025

    3 nhóm người nên ăn quả na

    Na là một loại trái cây thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Ăn na đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mọi người và cho một số nhóm người nhất định.

  • 02/09/2025

    Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

    Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.

  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

  • 31/08/2025

    Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

    Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn

  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

Xem thêm