Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tăng huyết áp tâm thu

Khi đo huyết áp, bác sỹ sẽ đo 2 chỉ số: huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương. Khi các chỉ số này cao hơn bình thường, bạn sẽ được chẩn đoán bị tăng huyết áp và có nguy cơ bị nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Nhưng nếu chỉ có huyết áp tâm thu cao và huyết áp tâm trương bình thường? Đây được gọi là tình trạng tăng huyết áp tâm thu và cần được lưu ý.

Nguyên nhân gây tăng huyết áp tâm thu

Khi bạn lớn tuổi, các động mạch sẽ mất đi độ đàn hồi tự nhiên và giảm khả năng thích ứng với dòng chảy của máu. Các mảng bám ở thành động mạch cũng có thể góp phần làm cứng các động mạch.

Huyết áp, đặc biệt là huyết áp tâm thu thường sẽ tăng dần theo tuổi. Do vậy, có thể tình trạng tăng huyết áp của bạn là không có nguyên nhân rõ ràng.

Tuy nhiên, có một số tình trạng có thể khiến bạn bị tăng huyết áp tâm thu. Những tình trạng này thường ảnh hưởng lên hệ tuần hoàn, từ đó có thể gây tổn thương các mạch máu hoặc góp phần làm cứng các thành mạch. Các tình trạng đó bao gồm:

Thiếu máu

Thiếu máu xảy ra khi cơ thể không sản xuất đủ hồng cầu để mang oxy đến các mô hoặc khi các tế bào hồng cầuc ủa bạn không hoạt động chính xác. Có nhiều loại thiếu máu khác nhau, nhưn thiếu máu thiếu sắt là dạng thiếu máu phổ biến nhất. Khi tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu đến các mô của cơ thể nhằm cung cấp đủ lượng khí oxy, các mạch máu có thể sẽ bị tổn thương.

Tiểu đường

Bệnh tiểu đường xảy ra khi lượng glucose trong máu của bạn qusa cáo. Thông thường, insulin sẽ kiểm soát lượng glucose máu. Trong bệnh tiểu đường, cơ thể sẽ không sản xuất đủ lượng insulin (tiểu đường typ 1) hoặc sử dụng insulin kém (tiểu đường typ 2). Theo thời gian, tăng glucose máu có thể dẫn đến nhiều vấn đề, bao gồm cả vấn đề về tim mạch và hệ tuần hoàn.

Cường giáp

Cường giáp xảy ra khi tuyến giáp sản xuất ra quá nhiều hormone tuyến giáp hơn bình thường. Thừa hormone tuyến giáp có thể ảnh hưởng đến gần như tất cả cơ quan trong cơ thể, bao gồm cả hệ tim mạch và tuần hoàn.

Ngưng thở tắc nghẽn khi ngủ

Ngưng thở tắc nghẽn khi ngủ xảy ra khi các cơ tại họng được thư giãn và làm tắc đường thở trong khi ngủ, khiến bạn phải ngừng thở và thở lại. Khi bạn ngừng thở, lượng khí oxy trong cơ thể sẽ giảm xuống, do vậy chứng ngưng thở tắc nghẽn có thể gây căng thẳng cho hệ tuần hoàn và dẫn đễn tăng huyết áp.

 

Biến chứng của tăng huyế áp tâm thu

Khi huyết áp không được kiểm soát, các động mạch sẽ bị tổn thương và gây ra ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể, cũng như làm tăng nguy cơ mắc các bệnh sau:

  • Nhồi máu cơ tim
  • Đột quỵ
  • Suy tim
  • Phình động mạch
  • Bệnh thận
  • Giảm thị lực
  • Mất trí
  • Điều trị

Tăng huyết áp tâm thu có thể được điều trị giống các dạng tăng huyết áp khác. Mục tiêu là để giảm huyết áp tâm thu xuống dưới 140mmHg. Điều trị có thể bao gồm thay đổi lối sống, dùng thuốc hoặc cả hai.

Việc điều trị phải cân bằng giữa việc giảm huyết áp tâm thu nhưng không làm giảm huyết áp tâm trương quá nhiều. Huyết áp tâm trương giảm cũng có thể gây tổn thương đến tim.

Dùng thuốc

Các thuốc dưới đây có thể đem lại lợi ích rất lớn trong việc làm giảm nguy cơ đột quỵ và các sang chấn tim mạch khác:

  • Thuốc chẹn kênh canxi: giúp thành mạch giãn ra bằng cách chặn con đường khiến các mạch máu co lại
  • Thuốc lợi tiểu thiazide: làm giảm lượng máu bằng cách khiến thận thải ra nhiều muối và nước hơn.

Những thuốc dưới đây có ít hiệu quả hơn, tuy nhiên, vẫn có thể điều trị hiệu quả tình trạng tăng huyết áp tâm thu.

  • Thuốc ức chế ACE: ngăn chặn việc hình thành một loại enzyme đặc biệt có thể dẫn đến việc bị hẹp các mạch máu.
  • Thuốc chẹn thụ thể Angiotensin: sẽ chặn hoặt động của một loại enzyme dẫn đến tình trạng hẹp mạch máu.

Thay đổi lối sống

  • Giảm cân: cứ 1kg cân nặng giảm đi bạn có thể giảm được 1mmHg huyết áp
  • Dinh dưỡng hợp lý: đặt mục tiêu làm giảm lượng muối trong chế độ ăn. Bạn có thể cân nhắc chế độ ăn DASH, tập trung ăn các loại thực phẩm như rau xanh, ngũ cốc nguyên cám, các sản phẩm sữa ít béo, trái cây
  • Tập thể thao: tập thể thao không chỉ giúp bạn giảm huyết áp mà còn giúp kiểm soát cân nặng và mức độ căng thẳng. Đặt mục tiêu luyện tập một vài dạng bài aerobic ít nhất 30 phút đa số các ngày trong tuần.
  • Giảm tiêu thụ rượu bia: mức tiêu thụ vừa phải là 1 ly/ngày với nữ và 2 ly/ngày với nam
  • Cai thuốc lá: hút thuốc có thể làm tăng huyết áp và dẫn đến nhiều vấn đề sức khoẻ khác
  • Kiểm soát căng thẳng: căng thẳng có thể làm tăng huyết áp, do vậy, kiểm soát căng thẳng là vô cùng quan trọng. Các kỹ thuật có thể kiểm soát căng thẳng bao gồm ngồi thiền hoặc tập hít thở sâu.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 5 sự thật ngạc nhiên về cao huyết áp

Ths.Lưu Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 27/07/2024

    Ảo giác và chóng mặt trong bệnh đa xơ cứng

    Bệnh đa xơ cứng (MS) là một bệnh miễn dịch mãn tính ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Một số người có thể bị ảo giác, choáng váng hoặc chóng mặt.

  • 27/07/2024

    9 lời khuyên vàng khi chăm sóc da cho bé

    Trẻ nhỏ có làn da rất mềm mại và mỏng manh. Vì vậy, các bé có thể gặp phải nhiều vấn đề và bệnh lý về da. Cùng tham khảo một vài gợi ý cũng như lời khuyên hữu ích dưới đây để chăm sóc và bảo vệ làn da nhạy cảm của em bé nhà bạn.

  • 26/07/2024

    Hiện tượng co giật cơ có thể là dấu hiệu bạn đang thiếu chất

    Hầu hết mọi người đều trải qua tình trạng co giật cơ ở bắp thịt trên tay, chân, vai, mi mắt, lưng, cơ mặt một vài lần trong đời. Biểu hiện này có thể là dấu hiệu cơ thể đang thiếu một số vitamin, khoáng chất thiết yếu.

  • 26/07/2024

    Cách làm màu thực phẩm tự nhiên

    Màu thực phẩm tự nhiên là một cách tuyệt vời để thêm màu sắc vào công thức nấu ăn bằng cách sử dụng các nguyên liệu đã có sẵn trong tủ đựng thức ăn, giá đựng gia vị hoặc rau củ trong nhà. Màu thực phẩm tự nhiên được coi là sự thay thế lành mạnh hơn cho màu thực phẩm nhân tạo vì nó có nguồn gốc từ thực vật hoặc động vật và không chứa các hóa chất độc hại mà màu nhân tạo có thể có.

  • 26/07/2024

    6 bài tập cải thiện cơ bắp toàn thân không cần dụng cụ

    Sử dụng chính trọng lượng cơ thể mình, bạn có thể rèn luyện cơ bắp toàn thân với 6 bài tập thể dục không cần có thêm dụng cụ hỗ trợ.

  • 26/07/2024

    Tổng kết Khóa đào tạo "Chăm sóc và theo dõi sức khỏe cơ bản tại nhà"

    Khóa đào tạo "Chăm sóc và theo dõi sức khỏe cơ bản tại nhà" do Trung tâm Đào tạo Y học ứng dụng - Viện Y học ứng dụng Việt Nam phối hợp cùng Công ty cổ phần Tập đoàn Vesta-B Việt Nam tổ chức từ ngày 12 - 13/6/ đã kết thúc tốt đẹp

  • 26/07/2024

    Lý do khiến cân nặng của bạn thay đổi trong ngày

    Cân nặng của chúng ta khi cân vào buổi sáng sẽ không giống với khi cân vào buổi tối. Vậy đâu mới là cân nặng chính xác của chúng ta? Hãy cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

  • 26/07/2024

    5 mẹo đơn giản để ngủ nhanh và ngon hơn

    Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe tổng thể. Một giấc ngủ ngon sẽ giúp bạn có một ngày mới tràn đầy năng lượng và làm việc hiệu quả hơn.

Xem thêm