Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sự nguy hiểm của khói thuốc lá trong môi trường

Hằng ngày chúng ta tiếp xúc với một loại ô nhiễm không khí mà gây ra cái chết nhiều gấp 2 lần các loại ô nhiễm khác cộng lại. Đó là khói thuốc lá trong môi trường (ETS), hay thực chất là khói thuốc do người khác hút.

ETS là gì?

ETS còn được biết đến như khói thuốc lá thụ động, khoảng 85 đến 90 % lượng khói từ thuốc lá tản ra môi trường là ETS. Một điếu thuốc lá khi đốt cháy tạo ra 2 loại khói mà một người không hút thuốc hít vào

  •  Khói chính là do người hút thuốc hít vào sau đó nhả ra.
  •  Khói phụ còn lại đi ra môi trường trực tiếp từ đầu cháy của điếu thuốc.

ETS chứa khoảng 85% khói phụ và 15% khói chính. Khói phụ nóng hơn khói chính và không đi qua đầu lọc. Nồng độ của các chất hóa học trong khói phụ vì thế cao hơn trong khói chính.

Điều này không có nghĩa là hút thuốc thì ít nguy hiểm hơn. Người hút thuốc hút vào nhiều khói hơn người xung quanh vì không giống ETS, khói chính không được hòa loãng trong không khí  trước khi tới phổi.

Tại sao ETS nguy hiểm?

Khói thuốc lá chứa hơn 4000 hóa chất khác nhau, trong số đó có ít nhất 400 chất là chất độc với con người. Tổ chức Y tế thế giới báo cáo rằng ít nhất 60 chất gây ung thư được xác định là có trong khói thuốc thụ động. Các nghiên cứu về ETS chỉ ra rằng sống, làm việc hoặc chỉ đơn giản là lảng vảng gần người hút thuốc thì đã có hại cho sức khỏe. Khi bạn thở trong môi trường có ETS, sức khỏe của bạn bị tác động tiêu cực.

Một người tiếp xúc với ETS thì có nguy cơ bị những bệnh tương tự với những bệnh mà người hút thuốc phải đối mặt, bao gồm;

  •  Kích thích khó chịu ở mắt, mũi, và họng.
  •  Nhiễm trùng đường hô hấp, và làm nặng thêm các bệnh về đường hô hấp sẵn có như hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và khí phế thũng.
  •  Bệnh tim mạch và ung thư.

Những nghiên cứu gần đây ước tính rằng một người không hút thuốc mà sống và làm việc trong môi trường có ETS có nguy cơ bị ung thư phổi tăng lên 25%, trong khi đó phơi nhiễm nhiều với khói thuốc thì nguy cơ ung này tăng gấp đôi.

Trẻ em bị ảnh hưởng bởi ETS như thế nào?

Có bằng chứng chỉ ra rằng sức khỏe của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi ETS. Khi bố mẹ hoặc người chăm sóc trẻ như là ông bà hút thuốc, con cháu họ cũng bị ảnh hưởng theo.

Một vài ảnh hưởng có hại đến trẻ gồm:

  • Hay bị ho và cảm lạnh.
  • Nguy cơ kích thích mắt và mũi tăng cao
  • Giảm sự phát triển và chức năng phổi.
  • Tăng nhạy cảm với ho, khò khè và hen suyễn. Trẻ chưa từng bị hen suyễn có nguy cơ bị hen cao hơn nếu có bố hoặc mẹ hút thuốc. Phơi nhiễm lâu ngày với ETS sẽ làm cho các cơn hen nghiêm trọng hơn và xuất hiện thường xuyên hơn.
  • Nguy cơ nhiễm trùng tai và phổi tăng lên. Trẻ nhỏ nhạy cảm với khói thuốc có nhiều khả năng mắc bệnh về phổi như viêm phổi hoặc viêm phế quản. Việc ốm thường xuyên dẫn đến trẻ lỡ nhiều bài học ở trường và khó hoàn thành tốt bài tập được giao.
  • Tăng nguy cơ sâu răng và các bệnh răng miệng.
  • Với trẻ nhỏ, tăng tỉ lệ đột tử.

Nguy cơ đối với thai kì

Theo báo cáo chung của bác sĩ ngoại khoa, phụ nữ hút thuốc hoặc hút thuốc thụ động trong khi mang thai thì có nguy cơ sẩy thai hoặc sinh ra con bị chết yểu cao. Đứa trẻ sinh ra có thể bị nhẹ cân hoặc sinh non.

Trẻ hút thuốc

Trẻ em có bố mẹ hút thuốc thì nhiều khả năng lớn lên sẽ hút thuốc theo, theo một khảo sát sức khỏe học sinh cho thấy, 6 trong 10 người trẻ hút thuốc có ít nhất bố hoặc mẹ hút thuốc.

Khói thuốc thứ 3 (third hand smoke): nguy hiểm kéo dài sau hút thuốc thụ động

Một nguy hiểm khác còn tồn đọng ngay cả khi điếu thuốc đã bị dập tắt. Khói thuốc thứ 3 chỉ những tàn dư của khói thuốc lá còn tồn tại trong môi trường sau khi điếu thuốc bị dập tắt. Những tàn dư này đọng lại trên tóc, quần áo, vật dụng trong nhà như thảm, rèm, chăn và những bề mặt như sàn nhà hay cửa sổ. Trẻ nhỏ đặc biệt dễ bị ảnh hưởng xấu bởi những chất độc này khi chúng bò, chơi, chạm và hít phải những tàn dư này từ những bề mặt nhiễm bẩn. Điều này cho thấy ảnh hưởng tiêu cực kéo dài của việc hút thuốc.

Hút thuốc lá có nhiều ảnh hưởng có hại đến sức khỏe và ETS chỉ là một trong số đó mà thôi. Nói không với thuốc lá đánh dấu khởi đầu của một phong cách sống khỏe mạnh cho bạn và cả người thân của bạn. Hãy giữ bầu không khí trong lành bằng việc không hút thuốc lá ngay từ hôm nay.

CTV Mai Mai (theo Health Promotion Board)
Bình luận
Tin mới
  • 05/12/2025

    Đừng bỏ qua những tác dụng bất ngờ của rau cải cúc với sức khỏe

    Rau cải cúc là loại rau quen thuộc được nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, ít ai biết về những lợi ích sức khỏe ấn tượng, có nhiều tác dụng không ngờ của loại rau này.

  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

Xem thêm