Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sự nguy hiểm của khói thuốc lá trong môi trường

Hằng ngày chúng ta tiếp xúc với một loại ô nhiễm không khí mà gây ra cái chết nhiều gấp 2 lần các loại ô nhiễm khác cộng lại. Đó là khói thuốc lá trong môi trường (ETS), hay thực chất là khói thuốc do người khác hút.

ETS là gì?

ETS còn được biết đến như khói thuốc lá thụ động, khoảng 85 đến 90 % lượng khói từ thuốc lá tản ra môi trường là ETS. Một điếu thuốc lá khi đốt cháy tạo ra 2 loại khói mà một người không hút thuốc hít vào

  •  Khói chính là do người hút thuốc hít vào sau đó nhả ra.
  •  Khói phụ còn lại đi ra môi trường trực tiếp từ đầu cháy của điếu thuốc.

ETS chứa khoảng 85% khói phụ và 15% khói chính. Khói phụ nóng hơn khói chính và không đi qua đầu lọc. Nồng độ của các chất hóa học trong khói phụ vì thế cao hơn trong khói chính.

Điều này không có nghĩa là hút thuốc thì ít nguy hiểm hơn. Người hút thuốc hút vào nhiều khói hơn người xung quanh vì không giống ETS, khói chính không được hòa loãng trong không khí  trước khi tới phổi.

Tại sao ETS nguy hiểm?

Khói thuốc lá chứa hơn 4000 hóa chất khác nhau, trong số đó có ít nhất 400 chất là chất độc với con người. Tổ chức Y tế thế giới báo cáo rằng ít nhất 60 chất gây ung thư được xác định là có trong khói thuốc thụ động. Các nghiên cứu về ETS chỉ ra rằng sống, làm việc hoặc chỉ đơn giản là lảng vảng gần người hút thuốc thì đã có hại cho sức khỏe. Khi bạn thở trong môi trường có ETS, sức khỏe của bạn bị tác động tiêu cực.

Một người tiếp xúc với ETS thì có nguy cơ bị những bệnh tương tự với những bệnh mà người hút thuốc phải đối mặt, bao gồm;

  •  Kích thích khó chịu ở mắt, mũi, và họng.
  •  Nhiễm trùng đường hô hấp, và làm nặng thêm các bệnh về đường hô hấp sẵn có như hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và khí phế thũng.
  •  Bệnh tim mạch và ung thư.

Những nghiên cứu gần đây ước tính rằng một người không hút thuốc mà sống và làm việc trong môi trường có ETS có nguy cơ bị ung thư phổi tăng lên 25%, trong khi đó phơi nhiễm nhiều với khói thuốc thì nguy cơ ung này tăng gấp đôi.

Trẻ em bị ảnh hưởng bởi ETS như thế nào?

Có bằng chứng chỉ ra rằng sức khỏe của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi ETS. Khi bố mẹ hoặc người chăm sóc trẻ như là ông bà hút thuốc, con cháu họ cũng bị ảnh hưởng theo.

Một vài ảnh hưởng có hại đến trẻ gồm:

  • Hay bị ho và cảm lạnh.
  • Nguy cơ kích thích mắt và mũi tăng cao
  • Giảm sự phát triển và chức năng phổi.
  • Tăng nhạy cảm với ho, khò khè và hen suyễn. Trẻ chưa từng bị hen suyễn có nguy cơ bị hen cao hơn nếu có bố hoặc mẹ hút thuốc. Phơi nhiễm lâu ngày với ETS sẽ làm cho các cơn hen nghiêm trọng hơn và xuất hiện thường xuyên hơn.
  • Nguy cơ nhiễm trùng tai và phổi tăng lên. Trẻ nhỏ nhạy cảm với khói thuốc có nhiều khả năng mắc bệnh về phổi như viêm phổi hoặc viêm phế quản. Việc ốm thường xuyên dẫn đến trẻ lỡ nhiều bài học ở trường và khó hoàn thành tốt bài tập được giao.
  • Tăng nguy cơ sâu răng và các bệnh răng miệng.
  • Với trẻ nhỏ, tăng tỉ lệ đột tử.

Nguy cơ đối với thai kì

Theo báo cáo chung của bác sĩ ngoại khoa, phụ nữ hút thuốc hoặc hút thuốc thụ động trong khi mang thai thì có nguy cơ sẩy thai hoặc sinh ra con bị chết yểu cao. Đứa trẻ sinh ra có thể bị nhẹ cân hoặc sinh non.

Trẻ hút thuốc

Trẻ em có bố mẹ hút thuốc thì nhiều khả năng lớn lên sẽ hút thuốc theo, theo một khảo sát sức khỏe học sinh cho thấy, 6 trong 10 người trẻ hút thuốc có ít nhất bố hoặc mẹ hút thuốc.

Khói thuốc thứ 3 (third hand smoke): nguy hiểm kéo dài sau hút thuốc thụ động

Một nguy hiểm khác còn tồn đọng ngay cả khi điếu thuốc đã bị dập tắt. Khói thuốc thứ 3 chỉ những tàn dư của khói thuốc lá còn tồn tại trong môi trường sau khi điếu thuốc bị dập tắt. Những tàn dư này đọng lại trên tóc, quần áo, vật dụng trong nhà như thảm, rèm, chăn và những bề mặt như sàn nhà hay cửa sổ. Trẻ nhỏ đặc biệt dễ bị ảnh hưởng xấu bởi những chất độc này khi chúng bò, chơi, chạm và hít phải những tàn dư này từ những bề mặt nhiễm bẩn. Điều này cho thấy ảnh hưởng tiêu cực kéo dài của việc hút thuốc.

Hút thuốc lá có nhiều ảnh hưởng có hại đến sức khỏe và ETS chỉ là một trong số đó mà thôi. Nói không với thuốc lá đánh dấu khởi đầu của một phong cách sống khỏe mạnh cho bạn và cả người thân của bạn. Hãy giữ bầu không khí trong lành bằng việc không hút thuốc lá ngay từ hôm nay.

CTV Mai Mai (theo Health Promotion Board)
Bình luận
Tin mới
  • 04/07/2025

    Tìm hiểu về các loại bệnh võng mạc

    Có rất nhiều loại bệnh võng mạc khác nhau. Những bệnh này có thể do gen di truyền từ cha mẹ hoặc từ tổn thương võng mạc tích lũy trong suốt cuộc đời. Một số loại bệnh võng mạc phổ biến hơn các bệnh khác.

  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

  • 03/07/2025

    10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng

    Nhiễm ký sinh trùng có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe như các triệu chứng về tiêu hóa không rõ nguyên nhân, ngứa, thiếu máu, đau cơ và khớp, ăn không thấy no,… Cùng tìm hiểu về 10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng qua bài viết sau đây!

  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa giúp làm dịu triệu chứng bệnh chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

Xem thêm