Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sự khác nhau giữa nhiễm vi khuẩn, ký sinh trùng và virus

Bạn thức dậy ướt đẫm mồ hôi, cơ thể bạn bị đau không rõ lý do. Kiểm tra nhanh bằng nhiệt kế xác nhận bị sốt và bạn có thể cảm thấy sự bắt đầu của viêm họng. Chắc chắn bạn đang mắc bệnh nhưng chính xác chúng là những gì?

Y học hiện đại cho chúng ta biết những triệu chứng chung như vậy có thể là dấu hiệu nhiều bệnh-cúm, viêm họng, thậm chí sốt rét. Mặc dù chúng có thể biểu hiện các triệu chứng tương tự, những những điều kiện rất khác nhau ở cách chúng xâm nhập vào cơ thể của bạn và cơ chế gây bệnh có hiệu quả của chúng. Hãy nhìn vào sự khác biệt giữa các vi khuẩn, virus, ký sinh trùng để tìm thấy những hành động cần làm tốt nhất cho mỗi trường hợp.

Vi khuẩn

Khi bạn bị ốm trong một đất nước phát triển, rất có thể là bệnh của bạn vi khuẩn hoặc virus. Vi khuẩn có ở khắp mọi nơi- trên bàn, tay nắm cửa, thậm chí bên trong cơ thể chúng ta. Trên thực tế, hầu hết các vi khuẩn có ích hoặc ít nhất là vô hại, nhưng đó là một phần trăm của những rắc rối đến khi ai đó đề cập đến các vi sinh vật. Vi khuẩn là đơn bào, có thể sinh sản bên ngoài vật chủ, có khả năng phát triển mạnh trong nhiều loại môi trường. Vi khuẩn gây bệnh có khả năng làm cho chúng ta bị bệnh bởi gây ra một loạt các triệu chứng khó chịu và khó điều trị, hơn nữa có khả năng giết chết chúng ta. Tuy nhiên may mắn thay, chúng ta có một công cụ mạnh mẽ đứng về phía ta: thuốc kháng sinh.

Những loại thuốc này là một cuộc cách mạng y học trong thế kỷ 20, đã trở thành cả một niềm hạnh phúc và một lời nguyền. Cùng với tiêm vắc xin, kháng sinh gần như xóa sổ các bệnh như bệnh lao ở các nước phát triển. Tuy nhiên sự thành công này dẫn đến nhiều quan niệm sai lầm về thuốc kháng sinh, gây tổn hại nhất trong số đó là ý nghĩ kháng sinh có hiệu quả chống lại bất kỳ loại vi khuẩn nào, bao gồm virus. Đây không phải là tất cả trường hợp, nhưng căn bệnh đã không thuyên giảm dù được bác sĩ chỉ định kháng sinh, hoặc bác sĩ kê đơn thuốc không chính xác. Một sự kết hợp của đơn thuốc quá liều và sử dụng kháng sinh ở động vật đã tạo ra một loại dịch bệnh mới: vi khuẩn kháng kháng sinh.

Virus

Có lẽ bí ẩn nhất trong tất cả các tác nhân gây bệnh là virus. Được mô tả như là "sinh vật ở rìa của sự sống," virus hiện diện như một sự kết hợp của các đặc tính đã làm các nhà khoa học đang rất cố gắng để phân loại chúng. Một mặt, gen virus phát triển thông qua chọn lọc tự nhiên và có khả năng sinh sản. Mặt khác, virus không có cấu trúc tế bào hoặc sự trao đổi chất của riêng mình, đòi hỏi một tế bào chủ để giúp chúng nhân rộng. Bất kể liệu chúng có phù hợp với định nghĩa của chúng ta về sự sống, virus có thể tàn phá một loạt các tế bào trong cơ thể con người: Một số virus tấn công máu, một số đi vào hệ thống hô hấp, một số nhắm mục tiêu vào gan…

Nhiều lần, các triệu chứng của virus tương tự như gây ra bởi vi khuẩn, nhưng điều này không có nghĩa là các loại thuốc có cùng một hiệu quả, có thể điều trị cả hai. Kháng sinh không có hiệu quả chống lại virus trong bất kỳ trường hợp nào. Nhiều tổ chức y tế công cộng hiện nay thận trọng đối với kháng sinh được kê toa cho đến khi một bác sĩ là một trong số bệnh nhân bị nhiễm vi khuẩn. Vắc-xin có thể giúp ngăn chặn virus, nhưng việc điều trị các bệnh nhiễm trùng do virus vẫn còn đầy thách thức. Chúng ta có các loại thuốc có thể làm chậm sự tiến triển và giảm bớt các triệu chứng do virus, nhưng nhiều lần thất bại trước một loại virus thuộc về hệ thống miễn dịch của cơ thể chúng ta.

Cũng giống như vi khuẩn, virus có thể được lan truyền qua bất cứ thứ gì: các bề mặt, vi khuẩn trong không khí, dịch cơ thể. Không phải rằng tất cả các virus lây lan thông qua tất cả các con đường. Ví dụ, Ebola chỉ có thể được lây truyền thông qua tiếp xúc trực tiếp với chất dịch cơ thể của một người bệnh.

Ký sinh trùng

Có đôi khi chúng ta nghe thấy mọi người miêu tả những thực thể sống khác như ký sinh trùng và gần như nghĩa là cá nhân chúng luôn luôn dựa vào và lấy dinh dưỡng từ sinh vật khác cho chúng sống và phát triển. Đó là cách nhận diện tốt- vi sinh vật ký sinh chỉ làm vậy nhưng về mặt di truyền đúng hơn là cách xã hôi. Ký sinh trùng cần vật chủ để tồn tại, lợi dụng những sinh vật khác để lấy chỗ trú ẩn và thức ăn. Nhiều ký sinh trùng không tác động tiêu cực đến vật chủ nhưng số khác có thể tiết ra chất độc khiến vật chủ ốm. Ký sinh trùng có thể bao gồm cả những loại vi khuẩn và virus; tất cả virus mang đặc tính của ký sinh trùng nhưng vì trạng thái tồn tại của chúng khi chỉ tương tự như sinh vật sống nwn chúng không được xem như ký sinh trùng.

Ngày nay, nhiễm ký sinh trùng là một vấn đề lớn ở vùng nông thôn và các khu vực đang phát triển vì điều kiện vệ sinh kém và những thói quen không sạch sẽ. Nhiều căn bệnh ký sinh trùng ở vùng nhiệt đới luộm thuộm mà thiếu sự quan tâm từ tổ chức y tế công cộng thế giới. Nước và thức ăn bị nhiễm bẩn từ chất thải  là con đường phổ biến nhất để ký sinh trùng nhiễm vào vật chủ. Ký sinh trùng cũng có thể bị truyền qua thức ăn mà đưa vào miệng bằng tay hay chưa qua đun nấu và côn trùng là trung gian truyền bệnh.

Sự hiện diện của một ký sinh trùng có thể được chẩn đoán qua xét nghiệm phân hay máu. Trong những trường hợp tấn công đặc biệt, chụp X-quang hay cộng hưởng từ có khả năng nhận diện những ký sinh trùng trong cơ thể. Phụ thuộc vào bản chất của ký sinh trùng, kháng sinh hoặc các loại thuốc khác có thể được sử dụng đẻ điều trị nhiễm trùng. Thật không may, một số ký sinh trùng không có các điều trị.

CTV Hà My- Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Medicaldailly)
Bình luận
Tin mới
  • 20/06/2025

    5 loại thực phẩm nên ăn để hỗ trợ giải độc thận

    Để giải độc thận, một chế độ ăn uống thông minh là chìa khóa. Ưu tiên thực phẩm tươi, giảm đồ ăn chế biến sẵn và nước ngọt để bảo vệ 'bộ lọc' quan trọng của cơ thể.

  • 20/06/2025

    Trải nghiệm tiêu cực thời thơ ấu ảnh hưởng đến trẻ khi trưởng thành như thế nào?

    Trải nghiệm tiêu cực thời thơ ấu là những sự kiện tiêu cực xảy ra trong độ tuổi từ 1 đến 17 tuổi. Những trải nghiệm tiêu cực này ảnh hưởng đến não bộ và sức khỏe của trẻ khi chúng lớn lên thành người trưởng thành và gây nên các vấn đề về sức khỏe tâm thần hoặc các bệnh lý mãn tính. Đọc bài viết sau để hiểu thêm về các vấn đề mà trẻ có thể gặp phải lúc trưởng thành khi có các trải nghiệm tiêu cực thời thơ ấu!

  • 19/06/2025

    Cập nhật nghiên cứu về mối liên quan giữa vitamin K2 và nguy cơ thấp còi

    Nói đến phát triển chiều cao, chắc chắc phải nói đến canxi và vitamin D – những thành phần cốt lõi cho sự phát triển và duy trì sức khỏe của xương. Các bằng chứng khoa học gần đây chứng minh rằng, cùng với canxi và vitamin D còn có vai trò vô cùng quan trọng của vitamin K2. Một số nghiên cứu gần đây đã cho thấy vitamin K2 có thể tác động trực tiếp đến sự tăng trưởng chiều cao của trẻ, đặt ra vấn đề cấp thiết cần cung cấp đủ K2 trong những giai đoạn vàng của sự phát triển ở trẻ nhỏ.

  • 19/06/2025

    Sử dụng D3K2 hiệu quả: Vai trò của công nghệ tiên tiến

    Vitamin D3 và K2 là hai vi chất thiết yếu giúp trẻ phát triển hệ xương chắc khỏe và tăng trưởng chiều cao tối ưu. Tuy nhiên, không phải cứ bổ sung là cơ thể sẽ hấp thu hiệu quả. Thực tế, cả vitamin D3 và K2 đều là vitamin tan trong dầu, và đặc tính này khiến chúng rất khó hấp thu qua đường tiêu hóa, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Việc bổ sung mà không có sự hỗ trợ của công nghệ có thể dẫn đến hấp thu kém, giảm hiệu quả và gây lãng phí.

  • 19/06/2025

    5 loại rau đặc biệt tốt cho gan

    Các bệnh về gan ngày càng gia tăng, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn cầu. Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của gan.

  • 19/06/2025

    Làm thế nào để trung hòa tác dụng của Caffeine?

    Có thể bạn uống quá liều cà phê hay uống một ly nước tăng lực, bạn gặp dấu hiệu run rẩy, nhịp tim không đều, đau bụng và các tác dụng phụ khác của caffeine. Từ việc uống nước đến ăn chuối, hãy tìm hiểu cách thực sự hiệu quả để trung hòa tác dụng của quá nhiều caffeine.

  • 19/06/2025

    Lựa chọn vitamin D3 K2: Đừng chỉ nhìn vào nhãn, hãy xem kỹ chất lượng nguyên liệu

    Vitamin D3 (cholecalciferol) và vitamin K2 (menaquinone) là hai vi chất dinh dưỡng đóng vai trò thiết yếu trong quá trình chuyển hóa canxi và phát triển hệ xương. Trong bối cảnh trẻ em có xu hướng giảm đáng kể tiếp xúc với ánh nắng tự nhiên (nguồn tổng hợp chính của vitamin D3) và chế độ ăn uống của trẻ không đảm bảo đủ lượng vitamin K2, việc bổ sung phối hợp hai vi chất này thông qua các sản phẩm bổ sung ngày càng được quan tâm của các chuyên gia dinh dưỡng nhi khoa cũng như các bậc cha mẹ.

  • 18/06/2025

    6 cách ăn uống để hạn chế suy thận ở người trẻ

    Suy thận thường được coi là bệnh của người lớn tuổi nhưng thực tế, các yếu tố nguy cơ và thói quen ăn uống không lành mạnh ở một bộ phận người trẻ có thể âm thầm dẫn đến suy thận.

Xem thêm