Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Paracetamol: Khi nào nên uống, dùng bao nhiêu là đủ?

Nếu không cho trẻ sử dụng đúng liều lượng, đúng thời điểm theo hướng dẫn sẽ khiến trẻ bị ngộ độc thuốc dẫn đến nhiều hệ lụy về sự khỏe, thậm chí tử vong.

Tiến sĩ, bác sĩ Lê Ngọc Duy – Trưởng khoa Cấp cứu và Chống độc (Bệnh viện Nhi Trung ương) cho biết, ngộ độc paracetamol không phải là hiếm gặp, tại khoa đã từng tiếp nhận nhiều trường hợp nặng, thậm chí đã có trẻ tử vong.

Lý giải nguyên nhân khiến trẻ ngộ độc paracetamol, bác sĩ Duy cho rằng thứ nhất đây là loại thuốc phổ biến, không cần kê đơn, chính vì thế phụ huynh thường tự ý mua về cho con sử dụng khi hạ sốt, đó là lý do khiến trẻ dễ bị ngộ độc.

Nguyên nhân thứ hai là paracetamol có quá nhiều các loại bào chế từ viên nén, viên đạn, dạng gói, dạng nước với nhiều hàm lượng khác nhau nên rất dễ nhầm lẫn khi sử dụng hàng ngày.

Một vấn đề nữa là do sự bất cẩn của gia đình, một số trường hợp sốt cao mà bố mẹ cứ tưởng là dùng hạ sốt liều cao sẽ hạ được nhanh. Điều đó rất dễ gây ngộ độc nhất là trẻ nhỏ. Nguyên nhân cuối cùng là do sự hướng dẫn giải thích của nhân viên y tế chưa đầy đủ khiến nhiều cha mẹ nhầm lẫn.

Đối với trẻ bị ngộ độc paracetamol, bác sĩ Duy cho rằng biểu hiện của trẻ khi ngộ độc thuốc hoặc uống quá liều thường xuất hiện trong 24 giờ. Tuy nhiên, biểu hiện đó thường gắn với bệnh chính của trẻ với các dấu hiệu thường là rối loạn đường tiêu hóa như tiêu chảy, nôn, da xanh, ngủ li bì.

Từ 24 đến 48 giờ sau, nếu trẻ không được đưa đến viện cấp cứu thì sẽ bị tổn thương gan. Sau 72 giờ, triệu chứng của gan nặng thêm dẫn đến suy gan, rối loạn tri giác, hạ đường huyết, suy thận, rối loạn đông máu.

Vì vậy, bác sĩ Duy khuyến cáo, chỉ cần nghi ngờ trẻ uống thuốc hạ sốt quá liều cần đưa đến cơ sở y tế để được cấp cứu kịp thời, còn nếu để xuất hiện triệu chứng nặng thì sẽ nguy hiểm đến tính mạng. Việc điều trị cho trẻ không khó, nhưng phải tùy vào giai đoạn trẻ được đưa đến viện. Nếu ở giai đoạn muộn khi tổn thương gan không hồi phục thì rất khó khăn.

Đối với chỉ định khi dùng paracetamol, bác sĩ Duy chia sẻ: “Dù paracetamol là thuốc thông thường nhưng vẫn có những chỉ định khi sử dụng, ví dụ như trẻ sốt trên 38,5 độ C, số lần và liều lượng do bác sĩ chỉ định hoặc đọc kỹ trên đơn thuốc. Còn nếu sốt cao không hạ, sốt kéo dài trên 3 ngày phải đưa trẻ đến cơ sở y tế khám và điều trị.

Liều dùng thông thường thì là 10-15mg/kg cho một lần dùng. Mỗi ngày uống không quá 04 lần, khoảng cách giữa các lần dùng là từ 4-6 tiếng. Liều hạ sốt an toàn là không quá 60mg/kg trong một ngày. Trong trường hợp dùng kết hợp với các thuốc hạ sốt khác phải được sự tư vấn của bác sĩ”.

Khi cho trẻ dùng Paracetamol cần chú ý đến liều lượng.

Bác sĩ Duy cũng cảnh báo, những trẻ có bệnh mãn tính từ trước, đặc biệt là bệnh gan mật, nếu sử dụng phải có hướng dẫn của bác sĩ. Bởi nếu liều dùng chỉ cần quá 100mg/kg/ngày cũng thể dẫn tới ngộ độc. Đối với trẻ bình thường, liều ngộ độc thường là trên 150mg/kg/ngày.

Với những thắc mắc liên quan đến việc trẻ nhỏ có được dùng thuốc paracetamol dạng viên với hàm lượng 500mg, bác sĩ Duy hướng dẫn, trong trường hợp trẻ bị sốt mà trong nhà không có loại thuốc của trẻ nhỏ (dạng bột) mà chỉ có viên paracetamol loại 500mg, thì cần phải tính cho trẻ uống đúng hàm lượng với cân nặng của trẻ, với cách tính là 10-15mg/kg trong một lần dùng.

“Ví dụ như trẻ 20kg thì sẽ uống 300mg, nếu chỉ có viên paracetamol 500mg thì sẽ cho trẻ uống 2/3 viên. Còn về thành phần thuốc giống nhau, miễn là liều lượng khi cho uống là phải đúng. Nếu uống hàm lượng nhiều quá so với cân nặng thì đương nhiên là ngộ độc, còn nếu uống ít quá thì lại ít có tác dụng hạ sốt”, bác sĩ Duy cho hay.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Lạm dụng thuốc không kê đơn có thể gây hại

Tiến sĩ - Bác sĩ Lê Ngọc Duy - Theo Bệnh viện Nhi TW
Bình luận
Tin mới
  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

  • 08/07/2025

    Loại cá nhỏ bé có nhiều lợi ích với sức khỏe

    Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 08/07/2025

    Kháng sinh và những điều cần biết cho người trưởng thành

    Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

Xem thêm