Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Omega-3 - khắc tinh của bệnh tim

Trong chế độ ăn bình thường của chúng ta có các acid béo. Acid béo bão hòa là một loại thức ăn không tốt cho tim và nên tránh, ngược lại acid béo không bão hòa lại tốt cho sức khỏe tim mạch. omega-3 là một acid béo không bão hòa tốt cần thiết để duy trì trái tim khỏe mạnh.

Có 3 loại acid béo omega-3 có lợi cho sức khỏe bao gồm acid α-linoleic (ALA), acid eicosapentaenoic (EPA) và acid docosahexaenoic (DHA). ALA được thấy nhiều trong thức ăn từ các loại cây trồng như ôliu, đậu lành, hạt  cải, hạt óc chó, hạt lanh... EPA và DHA thường thấy nhiều trong các thức ăn từ cá biển như cá hồi, cá ngừ, cá nục, cá trích...

Các cơ chế giúp omega- 3 làm giảm bệnh lý tim mạch

Omega-3 có thể làm thấp mức triglycerid (loại mỡ máu xấu) và tăng HDL (loại mỡ máu tốt). Làm giảm huyết áp. Giảm kết dính tiểu cầu và dự phòng nghẽn mạch vành. Giảm nguy cơ rối loạn nhịp tim. Tăng cường trương lực động mạch. Giảm xơ vữa động mạch và giảm các yếu tố viêm.

Hạt óc chó chứa nhiều omega-3 rất có lợi cho tim mạch.

Hiệu quả có lợi của omega-3 lên tim mạch

Một vài nghiên cứu cho thấy, người ăn cá vài lần trong tuần có nguy cơ giảm một nửa tử vong do bệnh động mạch vành và giảm một phần ba nguy cơ tử vong do nhồi máu cơ tim khi so với những người không ăn cá.

Tác giả Hu với một nghiên cứu được đăng trên tờ JAMA cho thấy, giảm nguy cơ tử vong do bệnh động mạch vành từ 21%, 29%, 31% và 34% tương ứng với những người ăn cá 1-3 lần/tháng, 1 lần/ 1 tuần, 2-4 lần/tuần và hơn 5 lần/tuần khi so với người không ăn cá. Tương tự như vậy, dùng nhiều ALA cũng cho thấy giảm nguy cơ tử vong do bệnh mạch vành và nhồi máu cơ tim.

Dùng thuốc viên có chứa omega-3 cũng được nghiên cứu trong một số các nghiên cứu lâm sàng. Một nghiên cứu lớn trên 11.000 bệnh nhân có bệnh lý động mạch vành được dùng dầu cá và viên ALA hàng ngày đã cho thấy làm giảm 15% tử vong, nhồi máu cơ tim và tai biến mạch máu.

Những người này cũng cho thấy giảm 20% nguy cơ tử vong do bất cứ nguyên nhân nào và giảm 45% đột tử từ nhồi máu cơ tim so sánh với những bệnh nhân không dùng thuốc.

Những bệnh nhân trong nghiên cứu này được theo dõi trung bình 3,5 năm. Nghiên cứu này cũng cho thấy mức triglycerid (một loại mỡ máu xấu) đã giảm được 4%. Nghiên cứu này cho thấy rằng dùng omega-3 có thể giảm nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch ở cả nam và nữ. Nghiên cứu cũng cho thấy dùng omega-3 có thể giảm huyết áp nhẹ và giảm cân nặng. Điều này giúp cải thiện sức khỏe tim mạch.

Cá nục có thể có từ 0,5-2g omega-3 trong 100g cá.

Dùng omega-3 như thế nào?

Nhiều nghiên cứu cho thấy, omega-3 làm giảm bệnh lý tim mạch và cải thiện tiên lượng ở những bệnh nhân mắc bệnh tim mạch. Dù vậy, hiện nay chúng ta vẫn chưa rõ là loại omega nào (omega từ các cây trồng như ALA hay omega từ cá biển như DHA, EPA) tốt hơn cho tim. Vì vậy, chúng ta nên dùng cả hai trong chế độ ăn.

Các bằng chứng cho thấy nên dùng omega từ cá biển (DHA, EPA) từ 0,5-1,8g/ngày; omega từ cây trồng (ALA) từ 1,5-3g/ngày. Hoặc chúng ta có thể dùng thuốc viên thay thế. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến cáo, trong chế độ ăn nên ít nhất 2 lần/1 tuần bữa ăn nên có cá. Các loại thức ăn dầu thực vật như dầu đậu nành, dầu ôliu, dầu hạt cải, dầu hạt óc chó, dầu hạt lanh... cũng được khuyến cáo nên dùng. Cách tốt nhất là dùng qua chế độ ăn. 

Tuy nhiên, khi có thể dùng dễ dàng ví như bạn ăn kiêng chẳng hạn thì có thể dùng thuốc viên thay thế. Với bệnh nhân tim mạch, dùng thuốc viên omega-3 nên được lời khuyên từ thầy thuốc của bạn. Dù chúng ta biết hiệu quả của nó qua các nghiên cứu, tuy nhiên hiệu quả lâu dài của nó lên sức khỏe vẫn chưa có các nghiên cứu rõ ràng.

Hàm lượng omega-3 trong 100g các loại thực phẩm

Dầu ôliu có 0,1g omega-3 trong 1 thìa cà phê; dầu đậu nành 0,9g, dầu óc chó 1,4g; dầu hạt cải 1,3g; dầu hạt lanh 2,2g. Các loại cá như cá ngừ khoảng 0,32g omega-3 trong 100g cá; cá hồi 0,85g; một số loại cá hồi tự nhiên có đến 2g; cá nục từ 0,5-2g; cá trích 1,25g; cá da trơn 0,2-0,25g; con hàu 0,5-1,4g; tôm hùm từ 0,1-0,6g; tôm sú 0,35g; ngao 0,25g; sò 0,3g.

TS.BS. Phạm Như Hùng - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

  • 08/07/2025

    Loại cá nhỏ bé có nhiều lợi ích với sức khỏe

    Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 08/07/2025

    Kháng sinh và những điều cần biết cho người trưởng thành

    Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

Xem thêm