Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều cần biết về lọc thận

Khi thận bắt đầu suy yếu, bạn sẽ phải trải qua các giai đoạn tiến triển của mất chức năng thận. Khi bệnh tiến triển đến giai đoạn cuối cùng, người bệnh sẽ cần lọc thận hoặc ghép thận. Dưới đây là những điều bạn cần biết về lọc thận:

Những điều cần biết về lọc thận

Khi thận bắt đầu suy yếu, bạn sẽ phải trải qua các giai đoạn tiến triển của mất chức năng thận. Những giai đoạn này được chia từ 1 đến 5 của bệnh thận mạn. Giai đoạn 5 là giai đoạn xấu nhất, khi hầu hết người bệnh cần lọc thận hoặc ghép thận. Tuy nhiên, không phải ai bị bệnh thận nhẹ (giai đoạn 1-3) đều tiến triển đến giai đoạn 5.

Bệnh thận đi cùng với rất nhiều biến chứng.

Trong giai đoạn đầu của bệnh thận mạn, những biến chứng này có thể điều trị được với thuốc. Những biến chứng có thể được điều trị như tăng huyết áp, rối loạn điện giải, phù (thường xảy ra ở bệnh thận mạn). Tuy nhiên, nếu bệnh thận tiến triển nặng hoặc bệnh thận mạn rơi vào giai đoạn 5, những biến chứng này sẽ trở nên khó điều trị hơn nếu chỉ dùng thuốc. Ở thời điểm này, bạn không cần ghép thận (hoặc nếu bạn không đủ điều kiện), bạn sẽ cần lọc thận.

Lọc thận là gì?

Lọc thận cách thay thế một số chức năng của thận bằng cách nhân tạo. Thận thực hiện rất nhiều chức năng thiết yếu của cơ thể, nhiều hơn việc chỉ tạo ra nước tiểu:

  • Điều hoà và duy trì mức điện giải như natri, kali, ở mức bình thường
  • Điều hòa lượng nước trong máu, và nồng độ các chất trong máu
  • Sản xuất hormone cần thiết để tạo hồng cầu
  • Đảm bảo xương chắc khỏe nhờ sản xuất vitamin D
  • Chuyển hóa bình thường của cơ thể
  • Kiểm soát huyết áp

Lọc thận với mục đích thay thế một số chức năng, không phải tất cả những chức năng này.

Lọc thận như thế nào? Có bao nhiêu loại lọc thận?

Lọc thận được thực hiện như thế nào tùy thuộc vào loại lọc thận. Một kĩ thuật (phổ biến nhất ở Mỹ) đó là lọc máu. Khi lọc máu, máu của bệnh nhân được lấy để lọc và tuần hoàn qua máy lọc bắt chước chức năng lọc của thận. Khi máu đi qua máy lọc, máu sạch sẽ được đưa lại vào cơ thể. Lọc máu thường được thực hiện ở các trung tâm, với tuần suất khoảng 3 lần/tuần, mỗi lần thực hiện trong khoảng 3-4 giờ (phụ thuộc vào từng bệnh nhân). Tuy nhiên, lọc máu cũng có thể được thực hiện ở nhà. Kĩ thuật này có thể được thực hiện đến 5-7 lần/tuần, nhưng mỗi lần thường ngắn hơn khoảng 2-4 giờ.

Một loại lọc thận nữa cũng được thực hiện ở nhà đó là lọc màng bụng. Màng bụng là khoang ổ bụng. Trong phương thức này, một ống catheter được đặt vào màng bụng bệnh nhân qua thành bụng. Dịch lọc sạch được truyền vào màng bụng, và dịch ở trong đó vài tiếng để lọc sạch chất độc. Sau đó dịch bẩn được chảy ra, và dịch sạch được đưa vào. Quá trình này được lặp lại nhiều lần, và sau đó vào buổi sáng, bệnh nhân tháo máy và buộc catheter lại.

Cầu mạch máu là gì?

Cầu mạch máu (Shunt) là vị trí nơi hai ống kim được đưa vào bệnh nhân lọc máu (bệnh nhân lọc màng bụng không cần shunt, nhưng cần một ống thông đường tiểu (catheter) cố định ở bụng). Khi đó, một kim sẽ đưa máu từ cơ thể vào máy lọc, kim còn lại sẽ trả lại máu từ máy lọc vào người bệnh nhân.

Shunt là sự kết nối giữa động mạch và tĩnh mạch. Kỹ thuật này được đặt bởi bác sĩ – người sử dụng chính tĩnh mạch của bạn để tạo nên sự liên kết này (còn được gọi là đường rò) hoặc sử dụng một ống giả.

Lọc thận có thực hiện được ở nhà không?

Đương nhiên là có, cả lọc màng bụng và lọc máu tại nhà có thể được thực hiện tại nhà. Bác sĩ và  y tá sẽ hướng dẫn bạn cách thực hiện việc này trong vòng một vài tuần. Khi bạn đã thuần thục, họ sẽ để bạn tự làm tại nhà.

Dù vậy, bạn vẫn cần theo dõi bởi bác sĩ , và bạn hãy gọi cho bác sĩ nếu có vấn đề. Y tá sẽ lên kế hoạch đến nhà bạn thường xuyên trong trường hợp không thể nói chuyện qua điện thoại.

Loại lọc thận nào là tốt nhất?

Từ phương diện y học, vẫn chưa có nghiên cứu nào khẳng định phương thức nào là cần thiết hơn loại khác. Lọc máu tại nhà thường được ưa thích hơn với những bệnh nhân không thể tự chăm sóc bản thân, và không muốn gắn chặt với bệnh viên. Lọc máu tại nhà cũng cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân hơn do họ không cần thường xuyên đến trung tâm. Tuy nhiên bạn cần có trách nhiệm với chính sức khỏe của mình.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bạn biết gì về chạy thận nhân tạo?

Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

Xem thêm