Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều cần biết về hội chứng cơ tháp (cơ hình lê)

Khi bạn hoặc người thân cảm thấy đau xung quanh vùng mông khi leo cầu thang hoặc chạy nhảy, rất có thể đó là hội chứng cơ tháp. Hội chứng này tương tự với đau thần kinh tọa và đau thắt lưng, nhưng khác nhau về bản chất.

Những điều cần biết

  • Hội chứng cơ tháp là một nguyên nhân phổ biến gây đau và các vấn đề khác ở mông và lưng dưới, có thể lan tỏa đến chân và bàn chân.
  • Hội chứng cơ tháp thường do cơ tháp nén hoặc co vào những vùng cụ thể của thần kinh tọa ; yếu tố nguy cơ phổ biến nhất là vận cơ quá nhiều hoặc chấn thương do thể thao, tuy nhiên một số trường hợp khác cũng có thể dẫn đến triệu chứng tương tự.
  • Dấu hiệu và triệu chứng của hội chứng cơ tháp bao gồm:
    • đau,
    • ngứa ran,
    • tê,
    • đau lan từ lưng xuống chân,
    • đau liên tục,
    • đau nặng khi cố gắng làm một số động tác cụ thể (ví dụ leo cầu thang, đi bộ, chạy).
  • Chẩn đoán chủ yếu dựa vào tiền sử bệnh nhân và khám thể chất; các vấn đề tương tự phổ biến khác được chẩn đoán hoặc phát hiện bằng chụp cắt lớp, cộng hưởng từ, điện cơ đồ v.v…
  • Điều trị hội chứng cơ tháp phụ thuộc vào tính mạn tính của bệnh và có thể bao gồm vật lý trị liệu, tập thể dục, kéo giãn, và điều trị y tế chẳng hạn thuốc tiêm, thuốc kháng viêm không steroid, thuốc giảm đau nhóm opioid, và đôi khi cần phẫu thuật.
  • Bác sĩ và các chuyên gia y tế khác có thể chữa hội chứng cơ tháp bao gồm bác sĩ chấn thương chỉnh hình, bác sĩ nắn xương, chuyên gia vật lý trị liệu, chuyên gia sức khỏe nghề nghiệp, bác sĩ y học thể thao, và ít thường xuyên hơn là bác sĩ phẫu thuật và  bác sĩ sản/phụ khoa.
  • Một vài phương pháp hồi phục tại nhà (ví dụ tập thể dục, chườm túi lạnh, giãn cơ) được sử dụng để giúp giảm triệu chứng của hội chứng cơ tháp và giúp cơ phục hồi.
  • Chữa hội chứng cơ tháp cấp tính thường có tiên lượng tốt; tiên lượng sẽ xấu khi bệnh trở nên mãn tính.
  • Có thể phòng ngừa hội chứng cơ tháp với việc vận cơ phù hợp, tránh chấn thương vùng lưng dưới/mông; phòng tránh tái phát bằng việc tuân thủ chương trình phục hồi thiết kế riêng cho cá nhân.
  • Vị trí của cơ tháp (cơ hình lê)

Cơ chế

Hội chứng cơ tháp thường bắt đầu với cơn đau, ngứa ran và tê mỏi vùng lưng hoặc mông, lan xuống chân theo dây thần kinh tọa. Hội chứng cơ tháp được cho là do dây thần kinh bị chèn ép do co giật hoặc do cơ tháp co rút. Cơ tháp là một cơ phẳng nằm trong vùng mông, Nó giúp ổn định cơ hông và nâng, xoay đùi ra khỏi cơ thể. Hội chứng này cũng được gọi là giả đau thần kinh tọa, đau thần kinh tọa vùng ví, và đau thần kinh ổ hông. Nó thường liên quan đến những động tác lặp đi lặp lại trong thể thao (ví dụ, chạy, chơi quần vợt hoặc đá bóng làm chấn thương vùng mông).

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ của hội chứng cơ tháp

Nguyên nhân của hội chứng cơ tháp liên quan đến vị trí của thần kinh tọa đối với cơ tháp; dây thần kinh tọa đi qua xương chậu bằng bốn đường. Cơ tháp co giật hoặc sưng có thể gây ra các dấu hiệu và triệu chứng do lực nén lên các vùng các nhau của thần kinh tọa liền kề với cơ.

Yếu tố nguy cơ của hội chứng cơ tháp có thể bao gồm những vấn đề thường xảy ra do chấn thương thể thao như sau:

  • Viêm (chẳng hạn do hoạt động cơ quá mức, bong gân)
  • Chấn thương (thường chấn thương mông do vật cùn)
  • Tụ máu
  • Hình thành sẹo

Hoặc những người bị các vấn đề như sau:

  • Nang
  • U
  • Giả phình động mạch

Triệu chứng và dấu hiệu

Các dấu hiệu sớm của hội chứng cơ tháp thường xảy ra ở mông bao gồm:

  • Đau
  • Tê mỏi
  • Ngứa ran (chống kim châm vào da)
  • Đau thắt lưng

Các dấu hiệu muộn của hội chứng cơ tháp bao gồm:

  • Đau lan tỏa xuống theo chiều thần kinh tọa cho đến bàn chân.
  • Đau mông và/hoặc chân nặng

Các dấu hiệu và triệu chứng sớm và muộn có thể liên tục; tuy nhiên, chúng có thể tái phát, thường xảy ra khi ngồi, chạy, leo cầu thang hoặc thậm chí đặt áp lực vào cơ tháp.

Hội chứng cơ tháp thường rất giống các triệu chứng của đau thần kinh tọa và đau thắt lưng, vốn phổ biến hơn nhiều do thoát vị đĩa đệm.  

Bình luận
Tin mới
  • 29/10/2025

    Những thực phẩm dùng cùng cà phê dễ gây tăng cân

    Cà phê là thức uống nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, khi kết hợp cà phê với một số loại thực phẩm lại có thể làm chậm quá trình chuyển hóa năng lượng, kích thích tích mỡ và tăng cân theo thời gian.

  • 29/10/2025

    Cách xây dựng thói quen tập thể dục cho người mới bắt đầu

    Trước khi bắt đầu tập thể dục, cần đánh giá tình trạng sức khỏe, đặc biệt là đối với nam trên 45 tuổi và nữ trên 55 tuổi, để đảm bảo an toàn và xác định giới hạn cơ thể. Ngoài ra, việc đặt mục tiêu cụ thể và khả thi là rất quan trọng để duy trì động lực, hãy bắt đầu với các mục tiêu nhỏ và tăng dần. Cuối cùng, hãy chọn các bài tập phù hợp với sở thích của bạn để duy trì thói quen và biến việc tập luyện thành niềm vui. Hãy cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

  • 28/10/2025

    Liều omega-3 nào có thể gây hại cho tim?

    Mặc dù dầu cá chứa omega-3 nổi tiếng là có lợi cho tim mạch nhưng việc sử dụng liều lượng quá cao (thường là ≥4 gam/ngày) có thể dẫn đến các tác dụng phụ bất lợi, bao gồm tăng nguy cơ mắc hoặc tái phát rung nhĩ - một loại rối loạn nhịp tim.

  • 28/10/2025

    Tầm quan trọng của việc quản lý thời gian trong việc duy trì sức khỏe

    Trong nhịp sống hối hả hiện đại, thời gian không chỉ là tiền bạc mà còn là tài sản vô giá cho sức khỏe. Việc quản lý thời gian hiệu quả không chỉ giúp chúng ta làm chủ công việc mà còn là nền tảng để xây dựng một lối sống lành mạnh, giảm căng thẳng và nâng cao sức khỏe tổng thể.

  • 27/10/2025

    6 lợi ích khi uống nước chanh gừng trước khi đi ngủ

    Uống một cốc nước chanh gừng trước khi đi ngủ có thể giúp cải thiện sự tỉnh táo và bù nước. Nước chanh gừng cũng có thể làm giảm chứng khó tiêu, nghẹt mũi và một số lợi ích sức khỏe khác.

  • 27/10/2025

    Những điều bạn cần biết về việc tiêm vắc-xin phòng cúm vào mùa thu này

    Các cơ quan y tế Hoa Kỳ hàng năm có những khuyến nghị, hướng dẫn mới về tiêm chủng.. Tuy nhiên, khuyến nghị về vắc-xin cúm vẫn giữ nguyên: tất cả trẻ em trên 6 tháng tuổi nên tiêm vắc-xin cúm hàng năm. Có tới 1,3 triệu người Mỹ phải nhập viện vì bệnh cúm trong mùa cúm vừa qua và có tới 130.000 người tử vong vì căn bệnh này. Sau đây là những điều bạn cần biết khi chuẩn bị tiêm phòng cúm trong năm nay.

  • 27/10/2025

    Đã đến lúc từ bỏ đa nhiệm: Bộ não của bạn muốn làm một việc duy nhất

    Chúng ta đang sống trong một thế giới nơi mà đa nhiệm (multitasking) được khuyến khích, đôi khi còn là điều cần thiết. Tuy nhiên, việc tập trung vào một việc duy nhất tại một thời điểm lại mang đến nhiều lợi ích, bao gồm tăng sự tập trung và giảm căng thẳng.

  • 26/10/2025

    Uống cà phê có giúp bảo vệ gan khỏi nguy cơ ung thư không?

    Cà phê ngày càng được chứng minh có nhiều lợi ích sức khỏe nếu sử dụng đúng cách. Nghiên cứu cho thấy uống cà phê mỗi ngày có thể hỗ trợ bảo vệ gan và các con đường dẫn đến tình trạng viêm, xơ gan và ung thư.

Xem thêm