Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều cần biết về hội chứng cơ tháp (cơ hình lê)

Khi bạn hoặc người thân cảm thấy đau xung quanh vùng mông khi leo cầu thang hoặc chạy nhảy, rất có thể đó là hội chứng cơ tháp. Hội chứng này tương tự với đau thần kinh tọa và đau thắt lưng, nhưng khác nhau về bản chất.

Những điều cần biết

  • Hội chứng cơ tháp là một nguyên nhân phổ biến gây đau và các vấn đề khác ở mông và lưng dưới, có thể lan tỏa đến chân và bàn chân.
  • Hội chứng cơ tháp thường do cơ tháp nén hoặc co vào những vùng cụ thể của thần kinh tọa ; yếu tố nguy cơ phổ biến nhất là vận cơ quá nhiều hoặc chấn thương do thể thao, tuy nhiên một số trường hợp khác cũng có thể dẫn đến triệu chứng tương tự.
  • Dấu hiệu và triệu chứng của hội chứng cơ tháp bao gồm:
    • đau,
    • ngứa ran,
    • tê,
    • đau lan từ lưng xuống chân,
    • đau liên tục,
    • đau nặng khi cố gắng làm một số động tác cụ thể (ví dụ leo cầu thang, đi bộ, chạy).
  • Chẩn đoán chủ yếu dựa vào tiền sử bệnh nhân và khám thể chất; các vấn đề tương tự phổ biến khác được chẩn đoán hoặc phát hiện bằng chụp cắt lớp, cộng hưởng từ, điện cơ đồ v.v…
  • Điều trị hội chứng cơ tháp phụ thuộc vào tính mạn tính của bệnh và có thể bao gồm vật lý trị liệu, tập thể dục, kéo giãn, và điều trị y tế chẳng hạn thuốc tiêm, thuốc kháng viêm không steroid, thuốc giảm đau nhóm opioid, và đôi khi cần phẫu thuật.
  • Bác sĩ và các chuyên gia y tế khác có thể chữa hội chứng cơ tháp bao gồm bác sĩ chấn thương chỉnh hình, bác sĩ nắn xương, chuyên gia vật lý trị liệu, chuyên gia sức khỏe nghề nghiệp, bác sĩ y học thể thao, và ít thường xuyên hơn là bác sĩ phẫu thuật và  bác sĩ sản/phụ khoa.
  • Một vài phương pháp hồi phục tại nhà (ví dụ tập thể dục, chườm túi lạnh, giãn cơ) được sử dụng để giúp giảm triệu chứng của hội chứng cơ tháp và giúp cơ phục hồi.
  • Chữa hội chứng cơ tháp cấp tính thường có tiên lượng tốt; tiên lượng sẽ xấu khi bệnh trở nên mãn tính.
  • Có thể phòng ngừa hội chứng cơ tháp với việc vận cơ phù hợp, tránh chấn thương vùng lưng dưới/mông; phòng tránh tái phát bằng việc tuân thủ chương trình phục hồi thiết kế riêng cho cá nhân.
  • Vị trí của cơ tháp (cơ hình lê)

Cơ chế

Hội chứng cơ tháp thường bắt đầu với cơn đau, ngứa ran và tê mỏi vùng lưng hoặc mông, lan xuống chân theo dây thần kinh tọa. Hội chứng cơ tháp được cho là do dây thần kinh bị chèn ép do co giật hoặc do cơ tháp co rút. Cơ tháp là một cơ phẳng nằm trong vùng mông, Nó giúp ổn định cơ hông và nâng, xoay đùi ra khỏi cơ thể. Hội chứng này cũng được gọi là giả đau thần kinh tọa, đau thần kinh tọa vùng ví, và đau thần kinh ổ hông. Nó thường liên quan đến những động tác lặp đi lặp lại trong thể thao (ví dụ, chạy, chơi quần vợt hoặc đá bóng làm chấn thương vùng mông).

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ của hội chứng cơ tháp

Nguyên nhân của hội chứng cơ tháp liên quan đến vị trí của thần kinh tọa đối với cơ tháp; dây thần kinh tọa đi qua xương chậu bằng bốn đường. Cơ tháp co giật hoặc sưng có thể gây ra các dấu hiệu và triệu chứng do lực nén lên các vùng các nhau của thần kinh tọa liền kề với cơ.

Yếu tố nguy cơ của hội chứng cơ tháp có thể bao gồm những vấn đề thường xảy ra do chấn thương thể thao như sau:

  • Viêm (chẳng hạn do hoạt động cơ quá mức, bong gân)
  • Chấn thương (thường chấn thương mông do vật cùn)
  • Tụ máu
  • Hình thành sẹo

Hoặc những người bị các vấn đề như sau:

  • Nang
  • U
  • Giả phình động mạch

Triệu chứng và dấu hiệu

Các dấu hiệu sớm của hội chứng cơ tháp thường xảy ra ở mông bao gồm:

  • Đau
  • Tê mỏi
  • Ngứa ran (chống kim châm vào da)
  • Đau thắt lưng

Các dấu hiệu muộn của hội chứng cơ tháp bao gồm:

  • Đau lan tỏa xuống theo chiều thần kinh tọa cho đến bàn chân.
  • Đau mông và/hoặc chân nặng

Các dấu hiệu và triệu chứng sớm và muộn có thể liên tục; tuy nhiên, chúng có thể tái phát, thường xảy ra khi ngồi, chạy, leo cầu thang hoặc thậm chí đặt áp lực vào cơ tháp.

Hội chứng cơ tháp thường rất giống các triệu chứng của đau thần kinh tọa và đau thắt lưng, vốn phổ biến hơn nhiều do thoát vị đĩa đệm.  

Bình luận
Tin mới
  • 31/03/2025

    Chăm sóc da cho bé vào mùa xuân: Mẹo nhỏ cho mẹ

    Mùa xuân là thời điểm giao mùa, khí hậu thất thường, hanh khô, độ ẩm thấp, dễ gây ra những ảnh hưởng không tốt đến làn da nhạy cảm của trẻ nhỏ.

  • 30/03/2025

    Những thay đổi về làn da tuổi mãn kinh

    Tuổi mãn kinh không chỉ gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe sinh lý nữ, mà còn ảnh hưởng đến làn da. Chị em phụ nữ nên lưu ý điều gì khi chăm sóc da tuổi ngoài 40?

  • 30/03/2025

    Người cao tuổi và bệnh giao mùa

    Giao mùa là thời điểm chuyển tiếp giữa các mùa trong năm, kéo theo sự thay đổi của thời tiết, khí hậu. Đối với người cao tuổi, giai đoạn này thường tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe do hệ miễn dịch suy giảm và cơ thể dần lão hóa.

  • 29/03/2025

    Đi bộ nhanh mỗi ngày có thể giúp giảm nguy cơ tử vong

    Một nghiên cứu mới cho thấy, hoạt động thể chất vừa phải như đi bộ nhanh, yoga, làm vườn… mỗi ngày có thể giúp giảm nguy cơ tử vong.

  • 29/03/2025

    Tại sao bạn bị đau bụng khi chạy?

    Các vấn đề dạ dày khi chạy bộ là một trong những nguyên nhân phổ biến gây khó chịu cho người chạy. Bạn có thể gặp tình trạng co thắt, đau bụng dẫn đến tiêu chảy trong khi chạy.

  • 28/03/2025

    3 nhóm người nên hạn chế ăn chanh

    Hầu hết mọi người có thể ăn chanh hoặc uống nước chanh một cách an toàn nhưng vì chanh có tính acid nên nó có nguy cơ gây bất lợi cho một số trường hợp cụ thể. Vậy nhóm người nào nên hạn chế ăn chanh?

  • 28/03/2025

    Tin vui cho những người có thói quen ăn gừng và uống trà gừng

    Gừng đã được sử dụng từ rất lâu đời trong y học và cả ẩm thực, thói quen ăn gừng, uống trà gừng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tin vui là các nhà khoa học tiếp tục phát hiện ra một công dụng mới của gừng đối với sức khỏe đường ruột.

  • 28/03/2025

    5 loại thực phẩm bổ sung có thể gây tiêu chảy

    Nếu bạn có thói quen sử dụng thực phẩm bổ sung để tăng cường sức khỏe hàng ngày, thì chắc chắn, bạn cũng là người đang ưu tiên áp dụng các lựa chọn cho lối sống lành mạnh.

Xem thêm