Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều cần biết về chấn thương tủy sống

Chấn thương tủy sống là sự tổn thương của tủy sống. Đây là một loại chấn thương đặc biệt nghiêm trọng, có xu hướng kéo dài và ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống thường ngày.

Tủy sống là một bó dây thần kinh và các tế bào khác, nằm trong ống tủy sống, bao gồm rất nhiều dây thần kinh, kéo dài từ não xuống phía sau lưng và kết thúc ở gần mông. Đốt sống là các xương nằm chồng lên nhau để tạo thành xương sống. Tủy sống chịu trách nhiệm gửi tín hiệu từ não bộ đến tất cả các bộ phận trên cơ thể và cũng gửi tín hiệu từ các bộ phận đến não. Chúng ta có khả năng nhận thức được cảm giác đau và sự chuyển động của các chi là nhờ có các tín hiệu được gửi đi thông qua tủy sống.

Nếu tủy sống bị tổn thương, một hoặc tất cả các xung thần kinh có thể không truyền qua được. Kết quả là chúng ta sẽ mất cảm giác và mất vận động một phần hoặc toàn bộ, tính từ phía dưới vùng bị tổn thương. Tổn thương tủy sống ở gần cỗ sẽ dễ gây ra liệt một vùng rộng trên cơ thể hơn là ở vùng lưng.

Nguyên nhân của chấn thương tủy sống

Chấn thương tủy sống thường là hậu quả của một tai nạn ngoài ý muốn hoặc tổn thương do bạo lực. Những nguyên nhân dưới đây có thể gây ra chấn thương tủy sống:

  • Bị tấn công bạo lực như bị đâm hoặc bị bắn
  • Lặn xuống vùng nước quá nông và bị va đập ở phía dưới
  • Các chấn thương trong tai nạn xe hơi (đặc biệt là các chấn thương đầu, mặt, cổ, lưng hoặc ngực)
  • Ngã từ trên cao xuống
  • Chấn thương đầu hoặc cột sống khi luyện tập thể thao
  • Tai nạn điện
  • Chấn thương do vặn xoắn nghiêm trọng phần thân giữa

Triệu chứng của tổn thương cột sống

Các triệu chứng của tổn thương cột sống bao gồm:

  • Gặp vấn đề về đi lại
  • Mất kiểm soát bàng quang hoặc ruột
  • Không thể chuyển động tay hoặc chân
  • Có cảm giác bị tê bì hoặc ngứa ran ở các ngọn chi
  • Không tỉnh táo
  • Đau đầu
  • Đau, áp lực hoặc cứng ở vùng lưng hoặc cổ
  • Các dấu hiệu của shock
  • Vị trí đầu bất thường
Nên làm gì nếu bạn gặp một tai nạn tổn thương cột sống?

Nếu bạn nghĩ rằng bản thân bạn hoặc người nào đó bị tổn thương cột sống, hãy làm theo các hướng dẫn sau:

  • Gọi cấp cứu ngay lập tức.
  • Không di chuyển nạn nhân hoặc làm phiền họ bằng bất cứ cách nào, trừ khi thật sự cần thiết. Không làm phiền bao gồm việc không di chuyển nạn nhân hoặc không cố gắng cởi mũ bảo hiểm cho họ.
  • Khuyến khích nạn nhân nằm bất động, kể cả khi họ cảm thấy có có thể ngồi dậy và đi lại được
  • Nếu nạn nhân ngừng thở, tiến hành hồi sinh tim phổi CPR. Tuy nhiên, không làm nghiêng đầu của nạn nhân, mà thay vào đó, đưa hàm nạn nhân về phía trước trong khi hô hấp nhân tạo.

Khi nạn nhân đến bệnh viện, các bác sỹ sẽ tiến hành các xét nghiệm về thể chất và thần kinh một cách toàn diện để giúp xác định được liệu có chấn thương tủy sống hay không. Chụp CT, chụp X quang cột sống và kiểm tra các tín hiệu thần kinh đến não là các công cụ chẩn đoán mà bác sỹ có thể sẽ sử dụng.

Phòng tránh chấn thương cột sống như thế nào?

Vì chấn thương cột sống thường là ngoài ý muốn, nên việc tốt nhất bạn có thể làm là giảm nguy cơ. Một vài biện pháp giảm nguy cơ có thể kể đến như:

  • Luôn thắt dây an toàn khi lái xe
  • Mặc đồ bảo hộ thích hợp khi chơi thể thao
  • Không bao giờ lặn, nhảy xuống nước trừ khi đã thăm dò trước về độ sâu và không có đá.

Một số người vẫn sống một cuộc sống tương đối bình thường sau khi bị chấn thương tủy sống. Mặc dù vậy, vẫn có một vài ảnh hưởng nghiêm trọng có thể xảy ra sau chấn thương tủy sống. Đa số trường hợp sẽ cần đến các thiết bị hỗ trợ như gậy chống hoặc xe lăn để di chuyển và thậm chí một vài người sẽ bị liệt hoàn toàn từ cổ trở xuống.

Bạn có thể sẽ cần giúp đỡ để thực hiện những hoạt động bình thường và học cách tiến hành những việc đó khác với bình thường. Loét và nhiễm trùng đường tiết niệu là những biến chứng thường gặp. Bạn cũng có thể sẽ trải qua điều trị phục hồi chức năng chuyên sâu sau chấn thương tủy sống.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Cách sơ cứu chấn thương cột sống

PGS.TS. Nguyễn Xuân Ninh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

Xem thêm