Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều cần biết về chấn thương tủy sống

Chấn thương tủy sống là sự tổn thương của tủy sống. Đây là một loại chấn thương đặc biệt nghiêm trọng, có xu hướng kéo dài và ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống thường ngày.

Tủy sống là một bó dây thần kinh và các tế bào khác, nằm trong ống tủy sống, bao gồm rất nhiều dây thần kinh, kéo dài từ não xuống phía sau lưng và kết thúc ở gần mông. Đốt sống là các xương nằm chồng lên nhau để tạo thành xương sống. Tủy sống chịu trách nhiệm gửi tín hiệu từ não bộ đến tất cả các bộ phận trên cơ thể và cũng gửi tín hiệu từ các bộ phận đến não. Chúng ta có khả năng nhận thức được cảm giác đau và sự chuyển động của các chi là nhờ có các tín hiệu được gửi đi thông qua tủy sống.

Nếu tủy sống bị tổn thương, một hoặc tất cả các xung thần kinh có thể không truyền qua được. Kết quả là chúng ta sẽ mất cảm giác và mất vận động một phần hoặc toàn bộ, tính từ phía dưới vùng bị tổn thương. Tổn thương tủy sống ở gần cỗ sẽ dễ gây ra liệt một vùng rộng trên cơ thể hơn là ở vùng lưng.

Nguyên nhân của chấn thương tủy sống

Chấn thương tủy sống thường là hậu quả của một tai nạn ngoài ý muốn hoặc tổn thương do bạo lực. Những nguyên nhân dưới đây có thể gây ra chấn thương tủy sống:

  • Bị tấn công bạo lực như bị đâm hoặc bị bắn
  • Lặn xuống vùng nước quá nông và bị va đập ở phía dưới
  • Các chấn thương trong tai nạn xe hơi (đặc biệt là các chấn thương đầu, mặt, cổ, lưng hoặc ngực)
  • Ngã từ trên cao xuống
  • Chấn thương đầu hoặc cột sống khi luyện tập thể thao
  • Tai nạn điện
  • Chấn thương do vặn xoắn nghiêm trọng phần thân giữa

Triệu chứng của tổn thương cột sống

Các triệu chứng của tổn thương cột sống bao gồm:

  • Gặp vấn đề về đi lại
  • Mất kiểm soát bàng quang hoặc ruột
  • Không thể chuyển động tay hoặc chân
  • Có cảm giác bị tê bì hoặc ngứa ran ở các ngọn chi
  • Không tỉnh táo
  • Đau đầu
  • Đau, áp lực hoặc cứng ở vùng lưng hoặc cổ
  • Các dấu hiệu của shock
  • Vị trí đầu bất thường
Nên làm gì nếu bạn gặp một tai nạn tổn thương cột sống?

Nếu bạn nghĩ rằng bản thân bạn hoặc người nào đó bị tổn thương cột sống, hãy làm theo các hướng dẫn sau:

  • Gọi cấp cứu ngay lập tức.
  • Không di chuyển nạn nhân hoặc làm phiền họ bằng bất cứ cách nào, trừ khi thật sự cần thiết. Không làm phiền bao gồm việc không di chuyển nạn nhân hoặc không cố gắng cởi mũ bảo hiểm cho họ.
  • Khuyến khích nạn nhân nằm bất động, kể cả khi họ cảm thấy có có thể ngồi dậy và đi lại được
  • Nếu nạn nhân ngừng thở, tiến hành hồi sinh tim phổi CPR. Tuy nhiên, không làm nghiêng đầu của nạn nhân, mà thay vào đó, đưa hàm nạn nhân về phía trước trong khi hô hấp nhân tạo.

Khi nạn nhân đến bệnh viện, các bác sỹ sẽ tiến hành các xét nghiệm về thể chất và thần kinh một cách toàn diện để giúp xác định được liệu có chấn thương tủy sống hay không. Chụp CT, chụp X quang cột sống và kiểm tra các tín hiệu thần kinh đến não là các công cụ chẩn đoán mà bác sỹ có thể sẽ sử dụng.

Phòng tránh chấn thương cột sống như thế nào?

Vì chấn thương cột sống thường là ngoài ý muốn, nên việc tốt nhất bạn có thể làm là giảm nguy cơ. Một vài biện pháp giảm nguy cơ có thể kể đến như:

  • Luôn thắt dây an toàn khi lái xe
  • Mặc đồ bảo hộ thích hợp khi chơi thể thao
  • Không bao giờ lặn, nhảy xuống nước trừ khi đã thăm dò trước về độ sâu và không có đá.

Một số người vẫn sống một cuộc sống tương đối bình thường sau khi bị chấn thương tủy sống. Mặc dù vậy, vẫn có một vài ảnh hưởng nghiêm trọng có thể xảy ra sau chấn thương tủy sống. Đa số trường hợp sẽ cần đến các thiết bị hỗ trợ như gậy chống hoặc xe lăn để di chuyển và thậm chí một vài người sẽ bị liệt hoàn toàn từ cổ trở xuống.

Bạn có thể sẽ cần giúp đỡ để thực hiện những hoạt động bình thường và học cách tiến hành những việc đó khác với bình thường. Loét và nhiễm trùng đường tiết niệu là những biến chứng thường gặp. Bạn cũng có thể sẽ trải qua điều trị phục hồi chức năng chuyên sâu sau chấn thương tủy sống.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Cách sơ cứu chấn thương cột sống

PGS.TS. Nguyễn Xuân Ninh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 12/12/2025

    Ngược dòng thời gian để tri ân bạn cũ, chào mừng bạn mới

    Sức khỏe luôn là món quà vô giá và Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM tự hào được đồng hành cùng bạn trong hành trình gìn giữ món quà ấy.

  • 12/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu hợp chất chống oxy hóa bảo vệ mạch máu

    Dinh dưỡng hợp lý là chìa khóa để bảo vệ mạch máu. Việc lựa chọn thực phẩm đúng là nền tảng giúp kiểm soát các nguy cơ như rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch…

  • 12/12/2025

    Lối sống lành mạnh cho người cao tuổi trong tiết trời se lạnh

    Khi mùa thu đến, không khí se lạnh và sự thay đổi nhiệt độ giữa ngày và đêm tạo nên những thách thức cho sức khỏe, đặc biệt đối với người cao tuổi. Với hệ miễn dịch suy giảm và nguy cơ cao mắc các bệnh lý mạn tính, người cao tuổi cần một lối sống lành mạnh để duy trì thể chất và tinh thần. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách xây dựng chế độ dinh dưỡng, tập luyện phù hợp và các biện pháp phòng bệnh hiệu quả để đảm bảo sức khỏe người cao tuổi mùa thu.

  • 11/12/2025

    5 loại rau củ có hàm lượng protein cao bất ngờ, vượt cả trứng

    Ít ai ngờ rằng, nguồn protein không chỉ đến từ thịt hay trứng. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy, một số loại rau củ có khả năng 'vượt mặt' trứng về hàm lượng protein trên mỗi khẩu phần ăn.

  • 11/12/2025

    3 cách đơn giản để loại bỏ chứng ợ nóng

    Ợ nóng là cảm giác nóng rát ở ngực hoặc cổ họng, thường kèm theo vị chua, và là triệu chứng của trào ngược axit. Một số biện pháp tự nhiên tại nhà và thuốc không kê đơn có thể giúp giảm ợ nóng, và một số thay đổi lối sống có thể giúp giảm tình trạng ợ nóng.

  • 10/12/2025

    Điều gì xảy ra khi ăn chuối lúc bụng đói?

    Nếu đang thắc mắc ăn chuối khi bụng đói có lợi ích gì cho cơ thể, hãy tìm hiểu 5 lợi ích bất ngờ khi ăn chuối lúc bụng đói.

  • 10/12/2025

    Tập thể dục như một liệu pháp điều trị ung thư phổi

    Nghiên cứu cho thấy các chương trình tập thể dục cho bệnh nhân ung thư phổi không chỉ an toàn mà còn mang lại nhiều lợi ích, bao gồm cải thiện chất lượng cuộc sống, ít biến chứng sau phẫu thuật, thời gian nằm viện ngắn hơn, ít triệu chứng bệnh và tác dụng phụ của điều trị hơn, và có thể có cơ hội sống lâu hơn.

  • 09/12/2025

    Tại sao uống nước đậu đen rang lại tốt hơn nước đậu đen chưa rang?

    Nước đậu đen được ưa chuộng ở châu Á, đặc biệt là Nhật Bản (với tên gọi Kuromamecha) và Việt Nam nhờ khả năng hỗ trợ giảm cân, thanh nhiệt và cung cấp chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, nên dùng đậu rang hay đậu thô để tối ưu hiệu quả sức khỏe?

Xem thêm