Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nhận biết viêm tai giữa ở trẻ em

Với trẻ dưới 1 tuổi, kéo tai hay vỗ vào tai mình không phải biểu hiện đặc trưng cho nhiễm trùng tai. Ở độ tuổi này bé chưa có khả năng nhận biết chính xác vị trí đau tai và không thể chỉ ra đau xuất phát từ tai hay vùng cạnh tai.

Tám  triệu chứng chính của nhiễm trùng tai

Bé có thể có từ 2 triệu chứng trở lên:

Triệu chứng cảm – hãy nhớ rằng nhiễm trùng tai gần như luôn đi sau chứng cảm cúm.
  • Nước mũi thường chuyển từ không màu sang vàng hoặc xanh trước khi nhiễm trùng tai xuất hiện.
  • Bé quấy khóc cả ban ngày và ban đêm.
  • Kêu đau ở tai hoặc không nghe được.
  • Thức giấc nhiều hơn về đêm.
  • Không muốn nằm xuống.
  • Sốt – thường là không cao (38,30C-38,90C), có thể không sốt.
  • Bé đột nhiên quấy khóc hơn nhiều trong đợt cảm.
  • Chảy dịch từ tai – nếu nhìn thấy máu hay mủ chảy ra từ tai, nhiều khả năng đó là nhiễm trùng tai kèm rách màng nhĩ. BẠN ĐỪNG LO! Những vết rách này hầu như sẽ liền lại tốt, và khi màng nhĩ rách bé sẽ ít cảm thấy đau hơn.

Bé ít khả năng bị nhiễm trùng tai nếu: 

1. Không có biểu hiện cảm - nếu bé có một vài triệu chứng kể trên nhưng không có biểu hiện cảm thì khả năng nhiễm trùng tai là rất thấp, trừ khi trước đó bé đã từng bị nhiễm trùng tai không kèm biểu hiện cảm.

2. Kéo tai hay vỗ vào tai mình ở trẻ dưới 1 tuổi - Bé ở độ tuổi này chưa có khả năng nhận biết chính xác vị trí đau tai và không thể chỉ ra đau xuất phát từ tai hay vùng cạnh tai. 

Bé có thể kéo tai hay vỗ vào tai mình vì 2 nguyên nhân phổ biến sau:

Mọc răng – Khi răng đau bé nghĩ cái đau xuất phát từ tai.

Bé thích chơi với tai của mình – trẻ thường có ấn tượng mạnh với bộ phận kỳ lạ dính vào đầu mình. Chúng thích khám phá, nghịch tai và đặc biệt thích nhét ngón tay vào cái lỗ kỳ lạ ở giữa.
3. Không kêu đau tai (ở trẻ đủ lớn, thường là khi lên 2 hoặc lên 3).

Lời khuyên: Trẻ thường kéo tai đơn giản để chơi đùa. Kéo tai khi không có các biểu hiện nêu trên hiếm khi là biểu hiện của nhiễm trùng tai.

Phân biệt nhiễm trùng tai và mọc răng

Nhận biết mọc răng ở trẻ nhỏ:

  • Chứng đau thường bắt đầu khi bé được 4 tháng và tiếp tục cho tới khi bé mọc răng hàm lúc 2 tuổi.
  • Bé kéo tai hay chọc vào tai nhưng không có dấu hiệu cảm hoặc sốt.
  • Quấy khóc hoặc thức giấc ban đêm mà không có biểu hiệu cảm hay sốt.
  • Có thể sốt dưới 38,30C.
  • Mọc răng thường không gây chảy nước mũi, nhưng gây chảy nước dãi.
Bé mọc răng.

Nhiễm trùng tai xuất hiện thế nào? 

Về giải phẫu, tai chia làm 3 phần: ống tai ngoài, tai giữa nơi nhiễm trùng xuất hiện, và tai trong nơi có các dây thần kinh và trung tâm giữ thăng bằng. Một màng mỏng (màng nhĩ) phân cách tai ngoài và tai giữa. Khoang của tai giữa nối với phần sau của mũi thông qua vòi Eustache.

Vòi Eustache chưa trưởng thành - ở trẻ nhỏ ống này ngắn hơn và nằm nghiêng. Vì vậy vi khuẩn dễ di chuyển từ mũi và họng lên khoang tai giữa. Khi trẻ lớn lên, ống này đứng thẳng hơn khiến vi khuẩn phải đi ngược lên cao để tới được tai giữa. Đó là một trong những lý do khiến trẻ lớn ít bị nhiễm trùng tai.
 

Cấu tạo của tai. 

Cảm- Khi bé bị cảm, đường mũi bị phù nề và chất nhầy đọng lại ở phần sau của mũi, môi trường này tạo điều kiện cho vi khuẩn vốn tồn tại bình thường ở mũi và họng bắt đầu phát triển quá mức. Khi bị cảm, chất nhầy cũng được tiết ra ở khoang tai giữa, giống như ở trong xoang.

Vi khuẩn xâm lấn - Vi khuẩn di chuyển qua vòi Eustache vào khoang tai giữa, chúng sinh sôi nảy nở trong môi trường chất nhầy đã bị kẹt ở đó từ trước. Mủ bắt đầu hình thành và chẳng mấy chốc khoang tai giữa chứa đầy vi khuẩn, mủ và dịch nhầy đặc.

Đau tai – Mủ khiến màng nhĩ phồng lên, gây đau. Khi khám tai, bác sĩ sẽ phát hiện màng nhỉ đỏ, phồng lên vì mủ.

Trong viêm tai giữa, màng nhĩ đỏ và phồng lên vì mủ.

Giảm thính lực – Dịch tiết tụ lại trong tai giữa ép vào nàng nhĩ, ngăn không cho màng này dao động bình thường (bác sĩ thường nói “có dịch ở tai giữa”). Dịch cũng làm tắc vòi Eustach và khiến bé ù tai giống như khi đi máy bay. 

Bệnh nhiễm trùng tai có lây lan không 

Không, vi khuẩn bên trong tai gây nhiễm trùng tai không lây lan. Virus gây cảm dẫn tới nhiễm trùng tai thì lây lan. Thông thường, nếu nhiễm trùng tai xuất hiện 1 tuần sau cảm thì bé không còn là nguồn lây nhiễm nữa. 

BS Trần Thu Thủy - Theo Bệnh viện Nhi Trung Ương
Bình luận
Tin mới
  • 14/11/2025

    Những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai

    Mặc dù biện pháp tránh thai thường an toàn khi sử dụng, nhưng vẫn có những tác dụng phụ tiềm ẩn gây nguy hiểm cho sức khỏe ngoài những tác dụng phụ phổ biến như tăng cân hoặc chảy máu bất thường (rong kinh). Cùng tìm hiểu những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai qua bài viết sau đây!

  • 13/11/2025

    Ăn trứng vào lúc nào tốt nhất để giảm cân?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, giàu protein có thể giúp chúng ta no lâu hơn và tăng cường trao đổi chất. Vậy ăn trứng vào thời điểm nào giúp tăng hiệu quả giảm cân?

  • 13/11/2025

    Hiểu về chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn 0

    Ung thư phổi giai đoạn 0, được gọi là ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC), có nghĩa là các tế bào bất thường đã được tìm thấy trong niêm mạc đường thở trong một khối u duy nhất, không xâm lấn. Các tế bào này có khả năng lây lan và phát triển thành ung thư.

  • 12/11/2025

    Nhận biết dấu hiệu sớm và cách bảo vệ trái tim khỏe mạnh

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Tại Việt Nam, thống kê cho thấy khoảng 30% các trường hợp tử vong liên quan đến các vấn đề về tim mạch. Điều đáng lo ngại là bệnh không chỉ xuất hiện ở người cao tuổi mà còn ngày càng phổ biến ở giới trẻ do lối sống thiếu lành mạnh. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ đột quỵ và duy trì chất lượng cuộc sống tốt hơn.

  • 12/11/2025

    Thời điểm ăn sáng tốt nhất để giảm cân

    Ăn sáng sớm phù hợp với nhịp sinh học của cơ thể và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Vậy thời điểm ăn sáng có tác động quan trọng đối với quá trình giảm cân không?

  • 12/11/2025

    Tại sao nách bạn lại đau?

    Buổi sáng ngủ, dậy tự nhiên thấy nách bị đau, là một dấu hiệu cảnh báo rằng có điều gì đó không ổn. Nguyên nhân cũng có thể đơn giản là do bị căng cơ, chỉ cần chườm đá và nghỉ ngơi là sẽ hết đau, cũng có thể là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng hoặc nặng hơn như một số bệnh ung thư.

  • 11/11/2025

    Workshop Dinh dưỡng: Ăn dặm khoa học, bé khỏe mẹ nhàn

    Làm cha mẹ, ai cũng mong con ăn ngoan, lớn khỏe. Nhưng hành trình ăn dặm của trẻ lại chưa bao giờ “dễ như hướng dẫn trên mạng”. Bé biếng ăn, mẹ lo lắng; bé tăng cân chậm, cả nhà sốt ruột. Vậy đâu là cách ăn dặm đúng – đủ – khoa học để con thật sự phát triển khỏe mạnh?

  • 11/11/2025

    7 loại thực phẩm tốt nhất cho làn da sáng mịn

    7 thực phẩm tốt nhất cho làn da dưới đây là những loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng hỗ trợ sản xuất collagen và sức khỏe làn da.

Xem thêm