Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nguyên nhân và cách điều trị tiêu chảy ở trẻ em

Tiêu chảy là một triệu chứng rất phổ biến ở trẻ em khi hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện và dễ dàng bị rối loạn. Cùng phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM tìm hiểu về nguyên nhân và cách điều trị tiêu chảy ở trẻ em.

Tiêu chảy là cách cơ thể tự loại bỏ vi khuẩn gây bệnh, và hầu hết các đợt bệnh thường kéo dài vài ngày đến một tuần. Tiêu chảy có thể xảy ra kèm theo sốt, buồn nôn, nôn, đau bụng, mất nước, thậm chí phát ban. Một số lý do phổ biến nhất khiến trẻ bị tiêu chảy bao gồm:

Nhiễm trùng: Tiêu chảy do nguyên nhân nhiễm trùng có thể do virus như rota virus, vi khuẩn như salmonella và hiếm khi là ký sinh trùng như giardia. Virus là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bệnh tiêu chảy của trẻ.  Triệu chứng đặc trưng bao gồm phân lỏng hoặc nước, kèm theo các triệu chứng do nhiễm trùng dạ dày gồm nôn, buồn nôn, nhức đầu và sốt.

Điều trị viêm dạ dày ruột do virus có thể kéo dài 5-14 ngày và điều quan trọng nhất là ngăn ngừa tình trạng mất nước. Với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ cần uống thêm sữa mẹ hoặc dung dịch điện giải (Oresol). Chỉ bổ sung nước khoáng không chứa natri, kali và các chất dinh dưỡng là không đủ để giúp trẻ hồi phục.  Ngoài ra, cha mẹ cần tham khảo ý kiến của các nhân viên y tế về số lượng dịch cần bù cho trẻ, làm thế nào để trẻ có thể bổ sung đủ lượng nước đó, thời điểm cho trẻ uống và cách theo dõi tình trạng mất nước của trẻ.

Với những trẻ lớn hơn bị tiêu chảy, có thể cho trẻ uống bất kỳ loại nước nào để giúp giữ đủ nước. Ngoài ra, có thể sử dụng túi truyền để truyền chất lỏng vào cơ thể của trẻ đang bị nôn và cần bù nước từ từ.

Nếu trẻ có đi du lịch trước đó, trẻ có thể cần phải xét nghiệm phân để được chẩn đoán chính xác. Nếu triệu chứng kéo dài hơn hai tuần, hãy cho trẻ đi khám sớm nhất khi có thể.

Sử dụng một số loại thuốc như thuốc nhuận tràng hoặc thuốc kháng sinh cũng có thể gây ra tiêu chảy ở trẻ em giống như người lớn. Đối với tiêu chảy nhẹ do dùng thuốc, hãy giữ cho trẻ uống đủ nước một cách an toàn. Nếu một đợt kháng sinh gây tiêu chảy cho trẻ, hãy nhớ tiếp tục sử dụng thuốc và trao đổi với bác sĩ điều trị về tình trạng của trẻ. Các bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn về cách giảm liều, bổ sung probiotic, thay đổi chế độ ăn hoặc chuyển sang sử dụng một loại kháng sinh khác.

 

Ngộ độc thực phẩm: Ngộ độc thực phẩm cũng có thể gây tiêu chảy ở trẻ em. Các triệu chứng thường xảy ra nhanh chóng, bao gồm nôn mửa và có xu hướng biến mất trong vòng 24 giờ. Điều trị tiêu chảy liên quan đến ngộ độc thực phẩm cũng giống như đối với tiêu chảy do nhiễm trùng: Giữ cho trẻ luôn đủ nước và liên hệ với nhân viên y tế khi có bất kỳ triệu chứng bất thường nào.

Các nguyên nhân khác của tiêu chảy: Bao gồm bệnh ruột kích thích, bệnh Crohn, viêm loét đại tràng, dị ứng thực phẩm và bệnh celiac.

Cách nhận biết tình trạng mất nước của trẻ

Mất nước là một trong những biến chứng đáng lo ngại nhất của bệnh tiêu chảy ở trẻ em. Tiêu chảy nhẹ thường không gây mất nước đáng kể, nhưng tiêu chảy vừa hoặc nặng có thể gây nguy hiểm cho trẻ. Mất nước nghiêm trọng rất nguy hiểm; tình trạng này có thể gây co giật, tổn thương não, thậm chí tử vong. Nhận biết các dấu hiệu mất nước là rất quan trọng, cần cho trẻ đến các cơ sở y tế nếu trẻ có các triệu chứng sau:

  • Chóng mặt, choáng váng
  • Miệng khô, dính
  • Nước tiểu màu vàng sẫm hoặc nước tiểu rất ít hoặc không có
  • Trẻ khóc ra ít hoặc không có nước mắt
  • Da khô mát
  • Trẻ mệt mỏi
  • Tiêu chảy kéo dài hơn 3 ngày
  • Trẻ sốt dai dẳng hoặc trẻ dưới 6 tháng tuổi sốt trên 38 độ C
  • Đi ngoài ra máu
  • Trẻ đi ngoài hơn 4 lần phân lỏng trong 8 giờ và uống rất ít nước
  • Trẻ có hệ miễn dịch kém
  • Trẻ bị phát ban

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Giải pháp điều trị tiêu chảy đến từ thiên nhiên

Bs. Tạ Tùng Duy - Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM (theo WebMD) -
Bình luận
Tin mới
  • 22/12/2025

    Hormone giảm trong mùa đông

    Việc suy giảm hormone không phải là vấn đề riêng của ai cả, đặc biệt là trong mùa đông. Mùa đông gây ảnh hưởng tới rối loạn hormone và nội tiết tố cả ở nam giới và nữ giới.

  • 21/12/2025

    Lý do dầu ô liu có thể là 'cứu tinh' cho người táo bón

    Uống một thìa dầu ô liu giúp bôi trơn đường ruột và hoạt động như một chất nhuận tràng tự nhiên nhẹ. Dầu ô liu kích thích nhu động ruột, làm mềm phân, từ đó giúp giảm táo bón và hỗ trợ tiêu hóa diễn ra trơn tru hơn.

  • 21/12/2025

    Điều gì xảy ra với huyết áp khi bạn bị tăng cholesterol?

    Tăng cholesterol có thể làm tăng huyết áp vì nó góp phần hình thành mảng bám trong động mạch (xơ vữa động mạch). Huyết áp cao có thể xảy ra do tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu.

  • 20/12/2025

    Thực phẩm tốt nhất và tệ nhất với người mắc cúm A

    Cúm A là một bệnh nhiễm virus cấp tính gây ra các triệu chứng khó chịu như sốt cao, đau họng, nhức mỏi toàn thân và mệt mỏi. Chế độ ăn uống khoa học và hợp lý là yếu tố nền tảng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nhẹ triệu chứng, rút ngắn thời gian hồi phục.

  • 20/12/2025

    Bạn nên uống bao nhiêu collagen mỗi ngày?

    Mức collagen bạn nên bổ sung phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chế độ ăn uống, tuổi tác, sức khỏe tổng thể và loại thực phẩm bổ sung. Liều dùng hàng ngày từ 2,5 đến 15 gram có thể an toàn và hiệu quả nếu bạn cần bổ sung collagen cho cơ thể.

  • 19/12/2025

    Hội chứng ống cổ tay khi mang thai: Khi nào cần đi khám?

    Hội chứng ống cổ tay ảnh hưởng tới khoảng 50-60% phụ nữ mang thai và thường gặp ở ba tháng cuối của thai kỳ. Hội chứng này có thể gây ra một số triệu chứng khó chịu cho thai phụ và có thể tự hết sau sinh vài tuần. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp khó chịu mà bạn cần tới gặp bác sĩ ngay. Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây!

  • 19/12/2025

    Nam giới có bị loãng xương không?

    Đây là một hiểu nhầm khá thú vị bởi đàn ông thường cho mình là phái mạnh, loãng xương là bệnh của phải yếu – chị em mới bị loãng xương!

  • 18/12/2025

    Nước chanh gừng ấm: Thức uống tốt cho hệ miễn dịch mùa đông

    Khi trời lạnh, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn trước sự tấn công của các loại virus gây bệnh đường hô hấp. Việc duy trì thói quen uống một ly nước chanh gừng ấm vào buổi sáng là liệu pháp tự nhiên tuyệt vời giúp kích hoạt hệ miễn dịch và giữ ấm cơ thể từ bên trong.

Xem thêm