Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nguyên nhân và cách điều trị tiêu chảy ở trẻ em

Tiêu chảy là một triệu chứng rất phổ biến ở trẻ em khi hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện và dễ dàng bị rối loạn. Cùng phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM tìm hiểu về nguyên nhân và cách điều trị tiêu chảy ở trẻ em.

Tiêu chảy là cách cơ thể tự loại bỏ vi khuẩn gây bệnh, và hầu hết các đợt bệnh thường kéo dài vài ngày đến một tuần. Tiêu chảy có thể xảy ra kèm theo sốt, buồn nôn, nôn, đau bụng, mất nước, thậm chí phát ban. Một số lý do phổ biến nhất khiến trẻ bị tiêu chảy bao gồm:

Nhiễm trùng: Tiêu chảy do nguyên nhân nhiễm trùng có thể do virus như rota virus, vi khuẩn như salmonella và hiếm khi là ký sinh trùng như giardia. Virus là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bệnh tiêu chảy của trẻ.  Triệu chứng đặc trưng bao gồm phân lỏng hoặc nước, kèm theo các triệu chứng do nhiễm trùng dạ dày gồm nôn, buồn nôn, nhức đầu và sốt.

Điều trị viêm dạ dày ruột do virus có thể kéo dài 5-14 ngày và điều quan trọng nhất là ngăn ngừa tình trạng mất nước. Với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ cần uống thêm sữa mẹ hoặc dung dịch điện giải (Oresol). Chỉ bổ sung nước khoáng không chứa natri, kali và các chất dinh dưỡng là không đủ để giúp trẻ hồi phục.  Ngoài ra, cha mẹ cần tham khảo ý kiến của các nhân viên y tế về số lượng dịch cần bù cho trẻ, làm thế nào để trẻ có thể bổ sung đủ lượng nước đó, thời điểm cho trẻ uống và cách theo dõi tình trạng mất nước của trẻ.

Với những trẻ lớn hơn bị tiêu chảy, có thể cho trẻ uống bất kỳ loại nước nào để giúp giữ đủ nước. Ngoài ra, có thể sử dụng túi truyền để truyền chất lỏng vào cơ thể của trẻ đang bị nôn và cần bù nước từ từ.

Nếu trẻ có đi du lịch trước đó, trẻ có thể cần phải xét nghiệm phân để được chẩn đoán chính xác. Nếu triệu chứng kéo dài hơn hai tuần, hãy cho trẻ đi khám sớm nhất khi có thể.

Sử dụng một số loại thuốc như thuốc nhuận tràng hoặc thuốc kháng sinh cũng có thể gây ra tiêu chảy ở trẻ em giống như người lớn. Đối với tiêu chảy nhẹ do dùng thuốc, hãy giữ cho trẻ uống đủ nước một cách an toàn. Nếu một đợt kháng sinh gây tiêu chảy cho trẻ, hãy nhớ tiếp tục sử dụng thuốc và trao đổi với bác sĩ điều trị về tình trạng của trẻ. Các bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn về cách giảm liều, bổ sung probiotic, thay đổi chế độ ăn hoặc chuyển sang sử dụng một loại kháng sinh khác.

 

Ngộ độc thực phẩm: Ngộ độc thực phẩm cũng có thể gây tiêu chảy ở trẻ em. Các triệu chứng thường xảy ra nhanh chóng, bao gồm nôn mửa và có xu hướng biến mất trong vòng 24 giờ. Điều trị tiêu chảy liên quan đến ngộ độc thực phẩm cũng giống như đối với tiêu chảy do nhiễm trùng: Giữ cho trẻ luôn đủ nước và liên hệ với nhân viên y tế khi có bất kỳ triệu chứng bất thường nào.

Các nguyên nhân khác của tiêu chảy: Bao gồm bệnh ruột kích thích, bệnh Crohn, viêm loét đại tràng, dị ứng thực phẩm và bệnh celiac.

Cách nhận biết tình trạng mất nước của trẻ

Mất nước là một trong những biến chứng đáng lo ngại nhất của bệnh tiêu chảy ở trẻ em. Tiêu chảy nhẹ thường không gây mất nước đáng kể, nhưng tiêu chảy vừa hoặc nặng có thể gây nguy hiểm cho trẻ. Mất nước nghiêm trọng rất nguy hiểm; tình trạng này có thể gây co giật, tổn thương não, thậm chí tử vong. Nhận biết các dấu hiệu mất nước là rất quan trọng, cần cho trẻ đến các cơ sở y tế nếu trẻ có các triệu chứng sau:

  • Chóng mặt, choáng váng
  • Miệng khô, dính
  • Nước tiểu màu vàng sẫm hoặc nước tiểu rất ít hoặc không có
  • Trẻ khóc ra ít hoặc không có nước mắt
  • Da khô mát
  • Trẻ mệt mỏi
  • Tiêu chảy kéo dài hơn 3 ngày
  • Trẻ sốt dai dẳng hoặc trẻ dưới 6 tháng tuổi sốt trên 38 độ C
  • Đi ngoài ra máu
  • Trẻ đi ngoài hơn 4 lần phân lỏng trong 8 giờ và uống rất ít nước
  • Trẻ có hệ miễn dịch kém
  • Trẻ bị phát ban

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Giải pháp điều trị tiêu chảy đến từ thiên nhiên

Bs. Tạ Tùng Duy - Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM (theo WebMD) -
Bình luận
Tin mới
  • 17/11/2025

    Thời điểm và cách ăn hạt chia giúp giảm cân

    Hạt chia được mệnh danh là 'siêu thực phẩm' hỗ trợ giảm cân nhờ hàm lượng chất xơ và protein dồi dào, giúp tạo cảm giác no kéo dài, từ đó kiểm soát lượng calo nạp vào cơ thể. Bí quyết để hạt chia phát huy tối đa hiệu quả là nằm ở thời điểm và cách chế biến...

  • 17/11/2025

    Bệnh viêm não tự miễn

    Viêm não tự miễn là bệnh xảy ra do hệ miễn dịch tấn công nhầm các tế bào não. Các triệu chứng của viêm não tự miễn có thể khác nhau nhưng có thể bao gồm mất trí nhớ, thay đổi suy nghĩ, thay đổi hành vi và co giật. Cùng tìm hiểu về bệnh lý này qua bài viết sau đây!

  • 16/11/2025

    8 loại thực phẩm bảo vệ động mạch, ngăn ngừa đột quỵ

    Xơ vữa động mạch xảy ra khi các mảng bám mỡ tích tụ dọc theo thành động mạch, khiến động mạch bị hẹp, hạn chế lưu lượng máu đến tim và các bộ phận khác của cơ thể, dễ dẫn tới nguy cơ đột quỵ.

  • 16/11/2025

    Kiểm soát dị ứng giao mùa: Bí quyết giảm triệu chứng và sống khỏe

    Mùa thu mang đến thời tiết mát mẻ và dễ chịu, nhưng sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm dao động và sự gia tăng các dị nguyên như phấn hoa, nấm mốc lại khiến đây trở thành mùa cao điểm của các bệnh dị ứng. Dị ứng giao mùa gây khó chịu, mệt mỏi và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách nhận biết, phòng ngừa và giảm triệu chứng dị ứng để có một mùa thu khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Cách tự làm nước gạo lên men giúp tóc đẹp như đi spa

    Dùng nước gạo lên men để làm đẹp tóc là một phương pháp được áp dụng từ lâu. Việc xả tóc bằng nước gạo lên men mang lại nhiều lợi ích vượt trội hơn so với nước vo gạo thông thường.

  • 15/11/2025

    Bệnh hô hấp ở trẻ nhỏ vào mùa đông: Cha mẹ cần biết gì?

    Mùa đông với không khí lạnh và khô hanh khiến trẻ nhỏ dễ mắc các bệnh về đường hô hấp. Khi thời tiết chuyển lạnh, trẻ thường ở trong nhà nhiều hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus lây lan nhanh chóng. Hiểu biết về các bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng ngừa, là chìa khóa để cha mẹ bảo vệ sức khỏe trẻ nhỏ, giúp các bé vượt qua mùa đông an toàn và khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Khi nào chức năng xương khớp bắt đầu suy giảm?

    Hệ xương khớp đóng vai trò nền tảng trong việc duy trì khả năng vận động, giữ tư thế, và đảm bảo chất lượng cuộc sống. Hệ thống này bao gồm xương, sụn, dây chằng, gân và cơ bắp – chúng phối hợp nhịp nhàng đảm bảo các chức năng di chuyển linh hoạt và chịu đựng áp lực cơ học hàng ngày.

  • 15/11/2025

    Tập luyện mùa thu: Vừa khỏe mạnh, vừa tận hưởng không khí trong lành

    Mùa thu với không khí mát mẻ là thời điểm lý tưởng để bắt đầu hoặc duy trì thói quen tập luyện thể thao ngoài trời. Tập ngoài trời không chỉ mang lại lợi ích về mặt thể chất, mà còn giúp bạn tận hưởng thiên nhiên, giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe toàn diện. Bài viết này sẽ khám phá những lợi ích của việc tập luyện và gợi ý các bài tập phù hợp để bạn duy trì sức khỏe trong mùa thu.

Xem thêm