Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nguyên nhân và cách điều trị tiêu chảy ở trẻ em

Tiêu chảy là một triệu chứng rất phổ biến ở trẻ em khi hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện và dễ dàng bị rối loạn. Cùng phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM tìm hiểu về nguyên nhân và cách điều trị tiêu chảy ở trẻ em.

Tiêu chảy là cách cơ thể tự loại bỏ vi khuẩn gây bệnh, và hầu hết các đợt bệnh thường kéo dài vài ngày đến một tuần. Tiêu chảy có thể xảy ra kèm theo sốt, buồn nôn, nôn, đau bụng, mất nước, thậm chí phát ban. Một số lý do phổ biến nhất khiến trẻ bị tiêu chảy bao gồm:

Nhiễm trùng: Tiêu chảy do nguyên nhân nhiễm trùng có thể do virus như rota virus, vi khuẩn như salmonella và hiếm khi là ký sinh trùng như giardia. Virus là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bệnh tiêu chảy của trẻ.  Triệu chứng đặc trưng bao gồm phân lỏng hoặc nước, kèm theo các triệu chứng do nhiễm trùng dạ dày gồm nôn, buồn nôn, nhức đầu và sốt.

Điều trị viêm dạ dày ruột do virus có thể kéo dài 5-14 ngày và điều quan trọng nhất là ngăn ngừa tình trạng mất nước. Với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ cần uống thêm sữa mẹ hoặc dung dịch điện giải (Oresol). Chỉ bổ sung nước khoáng không chứa natri, kali và các chất dinh dưỡng là không đủ để giúp trẻ hồi phục.  Ngoài ra, cha mẹ cần tham khảo ý kiến của các nhân viên y tế về số lượng dịch cần bù cho trẻ, làm thế nào để trẻ có thể bổ sung đủ lượng nước đó, thời điểm cho trẻ uống và cách theo dõi tình trạng mất nước của trẻ.

Với những trẻ lớn hơn bị tiêu chảy, có thể cho trẻ uống bất kỳ loại nước nào để giúp giữ đủ nước. Ngoài ra, có thể sử dụng túi truyền để truyền chất lỏng vào cơ thể của trẻ đang bị nôn và cần bù nước từ từ.

Nếu trẻ có đi du lịch trước đó, trẻ có thể cần phải xét nghiệm phân để được chẩn đoán chính xác. Nếu triệu chứng kéo dài hơn hai tuần, hãy cho trẻ đi khám sớm nhất khi có thể.

Sử dụng một số loại thuốc như thuốc nhuận tràng hoặc thuốc kháng sinh cũng có thể gây ra tiêu chảy ở trẻ em giống như người lớn. Đối với tiêu chảy nhẹ do dùng thuốc, hãy giữ cho trẻ uống đủ nước một cách an toàn. Nếu một đợt kháng sinh gây tiêu chảy cho trẻ, hãy nhớ tiếp tục sử dụng thuốc và trao đổi với bác sĩ điều trị về tình trạng của trẻ. Các bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn về cách giảm liều, bổ sung probiotic, thay đổi chế độ ăn hoặc chuyển sang sử dụng một loại kháng sinh khác.

 

Ngộ độc thực phẩm: Ngộ độc thực phẩm cũng có thể gây tiêu chảy ở trẻ em. Các triệu chứng thường xảy ra nhanh chóng, bao gồm nôn mửa và có xu hướng biến mất trong vòng 24 giờ. Điều trị tiêu chảy liên quan đến ngộ độc thực phẩm cũng giống như đối với tiêu chảy do nhiễm trùng: Giữ cho trẻ luôn đủ nước và liên hệ với nhân viên y tế khi có bất kỳ triệu chứng bất thường nào.

Các nguyên nhân khác của tiêu chảy: Bao gồm bệnh ruột kích thích, bệnh Crohn, viêm loét đại tràng, dị ứng thực phẩm và bệnh celiac.

Cách nhận biết tình trạng mất nước của trẻ

Mất nước là một trong những biến chứng đáng lo ngại nhất của bệnh tiêu chảy ở trẻ em. Tiêu chảy nhẹ thường không gây mất nước đáng kể, nhưng tiêu chảy vừa hoặc nặng có thể gây nguy hiểm cho trẻ. Mất nước nghiêm trọng rất nguy hiểm; tình trạng này có thể gây co giật, tổn thương não, thậm chí tử vong. Nhận biết các dấu hiệu mất nước là rất quan trọng, cần cho trẻ đến các cơ sở y tế nếu trẻ có các triệu chứng sau:

  • Chóng mặt, choáng váng
  • Miệng khô, dính
  • Nước tiểu màu vàng sẫm hoặc nước tiểu rất ít hoặc không có
  • Trẻ khóc ra ít hoặc không có nước mắt
  • Da khô mát
  • Trẻ mệt mỏi
  • Tiêu chảy kéo dài hơn 3 ngày
  • Trẻ sốt dai dẳng hoặc trẻ dưới 6 tháng tuổi sốt trên 38 độ C
  • Đi ngoài ra máu
  • Trẻ đi ngoài hơn 4 lần phân lỏng trong 8 giờ và uống rất ít nước
  • Trẻ có hệ miễn dịch kém
  • Trẻ bị phát ban

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Giải pháp điều trị tiêu chảy đến từ thiên nhiên

Bs. Tạ Tùng Duy - Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM (theo WebMD) -
Bình luận
Tin mới
  • 06/12/2025

    Thời điểm uống canxi, sắt và một số vitamin giúp hấp thu hiệu quả

    Việc sử dụng thực phẩm bổ sung không chỉ nằm ở liều lượng mà còn phụ thuộc rất lớn vào thời điểm uống và cách kết hợp chúng với nhau.

  • 06/12/2025

    Nhiều loại quả ăn hằng ngày không khiến bạn tăng cân

    Dưa chuột, củ đậu, bưởi là lựa chọn phổ biến của người giảm cân. Ngoài ra, còn có nhiều loại trái cây khác như bơ, táo, lê… dù có vị ngọt hoặc chứa chất béo nhưng bạn có thể ăn hằng ngày mà không lo tăng cân.

  • 06/12/2025

    Hướng dẫn tự chăm sóc cho người nhiễm HIV

    Cùng với việc uống thuốc điều trị HIV, việc tự chăm sóc sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe, có chất lượng cuộc sống tốt hơn và sống lâu hơn với HIV.

  • 05/12/2025

    Đừng bỏ qua những tác dụng bất ngờ của rau cải cúc với sức khỏe

    Rau cải cúc là loại rau quen thuộc được nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, ít ai biết về những lợi ích sức khỏe ấn tượng, có nhiều tác dụng không ngờ của loại rau này.

  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

Xem thêm