Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ngộ độc methanol do rượu pha trái phép - thông tin tóm tắt

Các vụ ngộ độc methanol là do hệ quả của việc sản xuất và phân phối bất hợp pháp các loại đồ uống có cồn bị nhiễm bẩn. Thật không may là những vụ việc này đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng dẫn đến thương tích, thậm chí mất mạng. Phần lớn những vụ việc này đều có thể được ngăn chặn bằng việc cưỡng chế thực thi tốt và giáo dục người tiêu dùng.

Ngộ độc methanol do rượu pha trái phép - thông tin tóm tắt

CÁCH THỨC?                                               

Methanol thường cố ý được cho vào các loại đồ uống có cồn bởi các doanh nghiệp làm ăn phi pháp và thiếu trách nhiệm để có hàng thay thế rẻ hơn so với sản xuất ethanol. Ngoài ra, các mức độ methanol cao không mong muốn có thể vô tình được tạo ra trong quá trình lên men các loại đồ uống có nồng độ pectin cao, như những loại đồ uống được làm từ nho và dâu tây. Trong quá trình lên men sạch đúng, methanol được sản sinh ra ở các mức độ thấp và an toàn. Tuy nhiên, các loại vi khuẩn khiến methanol được sản sinh ra ở các mức độ cao hơn trong các bình chứa lên men không vệ sinh.

CÁC TRIỆU CHỨNG

Giống như những chất hóa học công nghiệp khác, methanol có độc tính và không dành cho việc tiêu thụ của con người. Nó có thể gây ra những ảnh hưởng có hại về sức khỏe nếu dùng phải, thậm chí gây tử vong. Sau khi dùng/uống phải, methanol được chuyển hóa thành fóc-man-đê-hít (formaldehyde) và sau đó thành a-xít pho-mic, nó sẽ khiến máu bị nhiễm a-xit (toan chuyển hóa). Sau khi các mức độ a-xít trong máu tăng cao, cần có các biện pháp mạnh mẽ hơn để lọc máu. Các triệu chứng thường chỉ xảy ra trong khoảng từ 12 đến 24 tiếng sau khi dùng.

Ngoài tình trạng say xỉn do ngộ độc, các triệu chứng bao gồm:

  • Đau bụng, đi ngoài, nôn ói, hoặc mửa
  • Chóng mặt, đau đầu, hoặc thấy yếu đi
  • Khó thở hoặc thở rút
  • Gây mù, mờ mắt, hoặc đồng tử giãn  
  • Co giật

ĐIỀU TRỊ

  • Ngộ độc methanol có thể được điều trị nếu được chuẩn đoán trong vòng 10-30 tiếng sau khi dùng phải.
  • Methanol được sinh ra một cách tự nhiên và tất cả chúng ta đều có methanol trong cơ thể do tiếp nhận khi ăn uống các loại trái cây và rau củ, việc tiêu thụ methanol từ rượu lậu có thể vượt quá khả năng của cơ thể để chuyển hóa methanol. Những bệnh nhân được chuẩn đoán ngộ độc methanol cần được chăm sóc y tế ngay lập tức bằng việc cho điều trị bằng rượu ethanol hoặc Fomepizole kết hợp với lọc máu nhằm ức chế sự chuyển hóa methanol.

  • Nếu không có Fomepizole, điều trị bằng rượu ethanol (như rượu có nồng độ cồn tối thiểu 43%).  Người trưởng thành cần liều đầu là 1,8mL (0.06oz) rượu trên 1kg (2.2lbs). Đối với người trưởng thành có tầm vóc trung bình (khoảng 70kg), cần cho liều đầu là 125mL (4.2oz), tiếp theo đó là liều duy trì 30mL/giờ (1.00 oz/giờ).  Xem bảng dưới đây để biết liều lượng tăng dần.
  • Cho uống muối natri (sodium bicarbonate) có thể giúp trung hòa a-xít pho-mic (formic acid)  và duy trì cân bằng pH phù hợp

CÁC BIỆN PHÁP SƠ CỨU

 

Khi uống phải: Nuốt methanol có khả năng đe dọa đến tính mạng. Nếu chưa có ngay hỗ trợ y tế và chưa biết cách sơ cứu, không nên cố gắng ép nôn ói. Trong những trường hợp nghi ngờ hoặc thực sự uống phải methanol, cần đưa ngay đến cơ sở y tế.

Khi hít thở phải: Tách hẳn ra khỏi khu vực bị phơi nhiễm, chuyển ngay sang khu vực không khí sạch. Nếu đã ngừng thở, cần thực hiện hô hấp nhân tạo. Giữ cho người ấm và được nghỉ ngơi. Điều trị về triệu chứng và tích cực. Cần chăm sóc y tế ngay lập tức.

Tiếp xúc với mắt: Ngay lập tức thực hiện rửa mắt dưới vòi nước sạch trong vòng ít nhất 15 phút, liên tục nâng mở mí mắt khi rửa. Nếu dùng kính áp tròng, cần tháo bỏ ngay. Cần có chăm sóc y tế ngay

Khi tiếp xúc ngoài da: Cởi bỏ ngay quần áo bị dính nhiễm. Rửa sạch phần bị nhiễm bằng xà phòng và nước dưới vòi tắm trong vòng tối thiểu 15 phút. Cần tham khảo ý kiến bác sĩ nếu vẫn thấy khó chịu. Giặt sạch quần áo trước khi sử dụng lại. Tiếp xúc thời gian dài với methanol có thể phá hủy các tế bào da gây ra tình trạng khô da và nứt nẻ da.

  NHỮNG ĐỒ UỐNG CÓ CỒN ĐƯỢC SẢN XUẤT PHI CHÍNH THỐNG

  • Cambodia: Arak
  • Ecuador: Puntas
  • Ấn Độ: Desi Daroo
  • Indonesia: Arak Oplasan
  • Kenya: Chang’aa
  • Nicaragua: Guaro
  • Tây Bengal: Cholai

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Rượu và nguy cơ ung thư

Theo TRUNG TÂM CHỐNG ĐỘC - BỆNH VIỆN BẠCH MAI
Bình luận
Tin mới
  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

  • 30/11/2025

    Mối liên hệ giữa thời tiết và tâm trạng: Làm sao để luôn lạc quan?

    Khi trời mưa hoặc trở lạnh, bạn có thể cảm thấy tâm trạng mình đi xuống, thiếu năng lượng và lười biếng hơn. Điều này không phải ngẫu nhiên, mà là dấu hiệu cho thấy thời tiết có ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần. Bài viết này sẽ đi sâu vào mối liên hệ giữa thời tiết và cảm xúc, giải thích tại sao những thay đổi theo mùa có thể gây ra trầm cảm theo mùa, đồng thời giới thiệu các biện pháp tự nhiên để giúp bạn duy trì tinh thần lạc quan ngay cả trong những ngày u ám.

  • 29/11/2025

    7 loại đồ uống giúp ngừa đau họng - bệnh thường gặp ở giáo viên

    Giống như ca sĩ hay diễn giả, giáo viên thường xuyên phải đối mặt với nguy cơ đau họng do phải nói liên tục trong nhiều giờ. Tham khảo một số đồ uống đơn giản giúp các thầy cô phòng ngừa và làm dịu cơn đau họng một cách hiệu quả.

  • 29/11/2025

    Bảo vệ da và tóc khỏi hanh khô mùa giao mùa

    Mùa thu đến mang theo không khí se lạnh, giảm độ ẩm, khiến da và tóc dễ rơi vào tình trạng khô ráp, nứt nẻ và thiếu sức sống.Thay đổi thời tiết không chỉ ảnh hưởng đến vẻ ngoài mà còn tác động đến sức khỏe của làn da và mái tóc. Điều chỉnh quy trình chăm sóc da và bảo vệ tóc trước tình trạng tóc khô xơ khi giao mùa là cần thiết để duy trì vẻ đẹp tự nhiên. Bài viết này sẽ cung cấp những phương pháp khoa học giúp bạn bảo vệ da và tóc hiệu quả trong mùa giao mùa.

  • 28/11/2025

    Chế độ ăn cho trẻ nhiễm HIV theo từng giai đoạn bệnh cần chú ý gì?

    Nhờ hiệu quả của thuốc kháng virus (ARV), ngày càng nhiều trẻ nhiễm HIV có thể phát triển, học tập và sinh hoạt bình thường như những trẻ khác. Tuy nhiên, dinh dưỡng vẫn là nền tảng của chăm sóc điều trị, giúp duy trì cân nặng, tăng sức đề kháng, giảm biến chứng và hạn chế tác dụng phụ của thuốc.

  • 28/11/2025

    Lõm ngực bẩm sinh ở trẻ có nguy hiểm không?

    Lõm ngực bẩm sinh xảy ra khi xương ức phát triển bất thường tạo ra vết lõm trên thành ngực của bạn và có thể gây ra các vấn đề về thể chất cũng như cảm xúc cho trẻ. Cùng tìm hiểu về bệnh lý lõm ngực bẩm sinh ở trẻ qua bài viết sau đây!

Xem thêm