Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ngộ độc methanol do rượu pha trái phép - thông tin tóm tắt

Các vụ ngộ độc methanol là do hệ quả của việc sản xuất và phân phối bất hợp pháp các loại đồ uống có cồn bị nhiễm bẩn. Thật không may là những vụ việc này đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng dẫn đến thương tích, thậm chí mất mạng. Phần lớn những vụ việc này đều có thể được ngăn chặn bằng việc cưỡng chế thực thi tốt và giáo dục người tiêu dùng.

Ngộ độc methanol do rượu pha trái phép - thông tin tóm tắt

CÁCH THỨC?                                               

Methanol thường cố ý được cho vào các loại đồ uống có cồn bởi các doanh nghiệp làm ăn phi pháp và thiếu trách nhiệm để có hàng thay thế rẻ hơn so với sản xuất ethanol. Ngoài ra, các mức độ methanol cao không mong muốn có thể vô tình được tạo ra trong quá trình lên men các loại đồ uống có nồng độ pectin cao, như những loại đồ uống được làm từ nho và dâu tây. Trong quá trình lên men sạch đúng, methanol được sản sinh ra ở các mức độ thấp và an toàn. Tuy nhiên, các loại vi khuẩn khiến methanol được sản sinh ra ở các mức độ cao hơn trong các bình chứa lên men không vệ sinh.

CÁC TRIỆU CHỨNG

Giống như những chất hóa học công nghiệp khác, methanol có độc tính và không dành cho việc tiêu thụ của con người. Nó có thể gây ra những ảnh hưởng có hại về sức khỏe nếu dùng phải, thậm chí gây tử vong. Sau khi dùng/uống phải, methanol được chuyển hóa thành fóc-man-đê-hít (formaldehyde) và sau đó thành a-xít pho-mic, nó sẽ khiến máu bị nhiễm a-xit (toan chuyển hóa). Sau khi các mức độ a-xít trong máu tăng cao, cần có các biện pháp mạnh mẽ hơn để lọc máu. Các triệu chứng thường chỉ xảy ra trong khoảng từ 12 đến 24 tiếng sau khi dùng.

Ngoài tình trạng say xỉn do ngộ độc, các triệu chứng bao gồm:

  • Đau bụng, đi ngoài, nôn ói, hoặc mửa
  • Chóng mặt, đau đầu, hoặc thấy yếu đi
  • Khó thở hoặc thở rút
  • Gây mù, mờ mắt, hoặc đồng tử giãn  
  • Co giật

ĐIỀU TRỊ

  • Ngộ độc methanol có thể được điều trị nếu được chuẩn đoán trong vòng 10-30 tiếng sau khi dùng phải.
  • Methanol được sinh ra một cách tự nhiên và tất cả chúng ta đều có methanol trong cơ thể do tiếp nhận khi ăn uống các loại trái cây và rau củ, việc tiêu thụ methanol từ rượu lậu có thể vượt quá khả năng của cơ thể để chuyển hóa methanol. Những bệnh nhân được chuẩn đoán ngộ độc methanol cần được chăm sóc y tế ngay lập tức bằng việc cho điều trị bằng rượu ethanol hoặc Fomepizole kết hợp với lọc máu nhằm ức chế sự chuyển hóa methanol.

  • Nếu không có Fomepizole, điều trị bằng rượu ethanol (như rượu có nồng độ cồn tối thiểu 43%).  Người trưởng thành cần liều đầu là 1,8mL (0.06oz) rượu trên 1kg (2.2lbs). Đối với người trưởng thành có tầm vóc trung bình (khoảng 70kg), cần cho liều đầu là 125mL (4.2oz), tiếp theo đó là liều duy trì 30mL/giờ (1.00 oz/giờ).  Xem bảng dưới đây để biết liều lượng tăng dần.
  • Cho uống muối natri (sodium bicarbonate) có thể giúp trung hòa a-xít pho-mic (formic acid)  và duy trì cân bằng pH phù hợp

CÁC BIỆN PHÁP SƠ CỨU

 

Khi uống phải: Nuốt methanol có khả năng đe dọa đến tính mạng. Nếu chưa có ngay hỗ trợ y tế và chưa biết cách sơ cứu, không nên cố gắng ép nôn ói. Trong những trường hợp nghi ngờ hoặc thực sự uống phải methanol, cần đưa ngay đến cơ sở y tế.

Khi hít thở phải: Tách hẳn ra khỏi khu vực bị phơi nhiễm, chuyển ngay sang khu vực không khí sạch. Nếu đã ngừng thở, cần thực hiện hô hấp nhân tạo. Giữ cho người ấm và được nghỉ ngơi. Điều trị về triệu chứng và tích cực. Cần chăm sóc y tế ngay lập tức.

Tiếp xúc với mắt: Ngay lập tức thực hiện rửa mắt dưới vòi nước sạch trong vòng ít nhất 15 phút, liên tục nâng mở mí mắt khi rửa. Nếu dùng kính áp tròng, cần tháo bỏ ngay. Cần có chăm sóc y tế ngay

Khi tiếp xúc ngoài da: Cởi bỏ ngay quần áo bị dính nhiễm. Rửa sạch phần bị nhiễm bằng xà phòng và nước dưới vòi tắm trong vòng tối thiểu 15 phút. Cần tham khảo ý kiến bác sĩ nếu vẫn thấy khó chịu. Giặt sạch quần áo trước khi sử dụng lại. Tiếp xúc thời gian dài với methanol có thể phá hủy các tế bào da gây ra tình trạng khô da và nứt nẻ da.

  NHỮNG ĐỒ UỐNG CÓ CỒN ĐƯỢC SẢN XUẤT PHI CHÍNH THỐNG

  • Cambodia: Arak
  • Ecuador: Puntas
  • Ấn Độ: Desi Daroo
  • Indonesia: Arak Oplasan
  • Kenya: Chang’aa
  • Nicaragua: Guaro
  • Tây Bengal: Cholai

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Rượu và nguy cơ ung thư

Theo TRUNG TÂM CHỐNG ĐỘC - BỆNH VIỆN BẠCH MAI
Bình luận
Tin mới
  • 17/09/2025

    8 tác dụng của việc ăn một quả lựu mỗi ngày

    Quả lựu giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất có thể giúp tăng cường sức khỏe một cách đáng ngạc nhiên. Tìm hiểu những tác dụng của việc ăn một quả lựu mỗi ngày.

  • 17/09/2025

    6 Nguyên nhân gây teo dương vật và cách khắc phục

    Tình trạng dương vật bị teo nhỏ một chút khi bạn già đi do sự suy giảm sản xuất testosterone không hiếm gặp, nhưng có những nguyên nhân khác có thể xảy ra bao gồm béo phì, phẫu thuật tuyến tiền liệt, điều trị ung thư tuyến tiền liệt và các tình trạng như bệnh Peyronie. Mặc dù bạn không phải lúc nào cũng tránh được tình trạng teo dương vật nhưng có những điều bạn có thể làm để ngăn ngừa hoặc điều trị một số nguyên nhân nhất định.

  • 16/09/2025

    Trẻ trên 5 tuổi có cần bổ sung vi chất không?

    Với trẻ trên 5 tuổi, việc bổ sung vi chất vẫn vô cùng cần thiết, bởi đây là độ tuổi vàng để phát triển thể chất, trí tuệ và hình thành nền tảng sức khỏe lâu dài.

  • 16/09/2025

    Phải mất bao lâu để thấy được kết quả khi tiêm Botox?

    Botox (onabotulinumtoxinA) bắt đầu có hiệu lực trong vòng hai đến năm ngày sau khi bạn tiêm. Tuy nhiên, có thể mất đến vài tuần để bạn thấy được kết quả đầy đủ và mốc thời gian cho mỗi cá nhân khác nhau tùy thuộc vào một số yếu tố.

  • 15/09/2025

    Vì sao cá mè xứng đáng có trong thực đơn?

    Cá mè từ lâu đã được biết đến như một loại thực phẩm quen thuộc của người Việt Nam. Không chỉ là nguyên liệu cho những món ăn dân dã, đậm đà, cá mè còn chứa nhiều lợi ích sức khỏe cho mọi lứa tuổi.

  • 15/09/2025

    Thực phẩm giàu omega-3 giúp giảm nguy cơ tử vong sau cơn đau tim: Bằng chứng từ nghiên cứu quốc tế

    Trong bối cảnh các bệnh tim mạch ngày càng phổ biến và trẻ hóa, việc duy trì một lối sống lành mạnh, đặc biệt là chế độ ăn uống, đóng vai trò then chốt trong việc phòng ngừa cũng như cải thiện chất lượng sống cho người bệnh tim.

  • 14/09/2025

    Một chế độ ăn đơn giản giúp giảm ung thư, đái tháo đường và bệnh tim

    Bạn đã bao giờ tự hỏi: Có chế độ ăn uống nào có thể giúp phòng ngừa bệnh tật không? Các nhà khoa học đã phát hiện một chế độ ăn uống đơn giản nhưng mang lại hiệu quả bất ngờ giúp giảm nguy cơ ung thư, đái tháo đường và bệnh tim.

  • 14/09/2025

    Một số loại mất thính lực và nguyên nhân của chúng

    Mất thính lực được phân loại thành ba loại: dẫn truyền, thần kinh cảm giác và hỗn hợp (khi mất thính lực dẫn truyền và thần kinh cảm giác xảy ra đồng thời). Mất thính lực dẫn truyền liên quan đến vấn đề ở tai ngoài hoặc tai giữa, trong khi mất thính lực thần kinh cảm giác là do tổn thương ở tai trong.

Xem thêm