Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ngộ độc methanol do rượu pha trái phép - thông tin tóm tắt

Các vụ ngộ độc methanol là do hệ quả của việc sản xuất và phân phối bất hợp pháp các loại đồ uống có cồn bị nhiễm bẩn. Thật không may là những vụ việc này đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng dẫn đến thương tích, thậm chí mất mạng. Phần lớn những vụ việc này đều có thể được ngăn chặn bằng việc cưỡng chế thực thi tốt và giáo dục người tiêu dùng.

Ngộ độc methanol do rượu pha trái phép - thông tin tóm tắt

CÁCH THỨC?                                               

Methanol thường cố ý được cho vào các loại đồ uống có cồn bởi các doanh nghiệp làm ăn phi pháp và thiếu trách nhiệm để có hàng thay thế rẻ hơn so với sản xuất ethanol. Ngoài ra, các mức độ methanol cao không mong muốn có thể vô tình được tạo ra trong quá trình lên men các loại đồ uống có nồng độ pectin cao, như những loại đồ uống được làm từ nho và dâu tây. Trong quá trình lên men sạch đúng, methanol được sản sinh ra ở các mức độ thấp và an toàn. Tuy nhiên, các loại vi khuẩn khiến methanol được sản sinh ra ở các mức độ cao hơn trong các bình chứa lên men không vệ sinh.

CÁC TRIỆU CHỨNG

Giống như những chất hóa học công nghiệp khác, methanol có độc tính và không dành cho việc tiêu thụ của con người. Nó có thể gây ra những ảnh hưởng có hại về sức khỏe nếu dùng phải, thậm chí gây tử vong. Sau khi dùng/uống phải, methanol được chuyển hóa thành fóc-man-đê-hít (formaldehyde) và sau đó thành a-xít pho-mic, nó sẽ khiến máu bị nhiễm a-xit (toan chuyển hóa). Sau khi các mức độ a-xít trong máu tăng cao, cần có các biện pháp mạnh mẽ hơn để lọc máu. Các triệu chứng thường chỉ xảy ra trong khoảng từ 12 đến 24 tiếng sau khi dùng.

Ngoài tình trạng say xỉn do ngộ độc, các triệu chứng bao gồm:

  • Đau bụng, đi ngoài, nôn ói, hoặc mửa
  • Chóng mặt, đau đầu, hoặc thấy yếu đi
  • Khó thở hoặc thở rút
  • Gây mù, mờ mắt, hoặc đồng tử giãn  
  • Co giật

ĐIỀU TRỊ

  • Ngộ độc methanol có thể được điều trị nếu được chuẩn đoán trong vòng 10-30 tiếng sau khi dùng phải.
  • Methanol được sinh ra một cách tự nhiên và tất cả chúng ta đều có methanol trong cơ thể do tiếp nhận khi ăn uống các loại trái cây và rau củ, việc tiêu thụ methanol từ rượu lậu có thể vượt quá khả năng của cơ thể để chuyển hóa methanol. Những bệnh nhân được chuẩn đoán ngộ độc methanol cần được chăm sóc y tế ngay lập tức bằng việc cho điều trị bằng rượu ethanol hoặc Fomepizole kết hợp với lọc máu nhằm ức chế sự chuyển hóa methanol.

  • Nếu không có Fomepizole, điều trị bằng rượu ethanol (như rượu có nồng độ cồn tối thiểu 43%).  Người trưởng thành cần liều đầu là 1,8mL (0.06oz) rượu trên 1kg (2.2lbs). Đối với người trưởng thành có tầm vóc trung bình (khoảng 70kg), cần cho liều đầu là 125mL (4.2oz), tiếp theo đó là liều duy trì 30mL/giờ (1.00 oz/giờ).  Xem bảng dưới đây để biết liều lượng tăng dần.
  • Cho uống muối natri (sodium bicarbonate) có thể giúp trung hòa a-xít pho-mic (formic acid)  và duy trì cân bằng pH phù hợp

CÁC BIỆN PHÁP SƠ CỨU

 

Khi uống phải: Nuốt methanol có khả năng đe dọa đến tính mạng. Nếu chưa có ngay hỗ trợ y tế và chưa biết cách sơ cứu, không nên cố gắng ép nôn ói. Trong những trường hợp nghi ngờ hoặc thực sự uống phải methanol, cần đưa ngay đến cơ sở y tế.

Khi hít thở phải: Tách hẳn ra khỏi khu vực bị phơi nhiễm, chuyển ngay sang khu vực không khí sạch. Nếu đã ngừng thở, cần thực hiện hô hấp nhân tạo. Giữ cho người ấm và được nghỉ ngơi. Điều trị về triệu chứng và tích cực. Cần chăm sóc y tế ngay lập tức.

Tiếp xúc với mắt: Ngay lập tức thực hiện rửa mắt dưới vòi nước sạch trong vòng ít nhất 15 phút, liên tục nâng mở mí mắt khi rửa. Nếu dùng kính áp tròng, cần tháo bỏ ngay. Cần có chăm sóc y tế ngay

Khi tiếp xúc ngoài da: Cởi bỏ ngay quần áo bị dính nhiễm. Rửa sạch phần bị nhiễm bằng xà phòng và nước dưới vòi tắm trong vòng tối thiểu 15 phút. Cần tham khảo ý kiến bác sĩ nếu vẫn thấy khó chịu. Giặt sạch quần áo trước khi sử dụng lại. Tiếp xúc thời gian dài với methanol có thể phá hủy các tế bào da gây ra tình trạng khô da và nứt nẻ da.

  NHỮNG ĐỒ UỐNG CÓ CỒN ĐƯỢC SẢN XUẤT PHI CHÍNH THỐNG

  • Cambodia: Arak
  • Ecuador: Puntas
  • Ấn Độ: Desi Daroo
  • Indonesia: Arak Oplasan
  • Kenya: Chang’aa
  • Nicaragua: Guaro
  • Tây Bengal: Cholai

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Rượu và nguy cơ ung thư

Theo TRUNG TÂM CHỐNG ĐỘC - BỆNH VIỆN BẠCH MAI
Bình luận
Tin mới
  • 06/07/2025

    Dấu hiệu cho thấy cơ thể đang mất nước

    Mất nước là tình trạng cơ thể không có đủ chất lỏng để hoạt động bình thường. Vào mùa hè, nguy cơ mất nước thường phổ biến hơn.

  • 06/07/2025

    Giải pháp làm mát phòng hiệu quả trong mùa hè

    Mùa hè với nền nhiệt cao kéo dài và độ ẩm tăng mạnh không chỉ gây khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày mà còn ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng giấc ngủ. Cảm giác oi bức khiến việc chìm vào giấc ngủ trở nên khó khăn và thường xuyên bị gián đoạn trong đêm.

  • 05/07/2025

    Uống bao nhiêu cà phê là quá nhiều?

    Cà phê từ lâu đã trở thành thức uống quen thuộc của hàng triệu người mỗi sáng. Tuy nhiên, uống bao nhiêu là đủ để tốt cho sức khỏe và khi nào thì trở thành quá nhiều?

  • 05/07/2025

    Những câu hỏi thường gặp về nước kiềm

    Khi nước kiềm ngày càng phổ biến, các tuyên bố xung quanh lợi ích sức khỏe và khả năng cải thiện sức khỏe tổng thể của nó cũng tăng theo. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải xem xét kỹ lưỡng những khẳng định này. Vì vậy, hãy cùng tìm hiểu và khám phá sự thật về nước kiềm và những lợi ích thật sự của nước kiềm.

  • 05/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 04/07/2025

    Bổ sung creatine đúng cách để cải thiện sức khỏe

    Chế độ ăn uống lành mạnh không thể thiếu thực phẩm giàu creatine - hợp chất tự nhiên giúp cung cấp năng lượng cho cơ bắp, cải thiện hiệu suất tập luyện và sức khỏe não bộ.

  • 04/07/2025

    Tìm hiểu về các loại bệnh võng mạc

    Có rất nhiều loại bệnh võng mạc khác nhau. Những bệnh này có thể do gen di truyền từ cha mẹ hoặc từ tổn thương võng mạc tích lũy trong suốt cuộc đời. Một số loại bệnh võng mạc phổ biến hơn các bệnh khác.

  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

Xem thêm