Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Mất cơ do lão hóa

Mọi người đều mất cơ theo tuổi tác, thường là khoảng 3%-5% mỗi thập kỷ sau tuổi 30. Những người ít vận động sẽ mất nhiều cơ. Mất cơ trở nên rõ rệt hơn và tăng tốc ở độ tuổi khoảng 60. Sau tuổi 80, các nghiên cứu cho thấy có khoảng 11% đến 50% số người bị teo cơ.

Khi bạn mất nhiều cơ và sức mạnh, bạn có thể gặp khó khăn khi làm những việc như đứng dậy khỏi ghế, mở lọ hoặc mang đồ tạp hóa. Bạn cũng có thể trở nên yếu ớt và có nguy cơ té ngã, gãy xương, tàn tật và tử vong cao hơn.

Nguyên nhân gây ra chứng teo cơ

Mặc dù không phải ai sống đủ lâu cũng sẽ mắc chứng teo cơ, nhưng nguyên nhân chính gây ra chứng teo cơ là do lão hóa. Sau đây là một số hiện tượng xảy ra trong cơ thể khi chúng ta già đi có thể dẫn đến chứng teo cơ:

  • Giảm số lượng tế bào thần kinh gửi tín hiệu từ não đến cơ để bắt đầu chuyển động
  • Nồng độ thấp hơn của một số hormone, bao gồm hormone tăng trưởng, testosterone và IGF-1
  • Giảm khả năng hấp thu chuyển hóa protein từ thức ăn
  • Tăng quá trình viêm, một phần là do bệnh tật

Các yếu tố nguy cơ của chứng teo cơ

Lý do một số người mắc chứng teo cơ trong khi những người khác thì không rất phức tạp, mặc dù tuổi tác và tình trạng ít vận động là những yếu tố nguy cơ chính. Sau đây là một số thông tin thêm về từng yếu tố nguy cơ.

Tuổi

Mất cơ do lão hóa hiếm gặp trước 60 tuổi, mặc dù quá trình mất cơ bắt đầu từ nhiều na trước đó. Ngoài những thay đổi sinh học là một phần của quá trình lão hóa, người lớn tuổi có thể có thêm các yếu tố nguy cơ, chẳng hạn như ít vận động, chế độ ăn kém và bệnh mãn tính, góp phần gây mất cơ và sức mạnh.

Lối sống ít vận động

Các nghiên cứu cho thấy rằng việc duy trì hoạt động khi bạn già đi có thể làm giảm đáng kể nguy cơ mắc chứng teo cơ. Bạn càng dành nhiều thời gian ngồi hoặc nằm trong ngày thì bạn càng có khả năng mất nhiều khối lượng cơ và sức mạnh. Dành nhiều thời gian không hoạt động có thể góp phần làm mất cơ và sức mạnh ngay cả khi bạn tập thể dục vào các thời điểm khác trong ngày.

Ăn kiêng

Một chế độ ăn kém chất lượng cũng góp phần gây ra chứng teo cơ. Các nhà khoa học vẫn đang phân loại các yếu tố dinh dưỡng quan trọng nhất, lượng protein nạp vào thấp là một yếu tố quan trọng vì cơ thể ngày càng gặp khó khăn trong việc chuyển hóa protein thành năng lượng khi chúng ta già đi. Một số, nhưng không phải tất cả, các nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa việc ăn quá ít protein và phát triển chứng teo cơ. Các thói quen ăn uống khác, bao gồm chế độ ăn ít trái cây và rau quả, ăn nhiều thực phẩm chế biến săcn có hàm lượng cao đường, muối, chất phụ gia và chất béo không lành mạnh  cũng có liên quan đến khối lượng cơ thấp.

Nhìn chung, người lớn tuổi bị suy dinh dưỡng do ăn quá ít hoặc chế độ ăn không cung cấp đủ chất dinh dưỡng theo nhu cầu sẽ có nguy cơ mắc chứng teo cơ cao hơn và suy giảm nhanh hơn khi mắc phải căn bệnh này.

Béo phì

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc chứng teo cơ, chẳng hạn như ít vận động và chế độ ăn uống kém, có thể dẫn đến béo phì. Khi bạn mắc cả hai tình trạng này, được gọi là béo phì do teo cơ. Béo phì dường như làm trầm trọng thêm chứng teo cơ. Lượng mỡ cơ thể cao làm tăng tình trạng viêm và thay đổi cách cơ thể bạn phản ứng với một loại hormone gọi là insulin, cả hai đều có thể đẩy nhanh quá trình mất cơ. Béo phì cũng có thể khiến bạn khó duy trì hoạt động, dẫn đến chu kỳ mất cơ và tích tụ mỡ.

Bệnh mãn tính

Mắc bệnh mãn tính như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), bệnh thận, tiểu đường, ung thư hoặc HIV sẽ làm tăng nguy cơ mắc chứng teo cơ.

Triệu chứng của bệnh teo cơ

  • Yếu cơ
  • Mất sức bền hoặc khả năng duy trì khi bạn hoạt động
  • Đi bộ chậm
  • Khó khăn khi thực hiện các hoạt động hàng ngày
  • Khó khăn khi leo cầu thang
  • Mất cân bằng
  • Té ngã
  • Cơ bắp teo lại đáng kể

Sống chung với chứng teo cơ

Mất cơ do lão hóa có thể ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của bạn, khiến bạn khó làm những việc bạn muốn làm và đi lại trong nhà và cộng đồng. Nhìn chung, những người mất cơ do lão hóa có nguy cơ mắc bệnh, chấn thương và tử vong cao hơn. Tuy nhiên, triển vọng khác nhau ở mỗi người dựa trên độ tuổi, các tình trạng bệnh lý khác và bất kỳ lần ngã hoặc gãy xương nào trước đó.

Ngoài ra, rất nhiều thứ có thể phụ thuộc vào cách bạn phản ứng với bệnh teo cơ. Nếu bạn bắt đầu một chương trình tập luyện và thực hiện những thay đổi lối sống khác, bạn có thể lấy lại một số sức mạnh và khả năng vận động. Nếu bạn không làm gì, bạn sẽ yếu hơn và mất nhiều cơ hơn và cuối cùng có thể cần được chăm sóc toàn thời gian.

Nếu bạn bị teo cơ, điều quan trọng là phải đi khám bệnh định kỳ để bác sĩ có thể theo dõi tình trạng của bạn và gợi ý những cách giúp bạn luôn khỏe mạnh và cường tráng nhất có thể.

Làm thế nào để ngăn ngừa chứng teo cơ ở người già?

Bạn không thể ngăn ngừa tất cả các tình trạng mất cơ và mất sức mạnh đi kèm với tuổi tác. Nhưng bạn có thể làm chậm chúng bằng cách:

  • Chế độ ăn uống chất lượng cao với nhiều protein, bao gồm protein từ thực phẩm thực vật như đậu và các loại hạt.
  • Có lối sống năng động, tích cực rèn luyện thể thao
  • Gặp bác sĩ để kiểm tra sức khỏe thường xuyên để bạn phát hiện và ứng phó với bất kỳ sự suy giảm nào trước khi nó trở nên nghiêm trọng

Những điều cần biết

Tất cả chúng ta đều mất cơ và sức mạnh khi chúng ta già đi. Nhưng khi bạn mất quá nhiều cơ và sức mạnh đến mức bạn gặp khó khăn trong việc thực hiện các thói quen hàng ngày, bạn có thể được chẩn đoán mắc chứng teo cơ. Mặc dù chứng teo cơ có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng, bạn có thể lấy lại một phần sức mạnh của mình bằng cách tập thể dục và chế độ ăn uống tốt.
 

Phạm Hồng Ngọc - Viện Y học Ứng dụng Việt Nam - Theo WebMD
Bình luận
Tin mới
  • 20/06/2025

    5 loại thực phẩm nên ăn để hỗ trợ giải độc thận

    Để giải độc thận, một chế độ ăn uống thông minh là chìa khóa. Ưu tiên thực phẩm tươi, giảm đồ ăn chế biến sẵn và nước ngọt để bảo vệ 'bộ lọc' quan trọng của cơ thể.

  • 20/06/2025

    Trải nghiệm tiêu cực thời thơ ấu ảnh hưởng đến trẻ khi trưởng thành như thế nào?

    Trải nghiệm tiêu cực thời thơ ấu là những sự kiện tiêu cực xảy ra trong độ tuổi từ 1 đến 17 tuổi. Những trải nghiệm tiêu cực này ảnh hưởng đến não bộ và sức khỏe của trẻ khi chúng lớn lên thành người trưởng thành và gây nên các vấn đề về sức khỏe tâm thần hoặc các bệnh lý mãn tính. Đọc bài viết sau để hiểu thêm về các vấn đề mà trẻ có thể gặp phải lúc trưởng thành khi có các trải nghiệm tiêu cực thời thơ ấu!

  • 19/06/2025

    Cập nhật nghiên cứu về mối liên quan giữa vitamin K2 và nguy cơ thấp còi

    Nói đến phát triển chiều cao, chắc chắc phải nói đến canxi và vitamin D – những thành phần cốt lõi cho sự phát triển và duy trì sức khỏe của xương. Các bằng chứng khoa học gần đây chứng minh rằng, cùng với canxi và vitamin D còn có vai trò vô cùng quan trọng của vitamin K2. Một số nghiên cứu gần đây đã cho thấy vitamin K2 có thể tác động trực tiếp đến sự tăng trưởng chiều cao của trẻ, đặt ra vấn đề cấp thiết cần cung cấp đủ K2 trong những giai đoạn vàng của sự phát triển ở trẻ nhỏ.

  • 19/06/2025

    Sử dụng D3K2 hiệu quả: Vai trò của công nghệ tiên tiến

    Vitamin D3 và K2 là hai vi chất thiết yếu giúp trẻ phát triển hệ xương chắc khỏe và tăng trưởng chiều cao tối ưu. Tuy nhiên, không phải cứ bổ sung là cơ thể sẽ hấp thu hiệu quả. Thực tế, cả vitamin D3 và K2 đều là vitamin tan trong dầu, và đặc tính này khiến chúng rất khó hấp thu qua đường tiêu hóa, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Việc bổ sung mà không có sự hỗ trợ của công nghệ có thể dẫn đến hấp thu kém, giảm hiệu quả và gây lãng phí.

  • 19/06/2025

    5 loại rau đặc biệt tốt cho gan

    Các bệnh về gan ngày càng gia tăng, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn cầu. Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của gan.

  • 19/06/2025

    Làm thế nào để trung hòa tác dụng của Caffeine?

    Có thể bạn uống quá liều cà phê hay uống một ly nước tăng lực, bạn gặp dấu hiệu run rẩy, nhịp tim không đều, đau bụng và các tác dụng phụ khác của caffeine. Từ việc uống nước đến ăn chuối, hãy tìm hiểu cách thực sự hiệu quả để trung hòa tác dụng của quá nhiều caffeine.

  • 19/06/2025

    Lựa chọn vitamin D3 K2: Đừng chỉ nhìn vào nhãn, hãy xem kỹ chất lượng nguyên liệu

    Vitamin D3 (cholecalciferol) và vitamin K2 (menaquinone) là hai vi chất dinh dưỡng đóng vai trò thiết yếu trong quá trình chuyển hóa canxi và phát triển hệ xương. Trong bối cảnh trẻ em có xu hướng giảm đáng kể tiếp xúc với ánh nắng tự nhiên (nguồn tổng hợp chính của vitamin D3) và chế độ ăn uống của trẻ không đảm bảo đủ lượng vitamin K2, việc bổ sung phối hợp hai vi chất này thông qua các sản phẩm bổ sung ngày càng được quan tâm của các chuyên gia dinh dưỡng nhi khoa cũng như các bậc cha mẹ.

  • 18/06/2025

    6 cách ăn uống để hạn chế suy thận ở người trẻ

    Suy thận thường được coi là bệnh của người lớn tuổi nhưng thực tế, các yếu tố nguy cơ và thói quen ăn uống không lành mạnh ở một bộ phận người trẻ có thể âm thầm dẫn đến suy thận.

Xem thêm