Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Mất cơ do lão hóa

Mọi người đều mất cơ theo tuổi tác, thường là khoảng 3%-5% mỗi thập kỷ sau tuổi 30. Những người ít vận động sẽ mất nhiều cơ. Mất cơ trở nên rõ rệt hơn và tăng tốc ở độ tuổi khoảng 60. Sau tuổi 80, các nghiên cứu cho thấy có khoảng 11% đến 50% số người bị teo cơ.

Khi bạn mất nhiều cơ và sức mạnh, bạn có thể gặp khó khăn khi làm những việc như đứng dậy khỏi ghế, mở lọ hoặc mang đồ tạp hóa. Bạn cũng có thể trở nên yếu ớt và có nguy cơ té ngã, gãy xương, tàn tật và tử vong cao hơn.

Nguyên nhân gây ra chứng teo cơ

Mặc dù không phải ai sống đủ lâu cũng sẽ mắc chứng teo cơ, nhưng nguyên nhân chính gây ra chứng teo cơ là do lão hóa. Sau đây là một số hiện tượng xảy ra trong cơ thể khi chúng ta già đi có thể dẫn đến chứng teo cơ:

  • Giảm số lượng tế bào thần kinh gửi tín hiệu từ não đến cơ để bắt đầu chuyển động
  • Nồng độ thấp hơn của một số hormone, bao gồm hormone tăng trưởng, testosterone và IGF-1
  • Giảm khả năng hấp thu chuyển hóa protein từ thức ăn
  • Tăng quá trình viêm, một phần là do bệnh tật

Các yếu tố nguy cơ của chứng teo cơ

Lý do một số người mắc chứng teo cơ trong khi những người khác thì không rất phức tạp, mặc dù tuổi tác và tình trạng ít vận động là những yếu tố nguy cơ chính. Sau đây là một số thông tin thêm về từng yếu tố nguy cơ.

Tuổi

Mất cơ do lão hóa hiếm gặp trước 60 tuổi, mặc dù quá trình mất cơ bắt đầu từ nhiều na trước đó. Ngoài những thay đổi sinh học là một phần của quá trình lão hóa, người lớn tuổi có thể có thêm các yếu tố nguy cơ, chẳng hạn như ít vận động, chế độ ăn kém và bệnh mãn tính, góp phần gây mất cơ và sức mạnh.

Lối sống ít vận động

Các nghiên cứu cho thấy rằng việc duy trì hoạt động khi bạn già đi có thể làm giảm đáng kể nguy cơ mắc chứng teo cơ. Bạn càng dành nhiều thời gian ngồi hoặc nằm trong ngày thì bạn càng có khả năng mất nhiều khối lượng cơ và sức mạnh. Dành nhiều thời gian không hoạt động có thể góp phần làm mất cơ và sức mạnh ngay cả khi bạn tập thể dục vào các thời điểm khác trong ngày.

Ăn kiêng

Một chế độ ăn kém chất lượng cũng góp phần gây ra chứng teo cơ. Các nhà khoa học vẫn đang phân loại các yếu tố dinh dưỡng quan trọng nhất, lượng protein nạp vào thấp là một yếu tố quan trọng vì cơ thể ngày càng gặp khó khăn trong việc chuyển hóa protein thành năng lượng khi chúng ta già đi. Một số, nhưng không phải tất cả, các nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa việc ăn quá ít protein và phát triển chứng teo cơ. Các thói quen ăn uống khác, bao gồm chế độ ăn ít trái cây và rau quả, ăn nhiều thực phẩm chế biến săcn có hàm lượng cao đường, muối, chất phụ gia và chất béo không lành mạnh  cũng có liên quan đến khối lượng cơ thấp.

Nhìn chung, người lớn tuổi bị suy dinh dưỡng do ăn quá ít hoặc chế độ ăn không cung cấp đủ chất dinh dưỡng theo nhu cầu sẽ có nguy cơ mắc chứng teo cơ cao hơn và suy giảm nhanh hơn khi mắc phải căn bệnh này.

Béo phì

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc chứng teo cơ, chẳng hạn như ít vận động và chế độ ăn uống kém, có thể dẫn đến béo phì. Khi bạn mắc cả hai tình trạng này, được gọi là béo phì do teo cơ. Béo phì dường như làm trầm trọng thêm chứng teo cơ. Lượng mỡ cơ thể cao làm tăng tình trạng viêm và thay đổi cách cơ thể bạn phản ứng với một loại hormone gọi là insulin, cả hai đều có thể đẩy nhanh quá trình mất cơ. Béo phì cũng có thể khiến bạn khó duy trì hoạt động, dẫn đến chu kỳ mất cơ và tích tụ mỡ.

Bệnh mãn tính

Mắc bệnh mãn tính như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), bệnh thận, tiểu đường, ung thư hoặc HIV sẽ làm tăng nguy cơ mắc chứng teo cơ.

Triệu chứng của bệnh teo cơ

  • Yếu cơ
  • Mất sức bền hoặc khả năng duy trì khi bạn hoạt động
  • Đi bộ chậm
  • Khó khăn khi thực hiện các hoạt động hàng ngày
  • Khó khăn khi leo cầu thang
  • Mất cân bằng
  • Té ngã
  • Cơ bắp teo lại đáng kể

Sống chung với chứng teo cơ

Mất cơ do lão hóa có thể ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của bạn, khiến bạn khó làm những việc bạn muốn làm và đi lại trong nhà và cộng đồng. Nhìn chung, những người mất cơ do lão hóa có nguy cơ mắc bệnh, chấn thương và tử vong cao hơn. Tuy nhiên, triển vọng khác nhau ở mỗi người dựa trên độ tuổi, các tình trạng bệnh lý khác và bất kỳ lần ngã hoặc gãy xương nào trước đó.

Ngoài ra, rất nhiều thứ có thể phụ thuộc vào cách bạn phản ứng với bệnh teo cơ. Nếu bạn bắt đầu một chương trình tập luyện và thực hiện những thay đổi lối sống khác, bạn có thể lấy lại một số sức mạnh và khả năng vận động. Nếu bạn không làm gì, bạn sẽ yếu hơn và mất nhiều cơ hơn và cuối cùng có thể cần được chăm sóc toàn thời gian.

Nếu bạn bị teo cơ, điều quan trọng là phải đi khám bệnh định kỳ để bác sĩ có thể theo dõi tình trạng của bạn và gợi ý những cách giúp bạn luôn khỏe mạnh và cường tráng nhất có thể.

Làm thế nào để ngăn ngừa chứng teo cơ ở người già?

Bạn không thể ngăn ngừa tất cả các tình trạng mất cơ và mất sức mạnh đi kèm với tuổi tác. Nhưng bạn có thể làm chậm chúng bằng cách:

  • Chế độ ăn uống chất lượng cao với nhiều protein, bao gồm protein từ thực phẩm thực vật như đậu và các loại hạt.
  • Có lối sống năng động, tích cực rèn luyện thể thao
  • Gặp bác sĩ để kiểm tra sức khỏe thường xuyên để bạn phát hiện và ứng phó với bất kỳ sự suy giảm nào trước khi nó trở nên nghiêm trọng

Những điều cần biết

Tất cả chúng ta đều mất cơ và sức mạnh khi chúng ta già đi. Nhưng khi bạn mất quá nhiều cơ và sức mạnh đến mức bạn gặp khó khăn trong việc thực hiện các thói quen hàng ngày, bạn có thể được chẩn đoán mắc chứng teo cơ. Mặc dù chứng teo cơ có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng, bạn có thể lấy lại một phần sức mạnh của mình bằng cách tập thể dục và chế độ ăn uống tốt.
 

Phạm Hồng Ngọc - Viện Y học Ứng dụng Việt Nam - Theo WebMD
Bình luận
Tin mới
  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

  • 15/05/2025

    5 lợi ích sức khỏe của quả lê và những kiêng kỵ khi ăn lê

    Quả lê không chỉ đơn thuần là một loại trái cây ngon mà còn là một vị thuốc tự nhiên rất tốt cho sức khỏe.

  • 15/05/2025

    Bệnh lý mùa hè thường gặp

    Mùa hè là thời điểm tuyệt vời để tận hưởng những ngày dài đầy nắng, tham gia các hoạt động ngoài trời và thư giãn. Tuy nhiên, nhiệt độ và độ ẩm cao trong mùa hè cũng có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe. Việc nhận biết các bệnh lý mùa hè phổ biến, nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

  • 14/05/2025

    Chế độ ăn cho người bị chấy rận

    Chấy rận không chỉ gây ngứa ngáy khó chịu mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Chế độ ăn uống khoa học, giàu dinh dưỡng có thể giúp tăng cường sức đề kháng, giảm ngứa ngáy và hỗ trợ quá trình điều trị chấy rận hiệu quả hơn.

  • 14/05/2025

    Lợi ích sức khỏe của ngải cứu

    Ngải cứu là loại rau cũng như phương thuốc được dùng phổ biến trong đời sống người dân. Mặc dù ngải cứu đã được sử dụng nhiều trong y học phương Đông với nhiều công dụng tuyệt vời trong suốt chiều dài lịch sử, tuy nhiên y học hiện đại chưa chứng minh được tất cả những lợi ích cổ truyền của ngải cứu. Cùng tìm hiểu về loại cây này qua bài viết sau đây!

Xem thêm