Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hormone giới tính trong thịt và sữa

Những năm gần lại đây, người tiêu dùng có nhận thức khá rõ ràng về mối tương quan giữa thực phẩm và sức khỏe.

Trong thời buổi thực phẩm bẩn, không an toàn lẫn với thực phẩm sạch khiến nhiều người tiêu dùng hoang mang, một công bố được đưa ra rằng, trong sữa và các thực phẩm chế biến từ sữa có chứa hormone tăng trưởng, đã làm không ít gia đình e ngại về sự an toàn của thứ thực phẩm vô cùng phổ biến và được sử dụng thường xuyên từ trước đến nay.

Kinh tế xã hội ngày càng phát triển kéo theo nhu cầu và mức sống của con người được nâng cao lên. Trong đó, sức khỏe là một trong những vấn đề được dành nhiều sự quan tâm nhất.

Trong các bữa ăn hàng ngày của phương Tây, sữa, bơ, phô mai, sữa chua cực kỳ phổ biến, ở châu Á xu hướng sử dụng những thực phẩm này ngày càng tăng lên.

Các hormon được tìm thấy trong sữa có tác dụng sinh học lên cả người và động vật.Hormon tăng trưởng là một phần của quá trình trao đổi chất ở động vật, do đó bất kỳ sản phẩm nào có nguồn gốc từ động vật cũng sẽ chứa hormone này.Việc sử dụng hàm lượng lớn, thường xuyên các thực phẩm chứa hormone này sẽ thúc đẩy quá trình sản sinh các kích thích tố tính dục là tác nhân gây ra ung thư.

Tại sao hormon được tìm thấy trong thực phẩm?

Một số lý do được đưa ra để giải thích cho việc lượng hormon tăng trưởng quá nhiều trong thực phẩm có nguồn gốc từ động vật như sau:

- Giúp động vật tăng trưởng nhanh hơn.

- Giảm thời gian chăn nuôi.

- Giảm lượng thức ăn cho động vật.

- Sản lượng sữa tăng.

- Tăng lợi nhuận tổng thể của ngành công nghiệp thịt và sữa.

Tại Mỹ có 6 loại hormon khác nhau được Cục Quản lý Thực và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt để sử dụng trong sản xuất thực phẩm. Chúng bao gồm các hormon sinh dục tự nhiên estradiol và progesterone, hormon sinh dục tự nhiên nam testosterone và 3 hóa chất nhân tạo zaranol, trenbolone acetate, và melengesterone acetate.

Hormon giới tính trong thịt và sữa

Các hormone sinh dục được tìm thấy trong sữa

Hiện cộng đồng khoa học cho rằng, hầu hết các hormon có trong sữa được chuyển qua bằng khuếch tán, các hormon quan trọng được tìm thấy bao gồm: prolactin, estrogen, progesterone, corticoid, androgens.

Hormon tái tổ hợp tăng trưởng cho bò (rBGH) là một loại hormon giúp tăng năng suất sữa, không có tác dụng trên người.Tuy nhiên khi lạm dụng hormon này quá mức sẽ làm tăng sản xuất các hormon khác ví dụ như Insulin-1(IGF-1) chủ yếu được sản xuất tại các tuyến ở vú và gan. IGF-1 chính là kẻ tiếp tay cho các khối u bằng tác dụng “chống chết tế bào” đồng thời kích thích “tăng sinh tế bào mới”.

Nồng độ IGF-1 cao bất kể nguồn gốc từ thực phẩm hay do chính bản thân cơ thể đều làm tăng nguy cơ mắc phải ung thư đại trực tràng, tuyến tụy, vú, nội mạc tử cung ở nữ và tiền liệt tuyến ở nam giới.

Estrogen và progesterone ở phụ nữ cũng như testosterone ở nam là những hormon giới tính nội sinh quan trọng nhất.Điều đáng nói ở đây là cả estrogen và progesterone đều được phát hiện có hàm lượng cao trong sữa bò thương mại. Nguyên nhân được giải thích cho việc này chính là những con bò cái bị bắt phải mang thai ngay sau khi sinh con nhằm tối ưu hóa được thời gian cho sữa.

Hormon tăng trưởng trong các sản phẩm từ thịt

Trong vài thập niên trở lại đây, hormone tăng trưởng không còn là một khái niệm quá xa lạ với ngành công nghiệp sản xuất và chế biến thực phẩm chăn nuôi. Loại hormon này được sử dụng để kiểm soát sự tăng trưởng, giảm bớt lượng thức ăn, tăng tiết sữa hay lượng thịt nạc nhiều… Nhờ đó giảm được giá thành chăn nuôi đồng thời tăng lợi nhuận.

Hormon giới tính ngoại sinh

Hormon giới tính ngoại sinh là các hóa chất được sản xuất nhằm mô phỏng chức năng của các hormon giới tính tự nhiên, nó có thể được sử dụng để kích thích rụng trứng nhằm tăng khả năng mang thai. Một số hormon ngoại sinh được cho là có nguy cơ gây ung thư cho con người. Do đó sự hiện diện của chúng trong thực phẩm được kiểm tra một cách nghiêm ngặt, thậm chí bị cấm lưu hành. Ví dụ như sữa từ một con bò đã tiêm hormon ngoại sinh không được sử dụng với mục đích thương mại.

Hormon tố tính trong thực phẩm và nguy cơ tiềm ẩn

Năm 1960, một loại thuốc estrogen tổng hợp có tên là diethylstillbestrol (DES) được sử dụng để ngăn ngừa sảy thai, đã được công bố có khả năng làm tăng nguy cơ ung thư âm đạo ở phụ nữ và sau đó loại thuốc này bị cấm lưu hành. Ở những người có nồng độ estrogen cao cũng làm tăng nguy cơ ung thư vú.

Hormon tăng trưởng trong thịt và sữa có ảnh hưởng rất lớn đến trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Một nghiên cứu cho thấy khi đứa trẻ chưa bước vào tuổi dậy thì khi sử dụng lượng lớn thực phẩm chứa hormon tăng trưởng sẽ làm  chúng phát triển sớm hơn khoảng 7 tháng. Tuy nhiên vẫn còn một số lý do khác khiến trẻ dậy thì sớm hơn như béo phì, lười vận động hay sử dụng thực phẩm chế biến sẵn thường xuyên.

Không có một bằng chứng rõ ràng nào kết luận rằng hormon tăng trưởng có trong thịt và các sản phẩm từ sữa sẽ dẫn đến ung thư hay dậy thì sớm ở trẻ em.

Hiện tại trong ngành công nghiệp thực phẩm đặc biệt là các sản phẩm từ thịt và sữa rất khó để phân biệt đâu là hormon sản sinh tự nhiên, đâu là hormone tổng hợp.Mặt khác tác động của hormon tăng trưởng lên một cá thể được biểu hiện một cách từ từ và phải mất rất nhiều thời gian mới nhận thấy rõ bên ngoài.

Lượng hormon đi vào cơ thể người qua đường ăn uống thực sự không đáng kể so với lượng hormon nội sinh tạo ra hằng ngày. Tuy nhiên để đảm bảo an toàn, Cộng đồng Chung châu Âu đã cấm tất cả thịt bò có chưa hormon tăng trưởng, rBGH cũng đã bị cấm ở Nhật Bản, Úc, Canada và New Zealand.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Giải pháp tăng cường sản xuất hormone tăng trưởng, hỗ trợ phát triển chiều cao ở trẻ

BS. LƯƠNG CÔNG MINH - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 18/07/2025

    5 loại thực phẩm giúp ngăn ngừa loãng xương

    Để hạn chế tình trạng loãng xương cơ thể cần cung cấp đủ vitamin D và canxi theo nhu cầu của từng lứa tuổi qua chế độ ăn khoa học, đủ dinh dưỡng và giàu canxi.

  • 18/07/2025

    Ô nhiễm không khí và nguy cơ với sức khỏe, những giải pháp bảo vệ sức khỏe cho trẻ em.

    Trong những năm gần đây, ô nhiễm không khí đã trở thành một trong những vấn đề môi trường nghiêm trọng nhất, ảnh hưởng sâu rộng đến sức khỏe con người ở mọi lứa tuổi. Đặc biệt, trẻ nhỏ đang ở giai đoạn phát triển thể chất và thần kinh lại là nhóm đối tượng dễ tổn thương nhất.

  • 17/07/2025

    3 tác dụng phụ của quả vải và lưu ý khi ăn vải

    Quả vải tuy ngon miệng và bổ dưỡng nhưng cũng cần đi lưu ý một số điều khi ăn để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, đặc biệt là với một số đối tượng.

  • 17/07/2025

    Nhiệt độ thời tiết ảnh hưởng thế nào tới tâm trạng của bạn?

    Thời tiết thất thường có khiến bạn cảm thấy khó chịu. Trời mưa bạn sẽ cảm thấy buồn chán còn trời nắng bạn sẽ cảm thấy vui tươi hơn. Bạn đã bao giờ thắc mắc tại sao cảm xúc của bạn luôn thay đổi khi thời tiết thay đổi hay chưa? Đặc biệt là vào lúc giao mùa? Vậy hãy cùng Viện Y học ứng dụng tìm hiểu thêm với bài viết dưới đây

  • 16/07/2025

    Ăn rau quả nhiều màu sắc có lợi gì cho sức khỏe?

    Ăn rau quả nhiều màu sắc hay còn gọi là 'ăn cầu vồng' không chỉ đơn giản là cách trang trí món ăn hấp dẫn mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

  • 16/07/2025

    Sốt xuất huyết ở trẻ nhỏ: Những dấu hiệu cảnh báo không nên bỏ qua

    Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút Dengue gây ra, lây lan chủ yếu qua vết đốt của muỗi Aedes aegypti. Mặc dù bệnh có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, trẻ nhỏ lại là đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương do hệ miễn dịch còn non yếu.

  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

Xem thêm