Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

HIV và bệnh thận

Mối liên hệ giữa bệnh thận và HIV khá là “khăng khít”, đặc biệt ở những bệnh nhân có HIV lâu năm.

HIV và bệnh thận

Thận là một trong những cơ quan quan trọng nhất trong cơ thể. Chức năng cơ bản của thận là lọc chất thải và nước thừa từ máu. Trên thực tế, thận lọc khoảng 240 lít máu mỗi ngày và thải ra ngoài khoảng 2.5 lít nước và sản phẩm thừa mỗi ngày. Chất thải này được thải ra ngoài thông qua nước tiểu.

Chức năng thận bình thường là thiết yếu với mỗi người để có thể sống và thực hiện các hoạt động bình thường. Không may thay, điều này không phải luôn xảy ra với những người có xu hướng mắc bệnh nhiễm trùng, chấn thương hoặc tiếp xúc với chất độc.

Một số ví dụ về nguyên nhân dẫn đến giảm chức năng thận:

  • Tiểu đường
  • Tăng huyết áp
  • HIV
  • Viêm gan B hoặc C
  • Sỏi thận tái phát
  • Bệnh thận đa nang
  • Lupus
  • Sử dụng quá liều thuốc giảm đau, đặc biệt là acetaminophen hoặc ibuprofen
  • Sử dụng cocaine hoặc heroin
  • Tuổi già
  • Những người có tiền sử gia đình bệnh thận

Trên thực tế, khoảng 30% số người bị HIV được chẩn đoán có protein trong nước tiểu, một chất không được tìm thấy trong nước tiểu người bình thường. Khoảng 10% trong số họ sẽ tiến triển thành bệnh thận.

Điều này có nghĩa là khoảng 2% số người ở giai đoạn cuối bệnh thận sẽ có kết quả xét nghiệm HIV dương tính.

Tại sau bệnh thận dễ gặp ở những người HIV

Có nhiều nguyên nhân và loại bệnh thân ở những người mắc HIV. Với một số người, đó là do virus gây tổn thương thận. Với những người khác, thuốc điều trị HIV có thể góp phần gây tổn thương.

Hoại tử ống thận cấp là tình trạng ống thận bị tổn thương do những chất hóa học, bao gồm một số thuốc điều trị HIV. Một trong số những loại thuốc đó là Viread (tenofovir) có thể cản trở khả năng của thận lọc chất thải, gây nên bất thường trong chức năng và thậm chí dẫn đến suy thận

Hội chứng Fanconi cũng gây tổn thương ống thận, mất khả năng của thận tái hấp thư những chất điện giải và glucose.

Toan lactic là tình tràng đe dọa đến tính mạng liên quan đến những loại thuốc điều trị HIV cũ như Zerit (stavudine) dẫn đến tích tụ acid lactic rong máu. Thận là một hệ thông có thể bị tổn thương nghiêm trọng do toan lactic.

Sỏi thận được biết đến là nguyên nhân gây tắc nghẽn cấu trúc thận cũng như giảm oxy đến mô. Một số thuốc HIV làm tăng tỉ lệ sỏi thận như Crixivan (indinavir) và Reyataz (atazanavir)

Dấu hiệu và triệu chứng bệnh thận

Không may thay, hầu hết dấu hiệu thực thể của bệnh thận chỉ xảy ra sau khi thận bị tổn thương đáng kể. Triệu chứng thấy được của bệnh như phù tay, mặt và chân đặc biệt xảy ra chỉ ở những trường hợp nặng. Thay đổi trong tiểu tiện như giảm số lượng nước tiểu hoặc thay đổi màu sắc hoặc nồng độ nước tiểu có thể là gợi ý cho tình trạng giảm chức năng thận.

Bởi triệu chứng của bệnh thận có thể rõ ràng hoặc không, do đó rối loạn về thận thường được xác nhận bằng một số xét nghiệm, bao gồm:

  • Định lượng nồng độ nitrogen trong máu (sản phẩm thừa được lọc bởi thận). Khi thận mất chức năng, lượng chất thải chứa nito trong máu tăng cao, đó là giá trị BUN.
  • Creatinine là một chất tạo ra khi cơ bị phá hủy, được lọc khỏi máu qua thận. Khi thận bị tổn thương, creatine tích tụ, cung cấp bằng chứng cho tổn thương thận.
  • Protein tìm thấy trong máu cũng chỉ ra vấn đề về thận vì thận bình thường sẽ tái hấp thu protein trong quá trình lọc.

Bên cạnh các xét nghiệm máu và nước tiểu có thể cảnh báo bác sĩ về sự tiến triển của bệnh thận và là phương pháp phổ biến nhất, sinh thiết mô thận lại là phương tiện chẩn đoán tốt nhất.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Biến chứng của HIV

Bình luận
Tin mới
  • 23/12/2025

    Vai trò của giấc ngủ với sức khỏe

    Giấc ngủ là một phần thiết yếu của cuộc sống, chiếm khoảng 1/3 thời gian của chúng ta, mặc dù nó khiến cơ thể dễ bị tổn thương. Điều này là do giấc ngủ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc tái tạo năng lượng, duy trì sức khỏe tổng thể, hỗ trợ chức năng não bộ, cải thiện trí nhớ, tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng. Bài viết này sẽ đi sâu vào những lợi ích này và hướng dẫn cách tối ưu hóa giấc ngủ để nâng cao chất lượng cuộc sống.

  • 22/12/2025

    Protein động vật và protein thực vật - loại nào tốt hơn?

    Cuộc tranh luận về protein động vật và protein thực vật đã kéo dài từ lâu. Sự khác biệt cốt lõi giữa hai nguồn đạm này là gì và nó ảnh hưởng thế nào đến mục tiêu sức khỏe?

  • 22/12/2025

    Hormone giảm trong mùa đông

    Việc suy giảm hormone không phải là vấn đề riêng của ai cả, đặc biệt là trong mùa đông. Mùa đông gây ảnh hưởng tới rối loạn hormone và nội tiết tố cả ở nam giới và nữ giới.

  • 21/12/2025

    Hậu quả của loãng xương

    Loãng xương là tình trạng giảm mật độ và chất lượng xương, làm tăng nguy cơ gãy và làm thay đổi cấu trúc xương theo thời gian. Hậu quả của loãng xương không chỉ dừng lại ở gãy xương mà còn tạo ra một chuỗi hệ lụy trên nhiều phương diện về mặt lâm sàng, hành vi, thói quen hằng ngày, tâm lý, xã hội và kinh tế.

  • 21/12/2025

    Lý do dầu ô liu có thể là 'cứu tinh' cho người táo bón

    Uống một thìa dầu ô liu giúp bôi trơn đường ruột và hoạt động như một chất nhuận tràng tự nhiên nhẹ. Dầu ô liu kích thích nhu động ruột, làm mềm phân, từ đó giúp giảm táo bón và hỗ trợ tiêu hóa diễn ra trơn tru hơn.

  • 21/12/2025

    Điều gì xảy ra với huyết áp khi bạn bị tăng cholesterol?

    Tăng cholesterol có thể làm tăng huyết áp vì nó góp phần hình thành mảng bám trong động mạch (xơ vữa động mạch). Huyết áp cao có thể xảy ra do tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu.

  • 20/12/2025

    Thực phẩm tốt nhất và tệ nhất với người mắc cúm A

    Cúm A là một bệnh nhiễm virus cấp tính gây ra các triệu chứng khó chịu như sốt cao, đau họng, nhức mỏi toàn thân và mệt mỏi. Chế độ ăn uống khoa học và hợp lý là yếu tố nền tảng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nhẹ triệu chứng, rút ngắn thời gian hồi phục.

  • 20/12/2025

    Bạn nên uống bao nhiêu collagen mỗi ngày?

    Mức collagen bạn nên bổ sung phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chế độ ăn uống, tuổi tác, sức khỏe tổng thể và loại thực phẩm bổ sung. Liều dùng hàng ngày từ 2,5 đến 15 gram có thể an toàn và hiệu quả nếu bạn cần bổ sung collagen cho cơ thể.

Xem thêm