Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Độc tố Botulinum nguy hiểm như thế nào và cách phòng tránh

Trong những ngày qua, cả nước đang quan tâm đến 9 ca bệnh nhân bị ngộ độc nghiêm trọng sau khi ăn pate Minh Chay. Nguyên nhân chính được xác định liên quan tới vi khuẩn Clostridium Botulinum và độc tố của nó là Botulinum, khét tiếng trong thế giới chất độc.

Độc tố Botulinum của vi khuẩn Clostridium Botulinum có thể khiến người nhiễm gặp nguy hiểm đến tính mạng

Chất độc Botulinum là gì?

Botulinum là chất độc thần kinh cực mạnh, có thể xâm nhập vào các tế bào thần kinh, ngăn chặn sự giải phóng chất dẫn truyền acetylcholine từ đầu dây thần kinh. Một khi chất dẫn truyền thần kinh này bị chặn, xung thần kinh không thể truyền dẫn được nữa, giao tiếp các tế bào thần kinh không thực hiện, làm cho các cơ bị tê liệt.

Độc tố Botulinum có 7 loại, ký hiệu bằng các chữ cái theo thứ tự từ A đến G, riêng loại C gồm hai loại phụ, như vậy tổng cộng có 8 chất độc tất cả. Nhiễm độc ở người loại A và B là phổ biến nhất, sau đó đến loại E và F, 4 loại còn lại ít gặp hơn.

Tuy nhiên, Botulinum không chịu được nhiệt, nếu đun ở 100 độ C, sau 2 phút chất độc bắt đầu biến tính và giảm độc, đun đến 10 phút có thể bị biến mất hoàn toàn. Vì vậy, thực phẩm đun sôi ở 100 độ C về cơ bản là an toàn khi tiêu thụ.

Biểu hiện khi ngộ độc Botulinum

Đau đầu là một trong những biểu hiện khi ngộ độc Botulinum

Botulinum được tìm thấy trong vi khuẩn Clostridium Botulinum. Loại vi khuẩn này tồn tại trong tự nhiên, có thể tìm thấy trong đất, phân, nước ao, nước sông hồ, hạt bụi bẩn... Khi ăn phải thực phẩm chứa vi khuẩn Clostridium Botulinum, điều kiện thông khí trong ruột của con người không tốt, độ acid tương đối nhỏ, là cơ hội thuận lợi cho vi khuẩn tồn tại, sinh sôi và phát triển gây độc.

Biểu hiện ngộ độc xuất hiện sau bữa ăn từ 12-36 giờ, nhưng cũng có thể kéo dài tới vài ngày, thậm chí 4 ngày. Các triệu chứng ban đầu khi khởi phát bao gồm mệt mỏi, chóng mặt, chán ăn, tiêu chảy, đau bụng, nôn mửa, các triệu chứng viêm dạ dày ruột, nếu lượng độc tố ít thì triệu chứng sẽ biến mất trong vài giờ.

Độc tố Botulinum nguy hiểm như thế nào?

Độc tố của vi khuẩn có thể xâm nhập vào các dây thần kinh sọ ngoại biên. Biểu hiện rõ nhất là tổn thương liên quan đến mắt (nhìn mờ, nhìn đôi, sụp mí, giãn đồng tử, không phản xạ ánh sáng). Biểu hiện các cơ mặt (liệt mặt, rối loạn tiết nước bọt, khô miệng, khó nuốt, nói khó, nói khàn, rối loạn ngôn ngữ).

Nặng hơn nữa có thể liệt các cơ từ thân trên xuống thân dưới. Đầu tiên, không nhấc đầu lên được. Sau đó, không thể đứng hay ngồi dậy. Nghiêm trọng hơn là liệt toàn thân, tắc ruột cơ năng, rối loạn nhịp tim và thậm chí dẫn đến tử vong do suy hô hấp.

Cách phòng ngừa chất độc Botulinum

- Tránh thực phẩm quá hạn, thức ăn lưu trữ quá lâu hoặc thực phẩm không rõ nguồn gốc.

- Làm sạch tủ lạnh và gian bếp nơi lưu trữ thực phẩm.

- Ăn chín, uống sôi.

- Thức ăn thừa sau khi ăn không để bên ngoài, mà phải đậy kín, để vào tủ lạnh với nhiệt độ 10 độ C.

- Nếu có dấu hiệu ngộ độc cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám, điều trị kịp thời.

Tham khảo thêm thông tin bài viết: Ngộ độc Botulism nguy hiểm ở trẻ em

Lê Tuyết H+ ( T/H) - Theo healthplus.vn
Bình luận
Tin mới
  • 02/10/2025

    Tiêm phòng là chìa khóa "vàng" để phòng ngừa bệnh dại

    Trong bối cảnh đô thị hóa và sự gần gũi giữa con người với vật nuôi, bệnh dại vẫn là một mối đe dọa thầm lặng nhưng chết chóc. Đây là căn bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, lây lan qua vết cắn hoặc tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh, với tỷ lệ tử vong gần như tuyệt đối nếu không can thiệp kịp thời.

  • 02/10/2025

    Trung thu trọn vẹn: bí quyết giữ gìn sức khỏe cả nhà

    Tết Trung thu từ lâu đã trở thành biểu tượng của sự đoàn viên, gắn kết gia đình trong văn hóa Việt Nam. Dưới ánh trăng sáng, những chiếc bánh trung thu thơm ngon, mâm cỗ đầy ắp, và tiếng cười rộn rã của trẻ thơ tạo nên không khí ấm áp, khó quên.

  • 01/10/2025

    5 loại trái cây nên tránh nếu bị acid uric cao

    Tuy trái cây tốt cho sức khỏe nhưng thực tế, một số loại trái cây lại có thể gây bất lợi cho người bị acid uric cao.

  • 01/10/2025

    Các bài tập nhẹ nhàng cho người cao tuổi ngày vào thu

    Những ngày thu với tiết trời mát mẻ và trong lành chính là lúc lý tưởng để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể chất ngoài trời. Tuy nhiên, do sự thay đổi của thời tiết và thể trạng, người lớn tuổi cần lưu ý một số những điều quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình tập luyện.

  • 30/09/2025

    Cách chăm sóc dinh dưỡng sau phẫu thuật ung thư gan

    Sau phẫu thuật ung thư gan, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong việc phục hồi sức khỏe, tái tạo tế bào gan, ngăn ngừa biến chứng. Lựa chọn thực phẩm phù hợp, cân bằng các nhóm chất và áp dụng thói quen ăn uống khoa học sẽ giúp giảm áp lực cho gan, tăng sức đề kháng, cải thiện thể trạng…

  • 30/09/2025

    Những điều cần biết về rối loạn giọng nói

    Rối loạn giọng nói là một tình trạng phổ biến, thường vô hại, mô tả tình trạng suy giảm khả năng phát âm. Các triệu chứng và phương pháp điều trị tình trạng rối loạn giọng nói phụ thuộc vào nguyên nhân, chẳng hạn như viêm thanh quản, khối u trên dây thanh quản hoặc rối loạn liên quan đến thần kinh hoặc cơ ảnh hưởng đến giọng nói.

  • 29/09/2025

    7 món ăn nhẹ tốt nhất sau khi chạy bộ

    Bữa ăn nhẹ sau khi chạy bộ để bổ sung năng lượng và xây dựng cơ bắp là một phần quan trọng của quá trình tập luyện.

  • 29/09/2025

    Tia UV gây hại như thế nào?

    Chỉ số tia cực tím (UV) đo cường độ của các tia nắng có hại và có thể giúp bạn biết khi nào cần tránh nắng để bảo vệ làn da và sức khỏe mắt khỏi những tổn thương nghiêm trọng. Khi ở ngoài trời, mức UV cao có thể báo hiệu ba nguy cơ sức khỏe chính.

Xem thêm