Chuyện gì diễn ra trong cơ thể khi bạn ngủ - Phần 2
Cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tiếp tục tìm hiểu những thay đổi của cơ thể khi chúng ta ngủ nhé!
- Hoạt động của bộ não
Khi bạn nhắm mắt và bắt đầu rơi vào giấc ngủ non-REM, các tế bào não bắt đầu ổn định hơn so với mức độ hoạt động ban ngày, bắt theo một kiểu nhịp nhàng, đều đặn hơn. Nhưng khi bạn bắt đầu giấc mơ, các tế bào não kích hoạt một cách chủ động và ngẫu nhiên. Trong thực tế, trong giấc ngủ REM, não hoạt động giống như khi bạn thức.
- Các giấc mơ
Mặc dù chúng ta nói về giấc mơ hàng ngàn năm nay nhưng vẫn còn nhiều khía cạnh bí ẩn cần lời giải đáp. Chúng ta vẫn chưa biết rõ ràng rằng nguyên nhân và mục đích của những giấc mơ là gì.
Hầu hết chúng diễn ra trong giấc ngủ REM, đặc biệt là khi giấc mơ rất rõ ràng, cụ thể. Nhưng bạn cũng có thể nằm mơ trong các giai đoạn khác của giấc ngủ. Những cơn ác mộng – khi mọi người thức dậy và khóc trong sợ hãi hoặc hoảng loạn – xảy ra trong giai đoạn sâu hơn của giấc ngủ.
- Thời gian để sửa chữa
Trong suốt giấc ngủ sâu, cơ thể bạn làm việc để sửa chữa các cơ quan, tế bào. Các chất hóa học giúp tăng cường hệ thống miễn dịch của bạn bắt đầu lưu thông trong máu. Bạn dành khoảng 1/5 giấc ngủ trong giấc ngủ sâu khi bạn còn trẻ và khỏe mạnh. Nhưng điều đó bắt đầu giảm dần, và đến khi bạn trên 65 tuổi, nó có thể xuống đến 0.
- Dọn dẹp não bộ
Điều đó là những gì các nhà khoa học nghĩ rằng giấc ngủ REM đã làm: giúp não bộ dọn dẹp các thông tin không cần thiết. Những người gặp phải câu hỏi khó giải quyết thường tìm được câu trả lời dễ dàng hơn sau khi họ ngủ so với lúc trước khi ngủ. Và họ nhớ các sự kiện thực tế và công việc cũng tốt hơn. Việc thiếu giấc ngủ REM trong một giấc ngủ điển hình – so với các giai đoạn giấc ngủ khác – làm mất lợi ích này.
- Thân não
Vùng dưới đồi, một cấu trúc nằm ở thân não, đóng vai trò là một chìa khóa của nhiều phần của giấc ngủ, giúp bạn ngủ thiếp đi và thức giấc. Vùng này sản xuất một chất hóa học được gọi là GABA làm yên tĩnh các trung tâm kích thích giúp bạn ngủ. Trong suốt giấc ngủ REM, thân não gửi tín hiệu tạm thời làm tê liệt các cơ di chuyển cơ thể, cánh tay và chân. Điều đó dừng bạn hoạt động ngoài các giấc mơ.
- Dàn nhạc hormone
Cơ thể sản xuất nhiều hormone khi bạn ngủ và làm giảm một số loại khác. Ví dụ, mức hormone GH (hormone phát triển) tăng lên và cortisol – hormone căng thẳng giảm xuống. Một số nhà khoa học nghĩ rằng chứng mất ngủ có thể liên quan tới một vấn đề của hệ thống sản xuất hormone của cơ thể. Tương tự, việc thiếu ngủ có thể gây lộn xộn với mức hormone kiểm soát cảm giác đói – leptin và ghrelin – và điều đó có thể làm thay đổi lượng bạn ăn và làm bạn tăng cân.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tư thế ngủ tốt nhất cho các vấn đề sức khỏe
-
Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?
Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?
-
Viêm xoang trong mùa đông
Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.
-
Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm
Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.
-
4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe
Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.
-
Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông
Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.
-
4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông
Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.
-
Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo
Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.
-
5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng
Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.
