Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chức năng nhận thức có thể cải thiện theo độ tuổi không?

Các nhà khoa học thường tin rằng các chức năng nhận thức, bao gồm sự chú ý, chức năng điều chỉnh hành vi và lý luận suy giảm theo tuổi tác. Một nghiên cứu mới cho rằng chức năng định hướng và điều chỉnh hành vi được cải thiện theo độ tuổi.

Các nhà nghiên cứu cho rằng việc rèn luyện trí não có thể giúp cải thiện chức năng nhận thức. Trong nhiều năm, hầu hết các nghiên cứu chỉ ra rằng người lớn tuổi bị suy giảm chức năng não trên diện rộng. Tuy nhiên, một nghiên cứu quan sát mới cho thấy điều đó có thể không đúng. Các tác giả của nghiên cứu nhận thấy rằng thay vì suy giảm chức năng nhận thức, người lớn tuổi đã chứng minh sự cải thiện trong một số lĩnh vực khác.

Khả năng nhận thức

Chức năng nhận thức bao gồm các chức năng điều hành, chẳng hạn như tư duy linh hoạt, trí nhớ làm việc và tự kiểm soát. Những người mắc các bệnh về thần kinh, chẳng hạn như rối loạn tăng động giảm chú ý có thể bị thiếu hụt các chức năng này. Các tác giả nghiên cứu mô tả chức năng điều hành là: tập hợp các quy trình quan trọng cho phép não bộ tập trung vào chọn lọc thông tin theo cách hướng đến mục tiêu trong khi bỏ qua những thông tin không liên quan. Bộ chức năng này rất quan trọng đối với cuộc sống hàng ngày và hỗ trợ nhiều năng lực nhận thức ở cấp độ cao hơn. Các nhà nghiên cứu từ lâu đã nghĩ rằng có một điểm nào đó mà mọi người ngừng phát triển về chức năng nhận thức và bắt đầu suy giảm.

Nghiên cứu về các kỹ năng hoạt động

Nghiên cứu mới cho thấy người lớn tuổi có thể cải thiện ở một số lĩnh vực. Các nhà nghiên cứu đã nghiên cứu 702 người tham gia ở độ tuổi 58–98. Họ đã kiểm tra những người tham gia về ba chức năng nhận thức sau:

  • Cảnh báo
  • Định hướng
  • Ức chế điều hành

Tác giả nghiên cứu mô tả cách thức hoạt động của ba quá trình này như sau: khi bạn đang lái xe ô tô, cảnh báo là khả năng sẵn sàng gia tăng khi bạn đến gần giao lộ. Định hướng xảy ra khi bạn chuyển sự chú ý sang một chuyển động bất ngờ, chẳng hạn như người đi bộ. Và chức năng điều hành cho phép bạn ngăn chặn sự phân tâm, chẳng hạn như chim hoặc biển quảng cáo, vì vậy bạn có thể tập trung vào việc lái xe. Trong khi các nghiên cứu trước đây cho rằng cả ba quá trình đều suy giảm theo tuổi tác, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng chỉ có khả năng cảnh báo mới suy giảm. Hai quá trình khác - định hướng và ức chế điều hành - được cải thiện. Những kết quả này thật đáng kinh ngạc và có quan trọng đối với cách chúng ta nhìn nhận sự lão hóa. Kết quả từ nghiên cứu chỉ ra rằng các yếu tố quan trọng của những khả năng này thực sự được cải thiện trong quá trình lão hóa.

Cải thiện chức năng nhận thức

Trong khi nghiên cứu chỉ ra rằng quá trình định hướng và điều hành có thể cải thiện theo độ tuổi, nó có thể giúp cải thiện hơn nữa khả năng nhận thức với một số hoạt động nhất định. Mặc dù nghiên cứu hiện tại không cố gắng xác định cách chúng ta có thể cải thiện chức năng nhận thức. Các nhà khoa học sẽ cần tiến hành nhiều nghiên cứu hơn để hiểu chính xác những hoạt động nào sẽ giúp giữ cho bộ não tốt nhất.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Ba chế độ ăn giúp cải thiện chức năng nhận thức

 

Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Medical News Today) -
Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm