Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chấy ở trẻ nhỏ

Chấy là tình trạng hay gặp ở trẻ nhỏ, do lây lan tại trường học, nhà trẻ... Vậy làm cách nào để ngăn ngừa tình trạng này?

Chấy ở trẻ nhỏ

Chấy (hay còn gọi là chí) có tên khoa học là Pediculus humanus capitis là một loại côn trùng kích thước nhỏ bằng hạt vừng khoảng 2mm, sống ký sinh ở da đầu, bám chặt vào tóc và cắn da đầu để hút máu. Thường gặp phổ biến ở trẻ lứa tuổi từ 3-12 tuổi, chúng làm cho trẻ có cảm giác ngứa ngáy, khó chịu ở da đầu, làm tăng nguy cơ bội nhiễm vi khuẩn và chàm hóa, nguy cơ càng cao khi số lượng chấy tăng lên.

Chấy sinh sản rất nhanh, trong vòng đời, một chấy cái có thể đẻ đến 150 trứng (khoảng 5-10 trứng/ngày), sau 10 ngày trứng chấy nở, và trưởng thành qua 3 giai đoạn từ ấu trùng đến chấy trưởng thành trong 14 ngày. Trứng chấy có thể tồn tại hơn 10 ngày khi rơi vãi ra môi trường

Dễ lây truyền từ trẻ này sang trẻ khác và các thành viên trong gia đình qua tiếp xúc gần, đặc biệt là môi trường lớp học hoặc qua dùng chung mũ nón, lược… Có 3 dạng chấy trên cơ thể:

  • Chấy trên đầu. Những con chấy được tìm thấy trên da đầu, dễ nhất ở khu vực gáy và trên tai
  • Trên cơ thể. Những con chấy sống trong quần áo, trên giường và di chuyển lên da để kiếm ăn. Những người không thay quần áo thường xuyên hay hạn chế tắm có thể dễ gặp phải chấy (người lang thang, vô gia cư…)
  • Chấy ở mu. Chấy có thể xuất hiện ở vùng lông mu sinh dục, thường ít hơn ở các vùng lông thô của cơ thể như lông ngực, lông mày hay lông mi

Triệu chứng nhiễm chấy

Các triệu chứng phổ biến bao gồm:

  • Ngứa dữ dội trên da đầu, hoặc bất cứ vị trí nào trên cơ thể
  • Cảm giác nhột do chấy di chuyển
  • Phát hiện chấy khi chải tóc hay các vùng lông khác, do chúng lớn với kích thước bằng hạt vừng hoặc hơn
  • Trứng chấy trên tóc. khó có thể phát hiện, song dễ thấy ở tai và gáy. Trứng chấy khó chải khỏi tóc hơn.
  • Vết loét trên da đầu, cổ và vai do gãi và có thể dẫn đến mụn đỏ, đôi khi nhiễm khuẩn
  • Các vết cắn xung quanh vùng thắt lưng, bẹn, đùi, hay vùng mu sinh dục

Một số dấu hiệu nghiêm trọng cần gặp chuyên gia da liễu như:

  • Xuất hiện nhiều gàu
  • Rụng tóc nhiều
  • Vảy, bụi bẩn nhiều trên tóc
  • Phát hiện các loại côn trùng khác trên tóc
Nguyên nhân của chấy

Chấy có thể xâm nhập vào cơ thể qua nhiều cách khác nhau, tạo ra một chất bám dính chắc và đẻ trứng vào gốc của từng sợi lông, sợi tóc. Trứng chấy nở sau khoảng 6-9 ngày.

Trẻ có thể nhiễm chấy thông qua tiếp xúc với chấy hoặc trứng của chúng. Chấy không thể nhảy hoặc bay. Chúng lây lan qua:

  • Tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp. Điều này có thể xảy ra khi trẻ hoặc các thành viên trong gia đình chơi cùng nhau hoặc có những tương tác tiếp xúc với nhau.
  • Sử dụng chung đồ đạc. Việc cất quần áo bị nhiễm chấy trong tủ quần áo, hoặc treo trên móc cạnh nhau ở trường, hoặc cất giữ các vật dụng cá nhân như gối, chăn, lược và đồ chơi nhồi bông ở gần nhau cũng có thể khiến chấy lây lan qua các đồ dùng đó.
  • Đồ dùng trong gia đình khác. Chúng có thể bao gồm tai nghe, bàn chải, lược, đồ trang trí tóc, khăn tắm…
  • Tiếp xúc với đồ đạc có sẵn chấy hoặc trứng chấy. Nằm trên giường hoặc ngồi trong đồ nội thất bọc vải quá dày mà người bị chấy sử dụng trước đó có thể làm chấy lây lan. Chấy có thể sống từ một đến hai ngày khi ra khỏi cơ thể.
  • Quan hệ tình dục. Chấy trên mu thường lây lan qua quan hệ tình dục và phổ biến nhất. Chấy trên mu được tìm thấy trên trẻ em có thể là dấu hiệu của việc tiếp xúc hoặc lạm dụng tình dục.

Phòng ngừa chấy ở trẻ nhỏ

Rất khó để ngăn chặn sự lây lan của chấy ở trẻ nhỏ trong các môi trường như nhà trẻ hay trường học. Các môi trường này có quá nhiều sự tiếp xúc gần giữa các trẻ và đồ đạc của chúng, khiến chấy có thể lây lan dễ dàng. Tất nhiên điều này không phản ánh thói quen vệ sinh của bạn hoặc của trẻ kém, và bạn cũng không nên tự trách mình trong việc để trẻ bị chấy.

Hiện nay có một số sản phẩm được tuyên bố có thể đẩy lùi chấy rận, tuy nhiên vẫn cần nhiều nghiên cứu khoa học để chứng minh tính an toàn và hiệu quả của chúng. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng các thành phần trong các sản phẩm này - chủ yếu là dầu thực vật như dầu dừa, ô liu, hương thảo và cây chè - có thể có tác dụng xua đuổi chấy. Tuy nhiên, những sản phẩm này được phân loại là "tự nhiên" nên chúng có thể không được kiểm duyệt chính thức mà được coi dưới dạng mẹo.

Các chuyên gia đưa ra lời khuyên cách tốt nhất và đơn giản là thực hiện các bước triệt để để loại bỏ chấy - và trứng của chúng. Các biện pháp có thể bao gồm:

  • Dạy trẻ tránh đụng đầu với các bạn khác trong lớp trong khi chơi và các hoạt động khác.
  • Hướng dẫn trẻ không dùng chung đồ dùng cá nhân như mũ, khăn quàng cổ, áo khoác, lược, bàn chải, các đồ trang điểm cho tóc và tai nghe với bạn bè.
  • Hướng dẫn trẻ tránh những không gian chung, nơi mũ và quần áo của nhiều học sinh được treo trên móc chung hoặc cất trong tủ khóa chung. Hãy tự bảo quản đồ tư trang cá nhân.

Trẻ có thể xuất hiện trứng chấy trên tóc nhưng không nhất thiết phải phát triển thành chấy. Một số trứng chấy là trứng rỗng. Tuy nhiên, nếu bạn tìm thấy trứng chấy trong 6 mm trên da đầu trẻ, điều này nên được xử lý ngay lập tức dù chỉ là một con. Điều này giúp ngăn ngừa khả năng nở của chấy nhiều hơn và lây lan mạnh hơn. Các nốt trên da đầu cũng có thể là do nhiễm trùng cũ, và chúng cũng cần được loại bỏ để ngăn ngừa tái phát.

Tổng kết

Chấy thường gặp ở trẻ nhỏ, thường do lây lan trong thời gian học tại trường. Chấy gây ngứa ngáy và làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn, nguy cơ chàm hóa da. Do vậy, phát hiện sớm và điều trị chấy là điều cần thiết và cần phải thực hiện càng sớm càng tốt để tránh tình trạng chấy phát triển mạnh và gây những vấn đề nghiêm trọng hơn.

Tham khảo thêm thông tin tại: Lợi ích của dầu dừa với da và mái tóc

Bình luận
Tin mới
  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

Xem thêm