Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chấn thương vùng đầu trong bóng đá

Ở phút thứ 8 trong trận đấu tại World Cup bóng đá nam giữa đội tuyển Anh và đội tuyển Iran, thủ thành người Iran Alireza Beiranvand đã va chạm trực diện với một đồng đội. Va chạm khiến người thủ môn đổ máu, không đứng vững và dường như mất phương hướng — không thể tiếp tục thi đấu. Tuy nhiên sau khi đội ngũ y tế can thiệp tại chỗ, cầu thủ này lại đứng dậy và thi đấu tiếp nhưng chỉ trong vòng vài phút, trước khi tiếp tục ngã xuống sân và được đưa lên cáng để đưa đến bệnh viện. Sau tình huống này, nhiều câu hỏi được đặt ra đối với Liên đoàn bóng đá thế giới (Fifa) vì những thiếu sót trong công tác xử trí ban đầu và tính an toàn cũng như những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của các cầu thủ trong ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh liệu có được đảm bảo?

Va chạm vùng đầu là cực kỳ nguy hiểm – theo các chuyên gia y học thể thao

Một cú va chạm vào vùng đầu như những gì thủ thành Beiranvand đã trải qua có thể khiến não bộ chấn động mạnh, và đây là một loại chấn thương não điển hình. Dù đây không phải là một tình trạng thường xuyên xảy ra nhưng việc phòng tránh là điều cần thiết để hạn chế tối đa những trường hợp tương tự.

Chơi thể thao và chấn thương trong thể thao là cực kỳ nguy hiểm — đặc biệt là chấn thương vùng đầu. Theo các nhà khoa học, việc gặp phải chấn động vùng đầu là khó tránh khỏi, và đặc biệt với lần thứ 2 trước khi hồi phục sau lần chấn thương đầu có thể dẫn đến hội chứng tác động lần 2, bao gồm cả việc não bộ “sưng” lên nhanh chóng, và nó thường có thể gây ra tử vong. Ngoài ra, các tác động đầu lặp đi lặp lại — ví dụ như đi đánh đầu hay va chạm nhiều lần — cũng có thể dẫn đến các bệnh thoái hóa thần kinh như sa sút trí tuệ hoặc các bệnh não chấn thương mạn tính.

World Cup 2022: 'Unacceptable' incident as football fans seethe

Có sự thiếu sót của FIFA trong công tác quản lý?

Worldcup 2022 là kỳ Worldcup bóng đá nam đầu tiên cho phép thay người do các chấn thương đặc biệt. Các đội có thể thực hiện thêm một sự thay thế nếu một cầu thủ bị đau hoặc bị nghi ngờ là bị chấn động mạnh nguy hiểm.

Tại mỗi trận đấu, có một "đội ngũ phát hiện chấn động" nhằm theo dõi và phát hiện, xử trí nhanh chóng cho các vận động viên. Đây là một thành viên của đội ngũ y tế ngồi trên khán đài với quyền truy cập vào các video phát lại và có nhiệm vụ xác định các chấn thương não có thể xảy ra. Quy định kiểm soát chấn động trong y tế của FIFA chỉ ra rằng sau khi kiểm tra ban đầu (trên sân), cần phải kiểm tra ngoài sân cỏ hoặc khu vực yên tĩnh. Bước này đặc biệt quan trọng và bắt buộc phải tiến hành trong không gian tĩnh lặng. Tất nhiên, tình trạng này cũng tốn rất nhiều thời gian để phát hiện, đặc biệt là khi các dấu hiệu và triệu chứng chấn động có thể bị trì hoãn — và đôi khi không xuất hiện trong tối đa ba tuần sau khi xảy ra chấn động vùng đầu.

Dù vậy, quy định của FIFA nhấn mạnh sự cần thiết phải đánh giá bên ngoài sân cỏ nhưng điều này lại gặp phải nhiều sự phản kháng của các cầu thủ tạm thời. Tất cả các cầu thủ khi thi đấu cho màu áo đội tuyển quốc gia đều gặp phải các áp lực cố gắng tối đa, bởi vậy các huấn luyện viên luôn mong muốn các cầu thủ tốt nhất có mặt trên sân, và các vận động viên cũng muốn đóng góp công sức hay trở thành “người hùng” cho tổ quốc. Điều này còn có thể dẫn đến đội ngũ y bác sĩ của các đội bóng thậm chí đã bị các huấn luyện viên lạm dụng phải điều trị cho các cầu thủ bị thương, hay các cầu thủ được huấn luyện về cách "gian lận" các bài kiểm tra chấn động để họ có thể tiếp tục ở lại sân thi đấu. Vào đầu năm 2022, lời kêu gọi Hiệp hội Bóng đá Quốc tế (IFAB) – nơi xác định các quy tắc của trận đấu – cho phép thay thế các cầu thủ gặp chấn động tạm thời đã được đưa ra, được ký bởi các cựu cầu thủ, các nhà khoa học hàng đầu, những người ủng hộ điều luật này và gia đình của các cựu cầu thủ. Tuy nhiên, IFAB đã từ chối lời kêu gọi này.

Hiện tại, FIFA tuyên bố rằng: “Nếu có bất kỳ sự nghi ngờ về chấn thương, chấn động ở bất kỳ giai đoạn nào trong thi đấu, FIFA khuyến khích tất cả các bác sĩ của đội loại bỏ cầu thủ khỏi trận đấu hoặc buổi tập và đánh giá, điều trị một cách thích hợp. Trách nhiệm cuối cùng về chẩn đoán và quản lý chấn động thuộc về bác sĩ của đội bóng, và FIFA hy vọng tất cả các đội sẽ hành động vì lợi ích tốt nhất của các cầu thủ và sức khỏe của họ".

Làm thế nào để phát hiện chấn động khi thi đấu?

Thái độ của các nhà quản lý bóng đá đối với chấn động gặp phải ở các cầu thủ đã được cải thiện trong thời gian gần đây, nhất là kết quả là sức khỏe của các cầu thủ cần phải được đặt lên hàng đầu. Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định rằng quyết định chơi tiếp hay không không nên nằm trong tay người chơi hoặc bất kỳ ai liên quan đến đội. Nó cần được các chuyên gia y tế xác định.

Đã có những lời chỉ trích rộng rãi trên phương tiện truyền thông về việc xử lý chấn thương của thủ thành Beiranvand. Mỗi chấn động xảy ra đều là khác nhau, và chúng có thể rất khó xác định. Ngoài những dấu hiệu có thể nhìn thấy bằng mắt thường mà bất kỳ ai đang xem đều có thể nhận ra, và các chuyên gia nhận định cần thực hiện đúng theo cụm từ "Nếu nghi ngờ một trường hợp nào đó, hãy cho họ ngồi ngoài". Điều này có thể cứu sống một mạng người. Một cầu thủ nên được đưa ra khỏi trận đấu và tìm kiếm sự chăm sóc y tế nếu có bất kỳ dấu hiệu nào được dưới đây được phát hiện:

  • Có vấn đề về sự thăng bằng (mất thăng bằng, ngã, loạng choạng...)
  • Có vấn đề thị lực (hoa mắt, nhìn mờ...)
  • Đáp ứng chậm với câu hỏi và trả lời
  • Amnesia – mất trí nhớ tạm thời bao gồm các thông tin, sự việc...
  • Nôn mửa
  • Khóc hoặc cười không phù hợp ngoại cảnh
  • Quên, lú lẫn, nhầm lẫn về vị trí thi đấu, trận đấu hoặc mất ý thức...

Tổng kết

Chấn thương của thủ thành Iran Alireza Beiranvand làm tăng thêm danh sách ngày càng dài các cầu thủ chấn thương trong các trận đấu, đặc biệt là chấn thương não bộ. Điều này đặt ra những cảnh báo về tính mạng và sức khỏe các cầu thủ cần được chú trọng và bảo vệ nghiêm ngặt hơn, cũng như các nhà hoạch định, quản lý bóng đá cần có chế tài nghiêm khắc hơn nữa.

Tham khảo thêm thông tin tại: Những điều cần biết về chấn thương thể thao

 

Viện Y học ứng dụng Việt Nam (Tổng hợp) -
Bình luận
Tin mới
  • 02/06/2023

    6 lý do khiến mỡ bụng khó giảm

    Béo bụng là một trong những vấn đề phổ biến không chỉ làm giảm tự tin về vóc dáng mà còn tiềm ẩn nguy cơ mắc các bệnh mạn tính nguy hiểm. Tuy nhiên, giảm mỡ bụng không phải việc dễ dàng...

  • 02/06/2023

    Uống nhiều nước có thể thúc đẩy giảm cân

    Không ít người đang cố gắng giảm cân bằng nhiều cách khác nhau, trong đó uống nhiều nước cũng mang lại những hiệu quả nhất định giúp kiểm soát lượng calo tiêu thụ, giảm trọng lượng cơ thể. Vậy uống nước như thế nào để thúc đẩy giảm cân?

  • 02/06/2023

    5 công thức detox đơn giản giúp bạn giảm cân, đốt cháy mỡ thừa

    Nước detox mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, đồng thời giúp hỗ trợ quá trình giảm cân tuy nhiên không phải người nào cũng dùng được. Thức uống này có thể tự làm tại nhà với những nguyên liệu dễ tìm như chanh, dưa chuột, lá bạc hà…

  • 02/06/2023

    Chế độ ăn ít chất béo hay ít carb giúp giảm cân nhanh hơn?

    Trước đây, nhiều người tìm đến chế độ ăn ít chất béo để giúp giảm cân và tăng cường đốt cháy chất béo trong cơ thể. Tuy nhiên, gần đây, chế độ ăn ít carb ngày càng được ưa chuộng và áp dụng phổ biến bởi khả năng giảm cảm giác đói và thèm ăn. Vậy chế độ ăn kiêng nào giúp giảm cân nhanh hơn?

  • 02/06/2023

    4 cách đơn giản đốt mỡ, hỗ trợ giảm cân ngay cả trong khi ngủ

    Bạn có thể tăng cường đốt mỡ, hỗ trợ giảm cân ngay cả khi đang ngủ nếu áp dụng 4 bí quyết đơn giản dưới đây.

  • 02/06/2023

    6 loại vaccine người cao tuổi nên tiêm

    Mặc dù bất kỳ ai cũng có thể bị cúm và các bệnh truyền nhiễm khác, nhưng người cao tuổi có nguy cơ tiến triển nặng hơn nếu họ mắc bệnh. Nếu bạn từ 65 tuổi trở lên, tiêm vaccine là một trong những cách tốt nhất để bảo vệ bản thân và gia đình bạn khỏi các bệnh nhiễm trùng có thể phòng ngừa được.

  • 01/06/2023

    Magiê: thừa, thiếu đều nguy

    Con người không thể thiếu magiê, bởi vì nó rất quan trọng đối với mọi hoạt động của cơ thể, đặc biệt là xương và hệ tim mạch.

  • 01/06/2023

    Hạ phospho máu

    Hạ phospho máu là tình trạng nồng độ phospho trong máu thấp bất thường. Tình trạng này thường gặp ở những người mắc các bệnh như: nhiễm trùng huyết hoặc nhiễm toan ceton do tiểu đường hoặc có thể xảy ra khi rối loạn sử dụng rượu.

Xem thêm