Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Cách thoát hiểm và sơ cứu nạn nhân cháy nhà cao tầng

Trong số báo này, chúng tôi mời các chuyên gia cho ý kiến, giúp bạn đọc có thêm kỹ năng thoát hiểm và cách sơ cứu để hạn chế thương vong trong các vụ hỏa hoạn.

Cách thoát hiểm và sơ cứu nạn nhân cháy nhà cao tầng

Sơ cấp cứu nạn nhân trong đám cháy thế nào?

Trong hỏa hoạn, tử vong thường là do ngạt trước khi bị cháy, chính vì thế, điều cần thiết nhất là các nạn nhân phải bình tĩnh tìm cách thoát khỏi hoặc tránh xa những không gian gây ngạt như phòng kín và các địa điểm có thể gây nổ như bình ga, tủ lạnh, máy lạnh… Theo TS. Nguyễn Như Lâm, Phó Giám đốc Viện Bỏng Quốc gia, trong các vụ cháy, nạn nhân rất dễ bị ngộ độc bởi khói độc tạo ra trong đám cháy. Khi luồng khói sộc thẳng vào mặt có thể khiến nạn nhân ngất xỉu ngay tại chỗ. Nạn nhân của các vụ cháy cũng có nguy cơ bỏng đường hô hấp rất cao. Bởi trong các vụ cháy, nhiệt độ lên quá cao khi hít phải khí nóng sẽ gây tổn thương niêm mạc, đường thở từ mũi, miệng đến phổi.

Trường hợp bị bỏng chân, tay... cần xối nước vào vết bỏng trong 15-20 phút để giảm đau rát và độ sâu của vết thương.

Trường hợp bị bỏng chân, tay... cần xối nước vào vết bỏng trong 15-20 phút để giảm đau rát và độ sâu của vết thương.

Nạn nhân bị thương sau khi sơ cứu tại chỗ được chuyển đến bệnh viện cấp cứu.

Nạn nhân bị thương sau khi sơ cứu tại chỗ được chuyển đến bệnh viện cấp cứu.

Tình trạng bỏng hô hấp sẽ khiến người bệnh nhanh chóng bị phù nề. Trong đám cháy, lượng ôxy đang thiếu lại càng trở nên thiếu hơn do người bệnh khó thở. Quá trình này kéo dài sẽ khiến người bệnh ngộ độc do thiếu ôxy, ngất xỉu. Theo TS. Lâm, bệnh nhân bỏng hô hấp thường bị tổn thương phổi rất nghiêm trọng, để lại nhiều biến chứng như suy hô hấp. Ở giai đoạn sớm, bệnh nhân bị bít tắc đường thở do đờm dãi, do niêm mạc hoại tử và bong ra rơi vào đường thở dẫn đến tử vong. Ở giai đoạn muộn, bệnh nhân bị viêm phổi, mắc hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển, tỷ lệ tử vong 80%.

BS. Nguyễn Thống - nguyên Trưởng khoa Cấp cứu Bỏng - BVĐK Xanh Pôn cho biết, một nguyên tắc thoát nạn rất quan trọng khi xảy ra cháy là mọi người cần lấy khăn thấm nước che kín miệng và mũi để lọc không khí khi hít thở, tránh bị ngạt khói gây nguy hiểm. Nạn nhân có thể sử dụng mặt nạ chống khói (nếu có). Đặc biệt, khi di chuyển, nên cúi thấp người vì khói luôn luôn bay lên cao, nhằm giảm lượng khói hít vào thấp nhất có thể. Không sử dụng thang máy, nên thoát ra ban công chờ người cứu hoặc xuống cầu thang bộ.

Cấp cứu nạn nhân vụ cháy chung cư Carina Plaza.

Cấp cứu nạn nhân vụ cháy chung cư Carina Plaza.

Về nguyên tắc sơ cứu nạn nhân ngạt khói, cần phải phục hồi hơi thở một cách đầy đủ và nhanh nhất. Nhanh chóng đưa nạn nhân ra khỏi nơi nguy hiểm đến nơi có không khí trong lành và thoáng. Nếu nạn nhân bất tỉnh, kiểm tra nhịp thở và mạch đập của nạn nhân rồi chuẩn bị hô hấp nhân tạo nếu cần thiết. Nặng hơn thì đặt ống thở nội khí quản để hạn chế di chứng.

“Với tất cả những trường hợp bỏng hô hấp cần được xử trí kịp thời, trước tiên là tách bệnh nhân ra khỏi môi trường nhiệt nóng của đám cháy. Hãy đưa bệnh nhân ra nơi thoáng ký, thở ôxy ngay để thải khí CO và cyanide ra khỏi cơ thể. Tại BV, bác sĩ sẽ khám xem xét có cần nội soi đường thở để hút đờm dãi, chẩn đoán mức độ bỏng hô hấp để điều trị”- BS. Thống cho biết.

Còn với những nạn nhân đã thoát ra khỏi đám cháy, TS. Lương Quốc Chính (Khoa Cấp cứu, BV Bạch Mai) khuyến cáo: Chỉ cần hít phải khói độc trong đám cháy, người dân không nên chủ quan mà phải đi khám vì có thể tiềm ẩn nguy cơ dẫn đến viêm phổi. Đặc biệt khi có biểu hiện ho, khó thở nhẹ, khạc ra đờm màu đen như bồ hóng, nhức đầu, buồn nôn, thở nhanh, mạch nhanh thì phải đến bệnh viện ngay.

Cách thoát hiểm khi hỏa hoạn nhà cao tầng

Theo Trung tá Bùi Mạnh Việt - Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy (PCCC) và Cứu nạn cứu hộ (Bộ Công an) khi phát hiện có cháy, việc đầu tiên bạn phải bình tĩnh để xử lý và nhanh chóng tìm giải pháp “dập lửa, thoát hiểm” bằng bình bột, bình khí CO2, cát, chăn, nước... để dập tắt đám cháy. Trong trường hợp đám cháy quá lớn không thể dập tắt, phải nhanh chóng nghĩ đến phương án thoát hiểm.

“Để thoát nạn khi xảy ra cháy nổ mỗi người phải biết tự trang bị kiến thức cơ bản về PCCC và kỹ năng thoát nạn. Theo đó, khi có cháy cần bình tĩnh hô hoán báo động cho mọi người ra cửa chính. Nếu cửa chính bị lửa khói hãy tìm lối thoát khác như: ban công, cửa sổ, sân thượng sang nhà bên hoặc xuống đấ́t bằng thang; tuyệt đối không núp trong phòng nhà vệ sinh” - Trung tá Bùi Mạnh Việt nói.

Nếu phải băng qua lửa hãy dùng khăn ướt quấn chặt vào người và thoát ra nhanh nhất có thể. Nếu có khói hãy dùng khăn ướt che kín mũi, miệng và cúi thật thấp men theo tường để theo lối thoát nạn.

Đối với nhà cao tầng, Trung tá Bùi Mạnh Việt khuyến cáo, khi phát hiện có cháy cần bình tĩnh, ngay lập tức ấn chuông báo động tòa nhà; hô hào thông báo cho mọi người biết có cháy trên đường thoát hiểm; gọi 114 thông báo cho lực lượng Cảnh sát PCCC.

Tiếp sau đó cần bình tĩnh suy xét tìm lối thoát nạn sẵn có theo đèn chỉ dẫn “EXIT” hoặc nghe thông báo qua loa phóng thanh. Khi chạy hãy thông báo cho các phòng lân cận biết có cháy. Nếu phải băng qua lửa khói, khí độc hãy dùng mặt nạ phòng độc, hoặc dùng khăn, áo, chăn ướt trùm lên đầu, lên mặt. Khi di chuyển cần cúi khom theo tường nhà. Khi mở cửa cần đặt tay lên cửa kiểm tra nhiệt độ, khi mở cần tránh mặt, tránh người sang một bên tránh lửa tạt. Nếu nhiệt độ quá cao, tuyệt đối không được mở và tìm lối khác. Nếu không thể ra cửa và tìm lối thoát nạn an toàn hãy ra ban công, cửa sổ hô to, dùng đồ vật sáng màu ra hiệu. Có thể tìm thang, dây, rèm, ga... nối lại để xuống thấp.

“Tuyệt đối không nhảy từ tầng nhà quá cao, nếu không có sự hướng dẫn của cứu hộ. Biết cách thoát nạn an toàn, bạn có thể cứu được chính mình và mọi người”- Trung tá Bùi Mạnh Việt cho biết.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những lưu ý về sơ cứu bỏng ở trẻ em

Thái Bình - An Quý - Trần Lâm - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

  • 30/11/2025

    Mối liên hệ giữa thời tiết và tâm trạng: Làm sao để luôn lạc quan?

    Khi trời mưa hoặc trở lạnh, bạn có thể cảm thấy tâm trạng mình đi xuống, thiếu năng lượng và lười biếng hơn. Điều này không phải ngẫu nhiên, mà là dấu hiệu cho thấy thời tiết có ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần. Bài viết này sẽ đi sâu vào mối liên hệ giữa thời tiết và cảm xúc, giải thích tại sao những thay đổi theo mùa có thể gây ra trầm cảm theo mùa, đồng thời giới thiệu các biện pháp tự nhiên để giúp bạn duy trì tinh thần lạc quan ngay cả trong những ngày u ám.

  • 30/11/2025

    Ý nghĩa các chỉ số trong kiểm tra loãng xương

    Bệnh loãng xương thường tiến triển âm thầm và rất khó phát hiện. Đến khi phát tác, bệnh thường khó điều trị và phục hồi, để lại nhiều hậu quả nguy hiểm. Kiểm tra mật độ xương định kì được các bác sỹ khuyến cáo nhằm chẩn đoán sức khỏe xương và phát hiện sớm các nguy cơ bị loãng xương. Vậy, thực sự kết quả của đo mật độ xương có ý nghĩa gì?

  • 29/11/2025

    7 loại đồ uống giúp ngừa đau họng - bệnh thường gặp ở giáo viên

    Giống như ca sĩ hay diễn giả, giáo viên thường xuyên phải đối mặt với nguy cơ đau họng do phải nói liên tục trong nhiều giờ. Tham khảo một số đồ uống đơn giản giúp các thầy cô phòng ngừa và làm dịu cơn đau họng một cách hiệu quả.

Xem thêm