Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Các liệu pháp làm mờ tàn nhang

Tuy tàn nhang không gây hại sức khỏe nhưng lại ảnh hưởng về mặt thẩm mỹ, khiến không ít người, đặc biệt là phái đẹp băn khoăn và lo lắng!

Tàn nhang là những chấm nhỏ và phẳng ở trên da (còn gọi là dát), kích thước từ chấm nhỏ như đầu kim đến vài mi-li-mét (thường là nhỏ hơn 5 mm). Tàn nhang có thể xuất hiện với số lượng nhiều và có thể phát triển ngẫu nhiên trên da, đặc biệt sau khi tiếp xúc ánh nắng một thời gian dài. Tuy tàn nhang không gây hại sức khỏe nhưng lại ảnh hưởng về mặt thẩm mỹ, khiến không ít người, đặc biệt là phái đẹp băn khoăn và lo lắng!

Những vị trí thường gặp của tàn nhang

Tàn nhang hay xuất hiện ở những người da trắng hoặc những vùng da sáng, vùng da hay phơi ra ngoài ánh nắng (mặt, cổ, ngực, vai…), nhưng vị trí thường gặp nhất là ở mặt. Ngay ở lứa tuổi 1-2 đã xuất hiện tàn nhang.

Hầu hết tàn nhang trên một người có màu đồng nhất, những người khác nhau có lẽ tàn nhang có các màu khác nhau như: hơi đỏ, vàng, xám, nâu sáng, nâu hoặc đen, nhưng nhìn chung chúng có màu sậm hơn vùng da xung quanh. Chúng có khuynh hướng đậm hơn và rõ hơn khi tiếp xúc ánh nắng và nhạt hơn trong những tháng mùa đông.

Có 2 dạng tàn nhang, đó là nốt tàn nhang và đốm nâu. Dạng thứ nhất là những vết đốm nhỏ, tròn, sạm có kích thước nhỏ như đầu đinh ghim. Còn dạng thứ 2 có màu sậm hơn, bờ lổm nhổm có kích thước lớn hơn dạng thứ nhất vài mm.

Nguyên nhân dẫn đến tàn nhang?

Có thể do một số nguyên nhân như sau:

- Do tiếp xúc với ánh sáng, làm tăng sắc tố trên da.

- Rối loạn nội tiết tố: có thai, tiền mãn kinh, bệnh thận...

- Dị ứng với mỹ phẩm, do mỹ phẩm có chất lượng kém hoặc do sử dụng không đúng loại da.

- Do dùng thuốc như: kháng sinh, ngừa thai, thuốc trị lao...

- Do suy dinh dưỡng kéo dài: khẩu phần ăn thiếu rau quả, trái cây tươi làm cơ thể thiếu vitamin.

Tàn nhang chỉ ảnh hưởng về mặt thẩm mỹ chứ không gây hại sức khỏe, không gây ung thư da, tàn nhang rất nhạy cảm với ánh nắng mặt trời vì thế trong những ngày hè nắng gắt, các nốt tàn nhang thường xuất hiện nhiều hơn, sẫm màu hơn, hiện rõ trên mặt da.

Cho đến nay, tàn nhang được nghĩ rằng chúng phát triển là do kết quả của sự phối hợp giữa yếu tố di truyền và tiếp xúc ánh nắng. Một thử nghiệm nhận thấy rằng, 2 người nhận tiếp xúc cùng một thời gian như nhau, nhưng không có sự phát triển tàn nhang giống nhau.

Những người da sáng, tóc vàng hoe, hoặc đỏ, mắt màu sáng dễ bị ảnh hưởng ánh nắng mặt trời hơn người da sậm. Như vậy, nghĩa là người có da sậm ít nhạy cảm với ánh nắng, nhưng không hoàn toàn đề kháng với ánh nắng, vẫn bỏng nắng và sạm hơn khi tiếp xúc ánh nắng một thời gian dài.

Tàn nhang có thể nhạt dần và biến mất ở tuổi 40-50.

Làm gì để tẩy xóa hết tàn nhang?

Không phải da ai cũng cải thiện với cùng một phương pháp điều trị và TN có thể dễ dàng tái phát nếu tiếp xúc ánh nắng trong một thời gian dài.

Kem tẩy trắng và làm nhạt màu: sản phẩm thường gồm có hydroquinone và acid kojic, có thể được mua bằng toa bác sĩ hoặc không cần toa tùy vào nồng độ của thuốc. Nên sử dụng trong thời gian dài nhiều tháng.

Retinoids: có thể dùng đơn thuần hoặc phối hợp với kem tẩy trắng, tretinoin (Vit A acid), giúp làm nhạt màu tàn nhang khi dùng một thời gian dài nhiều tháng.

Áp lạnh: bằng nitơ lỏng. Ít sử dụng.

Điều trị bằng laser IPL: điều đặc biệt của loại tia laser này là chỉ tác động vào hạt sắc tố melanin trong da mà không tổn thương đến các tế bào da.

Vùng da bình thường không hấp thụ năng lượng tia laser do đó sẽ không bị tổn thương. Tuy nhiên, cần phải điều trị nhiều lần, mỗi lần cách nhau khoảng 4 tuần hoặc hơn.

Lột bằng hóa chất: cũng có thể làm nhạt màu tàn nhang và cải thiện các sắc tố bất thường.

Dù có điều trị bằng bất kỳ phương pháp nào cho tàn nhang, nó cũng sẽ không hiệu quả nhiều nếu không tránh nắng và sử dụng kem chống nắng. Việc tránh nắng và dùng kem chống nắng đúng cách là rất quan trọng, thậm chí có khi chỉ tránh nắng và dùng kem chống nắng đúng cách cũng góp phần làm giảm đáng kể tàn nhang.

Hiện nay, có nhiều loại mỹ phẩm cho rằng sẽ trị hết tàn nhang, tuy nhiên nên lưu ý là tất cả các hãng mỹ phẩm đều có các sản phẩm làm mờ các vết sậm màu như tàn nhang, nhưng hiệu quả thường rất chậm.

Sử dụng mỹ phẩm không đúng cách, sản phẩm không đảm bảo chất lượng có thể gây tàn nhang nhiều hơn. Vì có thể gây viêm da, rồi gây sạm sau viêm, hoặc làm da dễ nhạy cảm với ánh nắng hơn.

Làm gì để không bị tàn nhang?

Tàn nhang có liên quan đến yếu tố di truyền, mà chúng ta lại không thể thay đổi yếu tố di truyền, như vậy vấn đề phòng ngừa chính ở đây là tránh nắng và dùng kem chống nắng đúng cách:

- Dùng kem chống nắng có chỉ số chống nắng < 30.

- Đội mũ rộng vành khi ra nắng.

- Mặc áo, quần dài tay.

- Tránh thời gian đỉnh của ánh nắng từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều.

- Trú trong bóng mát, ở trong nhà. Chúng ta nên nhớ rằng, phòng bệnh tốt hơn chữa bệnh, do vậy nên bắt đầu tránh nắng và dùng kem chống nắng sớm khi còn trẻ. Ở Mỹ, đã đưa chương trình ánh nắng, tác hại của ánh nắng và cách phòng vào trong học đường.

ThS.BS. TRẦN NGỌC SĨ - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

Xem thêm