Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Biểu hiện của mù màu và cách khắc phục

Mù màu hay còn được gọi là bệnh rối loạn sắc giác là tình trạng mắt không có khả năng phân biệt được màu sắc của sự vật. Gene bệnh có thể di truyền cho thế hệ sau.

Bệnh mù màu mặc dù không gây nguy hiểm đến tính mạng hay gây ra bất kỳ ảnh hưởng gì cho người bệnh. Nhưng do không phân biệt được màu sắc như màu đỏ, màu xanh lá, xanh nước biển hoặc khi pha trộn giữa các màu này với nhau khiến công việc, sinh hoạt của người mắc mù màu gặp nhiều khó khăn.

Mù màu là một bệnh di truyền do đột biến có liên quan đến cặp nhiễm sắc thể giới tính (ở nữ giới là XX và ở nam là XY).

1. Mù màu là gì? Vì sao mắc bệnh?

Sự phân tích màu sắc chủ yếu do các tế bào nón tập trung ở hố trung tâm của võng mạc. Khi các tế bào này mất khả năng phân biệt màu sắc sẽ gây ra rối loạn sắc giác – mù màu.

Mù màu là một bệnh di truyền do đột biến có liên quan đến cặp nhiễm sắc thể giới tính (ở nữ giới là XX và ở nam là XY). Người mắc bệnh mù màu do đột biến hoặc thiếu một gene trên nhiễm sắc thể X, gây ra sự rối loạn tế bào cảm thụ ánh sáng ở mắt cần để phân biệt màu sắc.

Người bị mù màu khả năng nhận biết màu sắc của họ bị giảm. Nguy cơ mắc bệnh mù màu ở nam giới cao hơn nữ giới. Có rất nhiều yếu tố gây nên mù màu:

  • Do bẩm sinh: Người bệnh mất khả năng nhìn thấy màu xanh hoặc vàng.

  • Do tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc có khả năng làm ảnh hưởng như thuốc tim mạch, huyết áp, nhiễm trùng, rối loạn thần kinh...

  • Do biến chứng khi mắc một số bệnh mạn tính: tiểu đường, tim mạch, alzheimr…

  • Do tuổi tác, tình trạng lão hóa: thị lực và khả năng phân biệt màu sắc cũng giảm dần khi độ tuổi tăng gây ra tình trạng mù màu ở người cao tuổi.

2. Biểu hiện bị mù màu

Người bị mù màu thường không tự không biết mình bị vì vẫn có thể phân biệt được các màu sắc khác, chỉ không thể phân biệt được một số màu sắc nhất định mà thôi.

Mức độ nhẹ, thường khó khăn trong việc phân biệt được các màu như xanh lá - đỏ, xanh dương - vàng.

Mức độ nặng thì không phân biệt được các loại màu sắc với nhau.

Người bị mù màu thường không tự không biết mình bị vì vẫn có thể phân biệt được các màu sắc khác.

3. Cách khắc phục bệnh mù màu

Bệnh mù màu có thể gây ra những ảnh hưởng nhất định trong cuộc sống. Tùy vào mức độ mù màu mà sẽ gây ra những hệ lụy khác nhau. Tuy nhiên, có một số biện pháp có vai trò khắc phục hậu đó là:

  • Kiểm tra sức khỏe toàn diện bộ nhiễm sắc thể, lập sơ đồ phả hệ trước khi lập gia đình để xem có ai bị không, tránh nguy cơ thế hệ sau này mắc bệnh.

  • Trẻ bị mù màu cần được thông báo đến giáo viên để có sự hỗ trợ từ phía thầy cô và trường học.

  • Tránh các chấn thương vùng mắt và vùng đầu vì dễ gây tổn thương thị giác.

  • Điều trị các bệnh dẫn đến nguyên nhân gây mù màu.

  • Khi công việc cần tiếp xúc với hóa chất thì cần phải có đồ bảo hộ cho mắt và tránh tối đa chấn thương tại vùng đầu, mắt vì sẽ dễ gây tổn thương thị giác.

  • Ghi nhớ thứ tự của đèn giao thông có thể giúp người bị mù màu tuân thủ đúng luật khi tham gia giao thông trong tình trạng không thể phân biệt được các màu sắc của đèn.

  • Một điều đặc biệt quan trọng nữa là tuyệt đối không được tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

  • Khi gặp các vấn đề thị lực thì cần thăm khám ngay để có phương án xử lý kịp thời.

Cách kiểm tra bạn có bị mù màu hay không?

Các chuyên gia nhãn khoa có rất nhiều biện pháp để kiểm tra mù màu cũng như chẩn đoán chính xác người mắc bệnh mù màu. Nếu bạn nhận thấy sự thay đổi nghiêm trọng liên quan đến khả năng phân biệt màu sắc, hãy nhanh chóng liên hệ với bác sĩ nhãn khoa để sớm được kiểm tra mù màu. Cách để test mù màu phổ biến nhất là:

  • Kiểm tra mù màu Ishihara : Bài kiểm tra mù màu này dành cho những người không thể phân biệt sắc tố đỏ và xanh lá cây. Bác sĩ sẽ yêu cầu bạn nhìn vào một loạt các vòng tròn với những chấm có màu sắc và kích cỡ khác nhau. Một số dấu chấm tạo thành hình dạng hoặc số có từ một đến hai chữ số. Nếu thuộc nhóm mù màu đỏ – xanh lá cây, bạn sẽ khó có thể nhận ra những hình dạng đó, thậm chí là không nhìn thấy chúng

  • Test mù màu HRR: Bài kiểm tra này giống với Ishihara nhưng giúp sàng lọc vấn đề thị lực ở màu xanh – vàng.

  • Bài test mù màu Cambridge: Tương tự như bảng kiểm tra mù màu Ishihara, ngoại trừ việc nó diễn ra trên máy tính.

  • Kiểm tra mù màu bằng kính kiểm tra loạn sắc: Bác sĩ sử dụng xét nghiệm này để kiểm tra mù màu và xác định xem liệu có sự cố xảy ra khi bạn nhìn thấy màu đỏ và xanh lá cây hay không.

  • Bộ dụng cụ test mù màu Farnsworth–Munsell 100: Bộ dụng cụ này sử dụng các khối hoặc chốt có các sắc thái khác nhau của cùng một màu. Nhiệm vụ của bạn là sắp xếp bảng test mù màu này theo một thứ tự nhất định. Thử nghiệm này kiểm tra xem bạn có thể nhận được những thay đổi sắc thái của màu sắc hay không.

Tham khảo thêm thông tin bài viết: Bạn có bị mù màu không?

BS. Trần Thu Hiền - Theo suckhoedoisong.vn
Từ khóa:
Bình luận
Tin mới
  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

Xem thêm