Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bí quyết nuôi dạy con vượt qua tuổi dậy thì

Những năm tháng tuổi dậy thì luôn đầy thử thách với cả đứa trẻ lẫn bố mẹ chúng. Thời kỳ này, cơ thể, tâm trí và cảm xúc phát triển nhanh chóng một cách đột ngột. Trẻ vị thành niên cũng bắt đầu những suy nghĩ mình là ai và mình muốn trở thành người như thế nào, chúng thử và học hỏi những điều mới mẻ, và điều này cũng có thể là một nguy cơ để trẻ tiếp xúc với những thứ tiêu cực.

Nuôi dạy con cái trong những năm thiếu niên có thể là một khoảng thời gian rất thú vị nhưng cũng thực sự rủi ro. Đó là bởi vì não bộ của thanh thiếu niên vẫn đang phát triển và cực kỳ nhạy cảm với cảm xúc cũng như những điều chúng cảm thấy tốt. Các phần của não có chức năng kiểm soát xung động và ra quyết định hợp lý vẫn đang được hình thành.

Tuổi thanh thiếu niên có nguy cơ nghiện sử dụng rượu, ma túy và thuốc lá, hành vi tình dục không an toàn và lái xe mạo hiểm cao hơn. Chúng cũng có nhiều khả năng gặp các vấn đề về sức khỏe tâm thần, như lo lắng và trầm cảm. Thanh thiếu niên có thể lựa chọn thực phẩm không lành mạnh và bỏ bê hoạt động thể chất. Hầu hết chúng không ngủ đủ 8 đến 10 tiếng mỗi đêm. Nhưng một số chiến lược nuôi dạy con cái nhất định có thể giúp bố mẹ hướng trẻ đến những lựa chọn lành mạnh và ít rủi ro hơn.

Dưới đây là những chiến lược đã được nghiên cứu và chứng minh tính hiệu quả giúp bố mẹ nuôi dạy con cái vượt qua tuổi vị thành niên theo chiều hướng tích cực:

Xây dựng mối quan hệ tích cực với con

Xây dựng mối quan hệ tích cực, đáng tin với con cái của bạn là một chìa khóa quan trọng. Điều này làm cho trẻ dễ dàng lắng nghe những lời khuyên của bạn cũng như tuân theo các quy tắc mà bạn đề ra.

Cách để xây dựng mối quan hệ này là tôn trọng trẻ, ủng hộ và khuyến khích những hành vi của chúng, hạn chế làm những hành động tiêu cực như la hét, phàn nàn hoặc chỉ trích con bạn. Bạn cũng có thể xây dựng mối quan hệ tốt bằng cách dành nhiều thời gian với con, lắng nghe những cảm xúc và suy nghĩ của chúng, thể hiện mình quan tâm đến các vấn đề mà con gặp phải. Cách này giúp bạn kết nối với trẻ tốt hơn.

Hãy bình tĩnh khi chúng thể hiện những quan điểm trái chiều với bạn, điều này giúp xây dựng niềm tin. Đây cũng là phương pháp dạy cho trẻ dạy cho trẻ cách giải quyết vấn đề. Hãy chia sẻ những kinh nghiệm của bản thân thay vì giáo huấn con và bắt chúng phải tuân theo ý của bạn một cách độc đoán.

Bạn có thể xây dựng sự kết nối mạnh hơn với con bằng cách công nhận và khen thưởng những nỗ lực của chúng. Cho phép chúng có cơ hội để học những điều mới, khen thưởng khi chúng đã làm tốt.

Không nên cảm thấy bị chối bỏ khi con muốn tự lập

Một điều dễ nhận thấy là trẻ ở lứa tuổi này bắt đầu ngưng nhận sự giúp đỡ từ bố mẹ mà dựa vào bạn bè nhiều hơn. Vì thế, bố mẹ cần cân nhắc trước khi muốn lấy thông tin từ một trong số những bạn cùng trang lứa của trẻ. Trong thế giới riêng biệt của con, lúc này vai trò của bố mẹ đã dần mờ nhạt.

Đây là giai đoạn trẻ thực sự có những bí mật muốn giấu bố mẹ. Ngược lại, bố mẹ không đủ thời gian và nhẫn nại để kịp thích nghi với những chuyển biến quá lớn trong con. Bố mẹ càng quan tâm, tò mò tìm hiểu con từ bè bạn bao nhiêu thì con lại càng tỏ ra xa lánh, thờ ơ với bố mẹ bấy nhiêu. Cảm thấy mình bị chối bỏ cũng là điều dễ hiểu và quan trọng là bố mẹ cần tỉnh táo để vượt qua.

Thử tiếp cận gián tiếp

Khi con còn nhỏ, bố mẹ có thể hỏi thẳng vấn đề như: “Hôm nay, con học thế nào?”, “Ở trường có chuyện gì không?” hay “Con làm bài kiểm tra tốt không?” thì giờ đây mọi chuyện đã khác. Ở tuổi này, việc bạn hỏi những câu hỏi trực tiếp như vậy sẽ khiến con khó chịu và cảm thấy thế giới riêng của mình bị xâm phạm.

Nếu bố mẹ ngồi xuống bên con, không đặt bất cứ câu hỏi nào, chỉ lắng nghe thôi thì sẽ có khả năng biết được rất nhiều bí mật mà con đang giấu. Thỉnh thoảng, bạn có thể chủ động chia sẻ hay đưa ra lời khuyên cho con nhưng đừng can thiệp hay cố giải quyết các vấn đề thay con.

Việc hiểu rõ những thay đổi về tâm sinh lý diễn ra trong tuổi dậy thì của con là cần thiết với các bậc phụ huynh. Nhờ đó, bạn sẽ có cách dạy con hiệu quả. Không có điều gì đảm bảo bạn có thể ngăn con tránh khỏi những rủi ro gặp phải khi bước vào tuổi dậy thì, như rượu bia, nghiện ma túy hoặc tình dục không an toàn. Tuy nhiên, việc chia sẻ thật lòng và gần gũi với con, tôn trọng những quyết định và không quá phán xét chúng có thể hướng trẻ đến những điều tích cực một cách dễ dàng hơn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những điều cơ bản về dậy thì ở con trai

Bình luận
Tin mới
  • 19/11/2025

    Nên uống nước ép bưởi hay ăn bưởi nguyên múi?

    Nên thưởng thức bưởi nguyên múi hay chế biến thành nước ép để tận dụng tối đa lợi ích sức khỏe là câu hỏi khiến không ít người băn khoăn.

  • 19/11/2025

    11 lời khuyên "Nên - Không nên" khi bạn bị đau đầu gối

    Đau gối là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của nhiều người, đặc biệt là người cao tuổi hoặc những ai thường xuyên vận động mạnh.

  • 18/11/2025

    Cách uống hạt chia có lợi cho sức khỏe

    Hạt chia rất nhỏ nhưng chứa nhiều dinh dưỡng và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách sử dụng hạt chia để mang lại những giá trị vượt trội.

  • 18/11/2025

    6 dấu hiệu cảnh báo loãng xương dễ bị bỏ qua

    Loãng xương được mệnh danh là “kẻ thù thầm lặng”, bởi bệnh tiến triển âm thầm nhưng có thể gây hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là gãy xương và biến dạng cột sống. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo Loãng xương là chìa khóa để phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

  • 18/11/2025

    Ngủ ngon hơn trong đêm thu: Bí quyết cho giấc ngủ sâu và trọn vẹn

    Mùa thu với không khí se lạnh và những ngày ngắn hơn có thể mang lại cảm giác dễ chịu, nhưng cũng dễ làm gián đoạn nhịp sinh học, dẫn đến khó ngủ hoặc giấc ngủ không sâu. Một giấc ngủ ngon không chỉ giúp bạn sảng khoái mà còn hỗ trợ sức khỏe thể chất và tinh thần. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ chia sẻ những bí quyết giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ, từ việc điều chỉnh môi trường ngủ đến xây dựng thói quen lành mạnh, để mỗi đêm đều là một trải nghiệm nghỉ ngơi trọn vẹn.

  • 17/11/2025

    Thời điểm và cách ăn hạt chia giúp giảm cân

    Hạt chia được mệnh danh là 'siêu thực phẩm' hỗ trợ giảm cân nhờ hàm lượng chất xơ và protein dồi dào, giúp tạo cảm giác no kéo dài, từ đó kiểm soát lượng calo nạp vào cơ thể. Bí quyết để hạt chia phát huy tối đa hiệu quả là nằm ở thời điểm và cách chế biến...

  • 17/11/2025

    Bệnh viêm não tự miễn

    Viêm não tự miễn là bệnh xảy ra do hệ miễn dịch tấn công nhầm các tế bào não. Các triệu chứng của viêm não tự miễn có thể khác nhau nhưng có thể bao gồm mất trí nhớ, thay đổi suy nghĩ, thay đổi hành vi và co giật. Cùng tìm hiểu về bệnh lý này qua bài viết sau đây!

  • 16/11/2025

    8 loại thực phẩm bảo vệ động mạch, ngăn ngừa đột quỵ

    Xơ vữa động mạch xảy ra khi các mảng bám mỡ tích tụ dọc theo thành động mạch, khiến động mạch bị hẹp, hạn chế lưu lượng máu đến tim và các bộ phận khác của cơ thể, dễ dẫn tới nguy cơ đột quỵ.

Xem thêm