Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bệnh Zona có tái phát không?

Mặc dù đã từng bị zona nhưng bạn vẫn có thể bị zona lần thứ 2. Trường hợp này ít gặp hơn và còn được gọi là zona tái phát.

Bệnh Zona có tái phát không?

Virus varicella-zoster là virus gây bệnh zona và cũng là tác nhân gây bệnh thủy đậu. Sau khi bạn bị thủy đậu và đã điều trị khỏi thì virus này vẫn còn tồn tại trong các tế bào thần kinh và có thể tái hoạt động trở lại gây ra bệnh zona. Zona cũng là một dạng mụn nước herpes. Bất kì ai đã từng bị thủy đậu sẽ có khả năng bị zona sau đó.

 Zona thường chỉ xuất hiện ở một bên cơ thể. Mụn nước có thể xuất hiện ở cánh tay, fđùi, đầu, tai, mắt.

heo ước tính có khoảng 1 triệu người Mỹ bị zona mỗi năm. Cứ 3 người Mỹ lại có một người sẽ bị zona trong suốt cuộc đời của họ, và khoảng 68% trong số này xuất hiện từ 50 tuổi trở lên. Những người sống tới 85 tuổi thì có 50% khả năng phát triển bệnh này.

Triệu chứng của zona và zona tái phát

Triệu chứng đầu tiện của zona thường gặp là đau, cảm giác tê bì, nóng rát. Sau một vài ngày thì ở khu vực này xuất hiện những mụn nước màu đỏ, mọc thành chùm. Những triệu chứng khác bao gồm:

  • Ngứa
  • Da nhạy cảm, dễ bị kích thích
  • Mệt mỏi và cảm giác giống như cảm cúm
  • Nhạy cảm với ánh sáng
  • Cảm giác gai rét

Zona tái phát cũng có các triệu chứng giống như vậy và thường xảy ra ở vị trí cũ. Khoảng 45% các trường hợp, các mụn nước sẽ mọc ở vị trí khác.

Zona có hay tái phát không?

Theo một nghiên cứu được thực hiện năm 2011 tại Minnesota trong vòng 7 năm, tỉ lệ tái phát zona lần thứ 2 chỉ gặp ở 5,7-6,2% các trường hợp.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng nguy cơ tái phát zona lần thứ 2 tương đương với nguy cơ mắc zona lần đầu.

Chưa có nhiều nghiên cứu về khoảng thời gian giữa 2 lần tái phát. Ở nghiên cứu này, zona tái phát từ 96 ngày cho đến 10 năm sau khi bị nhiễm zona lần đầu. Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ khảo sát trong khoảng thời gian 12 năm.

Yếu tố nguy cơ

Những người có hệ thống miễn dịch kém có nhiều khả năng tái phát zona. Một nghiên cứu đã chỉ ra có 12% tái phát zona ở những người có hệ miễn dịch bị tổn thương hoặc suy yếu, tỷ lệ này cao gấp 2,4 lần so với những người có hệ miễn dịch khỏe mạnh.

Bạn có thể có hệ miễn dịch yếu nếu:

  • Đang điều trị hóa trị hoặc xạ trị
  • Ghép tạng
  • Bị HIV/ AIDS
  • Sử dụng corticoid liều cao (ví dụ prednisone)

Bên cạnh đó, các yếu tố nguy cơ khác bao gồm:

  • Lần mắc zona đầu tiên bị đau nhiều và kéo dài hơn 30 ngày
  • Giới nữ
  • Trên 50 tuổi

Nếu bạn có một hoặc nhiều người thân mắc zona thì nguy cơ mắc zona của bạn cũng tăng lên.

Điều trị

Điều trị zona tái phát cũng giống như điều trị zona lần đầu.

Nếu bạn nghi ngờ mình bị zona tái phát, hãy đến gặp bác sĩ. Uông các thuốc kháng virus như acyclovir (Zovirax), valacyclovir (Valtrex), hoặc famciclovir (Famvir) có thể làm giảm mức độ nặng cũng như thời gian mắc bệnh.

Bác sĩ có thể kê các thuốc giảm đau, gây ngủ như:

  • Miếng dán giảm đau chứa lidocain.
  • Các thuốc chống động kinh như gabapentin (Neurontin, Gralise, Horizant) và pregabalin (Lyrica), làm giảm đau bằng cách giảm hoạt động thần kinh.
  • Các thuốc chống trầm cảm như duloxetine (Cymbalta) và nortriptyline (Pamelor) có tác dụng giảm đau và gây ngủ.
  • Thuốc giảm đau opioid có tác dụng giảm đau mạnh, nhưng chúng có tác dụng phụ như chóng mặt, lơ mơ, và gây nghiện.

Bạn có thể tắm nước mát để giảm bớt ngứa, hoặc áp dụng chườm lạnh vào vùng bị ảnh hưởng. Nghỉ ngơi và giảm căng thẳng cũng rất quan trọng.

Tiên lượng

Zona sẽ khỏi hoàn toàn trong khoảng từ 2-6 tuần.

Khoảng 2% các trường hợp vẫn còn cảm giác đau sau khi tổn thương đã lành hẳn. Đây gọi là chứng đau thần kinh sau zona. Nó có thể kéo dài 5 năm hoặc hơn. Nguy cơ mắc tăng lên theo tuổi.

Phòng bệnh

Zona tái phát không thể phòng được. Tuy nhiên, bạn có thể giảm nguy cơ bằng việc tiêm vắc-xin, kể cả sau khi bạn đã bị zona.

Một nghiên cứu quy mô lớn cho thấy rằng những người có tiêm phòng bệnh zona giảm 51% mắc bệnh. Đối với những người 50-59 tuổi, tiêm phòng zona làm giảm nguy cơ 69,8% mắc bệnh.

Những người được tiêm phòng zona thường có ít các trường hợp mắc zona mức độ nặng. Tiêm phòng cũng làm giảm 66% trường hợp bị đau sau zona.

Các bác sĩ khuyến cáo tiêm vắc-xin zona cho người trên 50 tuổi nhưng không tiêm cho những người bị suy giảm miễn dịch.

Thông tin thêm tham khảo tại bài viết: Những dấu hiệu sớm của bệnh zona thần kinh thường bị bỏ qua

Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

Xem thêm