Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bệnh tiêu hóa ở người cao tuổi

Bệnh lý răng miệng ít được quan tâm hơn cả. Nhiều NCT cho rằng răng đơn thuần mang tính thẩm mỹ, khi mất răng họ thường tìm cách thay đổi thức ăn để dễ nuốt hơn như chan canh, thổi cơm nát, tăng chất lỏng...

Trong trường hợp này thì dạ dày là kẻ chịu trận đầu tiên: thức ăn không được nghiền nát và tiêu hoá một phần nhờ hệ thống nước bọt ở trên bị đổ thẳng vào dạ dày cùng nước canh khiến lượng dịch vị vốn đã ít khó có thể tiêu hoá trung gian được.

Môn vị sẽ không mở để hỗn dịch xuống hành tá tràng, lúc này thức ăn bị ứ trệ gây chướng bụng, ậm ạch, khó tiêu, tạo điều kiện cho vi khuẩn và acid gây viêm tại chỗ. Người Pháp có câu ngạn ngữ hãy đừng uống trong bữa ăn chính là có hàm ý như vậy.

Điều dễ khắc phục hơn cả nên làm cho các cụ một bộ răng giả có thể tháo lắp dễ dàng phù hợp cho việc ẩm thực ở vào độ tuổi :

Mái tóc chòm xanh chòm lốm đốm,

Hàm răng chiếc rụng cái lung lay.

Y học Đông phương cho rằng ở độ tuổi cao, thận âm hư nên không chế khắc được 4 tạng hoả nên gây một loạt bệnh tương ứng: Tâm hoả vượng còn gọi là tâm phiền gây mất ngủ, Can hoả vượng gây nóng trong, cao huyết áp, Phế nhiệt tạo điều kiện gây viêm phế quản, viêm họng mạn tính và đặc biệt là Vị nhiệt với biểu hiện thường gặp như loét miệng, viêm dạ dày, tá tràng...

Nghiên cứu của khoa học hiện đại cho thấy: khi vào độ tuổi ngoài năm mươi, trung tâm báo khát ở trên não kém hiệu quả nên phần nhiều NCT uống không đủ lượng nước cần thiết trong ngày. Ngoài những biểu hiện mệt mỏi thường thấy như da khô, tim đập nhanh, ngủ kém... thì hệ thống tiêu hoá cũng bị ảnh hưởng toàn diện: miệng khô đắng gây kém hứng thú khi đến bữa, lượng dịch vị thiếu hụt khiến NCT thích ăn món có nước “già được bát canh, trẻ được manh áo”.

Khi chúng ta ăn rau thì lượng nước khá cân bằng nhưng khi thức ăn có đạm, lượng dịch tiêu hoá hay nước cần để chuyển hoá đòi hỏi nhiều hơn gấp ba lần đối với các thức ăn như trứng, cá, thịt màu trắng... thậm chí gấp 5 lần khi ăn thịt bò, thịt chó, rượu.... Như vậy sau các bữa ăn thịnh soạn NCT luôn kêu nóng trong, khi đi khám bệnh các xét nghiệm cho kết quả bình thường khiến các bác sĩ lúng túng trong điều trị: cho đơn thuốc với một vài thứ bổ gan và nhóm B tổng hợp khiến NCT càng có cảm giác nóng hơn.

Theo thời gian một số NCT mất hứng thú ăn thức ăn chứa protit, lâu dần cơ thể suy nhược hoặc có một số bệnh trở nên trầm trọng hơn như loãng xương, thoái khớp, nhiễm trùng, thiếu máu... Khi cơ thể thiếu nước, đại tràng sẽ tăng cường tái hấp thu lượng nước vốn ít ỏi ở NCT, lượng phân bị khô dần gây táo bón và sự đình trệ lâu dài khiến cơ thể bị ngộ độc gây đau đầu, mất ngủ, lão hoá nhanh....

Các nhà Ung thư học cho biết một trong các nguyên nhân gây ung thư dạ dày, đại tràng là do sự tích tụ chất cặn bã và nhiễm khuẩn kéo dài. Quá trình táo bón khiến NCT phải rặn nhiều làm dãn các búi tĩnh mạch tại trực tràng gây trĩ nội và trĩ ngoại để mỗi lần đi ngoài lại mất một ít máu vốn đã không đủ trên một cơ thể có nhiều bệnh lý đan xen.

Cũng như đau đầu, đau bụng là một triệu chứng không đặc hiệu nhiều khi khó chẩn đoán, nhất là trên cơ thể đa bệnh lý ở NCT. Có những trường hợp ít có biểu hiện đau nhưng khi soi dạ dày đã có xuất hiện hình thái ung thư, một số người bệnh có biểu hiện đau bụng dọc khung đại tràng, xét nghiệm và điều trị nhiều nơi không đỡ nhưng thực ra nguyên nhân lại do thoái hoá cột sống gây rối loạn hoạt động thần kinh khoanh tuỷ tương ứng.

Bệnh lý tiêu hoá không phải là nguyên nhân tử vong hàng đầu nhưng cùng với thời gian, nó làm giảm đáng kể chất lượng sống của chúng ta với những chi phí cơ hội không đáng có. Bệnh sẽ được chẩn đoán, điều trị và dự phòng kịp thời bằng quá trình hỏi bệnh tỉ mỉ, thăm khám kỹ kết hợp với các phương tiện Y học đương đại.

Ths. Nguyễn Chí Bình - Theo VDD
Bình luận
Tin mới
  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

  • 30/11/2025

    Mối liên hệ giữa thời tiết và tâm trạng: Làm sao để luôn lạc quan?

    Khi trời mưa hoặc trở lạnh, bạn có thể cảm thấy tâm trạng mình đi xuống, thiếu năng lượng và lười biếng hơn. Điều này không phải ngẫu nhiên, mà là dấu hiệu cho thấy thời tiết có ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần. Bài viết này sẽ đi sâu vào mối liên hệ giữa thời tiết và cảm xúc, giải thích tại sao những thay đổi theo mùa có thể gây ra trầm cảm theo mùa, đồng thời giới thiệu các biện pháp tự nhiên để giúp bạn duy trì tinh thần lạc quan ngay cả trong những ngày u ám.

  • 30/11/2025

    Ý nghĩa các chỉ số trong kiểm tra loãng xương

    Bệnh loãng xương thường tiến triển âm thầm và rất khó phát hiện. Đến khi phát tác, bệnh thường khó điều trị và phục hồi, để lại nhiều hậu quả nguy hiểm. Kiểm tra mật độ xương định kì được các bác sỹ khuyến cáo nhằm chẩn đoán sức khỏe xương và phát hiện sớm các nguy cơ bị loãng xương. Vậy, thực sự kết quả của đo mật độ xương có ý nghĩa gì?

Xem thêm