Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bệnh celiac không được chẩn đoán có thể dẫn đến vô sinh

Bệnh celiac không được chẩn đoán hoặc không điều trị có thể dẫn đến những vấn đề dường như không liên quan, bao gồm loãng xương, trầm cảm và thiếu máu. Các cuyên gia y tế và một số bác sĩ sản phụ khoa đang nhận ra rằng bệnh celiac không được chẩn đoán và điều trị có thể là nguyên nhân gây vô sinh không thể lí giải được ở cả nam và nữ.

Bệnh celiac là gì?

Bệnh celiac là một bệnh lý mà cơ thể phản ứng lại với một protein trong thực phẩm tên là gluten. Nếu một người mắc bệnh Celiac ăn những thực phẩm chứa gluten, hệ miễn dịch sẽ tấn công niêm mạc ruột non. Gluten không được tiêu hóa có thể hoặc không thể gây ra các triệu chứng nhưng làm tổn thương niêm mạc ruột.

Ruột non bình thường có niêm mạc bao phủ, với các nếp gấp và các vi nhung mao. Các nhung mao làm tăng diện tích bề mặt của ruột non và giúp tăng hấp thu các chất dinh dưỡng từ thực phẩm. Khi một người mắc bệnh celiac ăn gluten, các nhung mao ruột bị tổn thương và mất dần, dẫn đến khó hấp thu các chất dinh dưỡng. 

Gluten là tên gọi chung của các protein có trong một số loại ngũ cốc, nhiều trong lúa mạch đen và tất cả các sản phẩm của lúa mỳ. Gluten cũng có mặt trong một số sản phẩm không phải thực phẩm như chất dính của tem và một số loại thuốc.

Nguyên nhân

Vô sinh là tình trạng không có khả năng có thai sau một năm không sử dụng biện pháp tránh thai. Ở nữ, khó thụ thai là do vấn đề về rụng trứng, trong khi ở nam giới, vô sinh thường xuyên xảy ra do nam giới không sản xuất đủ tinh trùng hoặc tinh trùng bất thường.

Nguyên nhân tại sao càng nhiều người mắc bệnh celiac không được chẩn đoán và điều trị sẽ dẫn đến vô sinh hiện vẫn chưa được biết rõ. Điều này có thể do thiếu dinh dưỡng, xảy ra do bạn không thể hấp thu dinh dưỡng trong thức ăn. Cũng có nhiều lí do chưa được phát hiện.

Tỉ lệ vô sinh cao ở phụ nữ mắc celiac

Các nghiên cứu đã tìm ra tỉ lệ mắc celiac là khoảng 4% ở phu nữ bị vô sinh không rõ nguyên nhân. Trong một nghiên cứu, cho thấy 4 trường hợp bệnh celiac trong một nhóm 98 phụ nữ bị vô sinh không rõ lí do, không có phụ nữ mắc celiac nào có nhiều tổn thương ruột non. Tuy nhiên, 2 phụ nữ trải qua thiếu máu thiếu sắt, là một triệu chứng của bệnh celiac.

Một nghiên cứu khác theo dõi tỉ lệ trẻ sơ sinh có bố mẹ mắc bệnh celiac so với những đứa trẻ sinh ra ở nhóm chứng. Nghiên cứu cho thấy rằng phụ nữ mắc bệnh celiac có ít con hơn trước khi họ được chẩn đoán bệnh- trung bình 1.9 trẻ, so với 2.5 trẻ trong nhóm chứng. Sau khi phụ nữ được chẩn đoán bệnh celiac, sự khác biệt bắt đầu lộ ra.

Các nhà nghiên cứu kết luận rằng bệnh celiac gây nên sự khác biệt trong thụ tinh trước chẩn đoán, trong khi chế độ ăn không gluten sửa chữa điều này sau khi chẩn đoán.

Một số ít nghiên cứu đươc thực hiện trong vấn đề sinh dục nam với bệnh celiac. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu tại Ý đã ghi chú rằng bệnh nhân nam mắc celiac có nguy cơ vô sinh và các vấn đề sinh dục khác cao hơn, cũng như tỷ lệ thiếu androgen cao hơn.

Vấn đề chu kì kinh nguyệt ở phụ nữ mắc celiac

Ở phụ nữ mắc celiac, vấn đề kinh nguyệt là rất phổ biến, có thể gợi ý cho những nguyên nhân dẫn đến vô sinh.

Một nghiên cứu ở Ý, gần 20% phụ nữ mắc bệnh celiac bị vô kinh hoặc lỡ chu kì. Trong khi chỉ có 2.2% những người không mắc celiac trải qua tình trạng vô kinh.

Trong khi đó, biến chứng thai kì ví dụ như nguy cơ sảy thai, huyết áp tăng, thiếu máu trầm trọng hoặc chậm phát triển trong tử cung cao hơn 4 lần ở phụ nữ mắc bệnh celiac.

Vô sinh không lí giải được? Cân nhắc xét nghiệm bệnh celiac

Nhiều chuyên gia khuyến cáo bạn nên xét nghiệm bệnh celiac nếu bạn vô sinh không rõ lí do- đặc biệt nếu bạn có bất kì triệu chứng hoặc yếu tố nguy cơ nào của bệnh celiac.

Tuy nhiên, nhiều phụ nữ được chẩn đoán trong những nghiên cứu vô sinh này có những triệu chứng mơ hồ của bệnh celiac hay còn gọi là bệnh celiac âm thầm, mà bạn không có triệu chứng nào rõ ràng (bạn mắc bệnh celiac mà không có triệu chứng tiêu hóa, hoặc trên thực tế là không có triệu chứng nào). Vì thế bạn không nên phụ thuộc vào triệu chứng để nhận định nguy cơ cho tình trạng này.

Nếu bạn vô sinh và bạn có bệnh celiac: tin vui là nhiều phụ nữ vô sinh trước đây có khả năng thụ thai thành công sau khi được chẩn đoán bệnh celiac và tuân theo chế độ ăn không  gluten.

Bình luận
Tin mới
  • 20/08/2025

    Thực hư tin đồn acid folic gây độc và dẫn đến ung thư

    Gần đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin cho rằng dùng quá nhiều thực phẩm bổ sung và thực phẩm tăng cường acid folic có thể gây độc, thậm chí dẫn đến ung thư. Thực hư thông tin này ra sao?

  • 20/08/2025

    Dị ứng có thể gây chảy máu mũi không?

    Người lớn và trẻ em bị dị ứng đường hô hấp, chẳng hạn như viêm mũi dị ứng (viêm đường mũi sau khi tiếp xúc với chất gây dị ứng), có nguy cơ cao bị chảy máu cam.

  • 19/08/2025

    Cách làm mờ và loại bỏ đốm đồi mồi một cách tự nhiên

    Đốm đồi mồi là những vết sẫm màu, phẳng do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, thường xuất hiện trên mặt, tay và các vùng da hở khác. Hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa da liễu trước khi sử dụng các biện pháp khắc phục tự nhiên.

  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Xem thêm