Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ảnh hưởng của tình trạng thiếu kẽm đối với sức khỏe

Thiếu kẽm gây ra một loạt các dấu hiệu như chậm phát triển ở trẻ em, vấn đề sinh sản ở nam giới và nữ giới, lượng đường trong máu thấp, phát triển xương kém, rối loạn về não bộ, Cholesterol máu cao, tuần hoàn kém, rối loạn ăn uống, da kém, vấn đề về móng tay và tóc, giảm vị giác và khứu giác.

Ảnh hưởng của tình trạng thiếu kẽm đối với sức khỏe

Kẽm là một thành phần thiết yếu của hơn 300 enzym giúp chóng lành vết thương, duy trì khả năng sinh sản ở người lớn, bảo vệ chống lại các gốc tự do, thúc đẩy sự phát triển ở trẻ em, tăng khả năng miễn dịch, tổng hợp protein, giữ gìn thị lực tốt và giúp cho sự tái tạo tế bào.

Thiếu kẽm rất phổ biến, đặc biệt là ở các nước kém phát triển và có thể gây ra vấn đề lớn về sức khỏe. May mắn thay, thiếu kẽm có thể được cải thiện bằng một chế độ ăn uống đúng, đầy đủ các loại thực phẩm giàu kẽm.

Ảnh hưởng của kẽm với cơ thể

Kẽm rất cần thiết cho sự phát triển khỏe mạnh; còi cọc, chậm phát triển, cân nặng thấp so với tuổi có thể xảy ra ở những trẻ em có chế độ ăn thiếu kẽm.

Kẽm rất cần thiết cho sức khỏe sinh sản. Tinh trùng cần kẽm để hoạt động, bất kì sự thiếu hụt kẽm nào cũng sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Thiếu kẽm gây trở ngại cho sự phân chia tế bào của tinh trùng. Trẻ trai ở tuổi dậy thì cần lượng kẽm cao hơn để phát triển cơ quan sinh dục khỏe mạnh và hoàn thiện chức năng sinh dục.
Khi cơ thể thiếu hụt kẽm, nó sẽ tự điều chỉnh bằng cách rút kẽm từ các khu vực chưa được ưu tiên, ví dụ như não, khi đó sẽ làm giảm sút quá trình ghi  có thể ảnh hưởng đến vấn đề học tập ở tuổi dậy thì.

Tuyến tiền liệt là nơi tập trung nồng độ kẽm cao nhất cơ thể. Sự thiếu hụt kẽm ở nam giới lớn tuổi có liên quan đến tình trạng viêm tiền liệt tuyến.

Kẽm cũng đóng vai trò trong con đường điều chỉnh lượng đường máu của cơ thể, đặc biệt ở những người có đường huyết thấp. Sự thiếu hụt kẽm có ảnh hưởng đến tuần hoàn, nó có liên quan đến hiện tượng chân tay bị lạnh và cao huyết áp. Lượng Cholesterol trong máu cũng có xu hướng tăng lên nếu cơ thể bị thiếu kẽm.

Đau hông và khớp gối cũng có liên quan đến tình trạng thiếu kẽm bởi vì các xương có chứa một lượng lớn kẽm và thiếu kẽm sẽ khiến chúng trở nên dày và ngắn hơn gây đau và các triệu chứng khác. Ngoài ra thiếu kẽm cũng có ảnh hưởng đến khả năng lành vết thương.

Thiếu kẽm ở trẻ em có thể gây ra tất cả các rối loạn về não bộ từ nhẹ đến chậm phát triển nghiêm trọng, chứng khó đọc và các vấn đề khác về phát triển tâm thần. Điều này là do vùng não điều khiển cảm xúc cần một lượng kẽm lớn. Trầm cảm  cũng có thể do thiếu kẽm. Các bệnh tâm thần như động kinh, tâm thần phân liệt cũng có liên quan đến thiếu kẽm. Việc thiếu kẽm cũng có thể có ảnh hưởng đến hành vi cảm xúc và các hành vi gây nghiện như nghiện rượu và ám ảnh; các hành vi chống đối xã hội như phạm pháp và tội phạm.

Thiếu kẽm là một trong những yếu tố góp phần gây ra rối loạn ăn uống như chán ăn tâm thần và chứng ăn uống vô độ, được thấy ở những người bị chán ăn tâm thần bị mất vị giác. Một người bị thiếu kẽm có cảm nhận kém về vị giác và khứu giác. Bổ sung kẽm kích thích sự thèm ăn ở những người có rối loạn ăn uống.

Thiếu kẽm có thể gây các vấn đề về sinh sản ở nữ, nó có thể gây không rụng trứng, khởi đầu muộn của chu kì kinh nguyệt và vô kinh.

Thiếu kẽm có ảnh hưởng đến da, móng và sự phát triển của tóc. Da mất tính linh hoạt và độ đàn hồi và dễ xuất hiện các vết rạn da, đặc biệt là ở phụ nữ mang thai. Mụn, nhọt, viêm da, bệnh vẩy nến và các đốm trắng trên móng tay đều đáp ứng tốt với việc bổ sung kẽm trong chế độ ăn.

Thiếu kẽm cũng liên quan đến viêm lợi, tăng nguy cơ bệnh mạch vành, tiểu đường, vết thương lâu lành, eczema, ù tai và tiêu chảy cấp ở trẻ em ở những nước kém phát triển.

Biểu hiện thiếu kẽm

Thiếu kẽm là tình trạng phổ biến ở phụ nữ mang thai có thu nhập thấp, mang thai ở tuổi thanh thiếu niên, những người bị xơ gan, người bị hội chứng Down, trẻ em bị rụng tóc từng vùng, người ăn chay, người nghiện rượu, những người bị thiếu máu hồng cầu hình liềm, những người bị bệnh thận mạn tính và các vấn đề kém hấp thu.

Dấu hiệu điển hình của thiếu kẽm ở một người là mất cảm giác ngon miệng, cảm giác kém về vị giác và khứu giác, xu hướng trầm cảm, đốm trắng trên móng tay, da nhợt nhạt, nhiễm trùng thường xuyên, khả năng sinh sản thấp, vết rạn da, các vấn đề về tuyến tiền liệt, chậm phát triển, các vấn đề về tâm thần, chậm lành vết thương, hệ thống miễn dịch kém, tiêu chảy, hôn mê tâm thần, kém ăn, da thô ráp, sụt cân, đau và da nhờn.

Điều trị

Để điều trị thiếu kẽm, tốt nhất là tăng thức ăn có hàm lượng kẽm cao trong chế độ ăn. Đó là những thực phẩm như hàu, củ gừng, thịt cừu, hạt hồ đào, đậu Hà Lan tách khô, cá tuyết, đậu xanh, tôm, củ cải, các loại hạt, lòng đỏ trứng, ngũ cốc, lúa mạch đen, yến mạch, đậu phộng và hạnh nhân, hạt bí ngô.

Các sản phẩm bổ sung kẽm cũng sẽ giúp điều trị thiếu kẽm; chúng có thể chứa kẽm sulfat hoặc kẽm gluconate từ liều 15-300 mg cho người lớn.

Hấp thu

Axit dạ dày, vitamin A, E, B6, magiê, canxi và phốt pho đều giúp cho sự hấp thu kẽm.

Rượu, căng thẳng, hàm lượng canxi cao, lượng đường cao, đồng, lượng protein thấp sẽ cản trở sự hấp thu kẽm.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Mối liên quan giữa kẽm và rối loạn cương dương

Ts.Bs.Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 17/11/2025

    Bệnh viêm não tự miễn

    Viêm não tự miễn là bệnh xảy ra do hệ miễn dịch tấn công nhầm các tế bào não. Các triệu chứng của viêm não tự miễn có thể khác nhau nhưng có thể bao gồm mất trí nhớ, thay đổi suy nghĩ, thay đổi hành vi và co giật. Cùng tìm hiểu về bệnh lý này qua bài viết sau đây!

  • 16/11/2025

    8 loại thực phẩm bảo vệ động mạch, ngăn ngừa đột quỵ

    Xơ vữa động mạch xảy ra khi các mảng bám mỡ tích tụ dọc theo thành động mạch, khiến động mạch bị hẹp, hạn chế lưu lượng máu đến tim và các bộ phận khác của cơ thể, dễ dẫn tới nguy cơ đột quỵ.

  • 16/11/2025

    Kiểm soát dị ứng giao mùa: Bí quyết giảm triệu chứng và sống khỏe

    Mùa thu mang đến thời tiết mát mẻ và dễ chịu, nhưng sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm dao động và sự gia tăng các dị nguyên như phấn hoa, nấm mốc lại khiến đây trở thành mùa cao điểm của các bệnh dị ứng. Dị ứng giao mùa gây khó chịu, mệt mỏi và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách nhận biết, phòng ngừa và giảm triệu chứng dị ứng để có một mùa thu khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Cách tự làm nước gạo lên men giúp tóc đẹp như đi spa

    Dùng nước gạo lên men để làm đẹp tóc là một phương pháp được áp dụng từ lâu. Việc xả tóc bằng nước gạo lên men mang lại nhiều lợi ích vượt trội hơn so với nước vo gạo thông thường.

  • 15/11/2025

    Bệnh hô hấp ở trẻ nhỏ vào mùa đông: Cha mẹ cần biết gì?

    Mùa đông với không khí lạnh và khô hanh khiến trẻ nhỏ dễ mắc các bệnh về đường hô hấp. Khi thời tiết chuyển lạnh, trẻ thường ở trong nhà nhiều hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus lây lan nhanh chóng. Hiểu biết về các bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng ngừa, là chìa khóa để cha mẹ bảo vệ sức khỏe trẻ nhỏ, giúp các bé vượt qua mùa đông an toàn và khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Khi nào chức năng xương khớp bắt đầu suy giảm?

    Hệ xương khớp đóng vai trò nền tảng trong việc duy trì khả năng vận động, giữ tư thế, và đảm bảo chất lượng cuộc sống. Hệ thống này bao gồm xương, sụn, dây chằng, gân và cơ bắp – chúng phối hợp nhịp nhàng đảm bảo các chức năng di chuyển linh hoạt và chịu đựng áp lực cơ học hàng ngày.

  • 15/11/2025

    Tập luyện mùa thu: Vừa khỏe mạnh, vừa tận hưởng không khí trong lành

    Mùa thu với không khí mát mẻ là thời điểm lý tưởng để bắt đầu hoặc duy trì thói quen tập luyện thể thao ngoài trời. Tập ngoài trời không chỉ mang lại lợi ích về mặt thể chất, mà còn giúp bạn tận hưởng thiên nhiên, giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe toàn diện. Bài viết này sẽ khám phá những lợi ích của việc tập luyện và gợi ý các bài tập phù hợp để bạn duy trì sức khỏe trong mùa thu.

  • 14/11/2025

    Những sai lầm khi ăn rau giảm cân khiến bạn mãi không gầy

    Ăn nhiều rau từ lâu đã được xem là chìa khóa vàng giúp kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, không phải cứ ăn càng nhiều rau thì càng gầy. Nhiều người dù ăn rau hằng ngày vẫn không giảm được cân, thậm chí còn gặp vấn đề tiêu hóa. Nguyên nhân nằm ở những sai lầm dưới đây...

Xem thêm