Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ăn dặm đúng cách, con khỏe mẹ vui

Ăn dặm là quá trình trẻ chuyển từ chế độ ăn hoàn toàn từ sữa mẹ sang chế độ ăn kết hợp với các loại thức ăn thô khác như bột, cháo, rau củ… Nếu bé được ăn dặm một cách khoa học và hợp lý, bé sẽ dễ dàng hấp thụ đủ dưỡng chất từ thực phẩm và phát triển toàn diện.

Cho trẻ ăn dặm đúng cách.

Cho bé ăn dặm khi nào?

Trong giai đoạn 0 - 6 tháng tuổi, sữa mẹ sẽ luôn là nguồn thức ăn tốt nhất cho trẻ mà không một loại thực phẩm nào có thể sánh bằng. Không chỉ bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, sữa mẹ còn giúp bé dễ tiêu hóa, dễ hấp thụ, ít có khả năng gây dị ứng, tăng chức năng của hệ miễn dịch, an toàn tuyệt đối với sức khỏe của trẻ nhỏ.

Ăn dặm đúng cách, con khỏe mẹ vui - Ảnh 1.

Nên bắt đầu cho trẻ ăn dặm khi trẻ được 6 tháng tuổi.

Tuy nhiên, tới khi trẻ được 6 tháng tuổi, trọng lượng cơ thể của bé đã tăng gấp đôi so với khi sinh. Trong khi đó, sữa mẹ không tăng thêm nên chỉ có thể đáp ứng được 70% nhu cầu dinh dưỡng cho sự phát triển của bé. Bởi vậy, giai đoạn 6 tháng tuổi là giai đoạn phù hợp để bổ sung thêm dưỡng chất cho bé từ những loại thực phẩm khác ngoài sữa mẹ, đó chính là giai đoạn ăn dặm.

Dấu hiệu bé đã sẵn sàng ăn dặm

Việc xác định thời điểm tập ăn dặm đối với bé là vô cùng quan trọng. Việc cho bé ăn dặm quá sớm hay quá muộn sẽ ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa, ảnh hưởng tới sự phát triển, khả năng ăn thô sau này của bé. Vậy cần xác định việc nên cho trẻ ăn dặm khi nào.

Ở giai đoạn bé được 6 tháng tuổi, mẹ hãy quan sát nếu bé có những dấu hiệu bên dưới thì chứng tỏ bé đã sẵn sàng bước vào hành trình ăn dặm:

Bé có thể ngồi vững vàng, cổ cứng cáp và giữ đầu thăng bằng.

Bé thích đưa đồ chơi hoặc những vật có thể cầm nắm được vào miệng.

Bé háo hức ngả người về phía trước khi thấy người lớn ăn.

Bé thể hiện sự thích thú và chóp chép nhai khi được mẹ đút một ít thức ăn xay nhuyễn và loãng.

Nguyên tắc cho trẻ ăn dặm

Ăn từ ngọt đến mặn

Ăn dặm đúng cách, con khỏe mẹ vui - Ảnh 3.

Nên bắt đầu tập ăn dặm từ những loại thực phẩm có vị gần giống sữa mẹ như táo, chuối...

Khi mới tập ăn dặm, mẹ nên bắt đầu từ những loại thực phẩm có vị ngọt thanh gần giống với sữa mẹ như táo, chuối, khoai lang…, như vậy bé sẽ dễ thích nghi mà không bị quá lạ lẫm khi ăn.

 Cách tốt nhất là nghiền mịn và trộn với sữa mẹ hay sữa bột trong lần đầu tiên để bé có được khẩu vị quen thuộc. Rồi sau đó mới cho bé thử đến các loại rau, thịt cá. Mẹ không nên nêm muối, bột ngọt hay bột nêm vào thức ăn của con, điều đó có thể gây tổn thương đến thận của trẻ.

Ăn từ ít đến nhiều, loãng đến đặc dần

Ban đầu, mẹ lưu ý cho trẻ ăn dặm đúng cách bằng muỗng nhựa mềm để tránh làm tổn thương nướu răng của bé và nên bắt đầu với một lượng ít và loãng. Khi bé đã quen với chế độ dinh dưỡng mới, mẹ có thể tăng dần lượng thực phẩm và tăng độ đặc.

Đảm bảo đủ 4 nhóm dinh dưỡng

Ăn dặm đúng cách, con khỏe mẹ vui - Ảnh 4.

Bữa ăn dặm của trẻ cần đảm bảo đủ 4 nhóm dinh dưỡng.

Bột ăn dặm của trẻ cũng đảm bảo đủ 4 nhóm thức ăn quan trọng giúp trẻ phát triển tốt. Nhóm bột đường bao gồm gạo, bột mì, bánh mì, bún, phở, ngô, khoai… Nhóm đạm bao gồm thịt, cá, trứng, sữa, tôm, đậu nành, các sản phẩm từ đậu nành và các loại đậu/đỗ khác… Nhóm chất béo bao gồm dầu, mỡ, bơ, pho mát và các loại hạt có dầu. Nhóm vitamin và khoáng chất bao gồm rau củ và các loại trái cây tươi. 

Đối với trẻ nhỏ, không nên cho thêm mắm, muối vào thức ăn của trẻ, vì hai quả thận của trẻ vẫn còn yếu. Khi nêm mắm, muối vào thức ăn sẽ khiến thận của trẻ phải làm việc quá sức gây nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ sau này.

Đa dạng thực phẩm

Cho trẻ ăn dặm trong năm đầu đời được xem là một biện pháp để đa dạng hoá chế độ ăn của trẻ, không nên lặp lại món quá nhiều. Điều này giúp bé ăn ngon miệng, không có cảm giác chán ăn và có thêm nhiều dinh dưỡng bổ sung.

Khi cho trẻ ăn dặm, bạn nên cho trẻ ăn nhiều loại thực phẩm, kể cả thực phẩm có chứa các chất gây dị ứng (sữa bò, trứng, đậu phộng, lúa mì, cá…) Bởi ăn dặm đa dạng trong năm tuổi đầu tiên có thể làm tăng hấp thu lượng chất dinh dưỡng quan trọng và tác động tốt đến vai trò và chức năng hệ vi sinh vật đường ruột của trẻ. Ngoài ra, nhiều nghiên cứu chứng minh rằng sự đa dạng hóa chế độ ăn dặm trong năm đầu đời của trẻ cũng có liên quan đến việc giảm tình trạng dị ứng thực phẩm sau này.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Không nên cho muối vào thức ăn dặm.

Theo Sức Khỏe & Đời Sống
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

Xem thêm