Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

8 câu hỏi nên hỏi cha mẹ về sức khoẻ

Những chủ đề nhạy cảm như tiền bạc và sức khỏe tâm thần là những chủ đề không nên đề cập với người cao tuổi, ví dụ như cha mẹ bạn. Nhưng đó là những cuộc trò chuyện cần thiết. Đây là cách để có thể dẫn dắt câu chuyện.

Trở thành bạn đồng hành hay...cha mẹ?

Câu hỏi đầu tiên là dành cho chính bạn. Đó không chỉ là vấn đề đảo ngược vai trò khi chăm sóc cha mẹ tuổi cao. Khi chúng ta bắt đầu nhận thấy họ có biểu hiện mất trí nhớ hoặc sức khoẻ giảm sút, đó là tín hiệu của việc cha mẹ chúng ta đang già đi. Thực tế là cha mẹ chúng ta sẽ không ở bên chúng ta mãi mãi. Do vậy, bổn phận làm con lúc này sẽ phải đảo ngược: bạn sẽ là người che chở và bảo vệ cho cha mẹ mình. Tuy nhiên, cha mẹ có tuổi lại muốn duy trì sự độc lập càng nhiều càng tốt và không muốn trở thành gánh nặng cho bạn. Họ sẽ cần sự giúp đỡ khi cần phải đến khám bác sĩ, hay khi đưa ra các quyết định tài chính hàng ngày và các quyết định chăm sóc sức khoẻ. Nhưng khi thực hiện những nhiệm vụ này, bạn chỉ nên là người đồng hành với cha mẹ bạn, chứ không nên trở thành...cha mẹ của cha mẹ bạn.

Cha mẹ có cô đơn hay không?

Nếu bạn hỏi thăm cha hoặc mẹ rằng cha mẹ có cảm thấy cô đơn hay không, bạn chắc chắn sẽ nhận được một câu trả lời không trung thực. Nhưng sự cô đơn có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của cha mẹ, vì vậy đó là một câu hỏi quan trọng. Tuy nhiên, cần phải sáng tạo hơn một chút trong cách hỏi thăm. Chuyên gia khuyên bạn nên thử những câu hỏi sau: “ Gần đây cha (mẹ) có ra khỏi nhà không, có giữ liên lạc với gia đình và bạn bè qua điện thoại, e-mail hoặc phương tiện truyền thông xã hội, bạn bè của cha (mẹ) thế nào? Cha (mẹ) đã làm gì trong tuần này, đã đi những đâu?”. Ngoài các câu trả lời cho những câu hỏi này, hãy xem xem liệu cha mẹ bạn có đang sống một mình, hay có ai đó trong gia đình hoặc bạn bè của họ mới qua đời hay không, vì những yếu tố này có khả năng làm tăng cảm giác cô đơn. Lắng nghe cha mẹ trong các cuộc trò chuyện để xác định xem họ có đang cô đơn hay trầm cảm không. Chẳng hạn, họ có chia sẻ những câu chuyện về hoạt động của mình với bạn bè không? Họ có thể hiện sự quan tâm đến điện thoại di động, Internet hoặc sử dụng phương tiện truyền thông xã hội không?

Cha mẹ có nên lái xe không?

Lái xe là thói quen độc lập khó từ bỏ đối với hầu hết các bậc cha mẹ có tuổi. Đây là một vấn đề rất nhạy cảm đòi hỏi một chút khéo léo. Từ bỏ việc lái xe là nỗi sợ hãi hàng đầu đối với người lớn tuổi, vì nó có thể ảnh hưởng đáng kể đến sự độc lập và lòng tự trọng. Khi xác định liệu đã đến lúc cha mẹ nên dừng lái xe, hãy kiểm tra tình trạng chiếc xe của cha mẹ. Bạn cũng có thể đi chung xe để xem cha mẹ làm như thế nào. Mở cuộc thảo luận bằng cách hỏi xem cha mẹ cảm thấy thế nào về việc lái xe và khả năng từ bỏ việc này. Ngoài ra, chuyên gia cũng gợi ý những câu hỏi sau: cha (mẹ) có sợ lái xe do vấn đề về thính giác hoặc thị lực không, có lo lắng về việc đặt gánh nặng đưa đón lên các thành viên trong gia đình không, có cảm thấy sự độc lập của mình sẽ bị hạn chế nếu dừng lái xe không?

Tinh thần của cha mẹ thế nào?

Đặt câu hỏi về sức khỏe tâm thần là một thách thức, vì vậy trước khi có một cuộc trò chuyện, hãy quan sát hành vi của cha mẹ và xác định xem có cần phải quan tâm đến sức khoẻ tâm thần của họ hay không. Đặc biệt chú ý đến ngôi nhà gọn gàng hay đầy lộn xộn, tủ lạnh và bếp có nhiều thực phẩm hay không? Có báo trong nhà hoặc thư trong hộp thư không? Tiếp theo là quan sát. Cha mẹ đang mặc quần áo phù hợp và tắm chưa, cha mẹ đang có vẻ bối rối khi làm những công việc đơn giản hoặc theo dõi các cuộc trò chuyện hay không?Hãy trò chuyện với cha mẹ như 2 người lớn nói chuyện với nhau, chứ không phải là như người lớn với trẻ con. Trong khi trò chuyện, việc nói chậm hơn, nâng tông giọng hoặc hạ tông giọng,  sẽ không hiệu quả, đặc biệt là khi thảo luận về một chủ đề nhạy cảm như sức khỏe tâm thần.

Thuốc

Hiểu biết về đơn thuốc của cha mẹ là một công việc nghiêm túc và là một quá trình. Cha mẹ có thể sẽ đột nhiên ngừng dùng thuốc vì cảm thấy tốt hơn hoặc có thể họ cảm thấy thuốc không có hiệu quả. Có ba mục tiêu cần lưu ý khi nói chuyện với cha mẹ: Tìm hiểu mục đích của mỗi đơn thuốc và giám sát hiệu quả của đơn thuốc, giúp cha mẹ quản lý đơn thuốc một cách có trách nhiệm. Một số câu hỏi quan trọng mà chuyên gia gợi ý là: Thuốc, kem bôi, vitamin hoặc thuốc không kê đơn mà ba mẹ đang dùng là gì? Làm thế nào ba mẹ biết khi nào nên dùng mỗi loại thuốc? Ba mẹ có nhớ uống thuốc hàng ngày không?

Cha mẹ cảm thấy thế nào về việc sắp xếp cuộc sống?

Viễn cảnh chuyển từ một gia đình yêu dấu vào một cơ sở dưỡng lão có thể là một viễn cảnh đáng sợ cho cha mẹ bạn và chính bạn. Khi thảo luận về việc sắp xếp cuộc sống với cha mẹ có tuổi, điều quan trọng là phải hiểu các lựa chọn trước khi đề xuất. Gần 90 phần trăm người cao tuổi muốn ở trong nhà của họ và có thể yêu cầu sửa đổi nhà để đảm bảo an toàn cũng như khả năng tiếp cận, sử dụng công nghệ, từ cảm biến đến cảnh báo y tế. Mặc dù có thể không phù hợp với tài chính, lối sống hoặc yêu cầu về sức khỏe của cha mẹ. Điều quan trọng là bắt đầu đặt câu hỏi trước khi xảy ra sự cố không lường trước. Hãy thử hỏi:  cha mẹ cảm thấy thế nào về cơ sở hỗ trợ hoặc viện dưỡng lão? Cha mẹ có muốn tham quan một số cơ sở hay không? Cha mẹ cảm thấy thế nào khi chuyển đến ở với con? Cha mẹ có cảm thấy an tâm hơn ở nhà nếu có một người chăm sóc đến vài ngày mỗi tuần?

Cha mẹ có đang tự thanh toán các hóa đơn?

Đảm bảo điện thoại của cha mẹ sẽ không bị tắt và có đủ tiền cho các nhu cầu cơ bản. Nhưng làm thế nào để nói về việc tất cả tiền của cha mẹ sẽ dùng như nào mà không quá khó xử? Là một người chăm sóc gia đình, tài chính của cha mẹ có thể tác động đến bạn. Hãy nghiên cứu trước khi có một cuộc trò chuyện và đảm bảo cuộc thảo luận là một cuộc trò chuyện hai chiều. Một số câu hỏi bạn có thể xem xét: Cha mẹ có thoải mái với tình hình tài chính hiện tại của mình không? Cha mẹ có xem xét việc thiết lập một tài khoản ngân hàng chung để con có thể giúp thanh toán các hóa đơn không? Cha mẹ có muốn cho con hoặc một thành viên gia đình đáng tin cậy khác biết thêm về các khoản đầu tư, lợi ích công việc, thế chấp, v.v. không?

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những vấn đề về chân thường gặp ở người cao tuổi

 

Bình luận
Tin mới
  • 07/11/2025

    Những nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy

    Tiêu chảy thường được hiểu là tình trạng đi ngoài phân lỏng, nhiều nước và số lần nhiều hơn bình thường.

  • 06/11/2025

    6 lợi ích sức khỏe của thịt lợn ít người biết

    Thịt lợn là một trong những loại thịt phổ biến nhất nhưng ít người chú ý tới giá trị dinh dưỡng của nó. Không chỉ là nguồn cung cấp protein dồi dào cho cơ bắp, thịt lợn còn chứa một lượng lớn vitamin, khoáng chất thiết yếu mà cơ thể cần để duy trì năng lượng và các chức năng quan trọng.

  • 06/11/2025

    Cong vẹo cột sống ảnh hưởng tới trẻ em như thế nào?

    Cong vẹo cột sống ở trẻ em là tình trạng cột sống bị cong bất thường sang một bên (thường là chữ C hoặc S), có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Đọc bài viết dưới đây để tìm hiểu về tình trạng này ở trẻ!

  • 05/11/2025

    4 nhóm người không phù hợp ăn gạo lứt

    Gạo lứt có nhiều lợi ích cho sức khỏe vì hàm lượng chất xơ, vitamin và chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, với một số nhóm người, gạo lứt có thể không phù hợp hoặc cần thận trọng khi ăn.

  • 05/11/2025

    Những loại vaccine không nên bỏ qua cho trẻ

    Tiêm chủng là một trong những biện pháp y tế công cộng hiệu quả nhất để bảo vệ trẻ em khỏi những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 04/11/2025

    9 loại thực phẩm thay thế muối giúp hạ huyết áp tự nhiên, bảo vệ tim

    Việc giảm lượng natri tiêu thụ là một bước quan trọng để kiểm soát huyết áp, giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, đột quỵ và bệnh thận mạn tính. Tham khảo một số gia vị có hương liệu tự nhiên tuyệt vời có thể thêm vị ngon đậm đà cho món ăn để giảm tiêu thụ muối ăn truyền thống.

  • 04/11/2025

    Đi bộ hàng ngày: Không chỉ giảm cân mà còn cải thiện tinh thần

    Đi bộ là một hoạt động đơn giản nhưng lại ẩn chứa vô vàn lợi ích cho sức khỏe thể chất và tinh thần. Trong cuộc sống bận rộn, đi bộ trở thành một giải pháp lý tưởng, dễ dàng thực hiện ở mọi lứa tuổi và không đòi hỏi thiết bị phức tạp. Chỉ với 30 phút đi bộ mỗi ngày, bạn có thể cải thiện sức khỏe tim mạch, kiểm soát cân nặng, giảm căng thẳng và nâng cao chất lượng cuộc sống. Bài viết này sẽ phân tích những lợi ích bất ngờ mà thói quen đi bộ mang lại, đồng thời đưa ra các mẹo để tối ưu hóa hiệu quả của hoạt động này.

  • 03/11/2025

    Nên ăn gì khi niềng răng để đảm bảo dinh dưỡng?

    Niềng răng là một quá trình quan trọng giúp cải thiện vẻ đẹp của hàm răng và nụ cười. Chế độ ăn uống trong thời gian này cần được chú ý để bảo vệ sức khỏe răng miệng và đảm bảo quá trình niềng răng diễn ra suôn sẻ.

Xem thêm