Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

8 câu hỏi nên hỏi cha mẹ về sức khoẻ

Những chủ đề nhạy cảm như tiền bạc và sức khỏe tâm thần là những chủ đề không nên đề cập với người cao tuổi, ví dụ như cha mẹ bạn. Nhưng đó là những cuộc trò chuyện cần thiết. Đây là cách để có thể dẫn dắt câu chuyện.

Trở thành bạn đồng hành hay...cha mẹ?

Câu hỏi đầu tiên là dành cho chính bạn. Đó không chỉ là vấn đề đảo ngược vai trò khi chăm sóc cha mẹ tuổi cao. Khi chúng ta bắt đầu nhận thấy họ có biểu hiện mất trí nhớ hoặc sức khoẻ giảm sút, đó là tín hiệu của việc cha mẹ chúng ta đang già đi. Thực tế là cha mẹ chúng ta sẽ không ở bên chúng ta mãi mãi. Do vậy, bổn phận làm con lúc này sẽ phải đảo ngược: bạn sẽ là người che chở và bảo vệ cho cha mẹ mình. Tuy nhiên, cha mẹ có tuổi lại muốn duy trì sự độc lập càng nhiều càng tốt và không muốn trở thành gánh nặng cho bạn. Họ sẽ cần sự giúp đỡ khi cần phải đến khám bác sĩ, hay khi đưa ra các quyết định tài chính hàng ngày và các quyết định chăm sóc sức khoẻ. Nhưng khi thực hiện những nhiệm vụ này, bạn chỉ nên là người đồng hành với cha mẹ bạn, chứ không nên trở thành...cha mẹ của cha mẹ bạn.

Cha mẹ có cô đơn hay không?

Nếu bạn hỏi thăm cha hoặc mẹ rằng cha mẹ có cảm thấy cô đơn hay không, bạn chắc chắn sẽ nhận được một câu trả lời không trung thực. Nhưng sự cô đơn có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của cha mẹ, vì vậy đó là một câu hỏi quan trọng. Tuy nhiên, cần phải sáng tạo hơn một chút trong cách hỏi thăm. Chuyên gia khuyên bạn nên thử những câu hỏi sau: “ Gần đây cha (mẹ) có ra khỏi nhà không, có giữ liên lạc với gia đình và bạn bè qua điện thoại, e-mail hoặc phương tiện truyền thông xã hội, bạn bè của cha (mẹ) thế nào? Cha (mẹ) đã làm gì trong tuần này, đã đi những đâu?”. Ngoài các câu trả lời cho những câu hỏi này, hãy xem xem liệu cha mẹ bạn có đang sống một mình, hay có ai đó trong gia đình hoặc bạn bè của họ mới qua đời hay không, vì những yếu tố này có khả năng làm tăng cảm giác cô đơn. Lắng nghe cha mẹ trong các cuộc trò chuyện để xác định xem họ có đang cô đơn hay trầm cảm không. Chẳng hạn, họ có chia sẻ những câu chuyện về hoạt động của mình với bạn bè không? Họ có thể hiện sự quan tâm đến điện thoại di động, Internet hoặc sử dụng phương tiện truyền thông xã hội không?

Cha mẹ có nên lái xe không?

Lái xe là thói quen độc lập khó từ bỏ đối với hầu hết các bậc cha mẹ có tuổi. Đây là một vấn đề rất nhạy cảm đòi hỏi một chút khéo léo. Từ bỏ việc lái xe là nỗi sợ hãi hàng đầu đối với người lớn tuổi, vì nó có thể ảnh hưởng đáng kể đến sự độc lập và lòng tự trọng. Khi xác định liệu đã đến lúc cha mẹ nên dừng lái xe, hãy kiểm tra tình trạng chiếc xe của cha mẹ. Bạn cũng có thể đi chung xe để xem cha mẹ làm như thế nào. Mở cuộc thảo luận bằng cách hỏi xem cha mẹ cảm thấy thế nào về việc lái xe và khả năng từ bỏ việc này. Ngoài ra, chuyên gia cũng gợi ý những câu hỏi sau: cha (mẹ) có sợ lái xe do vấn đề về thính giác hoặc thị lực không, có lo lắng về việc đặt gánh nặng đưa đón lên các thành viên trong gia đình không, có cảm thấy sự độc lập của mình sẽ bị hạn chế nếu dừng lái xe không?

Tinh thần của cha mẹ thế nào?

Đặt câu hỏi về sức khỏe tâm thần là một thách thức, vì vậy trước khi có một cuộc trò chuyện, hãy quan sát hành vi của cha mẹ và xác định xem có cần phải quan tâm đến sức khoẻ tâm thần của họ hay không. Đặc biệt chú ý đến ngôi nhà gọn gàng hay đầy lộn xộn, tủ lạnh và bếp có nhiều thực phẩm hay không? Có báo trong nhà hoặc thư trong hộp thư không? Tiếp theo là quan sát. Cha mẹ đang mặc quần áo phù hợp và tắm chưa, cha mẹ đang có vẻ bối rối khi làm những công việc đơn giản hoặc theo dõi các cuộc trò chuyện hay không?Hãy trò chuyện với cha mẹ như 2 người lớn nói chuyện với nhau, chứ không phải là như người lớn với trẻ con. Trong khi trò chuyện, việc nói chậm hơn, nâng tông giọng hoặc hạ tông giọng,  sẽ không hiệu quả, đặc biệt là khi thảo luận về một chủ đề nhạy cảm như sức khỏe tâm thần.

Thuốc

Hiểu biết về đơn thuốc của cha mẹ là một công việc nghiêm túc và là một quá trình. Cha mẹ có thể sẽ đột nhiên ngừng dùng thuốc vì cảm thấy tốt hơn hoặc có thể họ cảm thấy thuốc không có hiệu quả. Có ba mục tiêu cần lưu ý khi nói chuyện với cha mẹ: Tìm hiểu mục đích của mỗi đơn thuốc và giám sát hiệu quả của đơn thuốc, giúp cha mẹ quản lý đơn thuốc một cách có trách nhiệm. Một số câu hỏi quan trọng mà chuyên gia gợi ý là: Thuốc, kem bôi, vitamin hoặc thuốc không kê đơn mà ba mẹ đang dùng là gì? Làm thế nào ba mẹ biết khi nào nên dùng mỗi loại thuốc? Ba mẹ có nhớ uống thuốc hàng ngày không?

Cha mẹ cảm thấy thế nào về việc sắp xếp cuộc sống?

Viễn cảnh chuyển từ một gia đình yêu dấu vào một cơ sở dưỡng lão có thể là một viễn cảnh đáng sợ cho cha mẹ bạn và chính bạn. Khi thảo luận về việc sắp xếp cuộc sống với cha mẹ có tuổi, điều quan trọng là phải hiểu các lựa chọn trước khi đề xuất. Gần 90 phần trăm người cao tuổi muốn ở trong nhà của họ và có thể yêu cầu sửa đổi nhà để đảm bảo an toàn cũng như khả năng tiếp cận, sử dụng công nghệ, từ cảm biến đến cảnh báo y tế. Mặc dù có thể không phù hợp với tài chính, lối sống hoặc yêu cầu về sức khỏe của cha mẹ. Điều quan trọng là bắt đầu đặt câu hỏi trước khi xảy ra sự cố không lường trước. Hãy thử hỏi:  cha mẹ cảm thấy thế nào về cơ sở hỗ trợ hoặc viện dưỡng lão? Cha mẹ có muốn tham quan một số cơ sở hay không? Cha mẹ cảm thấy thế nào khi chuyển đến ở với con? Cha mẹ có cảm thấy an tâm hơn ở nhà nếu có một người chăm sóc đến vài ngày mỗi tuần?

Cha mẹ có đang tự thanh toán các hóa đơn?

Đảm bảo điện thoại của cha mẹ sẽ không bị tắt và có đủ tiền cho các nhu cầu cơ bản. Nhưng làm thế nào để nói về việc tất cả tiền của cha mẹ sẽ dùng như nào mà không quá khó xử? Là một người chăm sóc gia đình, tài chính của cha mẹ có thể tác động đến bạn. Hãy nghiên cứu trước khi có một cuộc trò chuyện và đảm bảo cuộc thảo luận là một cuộc trò chuyện hai chiều. Một số câu hỏi bạn có thể xem xét: Cha mẹ có thoải mái với tình hình tài chính hiện tại của mình không? Cha mẹ có xem xét việc thiết lập một tài khoản ngân hàng chung để con có thể giúp thanh toán các hóa đơn không? Cha mẹ có muốn cho con hoặc một thành viên gia đình đáng tin cậy khác biết thêm về các khoản đầu tư, lợi ích công việc, thế chấp, v.v. không?

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những vấn đề về chân thường gặp ở người cao tuổi

 

Bình luận
Tin mới
  • 18/11/2025

    Cách uống hạt chia có lợi cho sức khỏe

    Hạt chia rất nhỏ nhưng chứa nhiều dinh dưỡng và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách sử dụng hạt chia để mang lại những giá trị vượt trội.

  • 18/11/2025

    6 dấu hiệu cảnh báo loãng xương dễ bị bỏ qua

    Loãng xương được mệnh danh là “kẻ thù thầm lặng”, bởi bệnh tiến triển âm thầm nhưng có thể gây hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là gãy xương và biến dạng cột sống. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo Loãng xương là chìa khóa để phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

  • 18/11/2025

    Ngủ ngon hơn trong đêm thu: Bí quyết cho giấc ngủ sâu và trọn vẹn

    Mùa thu với không khí se lạnh và những ngày ngắn hơn có thể mang lại cảm giác dễ chịu, nhưng cũng dễ làm gián đoạn nhịp sinh học, dẫn đến khó ngủ hoặc giấc ngủ không sâu. Một giấc ngủ ngon không chỉ giúp bạn sảng khoái mà còn hỗ trợ sức khỏe thể chất và tinh thần. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ chia sẻ những bí quyết giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ, từ việc điều chỉnh môi trường ngủ đến xây dựng thói quen lành mạnh, để mỗi đêm đều là một trải nghiệm nghỉ ngơi trọn vẹn.

  • 17/11/2025

    Thời điểm và cách ăn hạt chia giúp giảm cân

    Hạt chia được mệnh danh là 'siêu thực phẩm' hỗ trợ giảm cân nhờ hàm lượng chất xơ và protein dồi dào, giúp tạo cảm giác no kéo dài, từ đó kiểm soát lượng calo nạp vào cơ thể. Bí quyết để hạt chia phát huy tối đa hiệu quả là nằm ở thời điểm và cách chế biến...

  • 17/11/2025

    Bệnh viêm não tự miễn

    Viêm não tự miễn là bệnh xảy ra do hệ miễn dịch tấn công nhầm các tế bào não. Các triệu chứng của viêm não tự miễn có thể khác nhau nhưng có thể bao gồm mất trí nhớ, thay đổi suy nghĩ, thay đổi hành vi và co giật. Cùng tìm hiểu về bệnh lý này qua bài viết sau đây!

  • 16/11/2025

    8 loại thực phẩm bảo vệ động mạch, ngăn ngừa đột quỵ

    Xơ vữa động mạch xảy ra khi các mảng bám mỡ tích tụ dọc theo thành động mạch, khiến động mạch bị hẹp, hạn chế lưu lượng máu đến tim và các bộ phận khác của cơ thể, dễ dẫn tới nguy cơ đột quỵ.

  • 16/11/2025

    Kiểm soát dị ứng giao mùa: Bí quyết giảm triệu chứng và sống khỏe

    Mùa thu mang đến thời tiết mát mẻ và dễ chịu, nhưng sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm dao động và sự gia tăng các dị nguyên như phấn hoa, nấm mốc lại khiến đây trở thành mùa cao điểm của các bệnh dị ứng. Dị ứng giao mùa gây khó chịu, mệt mỏi và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách nhận biết, phòng ngừa và giảm triệu chứng dị ứng để có một mùa thu khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Cách tự làm nước gạo lên men giúp tóc đẹp như đi spa

    Dùng nước gạo lên men để làm đẹp tóc là một phương pháp được áp dụng từ lâu. Việc xả tóc bằng nước gạo lên men mang lại nhiều lợi ích vượt trội hơn so với nước vo gạo thông thường.

Xem thêm