Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

4 ý nghĩa của việc ngáp

Bạn trằn trọc và trở mình suốt đêm. Bạn tham gia vào một cuộc họp kéo dài. Con của bạn ngáp khi đang ăn bữa tối và những người khác vô tình bị ‘lây’. Thông thường khi cơn ngáp ập tới – bạn biết rằng hoặc nghĩ mình biết chính xác đó có nghĩa là gì.

Tuy nhiên về phương diện khoa học thì không dễ dàng đến thế. Trước nay nhiều người cho rằng ngáp là dấu hiệu của thiếu oxy, tuy nhiên ngáp thực sự tách biệt đối với thở. Thực tế, các nhà nghiên cứu tin rằng ngáp và thở được kiểm soát bởi các cơ chế riêng biệt của cơ thể và não bộ. Trong khi mọi người chắc chắn rằng họ ngáp khi cảm thấy buồn chán hoặc buồn ngủ, có những cơn ngáp bất chợt có vẻ không liền quan gì đến tâm trạng – giống như vận động viên ngáp trước mỗi trận đấu hay như Sasha Obama ngáp trong bài phát biểu nhậm chức của bố. Bạn có thể đang ngáp khi đọc những dòng này. Vậy cơn ngáp có ý nghĩa thực sự như thế nào?

Bạn rất thích người đó

Ngáp thực sự có tính lây truyền. Các chuyên gia tin rằng chúng ta có thể dựa vào ngáp như là một dấu hiệu cho sự đồng cảm với người khác và mối gắn kết sâu sắc về xã hội. Cụ thể, nghiên cứu đã phát hiện rằng ngáp có tính lây truyền cao hơn nếu bạn thân thiết với người đó hơn. Trong một nghiên cứu năm 2011, các nhà nghiên cứu tìm ra rằng ngáp có tính lây truyền cao nhất giữa các thành viên trong gia đình, theo sau là bạn bè, và thấp nhất là giữa những người lạ. Khi ngáp lây lan giữa những người lạ, nó mất nhiều thời gian hơn để cơn ngáp lây sang người  kia so với người nhà và bạn bè.

Não của bạn cần “làm mát”.

Khi tìm kiếm lời giải thích khoa học cho việc tại sao chúng ta ngáp, giả thuyết gần đây nhất là ngáp đơn giản giúp não có thêm nhiều không khí sạch – và làm mát chúng. Các bằng chứng khác ủng hộ giả thuyết này là nghiên cứu năm 2011 cho thấy người ta ngáp nhiều hơn khi thời tiết ấm và ít hơn khi ra ngoài trời có nhiệt độ mát. Chức năng làm mát não bộ giúp tăng cường năng lượng cần thiết vào thời điểm bạn ngáp sâu, và bởi vì thiếu ngủ làm tăng nhiệt độ não, chúng ta cần ngáp nhiều khi buồn ngủ.

Não của bạn lớn.

Rõ ràng là cơn ngáp của bạn càng to và sâu, não của bạn càng to, theo như báo cáo gần đây trên Tạp chí thư tín sinh học. Các nhà khoa học tìm thấy rằng động vật có vú mà ngáp to và dài  (giống con người) sẽ có bộ não nặng hơn và nhiều số lượng tế bào não hơn. Giả thuyết rằng ngáp làm mát não để cung cấp năng lượng, não to hơn với nhiều neuron hơn nên cần nhiều oxy hơn, vì vậy ngáp sẽ to hơn.

Bạn có thể đau tim.

Hoặc đột quỵ. Hoặc bạn có thể có khối u. Nhưng trước khi bạn sợ hãi thì cần biết: Chỉ khi ngáp quá nhiều một cách bất thường thì mới liên quan đến những vấn đề sức khỏe. Đau tim có thể kích thích thần kinh phế  vị từ não đến bụng, dẫn tới phản ứng gây ra ngáp quá mức. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng chụp cộng hưởng từ để tìm ra vị trí khối u hoặc tắc não, nhưng nghi vấn vẫn còn về cơ chế chúng gây ra ngáp. Những người bị động kinh và bệnh đa xơ cứng cũng thường cho biết họ thường xuyên ngáp quá mức. Những điều kiện này (cũng như đau nửa đầu và thậm chí bồn chồn) có liên quan đến các vấn đề điều hòa nhiệt độ não. Vì vậy ngáp quá mức có thể là cố gắng khắc phục của cơ thể.

Ngọc Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (Prevention)
Bình luận
Tin mới
  • 20/06/2025

    5 loại thực phẩm nên ăn để hỗ trợ giải độc thận

    Để giải độc thận, một chế độ ăn uống thông minh là chìa khóa. Ưu tiên thực phẩm tươi, giảm đồ ăn chế biến sẵn và nước ngọt để bảo vệ 'bộ lọc' quan trọng của cơ thể.

  • 20/06/2025

    Trải nghiệm tiêu cực thời thơ ấu ảnh hưởng đến trẻ khi trưởng thành như thế nào?

    Trải nghiệm tiêu cực thời thơ ấu là những sự kiện tiêu cực xảy ra trong độ tuổi từ 1 đến 17 tuổi. Những trải nghiệm tiêu cực này ảnh hưởng đến não bộ và sức khỏe của trẻ khi chúng lớn lên thành người trưởng thành và gây nên các vấn đề về sức khỏe tâm thần hoặc các bệnh lý mãn tính. Đọc bài viết sau để hiểu thêm về các vấn đề mà trẻ có thể gặp phải lúc trưởng thành khi có các trải nghiệm tiêu cực thời thơ ấu!

  • 19/06/2025

    Cập nhật nghiên cứu về mối liên quan giữa vitamin K2 và nguy cơ thấp còi

    Nói đến phát triển chiều cao, chắc chắc phải nói đến canxi và vitamin D – những thành phần cốt lõi cho sự phát triển và duy trì sức khỏe của xương. Các bằng chứng khoa học gần đây chứng minh rằng, cùng với canxi và vitamin D còn có vai trò vô cùng quan trọng của vitamin K2. Một số nghiên cứu gần đây đã cho thấy vitamin K2 có thể tác động trực tiếp đến sự tăng trưởng chiều cao của trẻ, đặt ra vấn đề cấp thiết cần cung cấp đủ K2 trong những giai đoạn vàng của sự phát triển ở trẻ nhỏ.

  • 19/06/2025

    Sử dụng D3K2 hiệu quả: Vai trò của công nghệ tiên tiến

    Vitamin D3 và K2 là hai vi chất thiết yếu giúp trẻ phát triển hệ xương chắc khỏe và tăng trưởng chiều cao tối ưu. Tuy nhiên, không phải cứ bổ sung là cơ thể sẽ hấp thu hiệu quả. Thực tế, cả vitamin D3 và K2 đều là vitamin tan trong dầu, và đặc tính này khiến chúng rất khó hấp thu qua đường tiêu hóa, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Việc bổ sung mà không có sự hỗ trợ của công nghệ có thể dẫn đến hấp thu kém, giảm hiệu quả và gây lãng phí.

  • 19/06/2025

    5 loại rau đặc biệt tốt cho gan

    Các bệnh về gan ngày càng gia tăng, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn cầu. Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của gan.

  • 19/06/2025

    Làm thế nào để trung hòa tác dụng của Caffeine?

    Có thể bạn uống quá liều cà phê hay uống một ly nước tăng lực, bạn gặp dấu hiệu run rẩy, nhịp tim không đều, đau bụng và các tác dụng phụ khác của caffeine. Từ việc uống nước đến ăn chuối, hãy tìm hiểu cách thực sự hiệu quả để trung hòa tác dụng của quá nhiều caffeine.

  • 19/06/2025

    Lựa chọn vitamin D3 K2: Đừng chỉ nhìn vào nhãn, hãy xem kỹ chất lượng nguyên liệu

    Vitamin D3 (cholecalciferol) và vitamin K2 (menaquinone) là hai vi chất dinh dưỡng đóng vai trò thiết yếu trong quá trình chuyển hóa canxi và phát triển hệ xương. Trong bối cảnh trẻ em có xu hướng giảm đáng kể tiếp xúc với ánh nắng tự nhiên (nguồn tổng hợp chính của vitamin D3) và chế độ ăn uống của trẻ không đảm bảo đủ lượng vitamin K2, việc bổ sung phối hợp hai vi chất này thông qua các sản phẩm bổ sung ngày càng được quan tâm của các chuyên gia dinh dưỡng nhi khoa cũng như các bậc cha mẹ.

  • 18/06/2025

    6 cách ăn uống để hạn chế suy thận ở người trẻ

    Suy thận thường được coi là bệnh của người lớn tuổi nhưng thực tế, các yếu tố nguy cơ và thói quen ăn uống không lành mạnh ở một bộ phận người trẻ có thể âm thầm dẫn đến suy thận.

Xem thêm