Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

4 ý nghĩa của việc ngáp

Bạn trằn trọc và trở mình suốt đêm. Bạn tham gia vào một cuộc họp kéo dài. Con của bạn ngáp khi đang ăn bữa tối và những người khác vô tình bị ‘lây’. Thông thường khi cơn ngáp ập tới – bạn biết rằng hoặc nghĩ mình biết chính xác đó có nghĩa là gì.

Tuy nhiên về phương diện khoa học thì không dễ dàng đến thế. Trước nay nhiều người cho rằng ngáp là dấu hiệu của thiếu oxy, tuy nhiên ngáp thực sự tách biệt đối với thở. Thực tế, các nhà nghiên cứu tin rằng ngáp và thở được kiểm soát bởi các cơ chế riêng biệt của cơ thể và não bộ. Trong khi mọi người chắc chắn rằng họ ngáp khi cảm thấy buồn chán hoặc buồn ngủ, có những cơn ngáp bất chợt có vẻ không liền quan gì đến tâm trạng – giống như vận động viên ngáp trước mỗi trận đấu hay như Sasha Obama ngáp trong bài phát biểu nhậm chức của bố. Bạn có thể đang ngáp khi đọc những dòng này. Vậy cơn ngáp có ý nghĩa thực sự như thế nào?

Bạn rất thích người đó

Ngáp thực sự có tính lây truyền. Các chuyên gia tin rằng chúng ta có thể dựa vào ngáp như là một dấu hiệu cho sự đồng cảm với người khác và mối gắn kết sâu sắc về xã hội. Cụ thể, nghiên cứu đã phát hiện rằng ngáp có tính lây truyền cao hơn nếu bạn thân thiết với người đó hơn. Trong một nghiên cứu năm 2011, các nhà nghiên cứu tìm ra rằng ngáp có tính lây truyền cao nhất giữa các thành viên trong gia đình, theo sau là bạn bè, và thấp nhất là giữa những người lạ. Khi ngáp lây lan giữa những người lạ, nó mất nhiều thời gian hơn để cơn ngáp lây sang người  kia so với người nhà và bạn bè.

Não của bạn cần “làm mát”.

Khi tìm kiếm lời giải thích khoa học cho việc tại sao chúng ta ngáp, giả thuyết gần đây nhất là ngáp đơn giản giúp não có thêm nhiều không khí sạch – và làm mát chúng. Các bằng chứng khác ủng hộ giả thuyết này là nghiên cứu năm 2011 cho thấy người ta ngáp nhiều hơn khi thời tiết ấm và ít hơn khi ra ngoài trời có nhiệt độ mát. Chức năng làm mát não bộ giúp tăng cường năng lượng cần thiết vào thời điểm bạn ngáp sâu, và bởi vì thiếu ngủ làm tăng nhiệt độ não, chúng ta cần ngáp nhiều khi buồn ngủ.

Não của bạn lớn.

Rõ ràng là cơn ngáp của bạn càng to và sâu, não của bạn càng to, theo như báo cáo gần đây trên Tạp chí thư tín sinh học. Các nhà khoa học tìm thấy rằng động vật có vú mà ngáp to và dài  (giống con người) sẽ có bộ não nặng hơn và nhiều số lượng tế bào não hơn. Giả thuyết rằng ngáp làm mát não để cung cấp năng lượng, não to hơn với nhiều neuron hơn nên cần nhiều oxy hơn, vì vậy ngáp sẽ to hơn.

Bạn có thể đau tim.

Hoặc đột quỵ. Hoặc bạn có thể có khối u. Nhưng trước khi bạn sợ hãi thì cần biết: Chỉ khi ngáp quá nhiều một cách bất thường thì mới liên quan đến những vấn đề sức khỏe. Đau tim có thể kích thích thần kinh phế  vị từ não đến bụng, dẫn tới phản ứng gây ra ngáp quá mức. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng chụp cộng hưởng từ để tìm ra vị trí khối u hoặc tắc não, nhưng nghi vấn vẫn còn về cơ chế chúng gây ra ngáp. Những người bị động kinh và bệnh đa xơ cứng cũng thường cho biết họ thường xuyên ngáp quá mức. Những điều kiện này (cũng như đau nửa đầu và thậm chí bồn chồn) có liên quan đến các vấn đề điều hòa nhiệt độ não. Vì vậy ngáp quá mức có thể là cố gắng khắc phục của cơ thể.

Ngọc Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (Prevention)
Bình luận
Tin mới
  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

Xem thêm