Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Xử trí tắc nghẽn đường thở cấp tính do nghẹn thuốc

Nếu bạn hay người thân đang uống thuốc và đột nhiên do sơ suất viên thuốc trôi vào trong cổ họng, điều đó chắc chắn có thể gây khó chịu hoặc thậm chí nguy hiểm đến tính mạng, hãy bình tĩnh và cố gắng tìm ra giải pháp càng sớm càng tốt. Bài viết này cung cấp thông tin về những điều cần làm khi một viên thuốc bị mắc kẹt trong cổ họng.

Hội đồng An toàn Quốc gia Hoa Kỳ lưu ý rằng 5.051 người Mỹ đã chết vì ngạt thở vào năm 2015. Con số này nói lên điều quan trọng để mọi người biết cách ngăn chặn hoặc xử trí khi gặp tình trạng nghẹt thở cấp tính sau uống thuốc. Cũng có một thực tế cần chỉ ra rằng thức ăn có nhiều khả năng gây tử vong do ngạt thở hơn là thuốc. Khi một người bị sặc thuốc, thường chúng ta có thể giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng và đơn giản. Ngoài ra biết cách phòng tránh cũng giúp giảm thiểu khả năng nó xảy ra một cách thấp nhất.

Khi bạn ở một mình

Nếu một người ở một mình và bị sặc thuốc, trước tiên họ nên gọi 115. Sau đó, tự mình thực hiện thủ thuật Heimlich như sau:

-  Nắm tay lại, ngón cái hướng về phía trong cơ thể, giữ vị trí của nắm tay chống lại lực cơ hoành

-  Đẩy mạnh tay cho đến khi vật thể bị đẩy ra

-  Nếu không thể làm hoặc không hiệu quả, cố gắng sử dụng các đồ vật mềm như chiếc ghế  xoay để giúp  tăng lực đẩy lên cơ hoành.

Phương pháp Heimlich là một cách đơn giản và hiệu quả để loại bỏ tắc nghẽn trong cổ họng. Một nghiên cứu năm 2017 lưu ý rằng việc trang bị cho bản thân cách tự làm thủ thuật Heimlich cũng hiệu quả như nhờ người khác thực hiện.

Nếu nạn nhân không thể thở, ho hoặc khóc

Nếu bạn ở gần một người vẫn còn tỉnh nhưng không thể thở, ban có thể thử một số cách sau:

Thủ thuật Heimlich

Thực hiện động tác Heimlich hoặc động tác đẩy bụng lên người khác có thể giúp đánh bật viên thuốc bị mắc kẹt ra khỏi đường thở. Các bước thực hiện như sau:

  • Người thực hiện thủ thuật nên đứng phía sau người bị nghẹt thở, vòng tay qua eo người bị nghẹt thở và hơi nghiêng người về phía trước.
  • Người thực hiện lấy bàn tay này nắm lấy cổ bàn tay kia của mình trong tư thế ôm người nghẹt thở.
  • Sau đó, nhanh chóng ép tay vào và hơi hướng lên trên bụng của người đó.

Lặp lại hành động này tối đa năm lần hoặc cho đến khi viên thuốc ra khỏi miệng người bị nghẹn.

Đòn lưng

Bạn cũng có thể thử sử dụng kết hợp các động tác đánh lưng và đẩy bụng để cố gắng đánh bật viên thuốc bằng cách thực hiện như sau:

  • Đứng ngay sau người đó, đặt một cánh tay trước ngực của họ.
  • Hơi nghiêng người về phía trước ở phần thắt lưng.
  • Lấy khuỷu tay đối diện và giáng cho người đó 5 cú đánh mạnh vào lưng giữa hai bả vai.
  • Đặt một nắm tay vào bụng ngay trên rốn.
  • Nắm lấy cổ tay đó bằng tay đối diện.
  • Nhanh chóng bóp tay vào và lên năm lần.

Lặp lại hai quá trình này cho đến khi viên thuốc bị bắn ra hoặc có các dấu hiệu thở khác, chẳng hạn như ho hoặc thở hổn hển.

Nếu nạn nhân bất tỉnh

Nếu nạn nhân bất tỉnh, hãy gọi ngay cấp cứu 115. Chú ý là bạn không được đưa ngón tay vào cổ họng người bị nạn. Việc đặt ngón tay vào cổ họng của nạn có thể chỉ đưa viên thuốc vào sâu hơn và khiến tình hình trở nên nguy hiểm hơn. Nếu có thể bạn hãy đặt bệnh nhân nằm ngửa và thực hiện ép ngực, thường xuyên kiểm tra xem dị vật đã được ép ra ngoài chưa.

Phòng ngừa nghẹn đường thở

Việc uống thuốc, đặc biệt ở trẻ nhỏ không đúng cách có thể gây ra những hậu quả tắc nghẽn đường thở cấp tính, và thậm chí nguy hiểm đến tình mạng nếu không được cấp cứu đúng và kịp thời. Trước tình hình đó, có một số bước phòng ngừa để giữ cho viên thuốc không bị mắc kẹt trong cổ họng. Bao gồm những phương pháp sau:

Hydrat hóa

Một mẹo phòng ngừa đơn giản có thể là uống một lượng nhỏ nước trước khi uống thuốc. Giữ ẩm cho cổ họng sẽ làm giảm khả năng viên thuốc mắc vào cổ họng khi người bệnh đang nuốt. Một số viên thuốc có vẻ khô hơn những viên thuốc khác, và một số người chỉ đơn giản là có vấn đề với việc viên thuốc mắc kẹt trong cổ họng. Trong những trường hợp này, bạn có thể uống nước trước khi uống thuốc, nuốt một ngụm nước lớn và tiếp tục uống nước sau khi nuốt viên thuốc.

Nghiền viên thuốc

Nói chuyện với bác sĩ hoặc dược sĩ về khả năng nghiền nhỏ thuốc. Một số viên thuốc có thể hoạt động tốt nếu người bệnh nghiền chúng thành bột hoặc làm viên nang. Sau đó, người bệnh có thể chỉ cần trộn bột với thức ăn lỏng hoặc mịn để uống. Tuy nhiên, cách này có thể không phù hợp với mọi loại thuốc và tác dụng của thuốc có thể thay đổi tùy theo cách dùng của người bệnh. Vì vậy, bạn cần tham khảo thông tin của dược sĩ hoặc bác sĩ điều trị trước khi thực hiện biện pháp này.

Những nguyên nhân nào có thể khiến viên thuốc bị kẹt và mắc ở cổ họng?

Thiếu độ ẩm là nguyên nhân phổ biến khiến viên thuốc mắc kẹt trong cổ họng. Điều này có thể đặc biệt đúng đối với những viên thuốc mà một người phải uống vào buổi sáng. Một số lớp phủ hoặc viên nang cũng có thể dễ bị kẹt hơn. Một số người có thể cảm thấy khó nuốt thuốc hơn những người khác, ví dụ như trẻ nhỏ và những người có phản xạ bịt miệng nhạy cảm. Người lớn tuổi cũng có thể gặp khó khăn khi nuốt viên thuốc, đặc biệt là những viên thuốc lớn. Những người có rối loạn ảnh hưởng đến cổ họng, chẳng hạn như khó nuốt hoặc nuốt đau, cũng có thể gặp khó khăn khi nuốt thuốc.

Việc mắc phải một viên thuốc trong cổ họng có thể gây khó chịu và đáng báo động. Hầu hết thời gian, viên thuốc không bị kẹt trong đường thở, đoạn thực quản trên đường xuống dạ dày. Có thể ho ra hoặc giúp thuốc tiếp tục trôi xuống bằng cách uống nhiều nước hơn hoặc ăn một miếng thức ăn. Để tránh tình trạng này xảy ra trong tương lai, hãy đảm bảo uống nước trước, trong và sau khi uống thuốc. Những người gặp khó khăn với chứng nôn khi uống thuốc có thể thử nuốt chúng với thức ăn mịn như nước sốt táo. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đề nghị những viên thuốc nhỏ hơn hoặc yêu cầu người bệnh nghiền nát viên thuốc hoặc viên nang rỗng trước khi uống. Tuy nhiên, hãy luôn thảo luận điều này với bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi thử.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Cấp cứu người bị nghẹn

Bình luận
Tin mới
  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

Xem thêm