Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Viêm loét giác mạc

Viêm loét giác mạc (VLGM) là một bệnh rất nguy hiểm vì nó sẽ để lại những di chứng vĩnh viễn nhự sẹo giác mạc, teo nhãn, lồi mắt cua và làm mất một phần hoặc toàn bộ thị lực.

Viêm loét giác mạc (VLGM) là một bệnh rất nguy hiểm vì nó sẽ để lại những di chứng vĩnh viễn nhự sẹo giác mạc, teo nhãn, lồi mắt cua và làm mất một phần hoặc toàn bộ thị lực. Việc phát hiện và điều trị sớm bệnh VLGM sẽ giúp giảm hoặc ngăn được di chứng và giúp cải thiện thị lực.

Giác mạc là một mảnh mô trong suốt nằm phía trước con ngươi. VLGM là khi giác mạc bị trầy và nhiễm trùng. Giác mạc có thể bị nhiễm trùng do nhiều nguyên nhân: vi khuẩn, nấm, amip và virus.

Hoàn cảnh sinh bệnh

  • Thường sau một chấn thương nông nghiệp: hạt thóc, lá lúa, lá mía, cành cây quẹt vào giác mạc.
  • Sau một chấn thương trong sinh hoạt: bị bụi, bị côn trùng vào mắt hay mảnh kính vỡ bắn vào giác mạc, v.v…
  • Sau một chấn thương công nghiệp: phoi tiện, bụi than, … bắn vào giác mạc.
  • Sau một số bệnh khác của mắt: lông quặm không được điều trị, hở mi do liệt thần kinh VII, do bướu cổ,…
  • Sau một sai lầm y khoa: dùng kính sát tròng không đúng cách, tự dùng thuốc nhỏ không đúng, đặc biệt dùng thuốc nhỏ có chất dexa khi không có chỉ định của bác sĩ mắt,…

Triệu chứng của bệnh

Bệnh nhân viêm loét giác mạc có những triệu chứng sau:

  • Đau nhức mắt dữ dội.
  • Chảy nước mắt, sợ ánh sáng, mi mắt nhắm chặt lại.
  •  Mắt nhìn mờ.
  • Mắt bị VLGM sẽ đỏ, đặc biệt đỏ nhiều quanh tròng đen.
  • Xuất hiện đốm trắng to hay nhỏ ở bất cứ nơi nào trên giác mạc nhưng thường ở trung tâm giác mạc.
  • Đôi khi sẽ thấy một ngấn mủ màu trắng ở trước tròng đen.

Chẩn đoán bệnh

  • Chẩn đoán đúng VLGM thì dễ, nhưng tìm được nguyên nhân gây bệnh thì khó khăn hơn và rất quan trọng vì liên quan đến việc trị bệnh và dự hậu của bệnh.
  • Bệnh nhân bị VLGM đến khám sẽ được bác sĩ Nhãn khoa xác định lại có đúng là VLGM hay không. Nếu là VLGM bệnh nhân sẽ được làm thêm một số xét nghiệm (nhuộm gram, soi tươi, nuôi cấy vi khuẩn, kháng sinh đồ) để tìm nguyên nhân gây bệnh.

Biến chứng và tiên lượng

  • VLGM nếu được điều trị tốt, khi lành bệnh sẽ để lại vết sẹo. Vết sẹo mỏng hay dầy, to hay nhỏ tùy thuộc vào tình trạng của bệnh.
Hình: Sẹo giác mạc
Hình: VLGM nặng gây thủng giác mạc
  • VLGM tiến triển nặng hơn sẽ gây thủng giác mạc. Nếu lỗ  thủng nhỏ có thể tự bít nhờ mống mắt. Nếu lỗ thủng to sẽ gây xẹp mắt và dẫn đến teo nhãn sau này.
  • Dự hậu của bệnh phụ thuộc vào bệnh nhân đến sớm hay trễ, phụ thuộc vào độ lớn, độ sâu của vết loét và nhất là tác nhân gây bệnh.

Điều trị

1. Điều trị bệnh

  • Tùy theo nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ sẽ cho những loại thuốc thích hợp. Chủ yếu là thuốc nhỏ tại chỗ.
  • Bệnh nhân VLGM không nên băng kín mắt vì khi băng kín mắt sẽ làm cho mắt nóng, ẩm và bẩn. Những điều kiện này sẽ giúp cho vi khuẩn phát triển mạnh hơn. Có thể đeo kính mát để bảo vệ mắt và giúp mắt bớt kích thích.
  • Một số cách điều trị khác: các phương pháp điều trị sẽ được bác sỹ chuyên khoa mắt áp dụng tùy theo tình trạng VLGM của bệnh nhân như: Điện di giác mạc: mục đích đưa thuốc vào giác mạc nhiều hơn; Ghép màng ối; Bít lỗ thủng giác mạc, Ghép giác mạc...
Hình trái: Mắt bị sẹo giác mạc gần tồn bộ;                     Hình phải: Mắt sau khi được ghép giác mạc.

2. Điều trị phòng ngừa

Điều trị phòng ngừa đóng vai trò quan trọng nhất vì nếu để VLGM xảy ra thì cho dù có điều trị thật tốt vẫn để lại những di chứng vĩnh viễn.

Một số điểm cần lưu ý trong điều trị phòng ngừa:

  • Khi bị dị vật vào mắt:
    • Không dùng tay dụi vì sẽ làm trầy mắt.
    • Nên nháy mắt liên tục trong một ly nước sạch.
    • Nếu cảm thấy vẫn còn dị vật nên đến bác sĩ mắt để kiểm tra. 
  • Thực hiện nghiêm chỉnh chế độ bảo hộ lao động: Đeo kính bảo hộ khi làm việc nơi có nhiều bụi, khi phai tiện, hàn điện, v.v
  • Điều trị tốt các bệnh mắt khác:
    • Viêm kết mạc mủ xanh nên đến khám tại bệnh viện để được cho thêm xét nghiệm.
    • Những bệnh nhân bị mắt đỏ khi có triệu chứng như mắt nhìn mờ, chảy nước mắt nhiều, sợ ánh sáng thì nên đến khám bác sĩ nhãn khoa.
    • Nếu đã bị VLGM thì phải đến khám bác sĩ nhãn khoa trong thời gian sớm nhất.
    • Khi bị mắt đỏ hoặc VLGM không nên dùng các loại lá cây hoặc côn trùng đắp vào mắt.
    • Bệnh nhân ở vùng sâu, vùng xa khi bị mắt đỏ nếu không có điều kiện khám bệnh thì có thể dùng các loại thuốc nhỏ: Chloramphenicol, Gentamycine, Tobramycin. Tuyệt đối không dùng loại thuốc có chất dexa để nhỏ khi không có sự đồng ý của bác sĩ nhãn khoa.

VLGM là một bệnh nặng và sẽ để lại di chứng về sau mặc dù được điều trị tốt. Do đó vấn đề phòng bệnh (điều trị phòng ngừa) là quan trọng nhất. Nếu đã bị VLGM thì nên đến khám tại bệnh viện có đủ điều kiện về chẩn đoán, xét nghiệm để điều trị tốt hơn.

ThS.BS.Diệp Hữu Thắng - Theo benhvienmat.com
Bình luận
Tin mới
  • 20/08/2025

    Thực hư tin đồn acid folic gây độc và dẫn đến ung thư

    Gần đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin cho rằng dùng quá nhiều thực phẩm bổ sung và thực phẩm tăng cường acid folic có thể gây độc, thậm chí dẫn đến ung thư. Thực hư thông tin này ra sao?

  • 20/08/2025

    Dị ứng có thể gây chảy máu mũi không?

    Người lớn và trẻ em bị dị ứng đường hô hấp, chẳng hạn như viêm mũi dị ứng (viêm đường mũi sau khi tiếp xúc với chất gây dị ứng), có nguy cơ cao bị chảy máu cam.

  • 19/08/2025

    Cách làm mờ và loại bỏ đốm đồi mồi một cách tự nhiên

    Đốm đồi mồi là những vết sẫm màu, phẳng do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, thường xuất hiện trên mặt, tay và các vùng da hở khác. Hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa da liễu trước khi sử dụng các biện pháp khắc phục tự nhiên.

  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Xem thêm