Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tràn khí màng phổi

Tràn khí màng phổi là tình trạng phổi bị xẹp do không khí bị rò rỉ vào khoang giữa phổi và thành ngực, chèn ép phổi và khiến phổi xẹp xuống. Đây là một tình trạng khẩn cấp và nhiều trường hợp cần cấp cứu ngay lập tức.

Tràn khí màng phổi là gì?

Tràn khí màng phổi xảy ra khi không khí xâm nhập vào khoang giữa phổi và thành ngực – hay được gọi là khoang màng phổi. Ở điều kiện bình thường, khoang màng phổi không có khí mà chỉ chứa một lớp dịch mỏng giúp chúng trơn trượt để co giãn theo hoạt động thở. Màng phổi ngoài gắn vào thành ngực, trong khi màng phổi trong bao bọc phổi và các cấu trúc liền kề như mạch máu, dây thần kinh… Màng phổi có thể nở lên đến 2,5 centimet.

Triệu chứng của tràn khí màng phổi

Các triệu chứng chính của tràn khí màng phổi là: đau ngực đột ngột, khó thở. Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng có thể phụ thuộc vào mức độ xẹp phổi. Các triệu chứng của tràn khí màng phổi có thể do nhiều vấn đề đi kèm tác động và đôi khi gây nguy hiểm đến tính mạng. Do vậy, trường hợp này nên đến ngay cơ sở y tế để được hỗ trợ kịp thời, nhất là khi thấy dấu hiệu đau ngực và khó thở tăng lên.

Nguyên nhân nào gây ra tình trạng này?

Tình trạng tràn khí màng phổi có thể do:

  • Chấn thương ngực. Bất kỳ vết thương nào đâm xuyên hoặc chỉ là đâm vào ngực cũng có thể gây tình trạng này. Một số thương tích xảy ra sau khi va chạm với các tác động vật lý như đánh nhau, ngã xe… Đôi khi, các thủ thuật y tế cũng có liên quan đến việc gây tổn thương màng phổi
  • Các bệnh về phổi. Mô phổi bị tổn thương có nhiều khả năng bị xẹp hơn. Tổn thương phổi có thể do nhiều loại bệnh lý tiềm ẩn gây ra, chẳng hạn như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), xơ nang, ung thư phổi hoặc viêm phổi. Các bệnh phổi dạng nang chẳng hạn như bệnh lý bạch huyết và hội chứng Birt-Hogg-Dube gây ra các túi khí tròn, thành mỏng trong mô phổi có thể bị vỡ và dẫn đến tràn khí màng phổi.
  • Mụn rộp. Các mụn nước nhỏ chứa khí có thể phát triển vùng đỉnh phổi và có thể vỡ, gây tràn khí màng phổi
  • Thông khí cơ học. Trong một số trường hợp sử dụng máy thở, máy thở có tể làm mất cân bằng áp suất không khí trong lồng ngực và gây xẹp phổi.

Các yếu tố nguy cơ

Nhìn chung, nam giới có nguy cơ bị tràn khí màng phổi cao hơn nhiều so với nữ giới. Loại tràn khí màng phổi do các mụn rộp vỡ ra rất dễ xảy ra ở những người từ 20 đến 40 tuổi, đặc biệt nếu người đó rất cao và nhẹ cân.

Bệnh phổi tiềm ẩn hoặc sử dụng thở máy có thể là một nguyên nhân hoặc một yếu tố nguy cơ của tràn khí màng phổi. Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm:

  • Hút thuốc lá. Nguy cơ tăng lên theo thời gian và số lượng điếu thuốc hút, ngay cả khi không bị khí phế thũng.
  • Di truyền học. Một số loại tràn khí màng phổi xuất hiện trong các gia đình.
  • Tràn khí màng phổi trước đó. Bất kỳ ai từng bị tràn khí màng phổi trước đó đều có nguy cơ bị tràn khí màng phổi sau này.
Biến chứng gặp phải

Các biến chứng của tràn khí màng phổi phụ thuộc vào kích thước và mức độ nghiêm trọng của tràn khí, cũng như nguyên nhân và cách điều trị. Đôi khi, tình trạng tràn khí có thể tiếp diễn lâu khi khoảng thông không đóng lại và có thể tái phát.

Chẩn đoán tràn khí màng phổi

Tràn khí màng phổi thường chẩn đoán qua chụp X-quang phổi. Trong một vài trường hợp, chụp cắt lớp vi tính (CT) cũng có thể cung cấp hình ảnh chính xác và hiệu quả. Siêu âm đôi khi cũng được chỉ định.

Điều trị tràn khí màng phổi như thế nào?

Mục tiêu của tràn khí màng phổi là giảm áp lực lên phổi, giúp phổi có thể tái tạo. Tùy thuộc vào nguyên nhân của tràn khí màng phổi mà mục tiêu thứ 2 có thể là ngăn ngừa tình trạng này tái phát. Các phương pháp cụ thể để điề trị tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của xẹp phổi và đôi khi dựa vào sức khỏe tổng thể của bản thân người bệnh.

Các lựa chọn điều trị có thể bao gồm: chọc hút khí bằng kim, đặt ống dẫn lưu khí khỏi ngực, phẫu thuật hoặc không phẫu thuật. Bạn có thể sử dụng liệu pháp oxy bổ sung để tăng tốc độ hấp thu và giúp giãn nở phổi.

Chọc hút khí bằng kim hoặc đặt ống dẫn lưu khí tại ngực là một trong những phương pháp phổ biến nhất. Khi một vùng phổi lớn bị xẹp, một chiếc kim hoặc ống dẫn lưu sẽ được sử dụng để loại bỏ không khí dư thừa.

  • Chọc hút kim. Một cây kim rỗng với một ống mềm nhỏ (ống thông) được đưa vào giữa các xương sườn (khoang liên sườn) và vào không gian chứa đầy không khí đang đè lên phổi bị xẹp. Sau đó, kim được gắn một ống tiêm vào ống thông và hút không khí thừa ra ngoài. Có thể để ống thông trong vài giờ để đảm bảo phổi được tái mở rộng và tràn khí màng phổi không thể tái phát.
  • Đặt ống dẫn lưu màng phổi – dẫn lưu thành ngực. Một ống mềm được đưa vào không gian chứa đầy không khí và có thể được gắn vào thiết bị van một chiều để liên tục hút không khí ra khỏi khoang ngực cho đến khi phổi được mở rộng trở lại và lành lại.

Tổng kết

Tràn khí màng phổi là hiện tượng khí tràn vào trong khoang màng phổi và gây xẹp một phần hoặc toàn bộ phổi. Tràn khí màng phổi có thể xảy ra tự phát hoặc do chấn thương hoặc thủ thuật y tế. Chẩn đoán thông thường được dựa trên các tiêu chuẩn lâm sàng và chụp X-quang ngực. Các triệu chứng nối bật của tràn khí màng phổi là đau tức ngực đột ngột, khó thở tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng.

Hiện nay, các phương pháp điều trị tràn khí màng phổi hầu hết là chọc hút khí hoặc dẫn lưu thành ngực. Hãy đến ngay cơ sở y tế để được khám và chẩn đoán kịp thời, vì đây là một tình trạng tương đối nguy hiểm và có thể đe dọa tính mạng nếu chậm trễ trong xử trí.

Tham khảo thêm thông tin tại: Tràn khí màng phổi ở trẻ sơ sinh

Bình luận
Tin mới
  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

  • 15/05/2025

    5 lợi ích sức khỏe của quả lê và những kiêng kỵ khi ăn lê

    Quả lê không chỉ đơn thuần là một loại trái cây ngon mà còn là một vị thuốc tự nhiên rất tốt cho sức khỏe.

  • 15/05/2025

    Bệnh lý mùa hè thường gặp

    Mùa hè là thời điểm tuyệt vời để tận hưởng những ngày dài đầy nắng, tham gia các hoạt động ngoài trời và thư giãn. Tuy nhiên, nhiệt độ và độ ẩm cao trong mùa hè cũng có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe. Việc nhận biết các bệnh lý mùa hè phổ biến, nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

  • 14/05/2025

    Chế độ ăn cho người bị chấy rận

    Chấy rận không chỉ gây ngứa ngáy khó chịu mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Chế độ ăn uống khoa học, giàu dinh dưỡng có thể giúp tăng cường sức đề kháng, giảm ngứa ngáy và hỗ trợ quá trình điều trị chấy rận hiệu quả hơn.

  • 14/05/2025

    Lợi ích sức khỏe của ngải cứu

    Ngải cứu là loại rau cũng như phương thuốc được dùng phổ biến trong đời sống người dân. Mặc dù ngải cứu đã được sử dụng nhiều trong y học phương Đông với nhiều công dụng tuyệt vời trong suốt chiều dài lịch sử, tuy nhiên y học hiện đại chưa chứng minh được tất cả những lợi ích cổ truyền của ngải cứu. Cùng tìm hiểu về loại cây này qua bài viết sau đây!

Xem thêm