Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tổng quan về sử dụng chất

Nhiều người không hiểu tại sao chúng ta bị nghiện, phải dùng chất gây nghiện.

Tổng quan về sử dụng chất

Lạm dụng chất có thể đơn giản được định nghĩa là việc sử dụng gây hại bất kỳ các chất nào nhằm mục đích thay đổi cảm xúc. “Chất” ở đây có thể bao gồm rượu và các loại thuốc khác (hợp pháp hoặc không hợp pháp) cũng như một số chất hoàn toàn không phải dạng chất khác.

“Lạm dụng” ở đây được xem là kết quả của việc bạn sử dụng một chất nào đó với mục đích không hợp lý, không được khuyến cáo sử dụng hoặc khi bạn dùng nó nhiều hơn liều đã được bác sĩ kê đơn.

Theo định nghĩa của Hệ thống chẩn đoán và thống kê các rối loạn tâm thần 5 (DSM-5), một vài người có thể sử dụng một số loại chất nào đó mà không bị nghiện hoặc thậm chí là không có bất kỳ rối loạn sử dụng chất nào.

Sử dụng có hại là gì?

Các nhà nghiên cứu cho biết, việc sử dụng được biến thành “lạm dụng” khi sử dụng quá nhiều, lặp đi lặp lại gây ra sự suy giảm và các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho cơ thể như:

  • Các vấn đề về sức khỏe. 
  • Khuyết tật. 
  • Không hoàn thành các nhiệm vụ được giao. 
  • Khả năng kiểm soát kém. 
  • Sử dụng mang tính nguy cơ. 
  • Các vấn đề về xã hội. 

Theo một cách nói khác, nếu bạn uống rượu bia tới mức cơ thể nôn nao, sử dụng thuốc đến mức không đi học hay đi làm được; hút cần sa nhiều đến mức đánh mất cả bạn bè; sử dụng nhiều hơn mức độ quy định thì việc sử dụng của bạn có thể đã vượt sang mức “lạm dụng”.

Nguy cơ từ các loại thuốc bất hợp pháp.

Nhìn chung khi nhắc đến lạm dụng chất, đa số mọi người đều đang muốn nhắc đến việc sử dụng các loại thuốc bất hợp pháp.

Các loại thuốc bất hợp pháp không đơn giản chỉ làm thay đổi tâm trạng mà còn có thể khiến bạn suy giảm khả năng đưa ra nhận xét, làm méo mó nhận thức và phản ứng chậm với sự việc hàng ngày. Tất cả những điều này sẽ khiến bạn gặp nguy hiểm, tai nạn hoặc chấn thương. Các loại thuốc này buộc phải cấm sử dụng ngay từ đầu vì chúng có khả năng gây nghiện hoặc có thể gây ra các ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.

Việc sử dụng bất kỳ loại chất bất hợp pháp nào cũng đều nguy hiểm và bị coi là “lạm dụng”.

Sử dụng với mục đích giải trí có phải là lạm dụng?

Một số người cho rằng thỉnh thoảng mới sử dụng hoặc sử dụng cho “vui” thì không có hại và đơn giản là sử dụng chứ không phải lạm dụng. Thành phần ủng hộ mạnh mẽ nhất cho ý kiến này là những người hút cần sa. Những người này cho rằng cần sa không những không gây nghiện mà ngược lại còn mang đến nhiều lợi ích, không giống như các loại thuốc “độc hại” khác.

Tuy nhiên các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng cần sa có thể gây tác hại lớn về mặt thể chất, tinh thần và tâm lý hơn người ta tưởng. Hằng năm, các nghiên cứu được tiến hành đều cho ra kết quả chứng minh rằng việc sử dụng cần sa trong một thời gian dài là có hại cho sức khỏe.

Thêm vào đó, báo cáo của Viện nghiên cứu Quốc gia về Lạm dụng thuốc (NIDA) nêu rõ rằng những người sử dụng cần sa có thể trở nên lệ thuộc về mặt tâm lý và rồi từ đó sẽ dẫn đến nghiện. NIDA ước tính cứ 7 người sử dụng cần sa thì có 1 người phải lệ thuộc vào nó.

Sau đây là các loại thuốc bất hợp pháp thường bị lạm dụng nhiều nhất (theo thứ tự) tại Mỹ:

  • Cần sa. 
  • Hàng đá. 
  • Cocain. 
  • Thuốc gây ảo giác. 
  • Thuốc lắc hay ma túy Molly. 
  • Heroin. 

Thông tin chi tiết tham khảo thêm tại: Lạm dụng chất gây nghiện ở thanh thiếu niên

Thanh Hà - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo very well)
Bình luận
Tin mới
  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

  • 08/07/2025

    Loại cá nhỏ bé có nhiều lợi ích với sức khỏe

    Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 08/07/2025

    Kháng sinh và những điều cần biết cho người trưởng thành

    Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

Xem thêm