Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tổng quan về sử dụng chất

Nhiều người không hiểu tại sao chúng ta bị nghiện, phải dùng chất gây nghiện.

Tổng quan về sử dụng chất

Lạm dụng chất có thể đơn giản được định nghĩa là việc sử dụng gây hại bất kỳ các chất nào nhằm mục đích thay đổi cảm xúc. “Chất” ở đây có thể bao gồm rượu và các loại thuốc khác (hợp pháp hoặc không hợp pháp) cũng như một số chất hoàn toàn không phải dạng chất khác.

“Lạm dụng” ở đây được xem là kết quả của việc bạn sử dụng một chất nào đó với mục đích không hợp lý, không được khuyến cáo sử dụng hoặc khi bạn dùng nó nhiều hơn liều đã được bác sĩ kê đơn.

Theo định nghĩa của Hệ thống chẩn đoán và thống kê các rối loạn tâm thần 5 (DSM-5), một vài người có thể sử dụng một số loại chất nào đó mà không bị nghiện hoặc thậm chí là không có bất kỳ rối loạn sử dụng chất nào.

Sử dụng có hại là gì?

Các nhà nghiên cứu cho biết, việc sử dụng được biến thành “lạm dụng” khi sử dụng quá nhiều, lặp đi lặp lại gây ra sự suy giảm và các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho cơ thể như:

  • Các vấn đề về sức khỏe. 
  • Khuyết tật. 
  • Không hoàn thành các nhiệm vụ được giao. 
  • Khả năng kiểm soát kém. 
  • Sử dụng mang tính nguy cơ. 
  • Các vấn đề về xã hội. 

Theo một cách nói khác, nếu bạn uống rượu bia tới mức cơ thể nôn nao, sử dụng thuốc đến mức không đi học hay đi làm được; hút cần sa nhiều đến mức đánh mất cả bạn bè; sử dụng nhiều hơn mức độ quy định thì việc sử dụng của bạn có thể đã vượt sang mức “lạm dụng”.

Nguy cơ từ các loại thuốc bất hợp pháp.

Nhìn chung khi nhắc đến lạm dụng chất, đa số mọi người đều đang muốn nhắc đến việc sử dụng các loại thuốc bất hợp pháp.

Các loại thuốc bất hợp pháp không đơn giản chỉ làm thay đổi tâm trạng mà còn có thể khiến bạn suy giảm khả năng đưa ra nhận xét, làm méo mó nhận thức và phản ứng chậm với sự việc hàng ngày. Tất cả những điều này sẽ khiến bạn gặp nguy hiểm, tai nạn hoặc chấn thương. Các loại thuốc này buộc phải cấm sử dụng ngay từ đầu vì chúng có khả năng gây nghiện hoặc có thể gây ra các ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.

Việc sử dụng bất kỳ loại chất bất hợp pháp nào cũng đều nguy hiểm và bị coi là “lạm dụng”.

Sử dụng với mục đích giải trí có phải là lạm dụng?

Một số người cho rằng thỉnh thoảng mới sử dụng hoặc sử dụng cho “vui” thì không có hại và đơn giản là sử dụng chứ không phải lạm dụng. Thành phần ủng hộ mạnh mẽ nhất cho ý kiến này là những người hút cần sa. Những người này cho rằng cần sa không những không gây nghiện mà ngược lại còn mang đến nhiều lợi ích, không giống như các loại thuốc “độc hại” khác.

Tuy nhiên các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng cần sa có thể gây tác hại lớn về mặt thể chất, tinh thần và tâm lý hơn người ta tưởng. Hằng năm, các nghiên cứu được tiến hành đều cho ra kết quả chứng minh rằng việc sử dụng cần sa trong một thời gian dài là có hại cho sức khỏe.

Thêm vào đó, báo cáo của Viện nghiên cứu Quốc gia về Lạm dụng thuốc (NIDA) nêu rõ rằng những người sử dụng cần sa có thể trở nên lệ thuộc về mặt tâm lý và rồi từ đó sẽ dẫn đến nghiện. NIDA ước tính cứ 7 người sử dụng cần sa thì có 1 người phải lệ thuộc vào nó.

Sau đây là các loại thuốc bất hợp pháp thường bị lạm dụng nhiều nhất (theo thứ tự) tại Mỹ:

  • Cần sa. 
  • Hàng đá. 
  • Cocain. 
  • Thuốc gây ảo giác. 
  • Thuốc lắc hay ma túy Molly. 
  • Heroin. 

Thông tin chi tiết tham khảo thêm tại: Lạm dụng chất gây nghiện ở thanh thiếu niên

Thanh Hà - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo very well)
Bình luận
Tin mới
  • 16/11/2025

    Kiểm soát dị ứng giao mùa: Bí quyết giảm triệu chứng và sống khỏe

    Mùa thu mang đến thời tiết mát mẻ và dễ chịu, nhưng sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm dao động và sự gia tăng các dị nguyên như phấn hoa, nấm mốc lại khiến đây trở thành mùa cao điểm của các bệnh dị ứng. Dị ứng giao mùa gây khó chịu, mệt mỏi và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách nhận biết, phòng ngừa và giảm triệu chứng dị ứng để có một mùa thu khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Cách tự làm nước gạo lên men giúp tóc đẹp như đi spa

    Dùng nước gạo lên men để làm đẹp tóc là một phương pháp được áp dụng từ lâu. Việc xả tóc bằng nước gạo lên men mang lại nhiều lợi ích vượt trội hơn so với nước vo gạo thông thường.

  • 15/11/2025

    Bệnh hô hấp ở trẻ nhỏ vào mùa đông: Cha mẹ cần biết gì?

    Mùa đông với không khí lạnh và khô hanh khiến trẻ nhỏ dễ mắc các bệnh về đường hô hấp. Khi thời tiết chuyển lạnh, trẻ thường ở trong nhà nhiều hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus lây lan nhanh chóng. Hiểu biết về các bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng ngừa, là chìa khóa để cha mẹ bảo vệ sức khỏe trẻ nhỏ, giúp các bé vượt qua mùa đông an toàn và khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Khi nào chức năng xương khớp bắt đầu suy giảm?

    Hệ xương khớp đóng vai trò nền tảng trong việc duy trì khả năng vận động, giữ tư thế, và đảm bảo chất lượng cuộc sống. Hệ thống này bao gồm xương, sụn, dây chằng, gân và cơ bắp – chúng phối hợp nhịp nhàng đảm bảo các chức năng di chuyển linh hoạt và chịu đựng áp lực cơ học hàng ngày.

  • 15/11/2025

    Tập luyện mùa thu: Vừa khỏe mạnh, vừa tận hưởng không khí trong lành

    Mùa thu với không khí mát mẻ là thời điểm lý tưởng để bắt đầu hoặc duy trì thói quen tập luyện thể thao ngoài trời. Tập ngoài trời không chỉ mang lại lợi ích về mặt thể chất, mà còn giúp bạn tận hưởng thiên nhiên, giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe toàn diện. Bài viết này sẽ khám phá những lợi ích của việc tập luyện và gợi ý các bài tập phù hợp để bạn duy trì sức khỏe trong mùa thu.

  • 14/11/2025

    Những sai lầm khi ăn rau giảm cân khiến bạn mãi không gầy

    Ăn nhiều rau từ lâu đã được xem là chìa khóa vàng giúp kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, không phải cứ ăn càng nhiều rau thì càng gầy. Nhiều người dù ăn rau hằng ngày vẫn không giảm được cân, thậm chí còn gặp vấn đề tiêu hóa. Nguyên nhân nằm ở những sai lầm dưới đây...

  • 14/11/2025

    Những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai

    Mặc dù biện pháp tránh thai thường an toàn khi sử dụng, nhưng vẫn có những tác dụng phụ tiềm ẩn gây nguy hiểm cho sức khỏe ngoài những tác dụng phụ phổ biến như tăng cân hoặc chảy máu bất thường (rong kinh). Cùng tìm hiểu những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai qua bài viết sau đây!

  • 13/11/2025

    Ăn trứng vào lúc nào tốt nhất để giảm cân?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, giàu protein có thể giúp chúng ta no lâu hơn và tăng cường trao đổi chất. Vậy ăn trứng vào thời điểm nào giúp tăng hiệu quả giảm cân?

Xem thêm