Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tổng quan về sử dụng chất

Nhiều người không hiểu tại sao chúng ta bị nghiện, phải dùng chất gây nghiện.

Tổng quan về sử dụng chất

Lạm dụng chất có thể đơn giản được định nghĩa là việc sử dụng gây hại bất kỳ các chất nào nhằm mục đích thay đổi cảm xúc. “Chất” ở đây có thể bao gồm rượu và các loại thuốc khác (hợp pháp hoặc không hợp pháp) cũng như một số chất hoàn toàn không phải dạng chất khác.

“Lạm dụng” ở đây được xem là kết quả của việc bạn sử dụng một chất nào đó với mục đích không hợp lý, không được khuyến cáo sử dụng hoặc khi bạn dùng nó nhiều hơn liều đã được bác sĩ kê đơn.

Theo định nghĩa của Hệ thống chẩn đoán và thống kê các rối loạn tâm thần 5 (DSM-5), một vài người có thể sử dụng một số loại chất nào đó mà không bị nghiện hoặc thậm chí là không có bất kỳ rối loạn sử dụng chất nào.

Sử dụng có hại là gì?

Các nhà nghiên cứu cho biết, việc sử dụng được biến thành “lạm dụng” khi sử dụng quá nhiều, lặp đi lặp lại gây ra sự suy giảm và các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cho cơ thể như:

  • Các vấn đề về sức khỏe. 
  • Khuyết tật. 
  • Không hoàn thành các nhiệm vụ được giao. 
  • Khả năng kiểm soát kém. 
  • Sử dụng mang tính nguy cơ. 
  • Các vấn đề về xã hội. 

Theo một cách nói khác, nếu bạn uống rượu bia tới mức cơ thể nôn nao, sử dụng thuốc đến mức không đi học hay đi làm được; hút cần sa nhiều đến mức đánh mất cả bạn bè; sử dụng nhiều hơn mức độ quy định thì việc sử dụng của bạn có thể đã vượt sang mức “lạm dụng”.

Nguy cơ từ các loại thuốc bất hợp pháp.

Nhìn chung khi nhắc đến lạm dụng chất, đa số mọi người đều đang muốn nhắc đến việc sử dụng các loại thuốc bất hợp pháp.

Các loại thuốc bất hợp pháp không đơn giản chỉ làm thay đổi tâm trạng mà còn có thể khiến bạn suy giảm khả năng đưa ra nhận xét, làm méo mó nhận thức và phản ứng chậm với sự việc hàng ngày. Tất cả những điều này sẽ khiến bạn gặp nguy hiểm, tai nạn hoặc chấn thương. Các loại thuốc này buộc phải cấm sử dụng ngay từ đầu vì chúng có khả năng gây nghiện hoặc có thể gây ra các ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.

Việc sử dụng bất kỳ loại chất bất hợp pháp nào cũng đều nguy hiểm và bị coi là “lạm dụng”.

Sử dụng với mục đích giải trí có phải là lạm dụng?

Một số người cho rằng thỉnh thoảng mới sử dụng hoặc sử dụng cho “vui” thì không có hại và đơn giản là sử dụng chứ không phải lạm dụng. Thành phần ủng hộ mạnh mẽ nhất cho ý kiến này là những người hút cần sa. Những người này cho rằng cần sa không những không gây nghiện mà ngược lại còn mang đến nhiều lợi ích, không giống như các loại thuốc “độc hại” khác.

Tuy nhiên các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng cần sa có thể gây tác hại lớn về mặt thể chất, tinh thần và tâm lý hơn người ta tưởng. Hằng năm, các nghiên cứu được tiến hành đều cho ra kết quả chứng minh rằng việc sử dụng cần sa trong một thời gian dài là có hại cho sức khỏe.

Thêm vào đó, báo cáo của Viện nghiên cứu Quốc gia về Lạm dụng thuốc (NIDA) nêu rõ rằng những người sử dụng cần sa có thể trở nên lệ thuộc về mặt tâm lý và rồi từ đó sẽ dẫn đến nghiện. NIDA ước tính cứ 7 người sử dụng cần sa thì có 1 người phải lệ thuộc vào nó.

Sau đây là các loại thuốc bất hợp pháp thường bị lạm dụng nhiều nhất (theo thứ tự) tại Mỹ:

  • Cần sa. 
  • Hàng đá. 
  • Cocain. 
  • Thuốc gây ảo giác. 
  • Thuốc lắc hay ma túy Molly. 
  • Heroin. 

Thông tin chi tiết tham khảo thêm tại: Lạm dụng chất gây nghiện ở thanh thiếu niên

Thanh Hà - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo very well)
Bình luận
Tin mới
  • 10/12/2025

    Điều gì xảy ra khi ăn chuối lúc bụng đói?

    Nếu đang thắc mắc ăn chuối khi bụng đói có lợi ích gì cho cơ thể, hãy tìm hiểu 5 lợi ích bất ngờ khi ăn chuối lúc bụng đói.

  • 10/12/2025

    Tập thể dục như một liệu pháp điều trị ung thư phổi

    Nghiên cứu cho thấy các chương trình tập thể dục cho bệnh nhân ung thư phổi không chỉ an toàn mà còn mang lại nhiều lợi ích, bao gồm cải thiện chất lượng cuộc sống, ít biến chứng sau phẫu thuật, thời gian nằm viện ngắn hơn, ít triệu chứng bệnh và tác dụng phụ của điều trị hơn, và có thể có cơ hội sống lâu hơn.

  • 09/12/2025

    Tại sao uống nước đậu đen rang lại tốt hơn nước đậu đen chưa rang?

    Nước đậu đen được ưa chuộng ở châu Á, đặc biệt là Nhật Bản (với tên gọi Kuromamecha) và Việt Nam nhờ khả năng hỗ trợ giảm cân, thanh nhiệt và cung cấp chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, nên dùng đậu rang hay đậu thô để tối ưu hiệu quả sức khỏe?

  • 09/12/2025

    10 rủi ro có thể xảy ra với người ăn kiêng quá ít calo

    Ăn kiêng cắt giảm calo giúp giảm cân nhưng ăn quá ít calo có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Vậy điều gì xảy ra khi bạn ăn kiêng quá ít calo?

  • 09/12/2025

    Những điều cần biết về sức khỏe răng miệng khi chuyển mùa

    Mùa đông đến tiềm ẩn nhiều thách thức đối với sức khỏe răng miệng. Sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm giảm và thói quen sinh hoạt thay đổi có thể ảnh hưởng đến răng và nướu, gây ra các vấn đề như ê buốt răng, tăng nhạy cảm răng miệng. Việc chăm sóc răng miệng đúng cách không chỉ giúp duy trì nụ cười tự tin mà còn ngăn ngừa các bệnh lý nghiêm trọng hơn. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các vấn đề răng miệng thường gặp trong mùa đông và cách bảo vệ sức khỏe răng miệng hiệu quả.

  • 08/12/2025

    Đột quỵ não ở trẻ nhỏ: Đừng bỏ qua bất kỳ dấu hiệu bất thường nào!

    Những ngày gần đây, Bệnh viện TWQĐ 108 tiếp nhận nhiều trường hợp đột quỵ ở trẻ nhỏ và vị thành niên, trong đó có bệnh nhi chỉ mới 8 tuổi. Căn bệnh vốn được coi là của người lớn xuất hiện ngày càng nhiều ở người trẻ tuổi, với biểu hiện không rõ ràng nhưng diễn biến đột ngột và đặc biệt nguy hiểm.

  • 08/12/2025

    4 nhóm người nên hạn chế ăn rau cải cúc

    Rau cải cúc được biết có nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, bất kỳ loại thực phẩm nào, dù tốt đến mấy, cũng có những điều cần lưu ý.

  • 08/12/2025

    Dấu hiệu sớm của ung thư tuyến tiền liệt – Tuyệt đối không được bỏ qua!

    Ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn đầu không có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào. Bạn không thể cảm nhận được khối u đang phát triển, vì vậy không có cơn đau.

Xem thêm