Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tổn thương của não bộ bình phục nhờ giấc ngủ

Giấc ngủ có vai trò rất quan trọng trong chu kì sống hàng ngày của con người. Giấc ngủ giúp cơ thể tái sản xuất sức lao động và điều hòa mọi rối loạn chức năng các cơ quan.

Vì sao giấc ngủ quan trọng với sức khỏe con người?

Các nhà khoa học từ trước đến nay đều thừa nhận rằng: Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong phục hồi  sức khỏe của con người. Một giấc ngủ ngon có thể giúp ổn định chức năng tim mạch. Giấc ngủ có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ cơ thể khỏi những bệnh lí về chuyển hóa, chẳng hạn bệnh đái tháo đường.

Con người dành xấp xỉ 1/3 cuộc đời để ngủ. Nghiên cứu mới của các nhà khoa học tại Đại học Bar-Ilan ở Ramat-Gan (Isarel), đã tìm ra một yếu tố quan trọng để lý giải: Vì sao giấc ngủ không thể thiếu. Đó chính là tác dụng phục hồi và sửa chữa tổn thương các tế bào não trong khi ngủ.

Não vẫn làm việc trong khi ta ngủ

ton-thuong-cua-nao-bo-binh-phuc-nho-giac-ngu-1

Một nghiên cứu đã cho thấy mọi người có thể nhớ thông tin tốt hơn sau khi ngủ. Thậm chí, các nhà khoa học nói rằng họ có thể “đọc” thấy não bộ đang nhớ lại điều gì khi đang ngủ.

"Chúng ta khá chắc chắn rằng những kỷ niệm đã được tái hoạt trong não suốt quá trình giấc ngủ diễn ra, nhưng chúng ta không biết các quá trình thần kinh thực sự diễn ra như thế nào”, giáo sư tâm lý học Scott Cairney đến từ Đại học York nói.

Một nghiên cứu của Đại học Y khoa Freiburg ở Đức tìm hiểu về chức năng của giấc ngủ và mối liên hệ giữa giấc ngủ với các rối loạn sức khỏe cho thấy não và cơ thể khá bận rộn trong khi chúng ta đang ngủ. Theo các nhà nghiên cứu, trong khi ngủ, não bộ hoạt động mạnh hơn để chuẩn bị sẵn sàng cho ngày hôm sau. Và có thể bộ não phải "dọn dẹp" những chất có hại ra khỏi cơ thể trong thời gian này. Nghiên cứu sử dụng chuột để thí nghiệm, các nhà nghiên cứu tiêm chất nhuộm màu vào não chuột, sau đó theo dõi não của chúng. Kết quả, họ thấy bộ não của những con chuột đang ngủ hoạt động rất mạnh.

Ngủ là cơ hội chữa lành tổn thương ở các tế bào não

ton-thuong-cua-nao-bo-binh-phuc-nho-giac-ngu-2

Các nhà khoa học đã nghiên cứu trên cá ngựa vằn vì sự tương đồng đáng ngạc nhiên giữa chúng và con người: Khoảng 70% bộ gen người cũng có trên cá ngựa vằn. Bằng phương pháp hình ảnh “tua nhanh thời gian” 3D, các nhà khoa học đã nghiên cứu và quan sát những tác động của giấc ngủ ở mức độ siêu nhỏ lên từng tế bào thần kinh và tế bào não.

Nhờ công nghệ hình ảnh với độ phân giải cao đã cho phép nhóm nghiên cứu theo dõi những chuyển động của ADN và các protein trong các tế bào não. Và họ đã tìm thấy: Trong quá trình cơ thể ngủ, các tế bào thần kinh có thể thực hiện các hoạt động bảo trì nhân tế bào, là yếu tố trung tâm chứa hầu hết các vật chất di truyền của tế bào.

Khi nhân tế bào bị tổn thương nặng, các vật chất di truyền mà tế bào đó mang cũng sẽ bị tổn thương. Sự tổn thương đó sẽ gây ra lão hóa, bệnh tật, và suy giảm hoạt động của cơ quan hoặc tổ chức. Nhóm nghiên cứu cũng giải thích rằng: Trong khi ngủ, các tế bào thần kinh có cơ hội để phục hồi sau những áp lực tích tụ trong cả một ngày và có thể “sửa chữa” những tổn thương đó.

Ngủ giúp tăng cường hoạt động nhiễm sắc thể

Các nhà khoa học cho biết: Khi cơ thể đang trong trạng thái tỉnh, các tế bào não không thể thực hiện việc bảo trì các ADN một cách chính xác so với khi ngủ.

Như vậy theo nghiên cứu này, các nhà khoa học đã tìm ra một mối liên quan trực tiếp giữa giấc ngủ, động học nhiễm sắc thể, hoạt động của tế bào thần kinh cùng quá trình thương tổn và sửa chữa ADN với quá trình sinh lí của toàn bộ cơ thể sinh vật. Giấc ngủ giúp sửa chữa những tổn thương gây ra cho ADN tích tụ trong quá trình cơ thể thức.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những thói quen tốt trước khi đi ngủ
BS. Bùi Văn Phú - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm