Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thuốc giảm đau opioid và táo bón

Thuốc giảm đau loại opioid là loại thuốc giảm đau hiệu quả. Loại opioid đầu tiên được sản xuất với lượng lớn là morphine, có nguồn gốc từ nhựa cây thuốc phiện. Morphine vẫn được sử dụng ngày nay; tuy nhiên có nhiều loại thuốc giảm đau opioid khác. Một số thuốc dùng morphine như thành phần hoạt hóa, một số khác lại dùng morphine dưới dạng tổng hợp, có nghĩa nó có tác dụng như morphine nhưng được tạo ra trong phòng thí nghiệm và không chứa morphine.

Opioid thường được sử dụng để giảm đau sau phẫu thuật, do có tác dụng giảm đau ngay lập tức. Không may là tất cả các loại opioid, cho dù có chứa morphine hay tổng hợp đều có tác dụng phụ là gây táo bón.

Táo bón là gì?

Táo bón là tình trạng khi một người có ít hơn 3 lần đi đại tiện một tuần hoặc gặp khó khăn khi đi đại tiện do phân cứng và khô. Mỗi người có đặc điểm đại tiện khác nhau. Với một người thường đi cầu 2 lần/ ngàythì việc đi 5 lần/tuần là sự thay đổi đột ngột và có thể chỉ điểm táo bón. Với một người thường có phân lỏng, thì việc phân trở nên rắn và đau khi đi đại tiện có thể là dấu hiệu của thay đổi đáng kể

Opioid gây táo bón thế nào?

Có nhiều lí do tại sao nhóm thuốc opioid lại gây táo bón. Những thuốc này có thể giảm sự chuyển động của thức ăn trong ống tiêu hóa, khiến cơ thể có nhiều thời gian để loại bỏ nước ra khỏi thức ăn hơn. Điều này có thể dẫn đến tình trạng phân khô hơn bình thường. Cũng có giả thiết cho rằng opioid làm tăng lượng nước được hấp thu từ ống tiêu hóa, dẫn đến phân khô hơn.

Những thuốc này cũng có thể giảm nhu cầu đi đại tiện, lại làm dài thời gian loại bỏ nước ra khỏi phân của cơ thể.

Ngăn táo bón là chìa khóa

Bệnh nhân dùng thuốc opioid nên dự phòng tình trạng táo bón xảy ra, hơn là điều trị táo bón. Táo bón có thể gây khó chịu hoặc thậm chí đau, và nên được tránh khi có thể.

Có nhiều cách bạn có thể dự phòng táo bón khi dùng thuốc opioid. Trước tiên, không nên dùng nhiều thuốc hơn cần thiết vì liều cao hơn có thể làm tăng nguy cơ táo bón. Cố gắng giữ cơ thể đủ nước là điều quan trọng nhất trong việc dự phòng táo bón. Uống thuốc với thật nước và tiếp tục uống nước trong ngày. Khuyến cáo uống 2 lít nước một ngày có thể không đủ nếu bạn đang dùng thuốc opioid. Tránh đồ uống chứa caffein do chúng làm tăng mất nước và chống lại nỗ lực tăng lượng nước nạp vào của bạn.

Ăn uống cũng rất quan trọng bởi những gì bạn ăn có thể làm tăng hoặc giảm nguy cơ táo bón.

Tăng lượng chất xơ bằng việc ăn hoa quả, rau củ, chọn loại tự nhiên nếu có thể. Cả quả cam sẽ có tác dụng hơn chỉ dùng nước cam ép bỏ tép. Bạn cũng có thể thêm chất xơ vào bữa ăn bằng thực phẩm bổ sung chất xơ, nhưng nhớ rằng thêm thực phẩm bổ sung chất xơ có thể làm tăng nguy cơ táo bón nếu bạn uống ít nước. Thuốc nhuận tràng có thể ngăn táo bón. Nếu bạn được phẫu thuật, tham khảo ý kiến bác sĩ phẫu thuật trước khi sử dụng thực phẩm bổ sung chất xơ hoặc thuốc nhuận tràng. Tránh các loại thức ăn gây táo bón. Với nhiều người, pho mát, và chế độ ăn quá nhiều thịt, ít rau củ cũng có thể dẫn đến chứng táo bón.

Hoạt động thể chất, ví dụ như đi bộ đã được chứng minh có thể làm giảm nguy cơ táo bón.

Điều trị táo bón

Nếu bạn bị táo bón, lời khuyên trong việc dự phòng táo bón ở trên vẫn được áp dụng cho bạn. Tăng cường uống nước cũng như thay đổi chế độ ăn và thêm chất xơ vào bữa ăn là vô cùng cần thiết,

Các cách điều trị táo bón phổ biến

  • Thụt tháo
  • Thuốc nhuận tràng
  • Thuốc làm mềm phân
  • Thực phẩm bổ sung chất xơ
  • Magie citrate
  • Glycerine nhét hậu môn

Có nhiều loại thuốc không theo đơn hoặc theo đơn có thể điều trị táo bón nhưng nếu bạn đã từng phẫu thuật, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc. Quá nhiều thuốc hoặc điều trị quá đà có thể gây co thắt, đau, tiêu chảy.

Táo bón không nên bỏ qua. Nó có thể dẫn đến những dạng táo bón nguy hiểm hơn được gọi là phân đóng khối, trong trường hợp đó, những khối phân cần được loại bỏ.

Tham khảo thêm bài viết Vitamin làm giảm chứng táo bón

CTV Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 17/10/2025

    8 lý do nên ăn bông cải xanh

    Rẻ tiền nhưng rất giàu dinh dưỡng và có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Đó chính là lý do không nên bỏ qua bông cải xanh trong thực đơn hằng ngày.

  • 17/10/2025

    Các bài tập thể dục đơn giản tại nhà cho người bận rộn

    Trong nhịp sống hối hả hiện nay, nhiều người bị cuốn vào công việc và các trách nhiệm gia đình, khiến việc dành thời gian cho tập luyện trở thành thách thức. Tuy nhiên, duy trì hoạt động thể chất không chỉ cải thiện sức khỏe mà còn nâng cao tinh thần và năng suất làm việc.

  • 16/10/2025

    Lần đầu tiên tại Việt Nam: Phẫu thuật thành công khối phình khổng lồ động mạch thận có áp dụng ghép thận tự thân

    Hà Nội (TTXVN 16/10) Các y, bác sĩ của Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 vừa điều trị thành công khối phình khổng lồ của động mạch thận ở rốn thận cho một bệnh nhân nữ 37 tuổi.

  • 16/10/2025

    Sốt xuất huyết giao mùa: Cảnh giác cao độ trong thời tiết thất thường

    Trong bối cảnh thời tiết thất thường và chuyển mùa với độ ẩm cao, sốt xuất huyết trở thành mối đe dọa lớn đối với sức khỏe cộng đồng, đặc biệt tại các khu vực nhiệt đới như Việt Nam. Việc thời tiết thay đổi không chỉ tạo điều kiện cho muỗi vằn sinh sản mà còn có thể làm suy yếu hệ miễn dịch của con người. Do đó, nhận biết sớm triệu chứng và áp dụng biện pháp phòng chống hiệu quả là yếu tố then chốt để giảm thiểu rủi ro, nâng cao nhận thức về sự nguy hiểm của sốt xuất huyết trong giai đoạn giao mùa.

  • 16/10/2025

    6 lý do ăn táo giúp bạn 'ít gặp bác sĩ'

    Táo không chỉ là một loại trái cây thơm ngon mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe ấn tượng. Dưới đây là những lợi ích nổi bật của việc ăn táo, cùng với các mẹo nhỏ để thưởng thức chúng một cách an toàn và hiệu quả.

  • 16/10/2025

    Ngủ đủ giấc: Chìa khóa nâng cao hiệu suất học tập hàng ngày

    Trong xã hội hiện đại, nhiều học sinh tin rằng việc cắt giảm giấc ngủ để có thêm thời gian học tập là cách hiệu quả để đạt thành tích cao. Tuy nhiên, quan niệm này không chỉ sai lầm mà còn có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và hiệu suất học tập. Giấc ngủ không phải là thứ có thể hy sinh mà là nền tảng quan trọng giúp học sinh duy trì sự tập trung, cải thiện trí nhớ và nâng cao khả năng sáng tạo. Bài viết này sẽ khám phá tầm quan trọng của giấc ngủ đối với học sinh và cách xây dựng thói quen ngủ khoa học để tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 15/10/2025

    3 thay đổi thói quen ăn uống giúp tránh xa đột quỵ

    Đột quỵ (tai biến mạch máu não) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế trên toàn thế giới. Vậy có cách nào ngăn ngừa đột quỵ hay không?

  • 15/10/2025

    Bí quyết rạng ngời cho phụ nữ hiện đại

    Làn da rạng rỡ, căng tràn sức sống không chỉ là biểu hiện của vẻ đẹp bên ngoài mà còn phản ánh sức khỏe bên trong. Để có làn da rạng rỡ và duy trì vẻ đẹp lâu dài, phụ nữ hiện đại cần kết hợp chế độ dinh dưỡng, lối sống lành mạnh và các phương pháp chăm sóc da khoa học. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ chia sẻ những bí quyết giúp phụ nữ luôn tự tin và làm chậm quá trình lão hóa.

Xem thêm