Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thuốc giảm đau opioid và táo bón

Thuốc giảm đau loại opioid là loại thuốc giảm đau hiệu quả. Loại opioid đầu tiên được sản xuất với lượng lớn là morphine, có nguồn gốc từ nhựa cây thuốc phiện. Morphine vẫn được sử dụng ngày nay; tuy nhiên có nhiều loại thuốc giảm đau opioid khác. Một số thuốc dùng morphine như thành phần hoạt hóa, một số khác lại dùng morphine dưới dạng tổng hợp, có nghĩa nó có tác dụng như morphine nhưng được tạo ra trong phòng thí nghiệm và không chứa morphine.

Opioid thường được sử dụng để giảm đau sau phẫu thuật, do có tác dụng giảm đau ngay lập tức. Không may là tất cả các loại opioid, cho dù có chứa morphine hay tổng hợp đều có tác dụng phụ là gây táo bón.

Táo bón là gì?

Táo bón là tình trạng khi một người có ít hơn 3 lần đi đại tiện một tuần hoặc gặp khó khăn khi đi đại tiện do phân cứng và khô. Mỗi người có đặc điểm đại tiện khác nhau. Với một người thường đi cầu 2 lần/ ngàythì việc đi 5 lần/tuần là sự thay đổi đột ngột và có thể chỉ điểm táo bón. Với một người thường có phân lỏng, thì việc phân trở nên rắn và đau khi đi đại tiện có thể là dấu hiệu của thay đổi đáng kể

Opioid gây táo bón thế nào?

Có nhiều lí do tại sao nhóm thuốc opioid lại gây táo bón. Những thuốc này có thể giảm sự chuyển động của thức ăn trong ống tiêu hóa, khiến cơ thể có nhiều thời gian để loại bỏ nước ra khỏi thức ăn hơn. Điều này có thể dẫn đến tình trạng phân khô hơn bình thường. Cũng có giả thiết cho rằng opioid làm tăng lượng nước được hấp thu từ ống tiêu hóa, dẫn đến phân khô hơn.

Những thuốc này cũng có thể giảm nhu cầu đi đại tiện, lại làm dài thời gian loại bỏ nước ra khỏi phân của cơ thể.

Ngăn táo bón là chìa khóa

Bệnh nhân dùng thuốc opioid nên dự phòng tình trạng táo bón xảy ra, hơn là điều trị táo bón. Táo bón có thể gây khó chịu hoặc thậm chí đau, và nên được tránh khi có thể.

Có nhiều cách bạn có thể dự phòng táo bón khi dùng thuốc opioid. Trước tiên, không nên dùng nhiều thuốc hơn cần thiết vì liều cao hơn có thể làm tăng nguy cơ táo bón. Cố gắng giữ cơ thể đủ nước là điều quan trọng nhất trong việc dự phòng táo bón. Uống thuốc với thật nước và tiếp tục uống nước trong ngày. Khuyến cáo uống 2 lít nước một ngày có thể không đủ nếu bạn đang dùng thuốc opioid. Tránh đồ uống chứa caffein do chúng làm tăng mất nước và chống lại nỗ lực tăng lượng nước nạp vào của bạn.

Ăn uống cũng rất quan trọng bởi những gì bạn ăn có thể làm tăng hoặc giảm nguy cơ táo bón.

Tăng lượng chất xơ bằng việc ăn hoa quả, rau củ, chọn loại tự nhiên nếu có thể. Cả quả cam sẽ có tác dụng hơn chỉ dùng nước cam ép bỏ tép. Bạn cũng có thể thêm chất xơ vào bữa ăn bằng thực phẩm bổ sung chất xơ, nhưng nhớ rằng thêm thực phẩm bổ sung chất xơ có thể làm tăng nguy cơ táo bón nếu bạn uống ít nước. Thuốc nhuận tràng có thể ngăn táo bón. Nếu bạn được phẫu thuật, tham khảo ý kiến bác sĩ phẫu thuật trước khi sử dụng thực phẩm bổ sung chất xơ hoặc thuốc nhuận tràng. Tránh các loại thức ăn gây táo bón. Với nhiều người, pho mát, và chế độ ăn quá nhiều thịt, ít rau củ cũng có thể dẫn đến chứng táo bón.

Hoạt động thể chất, ví dụ như đi bộ đã được chứng minh có thể làm giảm nguy cơ táo bón.

Điều trị táo bón

Nếu bạn bị táo bón, lời khuyên trong việc dự phòng táo bón ở trên vẫn được áp dụng cho bạn. Tăng cường uống nước cũng như thay đổi chế độ ăn và thêm chất xơ vào bữa ăn là vô cùng cần thiết,

Các cách điều trị táo bón phổ biến

  • Thụt tháo
  • Thuốc nhuận tràng
  • Thuốc làm mềm phân
  • Thực phẩm bổ sung chất xơ
  • Magie citrate
  • Glycerine nhét hậu môn

Có nhiều loại thuốc không theo đơn hoặc theo đơn có thể điều trị táo bón nhưng nếu bạn đã từng phẫu thuật, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc. Quá nhiều thuốc hoặc điều trị quá đà có thể gây co thắt, đau, tiêu chảy.

Táo bón không nên bỏ qua. Nó có thể dẫn đến những dạng táo bón nguy hiểm hơn được gọi là phân đóng khối, trong trường hợp đó, những khối phân cần được loại bỏ.

Tham khảo thêm bài viết Vitamin làm giảm chứng táo bón

CTV Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 25/04/2024

    Cẩn trọng với thói quen bóc da môi

    Bóc da môi là một thói quen không lành mạnh phổ biến ở nhiều người. Dù là vô tình hay hữu ý, nó có thể gây ảnh hưởng xấu đến sự khỏe đẹp của đôi môi.

  • 25/04/2024

    Tập thể dục khi mang thai

    Duy trì thói quen tập thể dục thường xuyên trong suốt thai kỳ có thể giúp bạn khỏe mạnh và cảm thấy tốt nhất. Tập thể dục cũng có thể cải thiện tư thế của bạn và giảm một số khó chịu thường gặp như đau lưng và mệt mỏi. Một số bằng chứng cho thấy tập thể dục có thể ngăn ngừa bệnh tiểu đường thai kỳ (bệnh tiểu đường phát triển trong thai kỳ), giảm căng thẳng và tăng cường sức chịu đựng cần thiết cho quá trình chuyển dạ và sinh nở.

  • 24/04/2024

    Ngủ không quá 5 giờ mỗi đêm khiến da chảy xệ và nhiều nếp nhăn gấp đôi

    Thiếu ngủ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây lão hoá da. Nghiên cứu cho thấy người ngủ không đủ giấc làm tăng gấp đôi nếp nhăn và sự chảy xệ da so với người có giấc ngủ chất lượng.

  • 24/04/2024

    Mẹo chăm sóc da dầu mùa Hè

    Nhiệt độ cao kết hợp với ánh nắng khiến tuyến bã nhờn trên da hoạt động mạnh mẽ, da đổ nhiều dầu và dễ nổi mụn. Một vài mẹo chăm sóc da dưới đây giúp bạn kiểm soát dầu nhờn trên da.

  • 24/04/2024

    Nỗi lo an toàn thực phẩm mùa nắng nóng

    Thời tiết nắng nóng càng làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm. Cùng với sự quản lý của cơ quan chức năng, người dân cần nâng cao ý thức trách nhiệm, bởi nếu xuê xoa với bất kỳ vi phạm an toàn thực phẩm dù là nhỏ cũng gây hậu quả khôn lường.

  • 24/04/2024

    Tránh ăn gì khi bị viêm kết mạc để nhanh khỏi?

    Tuy chế độ ăn không giúp chữa khỏi viêm kết mạc (đau mắt đỏ) nhưng việc hạn chế ăn một số loại thực phẩm, đồ uống có thể giúp giảm bớt các triệu chứng và thúc đẩy quá trình phục hồi nhanh hơn.

  • 24/04/2024

    Triệu chứng của ung thư buồng trứng

    Hiện nay, ngày càng nhiều phụ nữ bị mắc phải căn bệnh ung thư buồng trứng, vậy triệu chứng của bệnh là gì, hãy cũng tìm hiểu ở bài viết dưới đây.

  • 23/04/2024

    Các phương pháp giảm đau nửa đầu mạn tính

    Chứng đau nửa đầu mạn tính có thể phòng ngừa và được điều trị một cách triệt để. Hiện nay, có rất nhiều loại thuốc và cũng như các phương pháp điều trị thích hợp giúp làm giảm các cơn đau nửa đầu mạn tính.

Xem thêm