Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thiếu máu thiếu sắt do chế độ ăn - Phần 2

Thiếu sắt là gì? Thiếu máu thiếu sắt có phải là tình trạng thứ phát do chế độ ăn thiếu sắt?

Thiếu máu thiếu sắt do chế độ ăn (Phần 1)

Người thiếu máu có số lượng hồng cầu (RBC) thấp hơn so với người khỏe mạnh. Thiếu máu có thể gây đau đầu, yếu, mệt mỏi, và nhiều triệu chứng khác và cũng có thể dẫn đến các vấn đề sức khoẻ lâu dài nếu không được điều trị.

Nếu thiếu sắt cơ thể sẽ sản xuất ít tế bào hồng cầu hơn hoặc hồng cầu sẽ nhỏ hơn bình thường. Nguyên nhân của tình trạng này hầu hết là do thiếu chất sắt trong khẩu phần ăn. Nói cách khác, thiếu máu là do không nhận đủ thức ăn mà bạn cần.

Có nhiều nguyên nhân gây thiếu máu, nhưng thiếu sắt là phổ biến nhất. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thiếu sắt là chứng rối loạn dinh dưỡng hàng đầu trên thế giới. Nghiên cứu cho thấy có đến 80% người trên thế giới không có đủ chất sắt trong cơ thể và có tới 30% người bị thiếu máu là do thiếu sắt kéo dài.

Biến chứng

Hầu hết các trường hợp thiếu máu do thiếu sắt đều nhẹ và không gây biến chứng. Tuy nhiên, nếu sắt không được bổ sung vào chế độ ăn của bạn, nó có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe khác.

Thiếu máu khiến tim bạn bơm thêm máu để bù đắp cho lượng oxy thấp. Suy tim hoặc cơ tim phì to hơn có thể xảy ra nếu tình trạng thiếu máu thiếu sắt kéo dài.

Ở phụ nữ có thai, những trường hợp thiếu sắt nghiêm trọng có thể khiến trẻ sơ sinh sinh sớm hoặc có cân nặng khi sinh thấp. Hầu hết phụ nữ mang thai sử dụng chất bổ sung sắt như là một phần của chăm sóc trước khi sinh để ngăn ngừa điều này xảy ra.

Trẻ sơ sinh và trẻ thiếu sắt nghiêm trọng có thể chậm phát triển. Chúng cũng dễ bị nhiễm trùng hơn.

Điều trị thiếu máu thiếu sắt

Thực phẩm bổ sung

Viên sắt có thể giúp bạn khôi phục mức độ sắt trong cơ thể. Bạn có thể cần phải bổ sung trong vài tháng. Chất bổ sung sắt có thể gây táo bón hoặc phân có màu đen. Các chất bổ sung sắt từ thực vật có thể được dung nạp dễ dàng hơn và ít triệu chứng tiêu hóa hơn.

Nếu bác sĩ xác định rằng bạn thiếu các vitamin và khoáng chất khác, bác sĩ cũng có thể kê toa các vitamin khác.

Chế độ ăn uống

Bạn nên ăn một chế độ ăn nhiều thực phẩm giàu sắt và vitamin C để ngăn ngừa mức độ sắt trong máu thấp. Các bà mẹ nên đảm bảo cho trẻ bú mẹ hoặc là sữa mẹ hoặc sữa công thức bổ sung sắt. Các loại ngũ cốc cho trẻ sơ sinh có bổ sung chất sắt cũng có thể được sử dụng khi trẻ sẵn sàng bắt đầu ăn thức ăn đặc.

Chế độ ăn nhiều thịt đỏ, rau lá màu sẫm, quả khô và các loại hạt, ngũ cốc tăng cường chất sắt, hoặc các thực phẩm khác giàu sắt bao gồm:

  • Thịt, chẳng hạn như thịt cừu, thịt lợn, thịt gà và thịt bò
  • Đậu, bao gồm cả đậu nành
  • Bí ngô và hạt bí
  • Rau lá xanh, chẳng hạn như rau chân vịt
  • Nho và các loại trái cây sấy khô khác
  • Đậu hũ
  • Trứng
  • Hải sản, như trai, cá mòi, tôm và hàu
  • Ngũ cốc được tăng cường chất sắt

Vitamin C giúp cơ thể hấp thụ chất sắt mà bạn ăn. Nếu bạn đang dùng viên sắt, bác sĩ có thể đề nghị dùng thuốc viên cùng với vitamin C.

  • Quả cam quýt, như cam, bưởi, dâu tây, kiwi, đu đủ, dứa, dưa và xoài
  • Bông cải xanh
  • Ớt chuông đỏ và xanh lá cây
  • Súp lơ
  • Cà chua
  • Lá xanh

Người ăn chay nên đảm bảo rằng họ đang ăn đủ đậu, đậu hũ, trái cây khô, rau chân vịt, và các loại rau có lá sẫm màu khác. Họ nên bổ sung thức ăn giàu chất sắt vào chế độ ăn uống của họ thường xuyên.

Truyền máu

Trong những trường hợp nặng, truyền máu có thể thay thế hoặc bổ sung sắt một cách nhanh chóng.

Bạn hãy nhớ điều này: thiếu máu do thiếu chất sắt trong chế độ ăn là một tình trạng phổ biến. Thật dễ dàng để phát hiện và điều trị thông qua thay đổi chế độ ăn uống và bổ sung.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những câu hỏi về thiếu máu - Phần 1

Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 07/12/2025

    9 nhóm thực phẩm lành mạnh giúp ngăn ngừa bệnh tim và đột quỵ

    Ăn uống lành mạnh là biện pháp hỗ trợ bảo vệ hệ tim mạch hiệu quả. Việc ưu tiên thực phẩm toàn phần giàu chất xơ, chất béo tốt là 'nhiên liệu' cho một trái tim khỏe mạnh, giảm thiểu đáng kể mối đe dọa từ bệnh tim và đột quỵ.

  • 07/12/2025

    5 lợi ích sức khỏe khi chơi quần vợt thường xuyên

    Quần vợt là một môn thể thao thú vị, nhịp độ nhanh, mang lại nhiều lợi ích về thể chất, nhận thức và xã hội. Đây cũng là môn thể thao mà bạn có thể tiếp tục chơi khi về già. Dưới đây là năm lợi ích sức khỏe của việc chơi quần vợt thường xuyên.

  • 06/12/2025

    Thời điểm uống canxi, sắt và một số vitamin giúp hấp thu hiệu quả

    Việc sử dụng thực phẩm bổ sung không chỉ nằm ở liều lượng mà còn phụ thuộc rất lớn vào thời điểm uống và cách kết hợp chúng với nhau.

  • 06/12/2025

    Nhiều loại quả ăn hằng ngày không khiến bạn tăng cân

    Dưa chuột, củ đậu, bưởi là lựa chọn phổ biến của người giảm cân. Ngoài ra, còn có nhiều loại trái cây khác như bơ, táo, lê… dù có vị ngọt hoặc chứa chất béo nhưng bạn có thể ăn hằng ngày mà không lo tăng cân.

  • 06/12/2025

    Hướng dẫn tự chăm sóc cho người nhiễm HIV

    Cùng với việc uống thuốc điều trị HIV, việc tự chăm sóc sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe, có chất lượng cuộc sống tốt hơn và sống lâu hơn với HIV.

  • 05/12/2025

    Đừng bỏ qua những tác dụng bất ngờ của rau cải cúc với sức khỏe

    Rau cải cúc là loại rau quen thuộc được nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, ít ai biết về những lợi ích sức khỏe ấn tượng, có nhiều tác dụng không ngờ của loại rau này.

  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

Xem thêm