Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thiếu máu thiếu sắt do chế độ ăn - Phần 2

Thiếu sắt là gì? Thiếu máu thiếu sắt có phải là tình trạng thứ phát do chế độ ăn thiếu sắt?

Thiếu máu thiếu sắt do chế độ ăn (Phần 1)

Người thiếu máu có số lượng hồng cầu (RBC) thấp hơn so với người khỏe mạnh. Thiếu máu có thể gây đau đầu, yếu, mệt mỏi, và nhiều triệu chứng khác và cũng có thể dẫn đến các vấn đề sức khoẻ lâu dài nếu không được điều trị.

Nếu thiếu sắt cơ thể sẽ sản xuất ít tế bào hồng cầu hơn hoặc hồng cầu sẽ nhỏ hơn bình thường. Nguyên nhân của tình trạng này hầu hết là do thiếu chất sắt trong khẩu phần ăn. Nói cách khác, thiếu máu là do không nhận đủ thức ăn mà bạn cần.

Có nhiều nguyên nhân gây thiếu máu, nhưng thiếu sắt là phổ biến nhất. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thiếu sắt là chứng rối loạn dinh dưỡng hàng đầu trên thế giới. Nghiên cứu cho thấy có đến 80% người trên thế giới không có đủ chất sắt trong cơ thể và có tới 30% người bị thiếu máu là do thiếu sắt kéo dài.

Biến chứng

Hầu hết các trường hợp thiếu máu do thiếu sắt đều nhẹ và không gây biến chứng. Tuy nhiên, nếu sắt không được bổ sung vào chế độ ăn của bạn, nó có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe khác.

Thiếu máu khiến tim bạn bơm thêm máu để bù đắp cho lượng oxy thấp. Suy tim hoặc cơ tim phì to hơn có thể xảy ra nếu tình trạng thiếu máu thiếu sắt kéo dài.

Ở phụ nữ có thai, những trường hợp thiếu sắt nghiêm trọng có thể khiến trẻ sơ sinh sinh sớm hoặc có cân nặng khi sinh thấp. Hầu hết phụ nữ mang thai sử dụng chất bổ sung sắt như là một phần của chăm sóc trước khi sinh để ngăn ngừa điều này xảy ra.

Trẻ sơ sinh và trẻ thiếu sắt nghiêm trọng có thể chậm phát triển. Chúng cũng dễ bị nhiễm trùng hơn.

Điều trị thiếu máu thiếu sắt

Thực phẩm bổ sung

Viên sắt có thể giúp bạn khôi phục mức độ sắt trong cơ thể. Bạn có thể cần phải bổ sung trong vài tháng. Chất bổ sung sắt có thể gây táo bón hoặc phân có màu đen. Các chất bổ sung sắt từ thực vật có thể được dung nạp dễ dàng hơn và ít triệu chứng tiêu hóa hơn.

Nếu bác sĩ xác định rằng bạn thiếu các vitamin và khoáng chất khác, bác sĩ cũng có thể kê toa các vitamin khác.

Chế độ ăn uống

Bạn nên ăn một chế độ ăn nhiều thực phẩm giàu sắt và vitamin C để ngăn ngừa mức độ sắt trong máu thấp. Các bà mẹ nên đảm bảo cho trẻ bú mẹ hoặc là sữa mẹ hoặc sữa công thức bổ sung sắt. Các loại ngũ cốc cho trẻ sơ sinh có bổ sung chất sắt cũng có thể được sử dụng khi trẻ sẵn sàng bắt đầu ăn thức ăn đặc.

Chế độ ăn nhiều thịt đỏ, rau lá màu sẫm, quả khô và các loại hạt, ngũ cốc tăng cường chất sắt, hoặc các thực phẩm khác giàu sắt bao gồm:

  • Thịt, chẳng hạn như thịt cừu, thịt lợn, thịt gà và thịt bò
  • Đậu, bao gồm cả đậu nành
  • Bí ngô và hạt bí
  • Rau lá xanh, chẳng hạn như rau chân vịt
  • Nho và các loại trái cây sấy khô khác
  • Đậu hũ
  • Trứng
  • Hải sản, như trai, cá mòi, tôm và hàu
  • Ngũ cốc được tăng cường chất sắt

Vitamin C giúp cơ thể hấp thụ chất sắt mà bạn ăn. Nếu bạn đang dùng viên sắt, bác sĩ có thể đề nghị dùng thuốc viên cùng với vitamin C.

  • Quả cam quýt, như cam, bưởi, dâu tây, kiwi, đu đủ, dứa, dưa và xoài
  • Bông cải xanh
  • Ớt chuông đỏ và xanh lá cây
  • Súp lơ
  • Cà chua
  • Lá xanh

Người ăn chay nên đảm bảo rằng họ đang ăn đủ đậu, đậu hũ, trái cây khô, rau chân vịt, và các loại rau có lá sẫm màu khác. Họ nên bổ sung thức ăn giàu chất sắt vào chế độ ăn uống của họ thường xuyên.

Truyền máu

Trong những trường hợp nặng, truyền máu có thể thay thế hoặc bổ sung sắt một cách nhanh chóng.

Bạn hãy nhớ điều này: thiếu máu do thiếu chất sắt trong chế độ ăn là một tình trạng phổ biến. Thật dễ dàng để phát hiện và điều trị thông qua thay đổi chế độ ăn uống và bổ sung.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những câu hỏi về thiếu máu - Phần 1

Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

Xem thêm