Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thanh trùng sữa và những hiểu nhầm cần tránh

Các chuyên gia cho rằng phụ nữ có thai, trẻ em và những người bị suy giảm miễn dịch có thể có nguy cơ bị nhiễm trùng từ sữa không được tiệt trùng.

Quá trình thanh trùng và những hiểu nhầm về sữa thanh trùng

Quá trình thanh trùng là quá trình làm nóng chất lỏng hoặc thực phẩm để diệt vi sinh vật (như Brucella, Campylobacter, E. coli O157: H7, Listeria, Mycobacterium bovis, Campylobacter, Salmonella và Yersinia) có thể gây bệnh.  Không giống khử trùng, phương pháp thanh trùng không có mục đích tiêu diệt tất cả các vi khuẩn, vi sinh vật. Thay vào đó, phương pháp này nhằm giảm số lượng mầm bệnh có thể có để chúng không còn khả năng gây bệnh.

Phương pháp này được phát hiện bởi Louis Pasteur vào năm 1864, do vậy hiện nay tên ông được dùng để đặt cho phương pháp thanh trùng này. Quy trình thanh trùng đã được thương mại hóa vào khoảng đầu những năm 1900. Ngoài việc cải thiện sự an toàn của người tiêu dùng, thanh trùng có thể cải thiện chất lượng và thời hạn sử dụng của thực phẩm.

Sữa tươi, kem tươi, phomai tươi và sữa chua tươi không được thanh trùng. Các chuyên gia cho rằng phụ nữ có thai, trẻ em và những người bị suy giảm miễn dịch có thể có nguy cơ bị nhiễm trùng từ sữa không được thanh trùng. Lao thường xảy ra do sữa không được tiệt trùng. Brucella có thể là một căn bệnh gây suy kiệt rất khó chẩn đoán, thường lan truyền qua sữa.

Các phương pháp thanh trùng: có nhiều cách khác nhau để thực hiện thanh trùng:

Nhiệt độ cao + Thời gian thanh trùng ngắn: sữa được thanh trùng ở 71,67 độ C trong 15 giây.

Nhiệt độ thấp + Thời gian thanh trùng dài: sữa được thanh trùng ở 62,78 độ C trong 30 phút.

Thanh trùng nhanh: quy trình bao gồm dùng  nhiệt độ cao trong 3 đến 15 giây, sau đó là làm lạnh và đóng gói, được sử dụng cho các hộp nước uống và các chất lỏng khác có thể được lưu trữ trong thời gian dài mà không cần làm lạnh.

Hấp thanh trùng: hơi nước áp suất cao được sử dụng để giết E. coli, Salmonella, và Listeria trong thịt bò. Sự tiếp xúc của thịt bò đối với hơi dẫn đến nhiệt độ bề mặt khoảng 93 độ C.

Chiếu xạ thanh trùng. Tiếp xúc với tia gamma có thể ngăn ngừa sự phát triển của một số vi khuẩn trong thực phẩm như thịt, gia vị và sản phẩm khác.

Siêu thanh trùng Sữa hoặc kem  làm nóng đến đến 137,78 độ C trong 2 giây có thể kéo dài tuổi thọ của sữa tươi từ 60 đến 90 ngày.

Siêu thanh trùng nhiệt độ cực cao: Làm nóng sữa đến 137,78 độ C rồi đến 150 độ C trong 1 hoặc 2 giây sau đó đóng gói trong các thùng kín cho phép lưu trữ mà không cần làm lạnh đến 90 ngày.

Những hiểu nhầm và sự thật về thanh trùng sữa

Thanh trùng làm giảm giá trị dinh dưỡng của sữa

Sự thật: Việc thanh trùng sữa sẽ phá vỡ một số thành phần sữa, nhưng không có quá nhiều ảnh hưởng đến dinh dưỡng trong sữa.

Sữa được thanh trùng gây ra tình trạng không dung nạp lactose

Sự thực: Lactose là đường tự nhiên có trong sữa. Cả sữa nguyên chất và sữa đã khử trùng đều có chứa lactose, và tiệt trùng không làm thay đổi nồng độ lactose. Những người ủng hộ sữa nguyên chất cho rằng sữa nguyên chất có chứa vi khuẩn Bifidobacteria, một loại vi khuẩn có ích (probiotic) giúp tiêu hóa lactose. Mặc dù sữa nguyên chất có thể chứa lợi khuẩn này, nhưng nó là kết quả của sự nhiễm bẩn từ phân động vật và không được coi là có lợi.

Sữa thanh trùng gây dị ứng

Sự thật: Protein sữa gây dị ứng có trong cả sữa nguyên chất và sữa đã được thanhtrùng. Việc tahnh trùng sữa không gây nên các dị ứng mới.

Sữa tươi có tính chất diệt vi khuẩn tự nhiên

Sự thật: Enzyme trong sữa có đặc tính chống vi khuẩn bao gồm bacteriocin, lactoferrin, lactoperoxidase, lysozyme, và nisin. Tuy nhiên, hầu hết các enzyme sữa vẫn tồn tại được sau qua trình thanh trùng nhưng lại bị phá vỡ bởi acid dạ dày trong quá trình tiêu hóa.

Sữa hữu cơ là sữa an toàn

Sự thật: Sữa hữu cơ chỉ an toàn khi đã thanh trùng

Sữa từ những trang trại tốt sẽ an toàn nếu sử dụng luôn, ngay cả khi không được thanh trùng

Sự thật: Bệnh tật vẫn có thể lây lan đến những trang trại tốt - sạch sẽ và kể cả ở những chú bò khỏe mạnh.

Sẽ không sao nếu uống sữa lấy từ bò của nhà chúng ta

Sự thật: Bệnh có thể lây đến bất cứ chú bò nào.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Yếu tố trong sữa chưa tiệt trùng bảo vệ cơ thể chống lại tác nhân gây hen và dị ứng

CTV Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

Xem thêm